Quaestionis de scholiorum Euripideorum in poetae verbis restituendis auctoritate et usu specimen

11쪽

scripta, denique quaeram, quid sit tribuendum variis lectionibus in scholiis aperte commemoratis ). In numerandis Euripidis vorsibus Mirohhosfium Sequar, in Scholiis addam, ubi pus erit, numero Din- dorsianos odicum signis utar Κirchhomanis, quae in scholia quoque tranSferam. Sunt autem haec:

Marc. 71 M A Vat. 909 A BParis 2713 B a.

Editionem Arsonianam notabo indorsium Secutus litora I.

1 Eas dissertationis Amplissimo Philosophorum ordini traditaespartes, quae Sunt de ratione qua compositum Sit Corpus scholiorum quod continetur maxime codd. Marc. 71. Vat. 909. Paris 2713 et de histrionum interpolationibus, quarum in scholiis in ed. et Andr sit mentio, typis nunc On curavi exprimendas.

12쪽

Priusquam ad singulas Seholiorum varias lectiones examinanda transeamUS, pauca praemittenda Sunt, quae, Si aequo nos praestare judices studemus in Scholiorum auctoritate ponderanda, non licet negligere. Atque primum quidem Consideranda Sunt, quae

disputat iretili Praef. Mod Borol. 1852 p. 2. Is

enim auctorem incertum i arbitratur scholia ad poetae verba ab ipso compluribus libris ossatis constituta ita accommodavisse, ut quae in eis inveniantur variae lectiones, ea omne certum sit fuisse in autographo; quare non po88 fieri, ut eholiis usi ultra aut0graphi

Quae sententia nullo modo potest probari. Nam fac illum revera hoc sibi proposuisse propositumque summa cum diligentia peregisse, tamen non dubitabis, quin haec ei re parum prospere Cesserit, nisi forte putas, eum fuisse hominem acutissimo praeditum ingenio, quem nulla omnino fugerit scholiorum varia lectio, id

1 Si liceat nominare eum, qui et scholiorum corpus, cujus reliquiae ad nostram aetatem perVenerunt, composuit et compluribus libris collatis operam dedit poetae verbis restituendis. s. subscriptiones, quae exstant in fine Medeae tabulae: ελος si qδεiας ευριπιδου προς διάφορα ντιγρας α διονυσίου ὁλοσχερες καί τινατων διδυ μου, et in fine resti : προς διῶpορα VTiὶραφα. Ἀρα- γεγραπται εκ του διονυσio υπομνή1 tατος λυοσχερως καὶ των iικτων. s. irchh. Praes Med. p. 3. Barthoid de scholi veterum

in Eurip. sonti Bonnae 864. p. 31 sqq.

13쪽

quod nostrae laetatis hominibus vel sagacissimis haud raro accidisse constat ). Nec profecto ratio, qua scholia composita sunt, tale ingenium redolet. Valet sertasse Κirchlios fit sententia o lemmatis, de interpretati0nibus secus judicandum St. Doinde liceat paucis illustrare ea, quae Aponit

Sehenhelius Philol. 20. p. 306. Etenim vituperat irch-

hosfium, quod nimis constanter optimorum codicum auctoritatem Sequatur, negligat deteriores, etiamsi quae in eis legantur, melioris sint notae. Eadem disputat Nauckius, Stud Eurip. II. p. 127, qui codicum alterius classis imprimis in Troadibus magnam esse auctoritatem exemplis allatis demonstrat ef. II. p. 63. 3. Quae sine dubio vera sunt. At cum constet, librOS qui sunt ABC derivatos esse o codice tertio decimo seculo antiquiore, sed illo a Bygantino quodam grammatico multis locis interpolato, ambiguum est, Si qua eorum lectio habet quo commendetur, utrun conjecturae debeatur, an ipsa recepta Euripidis verba reStituantur. Quamquam vi credibile est, a Bygantino illo multa prosecta SSe, quae pro Euripideis possint haberi. Summam autem eis conciliari auctoritatem apertum est eis locis, quibus scholia in optimis libris Scripta respiciant ea, quae nunc solis in codd. ABC vel in uno

ex ei leguntur. Cujus consensus exempla e Med. et Andr collecta asseram haee:

axαξει, quod licet non prorsu rectum Sit, tamen ad verum proxime accedit V infra p. 17. .

14쪽

Illiud ἀπαιδίαν veram esse scripturam reete CenSet Sehenkl. I. R.

μεν. verbis scholi A: ταν δοκῆ .... ποιάενου- ιιεν τότε apparet, codd. BC lectionem DSSe Servandam.

Andr. 3T: Forma dorica στεys Servata est SoliSin codd. DCC sit in lemmato scholii 58. a. Quae exempla mihi videntur esse apta quibus major quaedam fides asseratur codicibus illis, idquo etiam eis locis, quibus eorum variae lectiones Choliorum testimonii non confirmantur, sed ubi agitur sola de utriusque generis codicum auetoritate. Si prioris generis codicum lectiones probari non possunt, in deteriori-

15쪽

bus quae XStant non capiunt reprehensiones, hae sunt recipiendae. Denique paucis disseram de variis lectionibus, qua Veteres interpretes praebent in Euripidis verbis asserendis. Atque hae quidem in re eorum auctoritatem haud ita magnam esse, non negabis, Si accuratiuSipsas illas varias lecti0nes consideraveris. Ita enim omne fere comparatae Sunt, ut statim appareat, me moriter Oetae verba allata esse i). Quae cum ita Sinti ConSentaneum St, plerumque particulas commutatas esse aut prorSus omissas, ut: li. v. 43l: ot γάρ τι πρωτος ουδε λοίσθιος βρο-

πρωτος κτλ.

κaθεστηκεν νομος, positum Sit Verbum finitum ιιισεῖ.

Schol Orest. 1082, ubi assertur pars V. Phoen. 143, pr dativo μιλι χθονος legitur ομιλία ομιλίαι,ομιλίας χθονος.

16쪽

Similia sunt cetera vitia, quibus poetae verba in solioliis allata assecta SSe VidemuS: Schol. Hoc ub. 177, ubi assertur Hoeub. v. 21, pro πολλvia positum est πωλετο. Schol. Orest.

Jιασιν pro στοχὰσμιασιν Bacch. 1194). Quae cum ita sint, e his variis lectionibus non mutanda esse apparet Verba in codicibus tradita, nisi Drte aliae accedant causae. Ne probanda Hariungi sententia Φ), qui nisus auctoritate verborum in schol. Mod. 9 allatorum pro verbis φεῖσ' ἀλγηδόσι quae loguntur Med. v. 24 scribi v0hiit φεις λχηδονι, prae- Sertim cum nune OnStet e Cod. a in Chol. Mod si non ἀνεισ' legi sed φεM'. Neque multum tribuendum esset schol Phoen. 1 in rostituendo versu Med. 58, nisi hoc loco alia accedorent. Versus est hic: ωσθ' ιι ερός πῆλγε η τε κουραν pλεξa ιεολουσῖ δευρο Μηδειας τυχας.

Μηδείας legitur in B sed δεσποίννὶς ab ea d. m. suprascr. Ε DC; δεσποίνης CC et schol Phoen. l.

Non negligendum est, schol mirum illum dativum ιιολουσθ SerVRSSe, Unde conjicia paulo aecuratius hoc loco Oetae verba descripta esse. Contra scholii octionem sacere videntur verba Ennii apud Cic. Tusc. III.

26. 63:

, Cupido cepit miseram nunc me proloqui Caelo atque terrae Medea miserias. Sed valde dubito, numo his verbis certo possit conchidi, Ennium legisse illud Μηδείας, atque mihi quidem omnino satis dubium

17쪽

videtur, nimi fragmentis illis liceat uti ad graecorum poetarum Verba restituenda. Manifestum est, alteram lectionum illarum natam esse e verbo margini ascripto, quare ea uripidea putanda est, quae facilius talis explicationis ansam dare potuit. Quae mihi reputanti persuasum est, ab Euripide Scriptum esse δεσποίνγὶς quod receperunt ei l. et Κirchhoss. in ed. a. 1867. His praemissis jam ipsas scholiorum varias lectio

1. De variis lectionibus quae in antiquis explicationibus latent.

Ad quaenam verba singulae interpretationes reserendae Sint conjectura nos assequi necesse est. Qua in re nisi summam adhibeas cautionem, periculum est, ne tantum absit, ut poetae verba emendes, ut depraVeS. Quod cum ita sit, operam me non esse perditurum puto, Si paucis Xponam, quae mihi in hac quaestione maxime esse ObServanda videantur. Atque primum animum intendas necesse est ad rationem, qua singulis locis poetae verba explicentur, utrum interpres singula minus respiciens totius loci adumbret sententiam an artiu accuratiusque sequatur verba explicata. Quod eum neglexisset, in errorem incidit linsteius, qui Med. 86. pro ovina scribendum esse ratus των na conjecturae suae argumentum petivit e verbis scholii, quae Sunt ιον αρτι γνωκας OT εαυτους καλλον φιλουσιν η τους πgλας. Fugit hominem doctissimum, ab interprete pluralem numerum

18쪽

πας τις φιλεῖ usus erat plurali numero φιλουσιν). Etenim soliol. 87, ubi in interpretatione illud πας servatum est, invenimus singularem numerum του πίλας:

δε νους, πῶς αντον του πίλας μαλλον φιλεῖ ). Deinde cave ne quid tribuas particuliS, quae Repissime inseruntur interpretationibus, quamVis prope ad ipsa poetae verba accedant. Qua de re monere

ήδη αδ quam emendationem confirmari putavit eo quod in scholi ad hunc l0 cum post φρονδα addita est particula γάρ. Neque vero dubitari potest, quin particula illa respiciat a quae in ipso scholio proxime antecedunt: απο δε ρσενικον εἰς Ουδετερον μεταβαίνει.

Similia collegit Elmsidius ad hunc locum. Eodem sere modo comparatum est schol Andr. 24 ), ubi haec leguntur: ἄρσεν εντικτω κορον ἰδίως εν φησὶ amyενωθα τω Νεοπτολ0υ ἄλλων τρεις λεγοντων. Quo loco quod Euripides signifieavit singulari numero κορον, id addito orbo p clarius atque distinctius indicandum fuit interpreti, qui poetam ab aliis dissentire commemorat verbis ἄλλων τρεις λεγονιων. Illud ετ igitur

est interpretis, non poetae, qui cur hanc notionem efferre voluerit, nulla potest causa Xe0gitari, cf. G. Hermann ad hune loeum aptissime autem effertur . 47. Quare quicquid de verbo quod est ντίκτε statuendum eSt, certum habeo, falsam esse sententiam Lentingit, qui e scholii verbis ενα φησὶ παῖδα conclusit Euripidem Scripsisse ἄρσεν ενα τίκτω κορον, quam conjeeturam Nauch. I. a. p. 87 non debebat probare.

1 V. infra p. 36 q. 2 Cujus sententiam probat Hartungus . a. p. 251. 3 CL quae infra disputabimus p. 35 de Med. V. 1098.

19쪽

Tum cavendum est ne in errorem induearis verborum collocatione in scholiis mutata. Qua in re haudita diligenter versatos esse veteres interpretes apparet e schol Andr. 203, ubi verbis καὶ δι μανιν ' καὶ δωτον Εκτορα ea Xplicantur quae dicit Andromacha: φιλουσι γαρ ι Ελληνες ' τορο τ απο - ἀμαυρακου τυραννος μ' ρυyckiν. scholio igitur ad Andr. v. 163 ε δε τις Θεων Ἀνθ ρωπων σωσαι θελε σε κτλ.non licet colligere, interpretem ea legisse quae nune exstant in cod. p δ' Da Θεων τίς γῆ βροτωνσωσαι θελγ2. His locis eum negligentia mutatus sit ordo verborum, aliis idem factum est ad poetae verba

explicanda, ut schol Med. 1309 1298 Κ), ubi hae

interpretandi ratione Barnesius et Musgravius in eam adducti sunt sententiam, ut lectionis varietatem indieari putarent. f. schol Andr. 370.

Porro non supervastaneum Videtur CommemorRre,

veteres interpretes interdum eandem praepositionem, qua Oeta USUS est, Surpare, Sed eum alio conjungere

casu, ut schol Med. 1065, ubi verba επι τῆς κεφαλῆς ει τον στεφανον Spectant ad poetae verba v. 10533 καὶ δι 'πὶ κρατὶ στενανος Andr. 77 legitur in codicibus ε 'Αργωου δορὰ κτλ. contra in scholio 7933 invenimus επὶ et ij Ἀργου δορατι γ). Quae cum ita sint, temere collegisse patet Hartungum e schol. Mod. 11: τι του δι λος λιχυρῆς, κτλ. R Oeta non δι ἄλα si δι ὰλος scriptum esse, praesertim cum praepositio διὰ hac significatione a solis poetis cum

accusativo oonjungatur, in oratione sollita poni soleat genitivus, quo utitur interpres. Denique non omittenda est veterum interpretum in temporum usu negligentia, cujus exempla afferam haec:

Schol. Andr. 828 καταικιῆ νβριζεις, ἀφανίζεις.

20쪽

schol Med. 17. τα πρῶ)τ σεσθαι ἀντὶ του a. πρωτεῖα πενθκασθαι καὶ βασιλευειν schol Med. 1034. περιωτελεῖν κρυπτειν, ενταφιαζειν schol Med. 1130:ίκισμQui μαστιζομDaV. Quae praefatus jam ad singulos Medeae et Andromachae locos, quibus in re eritica factitanda nobis

Veterum interpretum explicationes emolumento aut sunt aut videntur esse, examinando tranSeam.

νε νος ιι ι γῆς ς ταγὶ ἀνάψει μείζονι θυμιῆ. Praepositionem εξ, quae in plerisque codicibus ante Verbum quod est ρχῆ inserta est, apparet interpretationis causa scriptam fuisse G. Hermannus, Adnia ad Med. ab Elmst editam p. 346 diei hoc loco debuisse exponit, o initio quod fecisset Medea cognosci, multo eam graviora nubila esse concitaturam. Quae quidem sententia quomodo in verbis illis inesse possit, non intelligitur, nam rationem Hermanni, qui conjungit Verba δῆλον δ' αρχης, vi probaveris. Neque melius re cesSit auero ), qui postremus locum sane difficillinum expedire eonatus scribendum esse putat: ἄρχῆς ξea sententia, ut idem sit atque εξ ον αρχεται. Quod Si concesseris fatendum erit, nimis ambigue uripidem locutum esse. Sed missas faciamus diversas hominum doctorum aut interpretandi aut emendandi rationes,