De origine, et progressu congregationis oblatorum sanctorum Ambrosii, et Caroli, Mediolani : ab anno congregationis conditæ MDLXXVIII usque ad annum MDCCXXXVII

21쪽

9liaritas, quae demum Divina sapientiae lumina sub illa

obscuritatis specie legerentur Eum igitur de totius operis summa paucis edoctum percurrere Cardinalis

scit pia diligenie jubet ws quid conira sentiat absq;

ullo me tu , vel cunctatione depromere. Quae, cui .

scribendi , legendique ignaro dicerentum, absurda prorsus aut ludicra videri poterant, Merant sane e , quibus Divio a Bonitas in humanis rebus sapienti sit me ludit. Nam ut serio agi persensit Felix , tantorum hominum majestate in , quo praecipue tenebatur , parendi amore compulsus impositum sibi onus prompte susce pit , arreptoque inde calamo expunxisIe decreti verba adicitur, quo Carolus oblatorum singulos perpetuae pauperialis vinculo obstringi voluisse . Haec, ut tradita sunt , ita referre volui , non ambitione aliqua , vel scribendi libidine, verum ut appareat quo in reii habendae leges sint Triumviratu illo comprobatae sique editae, to nihil in terris illustrius ea tempora haberent. Conflat enim singulos eorum , quorum hic

nomina memoravi, ob celebrem vitae innocentiam ,

ω crebra miracula Coeli tum numero adscriptos. Tertio post Congregationem condi iam anno Proindiere oblatorum insinutiones , quas denique Parens Optimus tanto studio ac labore consecerat. trae an ita sint , ex praefatione ipsa colligere possumus, qua ad decreta exequenda singulos horiatus, ea cum lectissimis Viris collata assirmat, assiduis precibus, .diu iurno etiam ei a Deo expetita, magna sane obsequii

argumenta si cogitare quis velit quanti aestimari tanti

22쪽

Viri lacrymas deceat. Haec insuper decreta cujusmodi fuerint hoc loco reser re inimilis labor fuerit, quippe

cum typis edita non obtutibus modo nostris, verum- etiam exterorum oculis pateant. Summa haec erat:

Nemo in Oblatorum numerum reciperetur, nisi qui ingenio, pietate praecelleret. His praediti dotibus ad exequenda Mediolanens Archiepiscopi mandata . simplici voto se obstringerent, cujus propterea voluntati obsistere sacrilegum esset. Si paupertatem obedientiae adjungere volo eodem vellent, id laudabile sore , minime amen necessarium . Reputarent identidem perserenda sibi concionandi, docendique incommoda , suscipiendas in ardua loca expeditiones, sustinenda denique omnia, quae ad salutem animarum, &Divini Nominis gloriam pertinerent. Saluiuria deinde documenta legibus addebantur, Christi exempla sententiaeque Patrum, quibus insistere illorum vitam oportet, qui alienae vitae duces, ac Magistri esIe debeant. Porro cum unius generis homines ad longe diversa ossicia destinaret, sua quoque praecepta singulis muneribus , ac locis aptabat, pulcherrima quadam ad vi Ni uti similitudinem varietate. Etiam ad curam animarum, seu quaelibet alia Sacerdotia dimissis impositae leges ne inhonestius, quam pro nominis dignitate, aut negligentius gerent. Conventus quotannis in orbem indicitur , quem singuli oblatorum illius regionis adeant, acturi de morum disciplina, emendatione, si quae ortasse oblivio mandatorum irrepserit. Tridui

spatium in eam curam impendunt non suo tanturr . ,

23쪽

sed etiam publico proventu. Nam post pia colloquia

ω secretas de rebus tuis consultationes conss.aeniem undique incolarum multitudinem crebris concionibus ad diluenda praeteritae vitae crimina invitant, pro quibus eo tempore ampliorem absolvendi potestatam accipiunt. Haec vero initia fuere, seu solius fundamenta operis, cujus explendi gloria Borromaeo abieta servabatur, qui postea Caroli successor, idemque virtutur . imitator suli Carolus etenim ranimorum ornamenta,& religionis studia complexus , quibus privata san&tas, iublica utilitas maxime conflat, reliqua in aliud tempus ejecerat , si imam certe manum operi addi iurus nisi immatura mors salubriter destinatis intervenisset. edericus itaque Cardinalis, 4 Caroli PQ ruetis, cum sublato vivis Gaspare Vicecomite, Mediolanensis Ecclesiae regimen susceptilet, Apostolico prius impetraio diplomate , quo sibi ince ipsa lanciendi tolesias fieret , ab Conditore Optimo tradita in prirnis servari jussi, mox alia ipse subnexuit , ne is hodie domesticae rei administratio δε omnis exterior disciplina nititur. Ita divino sortas Ie nutu ev Enit , ut rem sanctissimorum Hominum, sicut antea diximus, cons his inchoatam Praesul iste perficeret quem sin minus Ecclesiae i. tus δε Romanae Sedis aucto trias, communis certe fama, Populorum consensus inter Superos retulis Iet. Iam vero nihil ob talis deerat praeter celebritatem illam, amamq; nominis, quam nemo sine viri tale consequitur. Qus inquam enim a Carolo diligi magna apud

homines commendati erat, par tamen altera rema

a nebat,

24쪽

nebat, ne immerito diligi viderentur. Cujus quidem initia saniae S. Sepulcri Edes tulit, vere nomine suo digna saluberrimi horroris custos quem Dominicae

Moriis memoria offundere mortalium animis solet. Constituta ibi Religionis praesidia sere omnia , concionandi studium , sacramentorum usus, crebra de sacris rebus colloquia, tot denique remedia quot antea morbos animorum s.culi calamitas, vitiorum amor invexerat. Inter caetera vero mala , quae tum in Urb grasIabantur , nihil funestius erat ignorantia δε oblivione rerum , quibus humana conditio in spem ariernae se licitatis attollitur. Cum enim immortalis gloriae praemia legum obsequiis , & mysteriorum reverentiae promissa sint, satis apparebat viam omnem salutis hominibus interclusam, qui neque obtemperare legibus possent , quas minime OVerant, neque revereri mysteria, quae nescirent. Huic malo ut occurreret Carolus, scholas in Urbe atque omni Provinciae parte collocaverat,

quo ad perdiscenda Christianae Doctrinae elementa aetas omnis, sexus uterque conveniret. Eo plane instituto renasci Populorum disciplina coeperat, sua sacris diebus resin ut majestas erat,4 dicata olim aleis ganeisque tempora m Divina Fidei cultum, incrementa transibant. Sacerdos deinde ex Oblatorum familia deligitur, qui pro radaia sbi in Dioecesim universam auctoritate cuncta diligenter inspiciat, caveatque ne res tot laboribus studiisque constituta aliquid detrimenti capiat. Sodali Dis eris in quae in Dominicae Crucis obsequium Auctor idem erexerat , Rectores, Ducesque sa-

milia

25쪽

I3 milia eadem dedit . Ad viarum capila, ubi nunc triumphale Christi vexillum columnarum fastigiis insidet grassanie pestilentia solutiles ara steterant, ut sublato in publicum egressu, e suis quisque domibus Divina Rei quae inibi fieret , fructum percipere recreari mysteriorum aspectu posset. Asnotis deinde altaribus, wrestituta aeris salubritate , Cruces in alium erectae, perspicua scilicet monumenta sive Divini erga homines amoris, sive calamitatis, suppliciorum , quae tantis moris immemores nuper Rixerant. Et mirum dictu est quantum Populi pietas invenio illo prosecerit Sub noctis initia Societates hominiam in idipsum addictae

ad implorandam Numinis opem eo conveniunt Momnia fere Provincia loca ritum eundem accepere, cujus amplificandi, iuendique cura in . Sepulcri Domum incumbit.

Nec segnius interim in eadem Domo res agitur AEdicula illic sacella & subterranei quoque receiIus plena omnia salutaribus institutis, superante Propemodum Loci angustias multitudine beneficiorum, quae inde in homines manant. Et pudor sane virorum fuerit ab iis segniter angustiis refugere, quas pietatis amor delicatis quoque mulierum ingeniis displicere non sinit. Matronae ex omni parte Urbis sexta qualibet seria in templo adsunt, expiatoque Divinis Mysteriis animo ad audienda sanctioris vitae praecepta in abditam sit Templo Edem descendunt, quasi conspectum hominu in , publicae lucis desiderium, quorum sexus ille amantiis-inus est , castigare solitario conventu , iis iue latebris

velint.

26쪽

velitu Et quamquam ipsa rei antiquitas satis ad a.

mam erat , nunquam lamen themii ne nobiles desuere, quae ab inanibus curis ad religionis studia conversae ce- Hippoliis letare sodalitii nomen in Urbe facerent. Cornesia Lam-

pugnana inier eas fuit , nota prius splendore generis,

mox decus aliud suis moribus allacuta , ut familiae nobilitas pars hima gloria fieret , quae nominis ejus memoriam sequi iur. Pueri viam egre ita Francisco Rhaudio nupserat equestris ordinis viro, eaque in omnibus de . derat prudenti argumenta, ut gravissmis etiam viris exemplo est pol Iei. Distinctae auro vestes gemmarum fulgor, speciosaque alia Pudiciniae pericula procul abscesierant δε si quando marrit uisu choraeas adire

cum aequalibus cogere iur, occulta quaedam tormentorum

ingenia excogitaverat , ut inter illa luxuriae irritamenta doloris acero ita verecundiae, Pietatique consuleret. Orbata deinde Viro neque consanguineorum Precibus, neque matris consilio adduci potuit, ni florente adhuc aetate, incorrupta oris elegantia , nuptias iteraret;

quin mariti acturam hoc ipso blabatur, quod conjugii vincialis expedita arctius Deo se obstringere an . posset. Itaque cum Marco Aurelio Graiia rotae , mox Jo Stephano Bigatio Oblaiorum Prie positis se se in disciplinam tradidiiset , eas sibi vivendi leges praescrip si , quae incredibiles sane videri debeant. nisi absurdum

es Iet Divinae gratiae vim ex humanis viribus dimetiri. Laborum certe , immo injuriarum patientia , deliciarum contemptus - effusa in pauperes liberalitas minima sanctitatis experimenta erant suppliciacis

mori i

27쪽

tiam corpori adimerent, Vel Prδ: teritorum criminurn Opinionem verius, quam maculas expiarent. Extant

adhuc catenulae ferrea , cingula aculeis intextata, quibus innocentiis ma mulier nuda latera vincire consueverat, quae oblita sexus, obtria corporis Rhaetorum montes adire aliquando desideravit, ut si minus Catholica Fidei incrementum aliquod martyrii certe palmam inde referret . Sed ejus vitae innocentiam nulla res magis, quam vitae finis ostendit. Nam extremos anhel nos supernae lucis ostento illustratos accepimus, nobilium foeminarum humeris elatum cadaver vix Civium manus evasisse , qui indumentorum particulas veluti certa salutis pignora certatim arriperent , Principes viros ob crebra, quae vulgabantur, miracula ad tumulum procubuisse, aliaque permulta, quae si persequi omnia velim , longius, quam par est, a proposito discessisse uideat. Sed pauca ista compendio notas

se operie pretium suit, ut aetatis nostrae matronis, qua

Instituto nomen dedere, ejusdem gloriae consequenda aut spes, aut cupiditas aliqua iniiceretur. Caeterum, ut salubriter institui selicius procederent, adfuit ipse aliquando Carolus eorum, quae agerentur Magister, Hudex Oblatis indixerat , ut recurrente funesta illa, exitiali bacchanalium celebritate. inanibus oblectamentis, quorum nullus ex consuetudine pudor est, coelestes delicias obiicerent, quas, nisi impietas sensum omnem ademerit , Divini Verbi praedicatio secum affert. Id suapte natura salutare consilium exemplo

28쪽

exemplo ipse firmabat , atque e suggestu sublimis quain-

plurimos Civium ab ejus insaniae periculo revocasI traditur, curn wipse dicendi ardor vim quamdam assferret animis, .saliationum, epularumque Voluptas prae iani oratoris suavitate vilesceret. Inde perpetua Loco consuetudo manet ut perstrepente bacchanalibus Urbe sermones ad Populum de sacris rebus habeantur; quin etiam ex aliorum ordinum Alceteriis eloquentissimus quisque ad dicendum evocatur, inito velut ingeniorum cedere ad tuendas virtutes , quibus acrius eo tempore bellum imminet . Haec lyrocinia fuere, quibus Parens Optimus novam hanc sobolere educaba , cui deinde honores laboresque alios ali tempora ali utere. Nam pios Virorum conventus,

qui sub D. Magdalenae auspiciis inibi habentur, antiquior aetas inierat, Sodalitium aliud Federicus Bora romaeus Cardinalis posterior aevo instituit, in quo Ecclesiasticae militiae adscripti juvenes dignos paulatirn Sacerdotii lignitate antino, sumerent. Alia cla dam εα σφε Societas hominum jam pridem auctore Iacobo Philip .i ἡ Casbia in Urbe noscitabatur in id potissimum in 1 fit ut , in memore suppliciorum , quibus pos moriem dilui anteactae vitae culpas oportet, Divini judicii severitatem volontario liquo corpori cruciatu neveri

rent . Conveniendi locus ad D Pelagiae uir, qua commeatus in Urbem Novocomens via venientibus patet. Ibi fatis diebus, postquam frequentes aderant excolere sacramentis animum , alternis psallere choris ,

districtis saepe flagellis violatae innocentiae cenas a te

ipsa

29쪽

ipsis expetere Iatervenere inierim causae, quae inde excedendi, sique alterius quaerendae sedis neces statem afferrent . Bartholomaeus Aresius, qui tum Senatui praeerat onagno vir ingenio, apud Alphon sum ii tam

Mediolani Archiepiscopum orator fuit, vi in S. Sepulcri AEdes reciperentur. Ex eo tempore admissi salutaria documenia definitis per hebdomadam horis accipiunt, suosque congret Ius agunt velere instituto. At, ne antiquis recentiora praeponerem, binas alias Civium Societates in hanc iterarum memoriam citius sortasse proferri par erat quarum alier ab D. Philippi erit patrocimo, ahera ab munere, .cura blasphemos corrigendi nomen accepit. Hi postquam sibi per conlueia religionis ossicia consuluere , Christianae chari latis consilia secuti curam omnem suam siems necessitatibus impendunt. Alii in majore Nolocomi aegrotantibus benignam praestare operam , ut simul mollius decumbant, morborum incommoda levius ferant , circumire alii

nota otiosorum s verticula, monitisque δε terrore minarum coercere centiam impiorum hominum, qaabus

Superos, ac Deum ipsum convitiis appetere nefarium impotentis irae solatium est seu potius aeternae desperationis initium. Et a te demum nostra, ubi hortus familiae fuerat , Angelis humanae vitae custodibus sacellua a excitabatur piorum aliquot hominum sumptu, nec sine maguificencia, quantam angustiae loci capere possent.

Apud Somaschae Patres in meditullio serre Urbis haec

erga Coelestes nuntios religio colebatur cum, mutatis casu aliquo rebus , aut nimis , migravere in hanc

aedem

30쪽

I 8 AEdem Sodales, se suaque omnia oblatis tradentes, a quibus invicem loci, macrorum commoda conventibus suis acciperent. Neqiae ego interim ingratum fore legentibus arbitror si de alio oblatorum genere pauca subjiciar , quos & Conditor idem δε similitudo nominis, ipsa denique studiorum assinitas in hanc partem historiae vocat. Iniquus certe alienae viri uti uero , nisi ostendam quomodo innutriti familiaribus curis, negotiisque foren-Jnstitu sibus viri finitimam Sacerdotum honoribus gloriam as i , in sequantur. Cum de statuenda oblatorum Congregatione cogitaret Carolus, laicos quoque homines in eam recipi posIe existimavit, qui voti relicto vinculo, spontaneo tamen pietatis nexu sese Archiepiscopi mandatis obstringerent ad ea scilicet peragenda , quae sive privata ipsorum salus, sive publica tilitas postularet. Id veluti alterius ordinis pedisequum agmen iisdem vestigiis insistere jussit, & proximas Apostolico muneri occupare Partes , prout cujusque conditio , aut indoleas erret. AEgros inviserent, pauperibus opem, aut blatium serrent, jurgia, litesque componerent, ita denique agerent, ut relicti in sticulo ad tollenda seculi vitia viderentur. Praemia id agentibus Summi Pontificis

auctoritate concessa, meritorum nempe omnium societas, aequalia sere Indulgentia dona cum Sacerdotibus, quibuscum nomen commune habeant. Cogitationem hanc divinitus immissam facile credent , qui Ordinis incrementa, Qui ilitates inspexerint . Primariae

Nobilitatis nomina, magistratuum rarsides, Quaestoresque