De Lysandri Plvtarchei fontibus. Dissertatio ..

11쪽

alteri alteram subicit ac deinde suun de eis iudicium profert id qu0d fecit in prima parte ArtaxerXi - aut, qu magiSinter Se disserunt, e ineptius ea c0nglutinat, cuius rei Lysander qu0que nobis exempla praebebit. Neque tamen propterea de b0na eius fide dubitandum videtur: 0luit certe Veritatem pr0ferre neque quidquam eum, quin in fontibus sui inveniret, temere finxisse verisimile St. Ceterum quos ante cul08 habuit Scriptores nequaquam ubique e0dem m0d0eXpreSSit, quare maxime caVeamu 090rtet, ne, quam aliqua in parte rectam iudicandi iam ac rati0nem reppererimUS. temere ad aliam transferamus. Cum enim illustrium Vir0rum Vita sibi pr0p0suisset 0nseribendas, facile intellegi P0teSt, e accuratius eum secutum esse pus aliquod historicum qu maior in Graecis vel Romanis rebus ill0rum esset auct0ritas. Qu0dsi Mans Sparta III, 2, 13 iure suo Agesila palmam defert inter vitas lutarcheas, id mirum

Π0n St. Agesilaus enim sere per totum qu regnaVit tent- pu tantam vim habuit ad decernendum rerum Graecarum curSum, ut Plutarchus bi0graphi offici n0 deesset, etiamsi maxima hist0riae alicuius Graecae parte tantum Π0 integra in Suum usum converteret Praeterea hic unum praecipue Script0rem videtur e0nsuluisse, qui factum St, ut illam confusionem, quam in diversis lantibus male conglutinatis p0sitam esse diximus, feliciter evitaret.

Haec ad adumbrandum universum Plutarchi ingenium Sufficiant. Sed priusquam progrediar ad Singula Lysandri

parte accuratius examinandas, ante Omnia, quae inde apuyn ad Aegos flumen commissa usqMe ad XXX viror tindominatum res gestae sint, accuratius pel Scrutemur P0rtet.

Neque enim adhuc recte de eis iudicasse vir08 0ct0s existim0, nec de lantibus sana p0test quaesti institui, nisi de rerum gestarum ordine et conditi0ne constet. Atque huius

quidem temp0ris hist0ria non dubium est quin niti debeat du0bu lantibus primariis, en0ph0ntis hist0ria Graeca ei

12쪽

ejS, quae ratores, imprimi Lysias passim de tristibus his mensibus in medium proferunt. Sed quamvis uterque tunc temp0ris Atheni fui88 et Summam patriae calamitatem oculis vidisSe censendus it nihilominus, quae de hac re litteris mandarunt quam maxime inter se disserunt. Apud Xenoph0ntem enim h. G. ΙΙ, 2, 3 Sq. cum primum cladis pernici08ae nuntiu Athena Venit, uini Summa industria ad arcendum hostem praeparantur. Ut maior evadat armatorum numeruS mnes, qui aliqua capitis deminuti0ne puniti erant, in integrum restituuntur null0que partium studi omnia patriae Saluti 08w0nuntur. Quare, quamdiu cibus ad vitam cotidianam quovis mod suStentandam SUDficit, nulla murorum naviumque tradendarum menti inicitur, quin, ne id fiat plebiscit cavetur. Tandem, ubi insecta re redierunt legati de retinendis muris Piraeique muniti0nibus ad Agidem regem eph0r0sque missi Therame

πίστεως νεκα g Xen. h. G. II, 2, 16). Sed Vel hunc quamvis optimatium facti0ni addictum quidquam perniciosi in patriam ultro m0litum esse negat en0phon, tantum XSpectaSSedicit, dum fame in dies crescente Athenienses ad deSperati inem acti quasvis pacis c0nditi0nes accipere parati SSent. Per tres igitur menses apud ducem Spartanum c0mm0ratuStandem Athenas redit neque rati0nem se fefellisse magna Vihominum fame absumpta m0 intellegit. Statim enim cum n0Vem c0llegi 'πρεσβευτχὴς aisoκρ-ωγ ad eph0r0 mi8Sus Spartae de n0tis illis pacis conditi0nibus agit, quae ut ratae fiant, p08ter die quam Athenas reversus St, fruStra intercedentibu perpaucis evincit. Quae cum ita in Lysander in Piraeum cum classe invectus exules reducit et adhibito tibicinum cantu cum Summ0 80ci0rum gaudi mur0rum di-truendorum facit initium κατεσκαπτον ips Xen. h. G. II, 2 233.

θῖρεθη en. . . II, 3, 1 et 11 h. e. sequente belli anno Secundum uati0nem Thucydideam in XXX viris institutis

1 Cf. Aemil. H. O. Mulier. de Xenophontis distoriae Graecae parte priore. aiys. 1856. P. 8.

13쪽

Agis exercituni dimittit, Lysander ad amitin oppugnandam avehitur.

Apud Xen0ph0ntem igitur, ut illae pacis conditiones accipiantur duabus caussis efficitur 1 qu0d Spartani in rebus gravissimis quidquam concedere Atheniensibus recusant 2 qu0d fame in dies crescente animi civium tandem fracti ac debilitati sunt; neque plimatium ulla fit menti et Theramene non tam ultro quidquam machinatur, quam, uni patria duabus illis caussis Vertatur Secure XSpectat. Cui relati0ni prorsus c0ntraria Sunt, quae LySia c. Erat. 43-47 68-78 et c. Agor. -36 de e0dem temp0re narrat. Quidquid enim mali urbs pa88a est, optimatium nefariis c01181liis tribuens neque famem neque La

m0rat. Illi igitur επειδὴ h avs αχία καὶ ἡ συ/ιφ0o τῆ πολει γενετο c. Erat g 43 primum eph0rorum c0llegium instituunt, quod evertendae rei publicae stici summa industria fungatur. Tum Theramenes pacem e Simulans impetraturum, qualem ptimus quisque civium cupiat, frustra intercedentibus Are0pagitis ad Lacedaem0ni0s mittitur neque quidquam antiquius habet, quam ut 08tium iram quovis m0d exacerbet. Interea optimatium facti0, ut Cle0ph0 rei p0pulari Studi0su et acerrimu840110rum adVerSariu e medio tollatur, d0mi efficit. Deinde Theramenes, diu apud Spartan08 0mmoratus, p08tquam ad acerbissima quaeque patriae imp0nenda e0s perm0vit, Athena redit nec tamen hanc pacem intellegit ratam factum iri, cum auditis c0nditi0nibus strategi et taxiarchi quidam acerrime in eum in-

γιγνεσθαι, αλλα βουλos ενοι βελτί0 ταυ Γλὶς ἰοί νxὶν τ ii risu Go 'Aθηναιων 1οιήσασθat c. gor grass). Qu0d 0n dubium est, quin illi re vera persecissent, niSi per g0ratum ab optimatibus accusati in vincula c0niecti essent. Tum demum omnibus adversariis rem0tis pacisque c0nditi0nibus acceptis p0pulare in i perium Vertitur. Qua in c0ntroversia sontium primariorum, qui Squi n0Stra mem0ria de e tempore scripsit, e magis in Lysiae parte concedendum Sse censuit, lini facilius explicari p0S-

14쪽

set, cur en0ph0n Spartae laudator nec non optimatium laut0 illas bonorum insidias silenti praeteriret. Quin ne acquieverunt quidem in Lysiae narrati0ne. Cum enim ille nullo J0c optimatibu id expr0bret, qu0d, ut ιιι of in integrum restituerentur pervicerint, illi 0 factum esse negant, nequa intestina dissensi civitatem districtam teneret, neve quisquam SSet, qui e Summa patriae calamitate fructum perciperet, Sed ptimate hac lege lata id egisse c0ntendunt, ut 08, qui capiti deminuti0ne puniti erant 800i08 ibi adsciscerent.

Neque pr0pter aliam cau88am mirum est, Vir08 0ct0Sauditis utrimque testibus in hanc sententiam pedibus Ni88e. Cum enim antiquae hist0riae Studi08 tum rar0 0ntingat, ut 0 facta 80lum videat, Sed etiam e0rum originem et quasi lantem penitus perSpiciat, ambabus, ut aiunt, manibus Lysiam amplexi unt, qui rec0ndita plerumque nec Xenoph0nti mem0rata facti0num ludia nec pinat illustrare videatur. Qii gaudi 0b8tupefacti L beaecati, quae sit

etiam in p0pulares, maxime ill08 quidem Lysiae pr0bat080mei hist0rici a partium studi alieni se ali8facere putarunt. Quamquam Vel propter id ipsum debebant accuratius inquirere in Lysiae ind0lem, qu0d de interpretanda eius narratione maxima inter Vir08 0ct0s est dissensi neque quiS- quam adhuc ita de ea iudicavit, ut nihil, qu 0ssendamur restet. Quae ut melius intellegantur, e0rum Sententia ap-p0nere lubet ita quidem disp0sit0rum, ut missis eter in)et utiner η de 0lis Atheniensium ph0ri disputantibu8 caeteri n0n chr0n0l0gic Sed l0gic 0rdine se excipiant. Aca ac lim amnim ' quidem in eo tempore describendo

Ι Ρeter commentatio critic de Xenophontis ellenicis. malis Saxonum 1837.2 Butinor, eschichte der polit letaerieri in Athen ' Leip-

15쪽

tantum tribuit Lysiae, ut certi SSima reliquorum Scriptorum testim0nia, nisi c0nciliari p0SSunt cum rati0nibus Lysiacis, Di titer respuere non dubitet. Qui fit, ut apud eum hic sit rerum gestarum quasi decurSUS. P0S pugnam apud Aeg0silumen c0mmissam primum eph0ri ab ptimatibus Athenis instituuntur. Interea Lysander, cum SubieciSSet excepta Samo omnes thenien8ium 80ci08, 0ta classe Piraeum bsidet, Pausanias autem et Agis a terra urbem irculi1Vallant. P0- Stea, cum l0ngior futura e88 Videatur oppugnati0 Pausanias

exercitum dimittit Di0d. 13, 107 Lysander paucis navibus

ad ingend0s 0rtus relictis , ipse mai0re classi parte ad Samum ppugnandam Vehitur. Interea Theramenes multa p0llicitus Lysias a civibus impetrat, ut 0nsilia Lacedae-m0ni0rum expl0raturus ad Lysandrum legetur Xen0ph0ni. Unde p08tquam quarto mense rediit, iterum Spartam missus de pacis c0nditi0nibus agit. Sed eas p0ster die quam Athenas rediit, accepta esse propterea Xen0ph0nti n0n licet credere, qu0 pacis adversari08 antea per goratum e medio sublatos esse testatur Lysias. Quo faet quamquam pax accipitur, tamen Lysander n0n statim, ut ait Xen0ph0n, in Piraeum invehitur, sed tum demum, cuin ad XXX viros instituend0s uiuia c0mparata sunt, a Theramene Athenas arcessitus naves c0mprehendit mur0sque delet, qu0S 0ntra pacem intact08 reliquisse n0n sine ira Atheniensibus bicit. ii P08tquam igitur, quae ad pacem spectarent 0rdinata et quaedam sertasse acerbi0ra imp0sita sunt, de re publicac0nstituenda conti habita est '. Iam cum Sub D0Vis archontibus testentur Diod. 14 3 et Xen. h. G. II, 3, 1 Statim post mur0 dirut0s addat Xen. . . II, 3, 1 institut08 Sse XXX viros, nulla fides habenda est Plutarcho die XV Munychi ini Lysandrum Athenas venisse dicenti. N0n multum ab universa Lachmanni sententia dissertW eis seni, 0ruius in Cum autem facere 110n 0SSit, quin

tun liber die hi instige et fassu ira stati. Vorba ipsa assero, quod

altera illa pax, quid sibi velit, parmia intellego. 2 Wuissenborn Hellen dena 1811, p. I97,

16쪽

10 et 0ster die, quam Τheramenes Athena Venit, pacem ratam factam et die XV Munychi0nis Lysandrum in Piraeum invectum pr0 cert habeat, pauli ali apud eum est temporis ratio. Quare iam medio men80 Elapheb0lione 4. e. p0st exactos ill08 XXVII ann08, qu0 Thucydides V, 26 bellum Pel0ponnesium durasse dicit passe facta e0mmeatus in urbem invehendi p0testas datur. Deinde ubi praet0res illi 0ptimatibus infesti in vincula c0niecti sunt, Theramene ad Lysandrum arce88endum Samum pr0sectus Simul terrestrem Lacedaemoni0rum exercitum pr0pius ad mur08 adducendum curat Lysia c. Erat. Il). Cum autem Lysander die XVI Munychi0ni adveni88et, p08 1110enia diruta altera fit c0nti0η de interpretandis et exsequendis paci c0nditi0nibus λ). Eadem c0uti0ne XXX viri instituuntur neque tamen habetur illa quidem Munychi0ne, quamvis rem0ti praet0ribus nihil sit, qu0pr0hibeatur p0pulari imperii interitus, sed caussi pr0rsus

obscuri neque a Weisse b0rni allatis usque ad Thai geli 0-nem vel Scirr0ph0ri0nem retardatur. Quam ad 0mpr0bandam sententiam eisse b0rnius verba τω Τιεοντι τε apud Xen. h. G. II, 3, 1 11011 ad ann08 arch0ntum, sed ad belli ann0 secundum Thucydidi rationem referenda esse iure c0ntendit.

V0e melius ' quoque pacem ante diem XV Munychionis c0mp08itam esse V0lt, Sed ne desint pauci illi dies, qu0s XXVII annis l. l. Thucydides addit dies demum Munychi0nis c0nditiones acceptas, die XV autem m0enia dirutaeSSe Statuit.

Quam rati0nem tam certis et perspicuis argumentis refutat B0eckhius ), ut ad eum delegare satis habeam. Caeterum multum disputatam illam de initi et fine XXX

17쪽

Ivirorum dominatus quaesti0nem hic retractare nequaquam est in animo. Ea enim, quae nobi demonstranda pr0posuimus, Satis certo nituntur fundamento, dummodo mni 110

aliqu0d interfuerit temp0ris spatium inter pacem et XXX vir0rum dominatum id qu0d nulli vir d0cto nec dubium

Pauli pr0pius ad Xen0ph0ntem eoque ut 0 videbimus ad veritatem accedit Si eversius ). Ille enim cum intellegeret neque cum Script0ribus c0nVenire et repugnare universo antiquitatis mori ingeni0que bina illa paces, quarum altera quasi iacta Sint paci fundamenta, altera accuratius definita, semel pacem c0mp08itam esse tatimque Ly- Sandrum in p0rtum invectum 8Se recte Statuit. Cum autem retinenda 8Se existimet, quae Xen0ph0 de temp0re paciSillius certissima tradat neque minus, quae LySia de praet0ribus ante eam accusati Videatur Onfirmare, 0nti0nem illam Munychiae habitam, qua praet0re in Vincula c0Biciuntur, facere n0n 0teSt, quin eandem esse Statuat atque eam, qua de pace deliberatum est. Tum Lysander Samum aVectus 90Stea teste Lysia per Theramenem ad XXX viros instituend0s arcessitur. Tum demum sicut refert Plut LyS. 15 0enia diruuntur.

Sieversi pr0rsu adstipulatur hiri Wallus ). Omnium autem optime de hac re mihi videtur iudicasse Scheibeus ), qui n0 dubit quin veritatem prorSuS

ph0ntem p 0stridie eius diei habita, Aia Theramenes the

18쪽

na rediit, pax accipitur 110 multo p08 Lysander a Samo, quam eum 0ppugnasSe maxima classis parte cum Lachmanno statuit Seheibeus Athenas die XV Munychi0nis reversus mur0 navesque ibi tradenda curat, deinde Samum spugnare pergit. Interea Sub0rnat Ag0rat altera c0ntione Munychiae habita praetore in Vincula c0niciuntur. Quare cum evertendo imperi p0pulari iam nihil ob8tet, Lysander a Theramene arcessitus iterum Athenas petit, ac tum demum cum Summ0 0ci0rum gaudi na-VeSc0mburit mur0sque tibicinibus adcantantibus diruit. Tum tertia habetur c0nti 0, qua lege a Drac0H-tida lata XXX viri instituuntur. Ephoros Athenienses, ut de ei qu0que Vir0rum d0ct0rum sententias c0lligam, Bittinerit p. 88, eterv p. 44, Sieversius p. 43 ab optimatibus institut0s esse c0ntendunt adre e eorum Sententia gerendas, cheibeiis p. 35 . 11 adstipulans C. Fr Hermann0 Siaalsali. g 168, 1 B0eckhi0 Siaatsh. II, 252 public munere e0s functos esse credit. Utr08que

sol de ephoris ed0cemur Lys. c. Erat Sq. De Curti h), Raucheus te in i η), Fr0 liber-ger ' l0qui supersedeo, cum in summa re cheibeum Sequantur. De Sol eph0rorum c0llegi cum inter se disserunt, tum a Scheibe dissentiunt. Sed quamquam cheibeus plurimas quaesti0ne se liciter explicavit, tamen multum abest, ut mne dubitati0ne rem0verit, im ne cum Lysia quidem c0nciliari p0SSe eius narrati0nem infra videbimus. Cur enim Ly- Sander, ubi primum Athenas venit, naves sibi tradendas curaverit neque tamen statim c0mbus8erit, explicari nequit. Sed fac tant studi pr0peraverit ad Samum p- pugnandam, ut ea intacta relinquere coactu Sit, cur RS ne ii tuli 0rem quidem locum c0mportaverit, etiam minus

praef. p. 12 q. f. Comment.

19쪽

intellegitur. Quae cum ita sint, quin Athenienses fidem Ser-Vatur0 non 8Se praevidens eiu crimini poenas repetere et

XXX virorum d0minatum 80lemniter inaugurare navibus deletis studuerit, non videtur dubium. Sed uiuit mirabilius est, qu0d Athenienses c0nnivente Lysandr per totam aestatem )ne minimam quidem dant peram, ut ea, quae de UriS diruendis diserte pacta erant, exsequantur. ViX creda tantum ibi p0sse c0nfidere vict0rem, qui p0st XXX demum ann0 Summ periculo nec sine aliena pecunia adVersarium perculerit. Accedit, qu0d olyaenus I, 45 5 auctor est y- Sandrum, cum de rebus Atheniensibus Spartani deliberarent, urbem tamquam propugnaculum adversus Theban08 censuisse SerVandam. Neque pr0pter ea, quae pauli p08 acciderunt, eum de fide s0ci0rum iam tum dubitasse n0u Verisimile St. Num igitur Lysander irae capi ita bcaecatus et quasi int0xicatus est, ut ill tim0re liberatus nunquam rebellatu-r0 neque cum Atheniensibus sertasse Se 0niuncturo eSSes0ci0s crediderit Quamdiu autem illi muros haberent, quibus Se defenderent, n0nne fieri p0tuit, ut belli felicius renovandi spem c0nciperent Sane quin iterum deVincerentur, vix dubium erat, Sed certe nisi hominibus, pecunia, temp0re insumptis id peragi nequiit, atque omnin qui putaVerit tantum unquam Drtunae dedisse ducem sapientem Itaque sacere n0 90SSumus, quin mur08 qu0que a LySandr Servat0s esse iudicemus ad XXX vir0 solemnius inaugurand0S. Mirum Sane, quod consiliis tragic m0re exse uendis tantum

tribuit tam s0brius alias et prudens Spartiates δ)l Neque c0mmunibus psych0l0giae legibus bnoxii viden-1 Nain auctumno demum Lysander ad XXX viros instituendos rovsertitur secundum Schetheum p. 55.2 Thiriwallus p. 513 sq. cum haec parum verisimilia esse intellegeret, p. 168 Athenienses initium quidem putat fecisse murorum diruendorum, sed tempor constituto non Ρfunctos esse officio tristissimo Lysandrum igitur nihil nisi reliquias murorum delevisse. Sed vereor, ne ridiculum potius quam Solemne Praebuisset PectR-culum, si cum tot caerimoniis ultimos muri semiruti lapides loco

movisset.

20쪽

tur, si Scheibeum sequaris, Spartani eorumque 80cii. Cum enim statim p08 rem feliciter peractam maxime laetari S0leant h0mines, Sparta 110rum 80cii miram Servant animi tranquillitatem. Ν0n enim, ubi primum captae sunt Athenae, gaudi efferuntur, Sed cum Lysander c0mpluribus mensibuSp08 iterum Athenas reversus muros nave8que delet, tum demum cui tam diu fortiter restiterunt, gaudio indulgent.

III.

Hae fere Sunt caussae, quae ad reiciendas Seheibet opini0ne me permoverunt, tam implice illae quidem, ut eas Vix tam c0Ρi0Se Xp0Suj88em, Di8 cum S, qui 110vissimo temp0re de his rebus scripsit, Curtius Scheibet inventis tamquam fundament narrati0ni niteretur, tum Gr0tius dec0ntr0Versis Virorum d0ct0rum Sententii diSputare SuperSederet. Is in enim, qua est plerumque iudicii sanitate, ad Xen0ph0ntis simplicem narrati0nem redeundum et Omnia, quae de ptimatium insidiis Lysias tradit si discesseris a Cle0ph0nte in vincula e0niecto, intra captas Athena et XXX vir0s institut08 inserenda esse censuit. Certe n0nnullae0rum 908 pacem acceptam faeta esse iam cheibeus intellexit, sed nihil0minus cum milibus, qu08 Supra laudaVi Script0ribu qum Lysias vera traderet, non dubitavit Gr0tius autem in c0ntrariam sententiam delapsu Lysiam ita c0ntendit narrare cauSSaul praetorum ut 011Sili perVertat ordinem chron0l0gicum. Quam pinionem licet falsam esse neminem p0SSit fugere Vix enim c0ram tot 0minibus, qui illa temp0ra viderant, ita re perturbare nuSu Sit prudens caussidicu - tamen ob id ipsum, quod primus omnin0 dubitavit de rat0ris fide, plurimum Gr0tius mihi c0ntulisse videtur ad Lysiam recte intellegendum Equidem inter nimiam et German0rum fiduciam et Britanni suspiti0nem hic quoque mediam iam elegerim. Lysias neque aperte per-

1 Grote, histor of Greeste London 1850 vol. VIII, p. 300 sq.