장음표시 사용
301쪽
mis laeendiis et ruinis esset deformata, cives sitos primum
ad sanitatem revocaret, deinde conservaret, iidem P mis Romano sibique praestaret quum ipse tantum in mede-xet, ut ad hostes armatos eum mitterata deβtra te-xa, dimittere cepit adulta jam aetate puerum. At regius
animus disciplinis fallacissimis eruditus, ne a gentia suae moribus degeneraret, gens orare contra Caesarem coepit,aeesse dimitteret non enim regnum ipsum sibi con*ό tu Caesaris esse jucundius. Compressis pueri lacrimis, Caesarisse commotus celeriter, si illa sentiret, fore eum eam mssirmans, ad suos dimisit. Ite, ut ex carceribus in libe-Tum cursum emissus, adeo contra Caesarem acriter binum Serere cepit 3 ut lacrimas, quas in colloquio perimma Oudio videretur profuditi. eeidisse hoc omphares Caesaris lepati, amici, eenturione militesque hetablintur ι quod nimia bonitas ejus sallaciis putis eius emet. s vero id Caesar bonitate tantum aductus, ae n. P .detatissimo consilio, fecisset.
XXV. Quum due assumpto Alexandrini inhilo se Gaviores tactos, aut languidiores Romanos animadvertintent eludentibusque militibus regis aetatem atque inεrmi. ratem, magnivn dolorem Rcciperent, neque se quidquam Proficere viderent rumoresque exsister ent, magna Caesari yr dra , terrestra itinere, Syria Ciliciaque adue , quod nondum caelari auditum erat. - ea commeatum, qui mostris mari supportabatur, intercipere statueriint.: Itaque
Qxpeditis navigiis, loeis idonei ad Canissum in stationedic Pasitis navibus, insidiabantur nostris omnisalibust. Quod ξ Caesari nunciarum est, classem jubet eaepediri atque i sim . risecit Tib. Nerqnem. Proficistuntur in ea Hasse Rhociae naves, atque in his Euphranor, ne qus
nulla unquam dimicatio maritima nulla etiam parum se- iciter eonfecta erat. At fortuna, quae Plerumque eo quos olurimis beneficiis ornavit, ad duriorem assim reservat, imperiorum temporum dissimilis, Euphranorem prolo. queb*tur. Nam quum ad Canopum ventum esset; in
inaque utrimque assis e flixisset, et sua eoruuetudine aeuoranor primus proelium commistiset et illio traremem hosthim persorasset ac demersisset proximam longius insecutus, parum eleriterrinsequentibus reliquis, uircumven
am in δε--d- est. Cui subsidium nemo tulit sive.
302쪽
quod o sistis Madii pro Virtute ae felieitate eiu p- riuit esse; γε 4hod ipsi sibi timebant. Itaque unus
ex omnibeni eo proelio bene rem gessit, solus cum sua quadriremi me e periit.
XXVI. Sub idem tempus Mithridates Pergamentis magnae nobilitatis domi scientiaeque in bello, et virtutis, idei dignhatiuque in amicitia caelaris, missis in Syriam Citieiamque initio heni Alexandrini ad auxilia accersenda,
cum magnis copiis, quas Meriter et propensissima civita-etum voluntate, et sua diligentia eonfecerat, itinere pedestri, quo conjungitur. yptus Syriae, elusium adduxit νiam oppidum firmo praefissio ocetipaturn ab e tua propter opporiunitatem loei, namque tota AEgyptus a ritimo aecessu Pharo, pedestri Pellasio, veluti claustris, n-n . ellistimatur repente, magnis seeumdatum copiis: -ltiplicii aesidio pertinaester propugnantibus, et opia. x- magnitudine, eas integras itineratisdefessisque sub jiciebat, et perseverantia constantiaque oppugnandi, quo die est aggressias, in suam redegit potestatem, praesidium. que ibi cum conoeaVit. Inde re bene gesta Alexandriam a Caelarem eontendit; omnese me eas regiones, per quasis et faeiebat, a ctoritare ea, qnae inrum visa 4 victori,
paearat, atque ii amicitiam Caesaris redegerat.
.XXVlI. Loeas est fere resionum illarum nobi Unius mon ita longe sis minandria, qui nominatur Delia; quod
ne a similitudine uinae cepit. Nam pars quaedam fluminis Nili, smire in derivmea inter se, duobus itineribus paullatim, inedium inter se spatium relinquens, diuersae amo ad litus intimallo, mari e jungi ur. Cui loeo muri appropinquare ithridatem rex cognovisset et transeundum ei fiumen seireti: magnas adversis enm copias misit qu1bus vel superari delerique Mithridatem, veI sane dubio retineri posse credebat. Quem dmodum autem 'ptahae eum vinei se datis habebat Anterclusum a Caessire a se re . tineri. Quae primae opis flumen a Delta transire, et
Mithridati occurreres tuerunt, proelius commiserunt, fectinantes praeripere subsequentihus victoriae laetetatem. oram impetum thrida es magna cum prudentia, corv- έuetudine nostra castri vallat s fustinuit. Quum vero in-aeaure atque insolenter succedere eos munitionibus videret;
aeruptiove undique laeta magnum numerum erum intem
303쪽
ficit. nod nisi loeorum notitia retinui se texissent, parisimque in naves, quibus flumen transierant, recepissent. funditus deleti essent. Qui ut paullulum ab illo timore sereerearunt, adjunctis iis, qui subsequisantur, rursus Mithridatem oppugnare ceperunt. XXVIII. Mittitur a Mithridate nuncius Caesar , mrem gestam perferret. Cognoscit ex suis, eadem haec accidisse rex. Ita paene sub idem tempus et rex ad opprimendum Mithridatem proficiscitur, et Caesar ad recipiendum. Celeriore fluminis Nili navigatione rex est usus, in qua magnam et paratam viassem habebat. Caesar eodem itinere uti noluit, ne navibus in sumine dimicaret: sed circumvectus eo mari quod Africae partis esse dicitur, sicuti supra demonstravimus, prius tamen regis copiis occurrit, quam is Mithridatem aggredi posset, eumque ad se victorem incolumi exercitu recepit. Consederat cum copiis rex loco natura munito, quod erat ipse excelsior, planitia ea omnibus partibus subjecta Tribus autem ex laxeribus variis genero munitionibus tegebatur. Unum latus erat a
jectum flumini Nilo alterum editissimo loco ductum, ut
partem castrorum obtinereti ertium palude cingebatur. XXIX. Inter astra regis et Caesaris iter flumen inter-eedebat angulium, inuissimis ripis, quod in Nilum influebat. betat autem ab regis ea stris millia passuum circiter vii. Rex, quum hoc itinere venire Caesepem comperisset, equitatum omnem expeditosque dele uos pedites ad id flumen misit, qui transitu Caesarem prohiberent, et eminus ex ripis proelium impar inirent. Nullum enis proeessum virtus habebat, aut periculum ignavia subibat. Ea res incendit dolore milites equitesque nostrosa quod tam diapari proelio cum Alexandrinis certaretur. Itaque eodem tempore equites Germani disperii ada fluminis quaerentes, partim dimissioribus ripis flumen transsiarunt et JGgionarii, magnis arboribus excisis, quae longitudine utramque ripam contingerent, Pr ictis, repentinoque. aggere injecto, flume transierunt. Quorum impetum adeo pertimuerunt hostes, ut in fuga spem salutis collocarent. Sed id frustra : namque ex ea fuga pauci ad regem refu- gemini, paene omni reliqua munitudine anternina. XXX. Caesar re praeclarissime gesta, quum subitum ad ventum suum judicaret magnum terrorem Alexandrinis ita
304쪽
jecturum, protrntis victor ad resis eastra pertendit. Hae
quum et opere magno vallata, et loci natura munita adverteret; confertamque armatorum multitudinem eouocatam, vallo videret lassos itinere ae proeliando milite ad oppugnanda eas, sueeedere noluit. Itaque, non magno intervastri micto ab hoste, astra posuit. Postero di, oinellum, quod rex in proximo vico non longe a suis castris muniverat,braehiisque cum opere castrorum conjunxevat, visi oblinetidi eausa Caesar aggressus, omnibus copii pugnata non quo til minori numero militum consequdissicile tactu putaret; sed ut ab ea victoria, perterriti Alexandrinis, protinus castra regis oppugnaret. Itaqueo cursu, quo refugientes Alexandrinos ex eastello in castra sunt milites in emti, munitionibus uecesserunt, acerrimeque eminua pruinari ea remit. Duabus ex partibus aditus oppugnationibus nostris abatur; una, quam liberum accessum habere demonDavis altera, quae medioere intervallum inter astra et flumen Nilam habebat Maxima et electissima AI andri rem anultitudo desendebat eam partem, quae facillimum aditum habebat Plurmum autem proficiebant hostes in repellendis vulnerandiique nostris, qui in regione fluminis Nili propugnabant.
vertis enim telis nostri figebantur, adversi ex vallo castrcrum, aversi ex lumine, in quo multae naves instruct funditoribus et sagittari, nostros impugnabant. XXXI. Gesar, quum videret milites acrius proelia non posse, nee tamen multum profici propter locorum difculiatem quumque animum adverteret exeeuissimum leum astrorum relictum esse ab Alexandrinis; quod per se munitus esset, et studio partim pugnandi, parti spectandi, decucurrissent in eum locum, in quo pugnahtur; cohortes illo cireuire eastra, et summum locum gredi, jussit hisque Carsulenum praefecit, et aninis mamtudine, et rei militaris sissentia vir a praestantem. Qui ventum est, aueis defendentibus munitionem, not
contra militibus acerrime pugnantibus, diverso clamori proelio perterriti Alexandrina, trepidantes in omnestes discurrere coeperunt. Quorum perturbatione, norum animi adeo sunt incitati, ut paene eodem tempori omnibus partibus, primi tamen editissimum locumtiorum caperent: ex quo decurrentea magnam mulli
305쪽
dinem hostium in castris interseeerunt. Quod petieaelum purique Alexindrini fugiente Mormatim se de vallo p-ῶPitaverant in eam partem, quae flamini erat adiuncta.
Horum primis in ipsa fossa munitionis magna vi op eL sis, ceteri faciliorem fugam habuerunt. Ponstat fugisse ex castris regem ipsum, receptumque inisvem, et mutatitudine eorum, qui ad proximas naves adnatabant, merso navigio perisse. XXXII. Re selieissime eeserrimeque gesta, Caeser, maxas victoriae fiducia proximo terrestri itinere Alexandriam eum equitibus contendita atque ea parte oppidi victor introiit quae praesidio hostium tenebatur. Neque eum e u filium suum fefellit, quin hostes, eo proelio audito, ahit jam de bello essent emitaturi Dignum inveniens fructum virtutis et animi magnitudima tulit omnis enim multitudo oppidanorum, armis projectis munitionibustiue salazelictis, veste en sumpta vis p em dontinantes d- cari eonsueverunt sacrisque ninibus prolatis, quorum mugione precari offenso aratos iu animos regum erant soliti, advenienti Caesari Meueremine, seque ei dediderunt. in fidem Mevis eoiablatas, per hosti ulli munisi ne in suam partem oppidi magna gratulatione en suorum, qui non tantum halum ipsam ae cimieationem, sed etiam talam adventum eius falleem ista laetabantur. XXX III. - aegypto atque Alexandria potitus
reges eonstituit, quos Ptolemaeus testamento stripserat, atque obtestatus erat populum Romanum, amistarentur. Nam majore ex duobus pnaris rege amissi, minori transui dit regnum, majorique ex duabus filiis Cleopatrae, quae manserat in fide praesidiisque erus Minorem Arsinoey, cujus nomine diu regnasse impotenter Ganymedem docuimus, deducere ex regno statuit ne qua rursus nova dis-- sensio, prius quam diutumitate eonfirmarentur regis imP ria pex homines seditiosos nasceretur. Legione veteranaus secum deducta ueteras ibi relinquit quo firmius esset eo in regum imperium qui neque amorem suorumina here poterant, quod:fideliter permanserant in Caesaris amueitia neque vetustatis auctoritatem, paucis diebus reges
constituti simul ad imperii vari dignitatem utilitatemque publieam pertinere existim at si permanerent infide mea, praesidiis eos nostris esse tutos, est iam si essent in
306쪽
grati, poesi iisdem praesidiis eoerceri ale rebus omnihns consectis et collocatis .se itinere terrestri profectus est
XXXIV. Dum hae in AEgypto gerentur, rex Deiotarus ad Domitium Calvitium, cui Caesar Asiam, finitimas
que provineias administrandas transdiderat, venit, oratum, ne Armeniam minorem, regnum suum, neve Cappadociam, regnum Axiobarzanis, possideri vastarique patereturma acer quo malo nisi liberaetentur, imperata sibi faeere, Mimiamque promissam Caesari non posse se persolvere. Domiti is non tantum ad explicandos sumptus rei milit Tis, quom P uniam necessariam esse judicaret; sed etiam turpe populo Romano et Caesari victetri sibique infame esse statueret, regna Rciorum atque amicorum ab extera rege occupari, nuncios confestim ad Pharnacem misit, Armenia Cappadociaque decederet, neve oceupatione belli civilis populi Romani sus majestatemque tentaret. Hanc denum ciationem quum majorem vim habituram existimaret, si propius eas regionein eum exercitu aecessisset ad legiones In casema, uim ex tribus tricessimam sextam secum dueit, ii in AEgyptum ad Caesarem mittit, literis sua evo. catas quarum altera in bello Alexandrino no occurrit; quod itinere terrestri per Syriam erat missa. Adjungit Cn. abomities legioni xxxvi duas a Deiotaro, quas ille disciplina atque armatura nostra complures annos constitutas
habebat, equitesque centum totidemque ab Ariobarzanesumit. Mittit P. Sextium ad C. Plaetorium quaestorem, ut legionem adduceret, quae ex tumultuariis militibus in Ponto confecta erat; Ωuinctumque Patisium in Ciliciam ad auxilia aecersenda. Quae copiae eleriter omnes jussu
XXXV. Interim legati a Pharnace responsa referunt, Cappadocia se Meessisse, Armeniam minorem recepisse, quam Paterno nomineci ire obtinere deberet deniqueritis regni causa integra Caesari servaretur paratum enim se facere, quod is statuisset. Cn Domitius, quum animadverteret eum Appadocia decessisse, non voluntate
adductum, sed necessitate; quod facilius Armeniam defendere posset, subjectam suo regno, quam Cappadociam
Iongius remotam 3' quodque omnes ara legiones adducturum Domitium putasset ex quibus eum et ad Cissarem
307쪽
missas audisset, audariusque in Armenia substitisset Laaerseverare coepit, ut eo quoque regno decederet neque enim
aliud jus esse Cappadocias atque Armeniae nec juste eum postulare, ut in Caesaris adventum res intesm differretur a id enim esse integrum, quod ita esset, ut fuisset His responsis datis, cum iis copiis, quas supra scripsi, proibstus est in Armeniam, locisque superioribus iter sacere instituit. Nam ex Ponto a Comanis iugum editum silaestre est, pertinens in Armeniam inorem, quo Cappadocia finitur ab Armenia. Cujus itineris has esse certas opportunitates, quod indoeis superioribus nullius impetus repentinus aecidere hostium poterat, et quod Cappadocia his jugis subjecta, magnam commeatus copiam erat subministratura.
Ν XXXVI. Complures interim egationes Pharnaces ad
Domitium mittit, quae de pace agerent, regiaque mauera mitio errent. Ea constanter omnia aspernabatur, nee sibi quidquam fore antiquIus, quam dignitatem Pop li Romani et regna sociorum recuperare, tellatis res n-
debat Magnis et uiatinuis itineri a coniectis, quum adventaret seopolim, quod oppidum in Armenia Mia more positum est, plano ipsum loco, montibus tamen altis ab duobus lateribus objectis. satis magno inter-s vallo ab oppido remotis, eastra posuit longe a Nicopoli cim citer millia passuum it Quibus ex castris, quum locus angust atque impeditus esset tr Meundus, Pharnaces in insidiis delectos pedites omnosque paene disposuit equites. Magnam autem multitudinem pecoris intra eas fauces dissipari iussit paganosque et oppidanos in iis locis obversari: ut si amicus Domitius eas angustias transiret nihil de insidiis suspicaretur, quum inagris et pecora et homines animadverteret versari, tamquam amicorum adventu Sin vero ut in hostium fines veniret, praeda siripienda milites dissiparentur, dispersique caederemur. XXXVII. Haec quum administraret, nunquam tamen Intermittebat legatos de pace atque amicitia mittere ad
Domitium quum hoc ipso crederet eum facilius decipi posse. t contra spes pacis Domitio in iisdem castris orandi attulit causam. Ita Pharnaces, amissa proximi temporis occasione, veritus, ne cognoscerentur insidiae, suos in castra revocavit Domitius postero di propius Ni-
evolim accessit castraque oppido contulit Quae dum muniunt
308쪽
naumant nostri, Phalaenaees elem instruxit suo more atque institui In fronte enim, simplici directa acie, cornua trinis firinabantur subsidiis. Eadem ratione hae media coliscabantur duobus dextra sinistraque intervallis,fimi semus ore nibus instructis Perfecit inceptum eastro Tum opus Domitius, parte copiarum pro vallo instructa. XXXVIII. Proxima nocte Pharaaces, interceptis ac bellari s qui de Alexandrinis rebus literas ad Domitia serebant, cognosti Crestrem magno in perlaulo versarε, flagitarique a Domitio, ut quamprimum sibi sabsidia mi tori, propiosque ipse Alexandriam per Syriam Meede .
Tet. Qua cognita re, Pharnaees Horiae loco ducebat, si trahere tempus posset quum fiscedendum Meriter Domitio putaret. Itaque ab oppido, qua facillimum ac-eessum et aequissimum ad dimieandum nostris videbat, fossas ii directas, non ita magno medio intervis relicto. a pedum altitudinis in eum locum deduxit, quo longiuaeonstituerat suam non producere aciem. Interia isnsas aciem semper instruebat equitatum autem ab late. - omnem extra fossam collocabat qui neque aliter utilia esse poterat, et multum numero anteibat nostrum equu
xXXIX. Domitius autem, quum Caesaris magis peri. eulo, quam suo commoveretur; neque se into diseessumam arbitraretur, si conditiones, quas rejecerat, rursus appeteret, aut sine causa discederet; ex propinquis eastris in a elem exercitum eduxit xxxv legionem in dextro eoru leollocavit, Pontieam in sinistro, Deiotari legiones in me diam aciem contulit, quibus tamen angustissimum frontia reliquit intervallum, reliquis cohortibus in subsidiis eoi locatis. Sic utrimque eie instructa, processum est ad dimicandum.
XL. Signo sub idem tempus ab utroque dato, e neu ritur acriter varieque pugnatur. Nam xxxv legio, quum extra fossam in equitatum regis impetum fecisset, adeo se- eundum proelium feeit, ut moenibus oppidi Reeederet fossamque transiret, adversosque hostes aggrederetur. Ae nitea ex altera parte lagio, quum paullulum adversa hositibus cessisset, fossam autem irenire acies secundo eo. nata esset, ut aperto latere aggrederetur hostem, in ipsi
transitu seM confixa et oppressa est Deiotari vero ter
309쪽
.emis via impetum iusta eminia Ita vi aes et egis maepiae ornu suo dextro. med oe acie -- mistri austallam legionem: tm tamen fortiter vincanth-- ea tum sustinu .magnis copiis hostium cireumdam praesemtissimoanimo pugnans, in orbem se recepita diues mo tium: quo Pharnaees insequi, propter immitatem loca. voluit. Ita, Pontica legione paene tota amissa, magna parte Desolari multum interfecta, axm a legio in Gin se
derunt eo proelio splendidi ac illustres viri nonnulli a Lles Romani Quo tamen ineommodo Domitiua caepto, reliquias exereitus dissipati collinit, itineribusque tutis per Cappadociam se in Asiam recφpit. - XLI. Pharnaee rebus secundis viatus, quum de issare ea, quae opi abat, perin et Pontum omnibus copias oceupavit ibique et visor, et crudelissimus rex, quum mi sortunama ternam feliciore aventu destinaret, inta oppida expugnavit bonae cisium Romanomin Pontago. xumque diripuit supplipia constituit in eos, qui aliquam Drmae atque aetatis ommendationem habebant, ea . anqrte ectnt miseriora Pontumque nullo defendente; a sternum regnum se recepisse glorians, obtinebat.
XLII. dub idem tempus in Illyris est incommodum'. eptum, quae pro nneia superioribus mensibus rete a non tiintum sine ignominia, sed etiam cum aude erat. Namque eo missus aestate cum a legionibas in Corisfiet. 34 Caesaris quaestor pro praetore, quamqua-erat proviscis minime copiosa ad exercitus alendos, et finitimo bella vie diffensionibus vastain et confecta, tamen priademia ac d ligentia sera, quod -agnam curam isseipiebat, ne ut mere progrederetur, et mepit et defendit. Nam Miscastella complura locis editis posita, quo rem in easterinos impellebat ad decursio a facienda' at hellum inferendum, expugnavit eaque praeda muliea. G. aravit .ue erat tenuis, tamen in tanis provinciae despe--ione erat grata, Iasesertim utute parta et quum
tavius ex fuga P, alie praeelii magna lasse in uminis ι-- eonti-t, paucas navibus Iadertino a quorum semper in Rem Nisam singulare constuem --m, Drsis 4tavianis navibus erat potatus, ut vel classe di-
310쪽
victor Caesar sequeretur coepturesque dVeriarios in uti. yris uri, propter Macedoniae propinquitatem, se reliquiis Mugas em .contulisse audiret literas ad Gabiniuria amnis, uti gum legionibus timnnm quae nuper erant con et scriptae, sine ere- in Inyriciam conjunctisque vii cum Q. Comifiero, sinuo periculum provisciae iosermotur, depelleret fimemnon magnis opus tuta esse posset,ina edoniam lagiones adducerent omnem enim illari με em regionemque, vivo Cn. Pommio, bellum iustam Tarusam esse credebat. LII Gabini , ut in Illyrieum venit, hibe- tem. Pore .anni, ae dissicili, sive copiosiorem provinciam existimans, sive multum sortunae victoris Caestitia tribuens, sua rimu et seientia sua confises, quam,pe in bellis perii istam magnas res et ecundas du' ausaque - gῶ rat; nequa provinciae facultatibus sublevabatur, quae .PR tim erat exinanita, partim infidelio neque navibus, in inclusi mari tempestatibus, comm γε iapportari poterata magnisque dissicultatibua coactus, non ut volebat, sed ut necesse erat, hellum gerebat. Ita, quum durissimis tempes tatibus, propter inopiam lautana aut oppida expugnara geretur, erebra ineqmmoda accipiebat adeoque est, Barbaris conten tua, in Salonam se recipiena in oppidum maritimum, quo cives Romani sortimini fideli miquasncoliebant, in agmine dimicare sit eoactus. Quo: pruelis .hinbua millibiis militum amplius amissis, centurionibus mxxxi tribunis xv, -- reliquis copiis Salonam is re pili fiammi que ibi dissiculiate rerum omnium prinua au- mensibus morbo periit C us et infelicitas vivi et suma mora in magnam spem oliavium adduxit provinciae .potiundae quem tamen diutius in Tebus secundia a fortuna, quae plurimum intellis *otest, diligentiaqu4 cornificii et virtus vatinii versari passa non est. XLIV. Vatinius Brundisi quum esset, cognitis rebus, quae gestat erant in ulyrico, quum crebris literis Cornifieii ad auxilium provinciae serendum evocaretur et M. Octavium audiret eum barbaris foedera percissis, eqmplar hosque loeis nostrorum militum oppugnare praesiata, P N. tim classe per se, partim pedestribus copiis per barbara seisiarava aletudine affectus, vix coruoris viribus anim N