De Lysandri Plutarchei fontibus [microform], dissertatio historica quam..

31쪽

riae Corinthiae accepto non gavisum esse dicat secundum Xenophontis historiam Graecam, Sed du Graecia, quae statem amore coniuncta esse deberet, civili bello dilacerata c0nqueStum esse exhibeat regem secundum Pseudo-Xenophontis Agesilaum, neque tamen aut caussam afferat, cur hanc narrationem illi anteponat, id quod totiens facit in

Artaxerxe aut eundem Scriptorem tam mire Secum pugnare omnino animadvertere videatur i.

Quae si recte disputavimus Plutarchum en0phonte usum esse lante primario eique addidisse ipsum quas res Supra c0llegimus minime veri simile est. In propter has ipsa res iam auct0rem Plutarchi tali modo en0ph0nteae narrationi aliena inseruisse concedendum erit. Qu0 enim c. I Xen0ph0 ab ipso Plutarcho affertur, eo nequaquam refutari hanc sententiam apparet. Cum enim ille pugnae C0r0nensi ipse interfuisse non sine iure credatur, facile fieri P0tuit, ut qui post eum res Graecas narraret, Xenophontem illius proeli testem l0cupletissimum laudaret. Hunc autem quem Plutarchus adhibuit rerum scriptorem non Me Theopompum, quamvis c. 10 laudetur, iam eo ipso ni o mihi videtur probari, quo Plutarchus eum

affert sok Meriri εο - Θεοπομπος. Si enim attenderis ad verborum collocationem et illius in rationem habueris, vix dubitabis quin, cum Agesilaum Summum virum 8Sesecundum alium Scriptorem diceret alie0pompum qu0que alicubi meminerit tali 0do de eo disseruisse. Sed maioris m0menti est, qu0 in Corneli Nepotis Alcibiade examinando eum Theopompum viderimus id agere, ut a prioribus historicis differat vix eum tantopere cum Xenoph0nte congruere putaveris. Iam cum duas res, qua Plutarchus addidisse

I Xenophontis Agesilaum a Plutarcho non adhibitum esse nisi ubi eum diserte laudat vel Onaparatis eis, quas de Agesilai ergo Megabatum amore tradunt Plut Ag. c. II et Pseudo-Xenoph. Ages. 5 mihi videtur probari. Cum enim Plutarchus non solum meliorem eius rei exhibeat imaginem, sed etiam servet, quas Pseudo- Xenophon Atticis permutat forma Doricas lacilius Pseudo-Xenophontem e Plutarchi fontibus, quam Plutarchum e Pseudo-Xenophonte hausisse crediderim.

videtur Ephoro Vindicandas esse certo sciamus, vix temeritatis crimen subeamus, 8 eo bi0graphum lante primario usum esse contendamus. Quod autem hic Ephorum Didimus

magnas operis Xenophontei partes tantum non integras in

suum Sum com)ertisse, ut pauca aut addere aut mutaret

id elicissime comprobatur si D. 130 Mulieri apud Athen. 11 p. 500 B c0mparaveris cum Xen. h. G. III, 1, 8 errare

autem Athenaeum cum σκυφον exhibeat pro Σίσυφον recte

Hic enim ph0rus, quae en0ph0 magnifica quadam et Laconica brevitate c0mprehendit, eisdem artibus rhet0ricis aut exsequitur ut 0tius extenuat atque occurrunt in eis Plutarchi partibus, quae maxime ad Xenoph0ntis similitudinem accedunt. Quo fragmento nescio an h0 quoque c0ncludi possit, phorum omnes Spartanorum contra Peram expediti0nes e Xen0ph0nte sumpsisse. Caeterunt abr0gatum in urbibus X vir0rum imperium, cum Plut Ages. 6 de eo reserat, Ephorum sicut en0ph. h. G. III, 4, 2 paullo ante Persicum Agesilai bellum tractasse hic diserte commemoraren0n mittam cf. p. 25.)Sed nondum attigimus aliam rem, qua Eph0rum a Plutarcho exscriptum esse vel atrocibus adversariis Spem dem0nStratum iri Pausania enim III Beliker)- c. 10 de Agesila sere idem narrat atque Plutarchus, ut Herigbergius eum quoque Xen0phonte usum esse primariolante Statuat. Cum autem du0rum Script0rum arte c0B-

32쪽

ipse n0 80lum narrationi bene inseruit res aliunde petitas, sed saepius easdem inseruit ac lutarchus. Quas et ipsa huc app0nere lubet, partim ut ad ea, quae p08tea disputaturus Sum viam mihi muniam, partim ut accuratius perspiciatur, quae phorus tradiderit. Ac primum quidem e. 8 -I cum Le0tychidem ab Agide moritur legitimum heredem agnitum Me sustu narret et Verba raculi asserat, eadem addit Xenophonti atque lutarchus Ages. c. 3.

c. 9 β - Lacedaemoni0s a Lysandro doct0s esse

refert, non ArtaXerxem, quem aggreSSurus Metogesilaus,

sed Cyrum p0tius e08 adiuvisse in bello c0ntra thenien- Se gerendo. Deinde exercitum ab Agesilao comparatum esse narrat, neque cur Soci0rum bona pars imprimis Corinthii Thebani, Athenienses, quas imperaverit c0pias ei auxilio mittere recusaverint ullo modo reticet. Qu0 cum neque en0ph0nc0mmem0ret et Plutarchus praetermittat, Xenoph0 autem nimi Spartan0rum studio ad has s0ciorum inimicitias silentio tegenda adductus esse p0Mit, ex hoc ipso Xenophontem adhibitum esse a Plutarcho quippe qui illorum celand0rum nullam habeat aliam caussam, facile quispiam collegerit. Sed cum Xenoph0 similia tradat de exercitu ante pugnam Cor0nenSem comparato quamvis tum quoque nonnulli 80cii Spartan08 0 adiuverint neque haec quidem inveniantur apud Plutarchum, inde nil effici apparet. Cum enim bi0graphus Semper ad res graViMimas pr0peret enarrandra, facile fieri p0tuit, ut eadem mitteret atque alius reruni scriptor neque ad 0ntes eius indagand0s talibus e rebus quidquam c0ncludi potest. 6 Pausania pugnam narrat D Ees O re cummissam, quae dubitari 0 90test, quin ei resp0udeat, de qua en. . . III, 4, 20 et Plut Ages. 10 referunt. Quod igitur. Pausania n0 80lum equitatum Persarum, Sed etiam maximum pedestrem exercitum ab Agesilao devictum esse dicit, id vere0 ut minus ad lantium diversitatem, quam ad eius ipsius neglegentiani referendum sit. Quantas enim ineptias Pausania interdum proferat, e 10 go vel leviter perlegenti d0cebit.

8 Pausanias inter e08, qui a Tithrauste pecunia c0rrupti sunt Graecos passim ali0s affert a Xen. h. G. III, 5, 1. Sic Cyl0ni Argiv adnumeratur S0damas Deinde cum Athenienses Persicae pecuniae n0 participes fuisse diserte testetur en0ph0 Αθηναῖοι δἐ καὶ ου GaDUO'ες τουτουτου ργυριου μως κτλ. e Pau8ania8 Epicratem et Cephalum a Timocrate c0' upt08 eSSe volt, denique pro Galaxid0ro Thebano, quem exhibet Xenophon, Amphithemi affert. Atque h0 quidem ad n0stram rem maximi est momenti. Cum enim Amphitheum, quem Plutarchus Lys. c. 7 habet eundem esse atque hunc Amphithemin nem non intellexerit, unde Plutarchus c. 27 Lysandri hauserit iam hic c0gn08cimus. In eadem autem secti0ne Pausanias Ph0censes cum Locris Amphissiis bellum gessisse dicit, cum Xenoph0 Opuntios B0minet. Iam nisi Pausanias urbem diserte Ommem0raret, eum crederem Locros OZ0los permutasse Opuntiis, Sed Amphissae n0mine ad fontem a Xen0ph0nte diversum n08 delegari apparet.

11 Athenienses narrat ausanias ante bellum cum Thebanis exortum frustra petiisse a Lacedaemoniis, ut quae expr0brarent hebanis, coram iudicibus disceptarent. Denique 1 templum, quo c0nfugerint hoste post pugnam Coronensem Minervae It0niae fuisse eodem modo atque apud lutarchum dicitur. Sed verendum est ne omnia haec in cassum disputa-Verimus Rich. Gros serus enim in Flecheiseni annal philol. 1867 0 93 secti I, p. 721 sq. se ampla argumentorum materie quam virorum doct0rum approbati0ni mox peculiari libello se venditaturum esse pollicetur, nonnulla affert ut, quae iam Campeus in conversa h. G. 1856, Ἀριστείδης Κυπριανος περὶ των 'Hλθνικων του Ξενοφcῶντος 1858, Iungkla enius Progr. Meldors. 1862 Dittricli Fabricius in eodem annal voL suspicati sint, non integram nos habere Xenophontis historiam Graecam, sed ab epitomatore quodam mutilatam, n0Vis d0cumentis

33쪽

eonfirme Sed eum illi viri docti ex ipso Xenophonte huius

sententiae argumenta petere contenti sint, Gr serus in hoc non acquirecendum ratus imprimis Plutarchum sed Lysiam qumue et Di0dorum ad explendas historiae Graecae lacunas adhiberi posse existimat. Qualem autem a Xenoph0nte scriptam esse fingat historiam Graecam inde c0llegeris, quod non solum Agesilaum, pol0giam Socratis imo quae sub Xenophontis n0mine feruntur de republica Lacedaemoni0rum et Atheniensium disputationes ex integro Xenoph0ntis peredesumpta esSe sibi persuasit, Verum etiam, quod Lacedaemoniis et imprimis Agesilao studuisse Xenophontem adhuc viri docti censuerunt, epitomatori tribuit.

Quam Sententiam cum universam examinare n0 sit

huius loci, tamen quatenus huc pertinet diligenter ponderemus portet. Qu0 enim Gromerus Plutarcho ad explendas historiae Graecae lacunas utitur, eum illas vitarum parallelarum partes, quas phoro vindicavimu8. ex integro opere Xen0ph0nteo repetere apparet. Contra quam pini0nem primum hoc c0mmemoraverim, quod Asiaticas Agesilai expeditiones inter optimas esse historiae Graecae partes cum una est c0nsentiens virorum doctorum vox tum ne Grosserus quidem p. 72 h. G. IV, 1 sq. eius, qui Anabasin OB-

scripserit non indigna esse negavit. Quodsi Plutarchus in hae parte quaedam addit nariati0ni Xenoph0nteae, ea fui88e in integra hist0ria Graeca iam a pri0ri non est veri simile. Neque haec, quam inde cepimus suspitio accurate pensitatis rebus Singulis removetur. Quod enim phoro Plutarchum iri a me inde collegimus quod bis Ages. 8 et 20 quae Xenophonti addere videtur, ad illum referri posSunt, neque id apparet affr0ssero in dubium vocari posse neque miram, quae intercedit inter Ephor fr. 130 et Xen. h. G. III, 1, similitudinem. Praeterea epitomatorem bis misisse sacete dicta Ages. 8 et ), qua huiusmodi homines sere sunt consuetudine, vix tibi persuaseris. Sed omnium maxime hoc mihi videtur adversari Grossem, qu0 Plutarchus et ausanias non addidisse quaedam Xenoph0nti contenti hie illic ab eo disserunt Pausaniam enim, quem amisse ex eodem ac Plutarchum lante non concedi nequeat, sacere n0n poterit

Gr0sserus, quin et ipsum integro en0phontis opere usum esse contendat. Iam vero si quis epit0matorem statuat Amphithemis loco posuisse Galaxid0rum, L0cr08 Amphissi0s scripsisse pro Opuntiis, Athenienses narrasse pecuniae Persicae n0 participes fuisse, cum Xenophon e08 0rrupt08 res perhiberet, vereor, ut sententiani suam cuiquam probaturus sit. Neque magis e Grosseri sententia explicatur cur lutarchus Ages. 6, siquidem in manibus habuit Xenophontis historiam Graecam, tamen quom0do Agesilaus nuntio Victoriae Corinthiae c0mmotus sit secundum seudo-Xen0phontis Agesilaum narrare maluerit, neque tamen hunc Se antep0nere hist0riae Graecae ullo verbo commem0raverit. Iam cum hae duae narrationes inter se conciliari prorsu nequeant, num probari p0ssint, quae de Pseud0-Xenophontis Agesila Gr08Serum coniecisse supra vidimus, valde dubium videtur. Quodsi haec laudatio e Xenophontis historia Graeca excerpta St, certe quin et immistas esse putemus res aliunde c0llectas facere ViX 08sumus. Talis autem si est eius conditio, numquid praeterea insit, quod a Xenophonte abh0rreat, discernere uniuscuiusque libero arbitri permiMum St. Quae difficultates cum omnes ptime expediantur, si Xen0ph0nte Ephorum, Eph0ro autemilutarchum Sum Sse Statuamus, Vereor ne Gr0sserus aperta, quae inter Plutarchi

Agesilaum et Xenophontem intercedit similitudine deceptus

nimiam historiae Graecae restituendae spem inde conceperit. Neque enini mei inventi lenociniis eo adduc0r, ut eum

toto caelo errasse contendam. QuamVi caVendum putem,

ne t0ta operis Xen0ph0ntes ind0les oblitteretur, tamen esse quaedam in eo lacunarum indicia lubenter concedo. Sic Gr08Serus Suo iure, quae Xenophon in hist0ria Graeca tradit de pugna Coronensi ex eiusdem Agesila Supplenda esse cenSet. Hic enim commem0ratur, quod misit librarius in historia Graeca caes0s milites per noctem ab Agesilao in media phalange collocatos esse, neque quin Xen0phon re erah0 narraverit ullus dubito. Sed ipsa haec loca inter se comparata ne ultra finem modumque progrediamur in detegendis lacunis nobis suadent. Etenim ne in Agesila quidem neque L 0bilium adulescentium ulla inicitur mentio

34쪽

nee templum illud iam saepius commemoratum MinerVae Itoniae sacrum fuisse affertur. Qu0dsi haec qumue integro en0ph0nti Gr0Merus volt vindicare id quod ex eius uniVersa sententia concluserium excerptorem Agesilai eadem misisse atque epitomatorem hist0riae Graecae quin statuat sacere non p0terit. Qualia si verisimilia esse putaverit ei legibus hist0rici et philol0gici studii exempto Lysiam

qu0que et Di0dorum ad supplendum Xenophontem adhibere sane licebit.

Quodsi a Grossero non labefactari possunt, quae de Ephoro a Plutarcho adhibito disseruimus, Lysandri c. 22-27 cum eadem contineant ac partes Agesilai supra examinatae ex Ephoro fluxisse dem0nstratum est id quod etiam caussae ex ipsis illis capitibus petitae videntur comprobare. Quamvis enim Eph0rus c. 25 demum laudatur tamen id pr0pterea factum apparet, qu0d eum imprimis in itinere Lysandri enarrando a Theop0mpo differentem cs. c. 20 Plutarchus

voluit stendere. Aliter autem res se habet in narratiun culis illis, quae initi c. 22 inveniuntur. Quae cum Vix conveniant cum eis, quae de Lysandri vita aliunde cognita habem , permutaSS Plutarchum quae ipse Lysander facete dixerit cum eis, quae alios Spartanorum duces protulisse legit, mihi videtur veri simillimum unde auten hauserit a res, 0perae pretium n0 dux inquirere, quippe quae neque cum antecendentibu neque cum Sequentibus argumenti perpetui

tate c0haereant.

Sed erepecta ratione, qua Ephorus en0phonte usus sit, etiam l0ngius licebit pr0gredi. Ubicunque enim Plutarchus e0dem modo atque in Agesilao et Xenoph0ntis narrationem Videtur pluribus verbis exsequi et ei inserere res aliunde petitas, vix temeritatis crimen incurremus, Si non Xen0phontem sed Ephorum ab eo exscriptum Me Statuimus, licet id nullo diserto testimonio sicut in gesila confir

metur.

Hoc autem quadrat ad eam Vitae partem quae pertinet inde a medio c. 9 usque ad medium c. 13 quam

mirabitur. Iam vero ut de prima usque parte statim hic disseram, qu0d ibi Cyrus ad patrem pr0secturus eadem se praestiturum esse promittit Lysandro, quae apud Xen0phontem, cum primum ille classi praesectus est, Spartano 90llicetur: καταχοριγγλησειν τα Hεω κτλ. inde ViX qualis Eph0ri suerit narrati p08sit 0ncludi. Cum enim tutarchum verisimile sit . - mem0ria nec Sati accurate Ephori historiam referre c. 8 exemplum LySandreae crudelitatis e The0p0mp inserere c. - 13 paullatim pr0pius aecedit ad Eph0ri similitudinem, ut . 9 afferre Videatur, cuius antea oblitus erat, Cyri pr0missum Eph0rum enim ita narrasse, qui nescio an hic Xenoph0ntem expresserit eo minus probabile est quo magis Plutarchi relationem cum rerum natura pugnare apparet. Sed a Xen0ph0nte aperte differt lutarchus, qu0 Lysandrum ad oram Atticam advectum cum Agide c0ngressum esse c0mmem0rat. Apud Xenoph0ntem enim Lysander e0dem temp0re captis Cedreis

Rhodum petit, dum Athenienses in agrum Chium et Ephesium invadunt, deinde ram maritimam legens intelles-p0ntum naVigat, qu eum Secuntur Athenien8e8, qui apud Plutarchum in Atticam ei profectur insistunt. Iam vero cum Di0d. 13, 104 ubi eum The0pomp usum esse vidimus et ipse perstringat Lysandri in agrum Atticum expediti0nem, lutarchum suspiceri illa e The0p0mp inseruisse, cum ph0ru neScio an hic qu0que Xen0phontem secutus it. Quae n0n repugnant c0ntra ea, quae disputantes duo Agesilai capitibus de lutarchi consuetudine monuimus. Cum enim, quae illic e Xen0ph0nte petiisse videtur tam accurate persequatur, ut illum in manibus non habuisse nequeat, hic ep0sitis script0ribu8, quatenus e Singula memoriae tenuit litteris mandavit. Cum igitur illic sit, cur aliena inseri miremur, hic facile fieri p0tuit, ut Plutarchus duas narrati0nes a Se c0niungi ne sciret quidem. Quodsi hic non talis invenitur rerum perturbatio, qualem deprehen-

35쪽

5051dimiis in c. 13-l id pr0pterea factum est, quod hic multo simplici0r, quam illic est rerum gestarum curauS. Propius autem ubi Plutarchus accedit ad sontem suum ita

ph0nte intercedit ratio, a quam invenimus in XV illis Agesilai capitibus. Si enim discesseris a I heophrasto e. 13 laudato, ubicunque aliquid addere videtur Xenoph0nti, eius

auct0rem non affert.

Atque e. 9 quidem Phil0clem narrat auctorem fuisse captivis p0llicis praecidendi quo remigare quidem p0SSint, sed pilo uti nequeant. Quod enim Schneiderus ut Xen0ph intem cum Plutarcho conciliaret Xen. . . II, I, l

ξιον ἀντιχειρα id duabus de ea sis vix probaveris I quod si eum illic sequeremur, etiam ς 32 legendum esset pro περὶ

τῆς ποτοsιῆς των χειρῶν τευ ἀντιχειρ υν 2 qu0d, si Xenophon ita narrasset, caussam qu0que tam saevi consilii additurus erat, sicut fecit Plutarchus. c. 0-l in pugna apud Aegos flumen commissa simillima est narrati Xen0ph0nti h. G. II, I, 2 sq. nisi

qu0d etiam hic res quaedam additae Sunt. Sic Plutarchus Lysandrum narrat, cum primo die navium aciem disponeret neque tamen pugnaturus SSet πηρετικά misisse ad naves hosti proximas, quae illas locum tenere iuberent; tum, eum misisse duas vel tres naVes peculatorias apud Xenophontem tantummodo ητα Taχίστας των νεωνέ quae Athenienses ad terram appulSo obServarent, deinde, militionis suspectos fuisse Alcibiadi, cum ab eis discederet, Atheniensium duces. Porro quomodo Lysander ante ipsam pugnam singulos milites adhortatus sit, exsequitur imprimis autem tria milia Atheniensium a Lacedaem0nii capta esse refert, quem numerum Xen0ph0n prorsus omittit. Praeterea cum Plutarchus hic sentem suum ad verbum exsci ipserit, nec hoc quidem nullius momenti

mihi videtur, quin Plutarchus paullo ante ipSam pugnam, quantum distet ego flumen a Lampsaco asseri, en0phon statim initio totius narrationis. Quae

c. I proferuntur phil080phicae quaesti0nes nescio an ab ips Plutarcho prosectae Sint. c. Vbiographus accuratius tradit captiv08 a συνεδροις

M0rtem autem hil0clis secundum The0phrastum fusius describi supra monui. Sed hic qu0que l0cum quendam Pausaniae IX, 2 6 q. auxili0 0care p088umus Eum autem illic Ephor usum esse lante iam inde apparet, qu0d pr0pter p0testatem urbium viris delegatam acerbe vituperatur Lysander e0que in maximum odium Graeciae Lacedaem0nii pervenisse dicuntur:

eius per in maximum

0dium Graeciae Lacedaem0nii pervenerint. P0rr0, qu0 Pausanias Eteonicum harm08tam Spartanum in ut0lycum acriter animadvertisse tradit, id adeo c0nVenit cum eis, quae Plut Lys. 15 ex Eph0r0 cs. p. 32)refert de Callibio, ut Pausaniam illa n0mina permutaSSeveri simillimum sit. Iam ver0 Pausanias quoque captiV0rum numerum exhibet, u0rum qu0d quattuor milia fuisse pro tribus milibus dicit, nesci an e0rum, quae apud Eph0rum legit, non recte meminerit. Errat enim in navium qu0que

Atheniensium numer centenarium eum referens, cum n0ns0lum Plutarchus verum etiam Xen0phon centum et0ginta habeant. Qu0 autem Pausanias hic captiv0s caeso a Ly- Sandr ne humat08 quidem esse narrat id qu0 et Xen0ph0 et Plutarchus mittunt, vereor, ut ad en0ph0ntem bi0graph adhibitum reserri possit. Cum enim Plutarchum c0B8tet Semper ptima quaeque imputare Viris suis illustribus, facile fieri potuit, ut hanc rem incredibilem esseratus Sp0nte mitteret. Quodsi nihil0minus interdum in Lysandrum invehitur id inde explicatur, qu0d eum in lantibus suis vituperatum invenit neque tamen The0p0mpo

36쪽

eius laudat0ri ita se addixit, ut Lysandrum ab Eph0ri eriminibus ubique via et rati0ne absolveret. Caeterum valde dolendum est brevi0rem esse Pausaniae narrationem, quam ut inde certi quidquam colligi possit, c0mmemorasse igitur inmeiat omnia quae tradit Pausania de pugna apud Aeg0s

flumen commissa pr0rsu c0nvenire cum Plutarch0.

Sed hic quoque Gros serus Xen0phontis lacuna e Plutarcho supplendas 8Se 0ntendit t. l. p. 729, cum autem ea, quae assert, n0 ad rerum diversitatem, sed ad scribendi genu pertineant, neque ego pr0pter id ipsum quidquam eorum ad Eph0ream Plutarchi originem dem0nstrandam

sect ei nequaquam Xen0phontem ipsum a Plutarch exscriptum eme evincitur. Qui enim fieri potuerit, ut epitomat0r, ubi Xen0ph in duas Vel tres naves speculat0rias X-hibuit, missis his numeris ira Taχίστας oi νε υν Seriberet, ut praeterea captivorum suisse tria milia e Xenophonte adsciscere recuSaret, nullo m0d intellegitur, quare ne Gr08Serus quidem, Si ex eius silenti concludere licet 'unc numerum Xenoph0nti restituere ausus est. Porro autem epitomat0rem neque quantum di8tet Aegos flumen a Lampsaco, alio loco BSerendum censuisse a Xenoph0utem ullo m0do veri simile est, neque bis eum pro p0llicibus cripsisse

Quodsi quid probari potest in Gr0sseri emendati0nibus, id inde explicatur, qu0d phorus hic, ut ita dicam, auctiorem et emendati0rem edit Xenophontem, Eph0rum autem paene ad verbum exScripSit Plutarchus. Quamvis igitur inde c0rrigi posse en0ph0ntem n0n omnino negaVerim, tamen quam maXime caVeamu oportet, si talem emendandi viam ingrediamur. Itaque cur Xenoph0ntem potius, quam Eph0rum a Plutarcho adhibitum esse putem, ne hic quidem

ullam video cauSSam.

Paullo aliter res comparata est in c. 3-7. Hic enim Plutarchus non c0gitandus est e script0re ali tu quem in manibus habuerit, ea excerpsisse, quae ad Lysandrum pertineant cum plurima eiusm0di omittat, Sed eum apparet lante seposit0, quae mem0ria tenuit, litteris mandasse. Sed

addidisse videatur, non ab re erit, cum h0 illum Sumem suspicetur Haugii . c. 3 igitur, si disce88eri a Lysandri adventu, pr0raus

nova traduntur.

e. 4 quae Cyrus cum Lysandr egerit e0dem modo narrantur a Xen. . . I, 5, 1- nisi qu0 Plutarchus Spartanum decem milia Dareorum a Persa acc0pisse dicit, quibus militum su0rum tipendium uno bolo augeret. Porro lutarchus in fine capitis pluribus verbis exsequitur, quae Xe-n0ph0 in rati0ne legat0rum significasse alis habet, ela8siarios Athenienses magnitudine Spartani stipendi adductos ad 0stes transfugiSSΡ. c. 5 pugna navalis ad N0tium c0mmissa respondet Xen. h. G. I, 5, 11 - 18 neque tamen non afferenda Videntur, quae Plutarchus de Antiochi laetati0ne dicit: γ γέλ υτι καὶ graTαγροχροί/ιενος σοβαρως παρηλαυνενέ, cum a Xen0ph0nti 0nmem0rata pr0rsus c0nveniant cum Eph ire Pausaniae IX,

verso m0d descripsi8se et ab Atheniensibus rettulisse Alci biadi 0 qu0que expr0bratum, qu0 tam crudeliter in Cum man0 SaeViisset. Quae secuntur de c0nstitutis s0dalitiis et Callicratidae m0ribus, a Xen0ph0nti addit lutarchus. c. 6 Lysander cum Callicratidae classis imperium tradat, e0dem m0d gl0riatur atque apud Xen. h. G. I, 6, 2, in eis autem quae Callicratidae Cyrum aditur acciderint, eadem Plutiirch cum Xen0ph0nte intercedit ratio a quam saepius iam animadvertimus. Apud Xen0ph0ntem enim b. G. I, 6 6-8 cum biduum exspectare iussu Sit, donec ei cum Cyr0 0ll0quendi c0pia detur, Callicratidas Persae superbia iratus statim ad exercitum suum reVertitur, apud Plutarchum autem non 80lum, quae Cyriis ei repudiando praetenderit commem0rantur, sed Callicratida re Vera X- Spectat, d0nec iterum repulsam tulerit. Praeterea Lysandrum, cum a claSS RV0caretur, reddidisse Cyro pecuniam,

ut Callicratidam in angustias adduceret, Plutarehu diserte

37쪽

testatur, Xen0ph0 significat in rati0ne quadam Callicratidae. c. 7 neque cum Lysandro c0mparatus Callicratidas neque Lysandri de pelle leonina facetiae apud Xen0ph0ntem inveniuntur. c. 8 ut de eo hic statim disputem, dubitari n0n 0test quin Plutarchus facetiis, quas modo c0mmemoravi adductus, aliunde narrati0ni inseruerit. Cuius sententiae documenta cum posita sunt in ind0le verborum, quibus narratiunculam inducit: τοιαυτ δε αυτου - τα Irερ Miλλὶτον σόορν ται tum in eo, qu0d eadem res c. I repetitur, ut h0 crudelitatis exemplum Plutarchi animo penitus infixum haesisse appareat. Quam narratiunculam e Theopompo fluxisse et qu pertineat, intellegitur e Di0d. 13, 104. Iam vero nisi c0mparatis Xen0phonte et Di0d0ro Plutarchum c. 3- res geStas leViter perstringere p0tius, quam accurate enarrare appareret, id qu0d in XV Lysandri capitibus eum fecisse vidimus, ne hic quidem ex eis quae bi0graphus addit, eadem atque illic concludere dubitarem. Sed cum hic Plutarchum Singulas res, quatenus memoria tenuit, litteris perscripsisse ob ipsam illam indiligentiam sit probabile, lacile fieri potuit, ut etiam e Theop0mp quaedam inSereret, quam-Vi eum nequaquam ubique adhibitum esse passim certis argumenti demonstraverimus. Neque eius rei desunt indicia. Iam c. 3 Si 0mparaveris verba ηεύς γε/ιονος τε δει-

Praeterea Di0dorus quoque asser illa tria milia Dareorum. c. 5 qu0 80dalitates a Lysandro dicuntur institutae, idem legitur apud Diω0rum in fine c. 70, nisi qu0 Plutarchus 55

ali l0c0 h. e. 08 pugnam ad 0tium commissam rem commem0rat. Caeterum cum Ephorum de hac re nihil tradidisse vix tibi persuaseris, certi quidquam inde non c0llegeris. Mai0ri autem m0menti St, qu0 Callicratidae m0- res simili M0d ab utr0que adumbrantur. Plut l. l. Diod. 13, 6

Itaque cum . - et universa en0ph0nti sint simillima, quo Eph0rum usum esse pr0babile est, et ph0ri adhibiti certa deprehendimus indicia, a Plutarcho praecipue phori narrationem expreSsam S se puto ita tamen, ut eo he0p0mp antea ill quidem perlecto n0nnuua eum inserui 8Se concedam. In ultima vitae Lysandri parte c. 27-303 cum et initio c. 27 0mine Amphithei servatum esse ph0reae originis indicium supra viderimus et c. 30 Eph0rus diserte laudetur, iam propter id ipsum Plutarchum hac in parte ninin Eph0rum Secutum esse suspiceris. Quod argumentum c0nfirmatur Si 0mparamus, quae Pau8. VI, D sq. cum in Vita Agesilai e deleget legentes, nescio an et ipsa ex Eph0r hauserit. Uterque enim pariter tradit id qu0d mittit en0ph0 - Pausaniam exercitu in B0e0tiam ingressum, ut 0rtuum Lysandri corpus hostibus eriperet, cum Thrasybulum e0piis Atheniensibus a Thebis c0ntra Se pr0fectum c0gn0Sceret, eo perm0tum 8Se, ut ad Lysandrum inhumandum indutias peteret. Sed etiam Di0d0rum 14, 1 ad sententiam n08tram c0mpr0bandam auxilio v0care licet, quamvis ille lantem suum maxim0pere contraxisse censendus sit Eum enim Eph0r usum esse his de caussis mihi pr0batur. Cum supra lutarchum in vita Agesilai Persica regis expediti0nes exaph0ro repetiisse de-m0nStraverimus, i0d. 14, 79-80 de eisdem rebus pr0rsus

38쪽

5657

diversa: narrantem Ephori Vestigia n0 premime apparet. Atqui neque cum Xenophonte e Venit, eum hic Theopompi partibus se addixisse probabilis est coniectura. Quod si Di0d0rus c. I subito transit ad pumam Haliartiam neque quo nexu ut ita dicam caussali illa oniuncta sit cum Tithrauste Tissaphernis cli,c Asiae praeposito c0mmem0ret, mihi haec narrati0nis lacuna acillime videtur illustrari, si Di0d0rum inde a c. 81 mutatis lantibus Eph0inim secutum esse statuimus Haec autem si ieete disputavimus, Di0dorum duabus in rebus mnspirantem cum ' Plutarcho' invenimus I)Pausanias p08 Lysandri uim demum in i0e0tiam Mittitur

veri simile est conveniendi diem ab imperat0ribus in ipsa expediti0ne constitutam esse 'Contra Xen0ph. . . III, 5, 6 utrumque eodem temp0re Sparta pr0sectum illam diem d0mi iam e0nstituisse tradit; in in0pp0rtuna illa loca, quo incurrunt Boeoti Spartanis p0st pugnam acrius instantes a Plutarch dicuntur τραχέα κα καρτερα a Di0d0r τραχεις τοποι. . Fieri autem non potuisse, quin uterque h0 V0cabulum eligeret, nos existimare vetat Xen0phon III, 5, 20 qui eandem rem significet verbis doςχυ et καὶ στενοποριa. Quod Plutarchus CCC, Di0d0rus CC Boeot ae80 Se narrat, id, cum iust neglegentior sit hac in parte Di 0dorus, vix admittium diversitatem referri p0ssit. Imo Theopompus c. 30 ita mihi videtur laudari, ut univerSam narrati0nem is eo n0 hausisse Plutarchum appareat Theopompum enim minime veri simile est Lysandri laudem eo l0c0, quo secit Plutarchus narrati0ni inseruisse Lacedaemonii n0n pr0pterea animadverterunt in Pausaniam, qu0 eius culpa patriae re-ptu esset tam prudens fortisque civis, Sed pr0pter id unum, qu0d indutiis petitis Spartan ignominia affecisse ViSi t. Qu0dia Plutarchus Lysandri laudem a Theopomp repetitam tam arte missiungit cum Pausania punito, non historici, Sed bi0graphi manum tibi agn08cere videor Neque qu0 c. 27 maxime accedit ad en0ph0ntis verisimilitudinem pr0pter eam, quam inter hunc et Eph0rum intercedere vidimus ra-

ti0nem mihi nullius videtur momenti ad 0mprobandam nostram Sententiam. Ac ne hic quidem desiderantur, quae

Eph0rus en0ph0ntioli. G. III, 5, 3 addiderit. Ille enim,

cum neque decretum illud habeat ac0nicum qu exules Athenienses recipere s0cii vetiti sunt neque quae Thebanus p0pulus Spartanis adversatus ad servand08 exules civit, nescio an tacend0 Lacedaemonios ill crudelitatis crimine ab-

Iam pauca restant capita, quae unde luxerint, n0ndum inquisivimus. Ac primum quidem c. 16-17 de Gylippo et aliena pecunia Spartam invecta num The0p0mpum an Eph0rum praecipue Secutus sit Plutarchus, vix discernere auSus Sim. Cum enim de aliena pecunia utrumque rettulisse . 17 ipse testetur nescio an Gylippi qu0que furtum Eph0rus memoriae tradiderit - id quod he0pompum fecisse videmu8 Di0d. 13, 106. c. 18 Plutarchus ipse Anaxandridam laudat et uridem, cui eum accepta referre, quae usque ad finem capitis de h0n0ribus Lysandro ubique habiti fusius exp0nit, pr0babilis est ulteri D. h. G. II, 485 ccniectura. c. 1- non dubito, quin ab ipso Pluatrchi ingeni pr0- secta sint, certe eum ipsum hic coniunxisse, quae e VaritSScript0ribus mem0ria tenuit verisimile est. Iam cum ad finem c0mmentati0nis perventum sit hic c0lligere lubet, quae de singulorum huius vitae capitum fontibus mihi eruisse visu Sum. Uncis autem inclusi 0 script0res, quibus Plutarchus non universam debet narrati0nem, sed dictum aliqu0 vel actum ei insertum cs . 43.

39쪽

c. 4-15 ενι δε φασιν The090mpus. e. 1 inde a verbis ενιοι δέ φασιν Eph0rus. c. 16-1 num ph0ro an Theopompo vindicanda sint, non liquet. c. 18 Anaxandridas et Duris). c. 19-21 he0pompus.

Hermannus tedeseid de vita sua.

Natus sum angens algae, die XIV Aug. anni h. s. XLIV matre Mathild e gente Zuselir patre AuguSto, quem ante h08IX ann08 praematura m0rte mihi ereptum esse maxim0pere d0le0. Artibus liberalibus instructus sum in sch0la regia ortensi ibique Peter, ober stein, Ste in hari, eii Cors se praecipue artium amorem in me excitarunt. Ineunte ann h. . LXIII cum adiissem cademiam Halensem ibidem ab auctumno per annum militari ossicio satisfeci. Audii per h0 tempu8 Bergkium, Bernii ardyum, is enhartum, Erd mannum, chalterum, it teum. Deinde civibus adscriptum academicis universitatis ridericiae Guile liniae Rhenanae me docuerunt Berna ys, Delius Gilde meis ter, ah n, Kno odi, Maurenbrecher, de Noorden, Rit schi, Schaeser, Si mroch, Springer, de Sybel, Sener. Praeterea ut per ter sen0 menses phil0logici seminari 80-dalis essem ordinarius Iah et Rit schi, ut hist0rici seminari 80dalibus adscriberer, ampschulte, Schaeser, de Sybel benignissime permiserunt. Singulari autem Ber-nay Si erga me V0luntate factum est, ut eius exercitati0nibus interessem Arist0teleis, Iahni ut archae0l0gici seminari s0dalis essem ordinarius. Quibus viris omnibus gratias ago quam maximas, imprimis autem Berna ys, ah n, Rit schi, Schae fer i gratoque animo Semper mihi colendi erunt. Caeterum per t0tum40 tempu8, qu0d Bonnae degere constitui, litterarum studi in dies mihi iucundi0ri vacare

non licuit. Cum enim per ter senos menses hic comm0ratus eSSem, ineunte anno h. s. LXVI iterum ad arma vocatus duee Her Wartho pugnis ad Huliner Wasser, Munc hen-grat Z, oniggrat c0mmissis intersui eisque ad patriam ab aliena dominati0ne liberandam me quoque contuli88e glorior.

40쪽

Sententiae contrOVediae.

1. Liviusta, e 2 et 22 annis a. u. c. 438 et 439 ea8dem res bis narrat. 2. Di0d. IX, 2 anno a. u. c. 439 0mprehendit, quae in eius lante in ann0s 4M et 439 distributa erant. Incipit autem annus 439 sere a verbis in dri πιθομενος κτλ. κ3 Palaep0lis inter Neapolim et Nolam sita erat. 4. Hannibal . C0m Scipionem non ad Ticinum, sed ad Padu pr lio equestri fudit; deinde eum i que ad Ticinum, n0 que ad Padum perSecuti St. 5. Hannibal in sinistra Trebiae ripa cum P0manis pugnavit. 6. Diodorus in expediti0ne Cyri narranda XIV, 19-3I)Ephorum expressit, Ephorus autem, dum Graeci Car- duch0rum montes intrarent Ctesiar Diod. XIV, 28), deinde Xenophonte Sus est. 7. Xenoph. Conu 2 4 inter ινου et αθίειν Verba προς το inserenda sunt. 8. b. 4 46 verba: ηώς ἰπα - ωτεκε Dareosi, 59

repraesentatam esse exiStimo.