De Gregorii Nazianzeni orationibus funebribus [microform]

21쪽

Xaverin lirili, De Gregorii Nagiangeni orationibus unebribus.

int0gritas sensuum. Qua Vox apud vetere Scriptore non

legitur nisi apud Plat0nem Tini. 76 D. Locr. 103 i a Stoicis

docent Diog. Lauri VII 10 et Stob. ecl. Ι 80 Waelisin. λ). Quod aut0m bona animi vel virtutes attinet scinuis Stoicos Socraticas illas virtut0s, quas et Isocrates et Anaximenes in laudationibus adhibu0rant ampleXos esse l. Easdem praebet etiam Cornificius paucasque addidit Thoo Cicero vero aliam virtutum partiti0nem sequitur quam apud Aristotelem primum inv0nimus dividuntur nim virtute in em quae moribuS et in as qua ingenii saeuitate continentur i. eque vero crediderim Cic0ronum hanc division0m x Aristotele ipso SumpSiSS0. Sed cum Panaetius Stoicus cuius doctrina Ciceroplan imbutus rat Aristotelieam illam partiti0nem releperit, ut Diog0n0 Laurtius VII 2 000t i. mihi persuaSum est Ciceron0m an Panaetii debere. Qua disceptatione spero in demonstravisse Cornificii Cic0 ni Quintiliani Theonis il laudationibus componendis

praecepta ad Stoicorum docti 'inam recedere. Priusquam autem ad Se luente rhetore transeamus pallea

mihi addenda sunt ii Quintiliano Qui illa umquam tripertitam illam bonorum divisionem n0vit tamen alium laudationis dispositionem pr0ponit. Dicit nim inst. orat. III i. 10 laus

' Barth. Die Stoa g. 13T.' Aristot Eth. Eud. I 1. 19 op ετ ac id duo, c n0iκη, lichiauonTiκη'. Et Cicer exponit pari. Orat. 22 76 'est igitur vis virtutis dupleX aut enim scientia cernitur virtus aut actione et in libro de orat Ι 84, 343 distinguit 1 mores 2 ingenii facultatem in qua etiam eloquentia numeratur. Atque mirum in modum Cornelius Nepos in prooemio Epaminondae iisdem verbis hanc partitionem Xprimit, cum dicit p. 1: de moribus ingeniique facultate te ' et idem scriptor eloquentiam, Me qua sus in opp. - Epaminondae dicit, in virtutibus liabet.' Diog. Laert. VII, 92 'IIavairio Mit ou duo synci up ετdc,

hominum primum dividitur in tempora, quodque ante eos fuit quodque ipsi vixerunt, in iis autem, qui fato sunt iuncti, etiam quod est insecutum et in Iam ollimannus exposuit hanc partitionem e seli0la Stoicorum proieetam esse λ). Quamquam autem non nisi unum exemplum huius partitionis inveni carmen nim illi id panegyricum in Iessallam quod falso Tibullo ad Seriptum est, hanc dispositionem sequi mihi videtur , tamen summi momenti est ad cognoscendam disposition0m Menandri monodiarum et Onsolationum quarum partem laudativam secundum tria illi tempora disponendam esse rhetor docet. Dicit enim Rh. gr. III 43b Sp. 'biaiphcεic TRV

laudis strueturam praebent Gregorii Nysseni consolationes i. Sed accedamus ad lietore posterioreS. Atque iam SupraeXposuimus pg 18 Anaximenem studuisse ordin0m dispositionis chronologicum coniungere eum illo Ordine qui division bonorum nititur idem Stoiei voluerunt. Neque tamen his neque illi id planu contigit δὶ Quare iu0runt, qui pristinam illam forinam, quam in Isocratis laude Aleibiadis inVeneramus, Sequ0rentur idemque respieiente alteran partitionem, quae Secundum bona disponit. Atque huius generi dispositionem, eum iam Cicuro part 0rat. 22. 4 et Quintilianus inst. orat. III, 7, 15 adumbravissent, copiose explanaVit Hermogene S, qui temporibus Marci Aur0lii fuit in Aristidis autem artem quae iure plane cum Hermogeni Consentiat δὶ, praetereo.

Vol k mann die Rhetori de Gri echen uni Romer g. 274. Hanc partitionem praebet etiam Emporium Halm rhetores Latini pg. b6 Seqq.) hJ Bauer, DieTrostredendos Gregorios vonNySSa diSS. Marp. 1892.' Ita mors, quae in laudationibus mortuorum commemoranda erat, in Cornificii arte ei parii subiuncta est, quae animi virtutes tractat. M Eum ante Theonem fuisse demonstrati oppi cliter. De Theone Hermogene Aphthonioque progymnasmatum Scriptoribus diss. Virc. 1884 g. 23, 29, 35. - Schra de r. Herm. XXXVIJ 1903 pg. 145. β H. Baumgari, Aelius Aristides ais Reprasentant de sophisti- schen Rhetori des 2. Jahri, de Κai Sergei 18744g. 139 seqq. Vol k- mann Die Rhetori d Griech. u. Romer ig. 553. - Christ, eschichte de griecti Literatur adn. 3. - Spengel rhet. r. I 504.

22쪽

Xaver Hurth. De Gregorii Nagiangeni orationibus funebribus.

τὰ μεTu OV tivaro aTu Vεc, pqcμoc Παibε cuboEoi Sequitur igitur Hermogenes, quocula posteriore rhetoreS fecerunt non Stoicam normam Sed compositionem illam, quani historio in vitis conscribendis adhibuerunt. Omnes enim illorima litae continent εVoc TuldεtaV. 'UciV, cΠlTηdεUluuTu),Πpuξεic: X empla sunt Xenophontis vita Cyri yi, Polybii vita Ρhil0p00m0nis 3 Cornelii epotis vita Epaminondae δὶ, Nicolai pio Kaicapoc Ammiani ncomtum Eutherii β etc. - Hermogene autem, quamquam Stoicorum dispositionem dissolvit tSingulo Torroυ Seeundum tempora digeSsit tamen non Omnino ab illorum praeceptis abscessit. Praebet enim ut illi Torrovbonorum externorum Tu κToch deinde retinuit luattuor illas Socraticas virtut0s, sed ita ut 0001 et singula facta ad illas

accommodanda Sse, ut est apud Anaximenem et Stoicos Sed Virtutes referuntur ad φυciv fit. Primunt apud hune auctorem ' Instil. Cyrici 2 6.

Vidumus igitur Ps0udo-DionySium tironologicum Orr Vordinem cum nota illa naximent Stoicorum iu dispositione coniungere eum enim quattuor priore Torro e temporum ration digesti sint, facta secundum singulas virtutes disponenda sesso docet rhetor Atque a potissimum re hae Pseud0- Dionysii landationis par cum Stoicis congruit quod ad horum rationem docet demonstrandum SSe quomodo is quem laudare constituimus, ionis externi amicis. J0n0ribu etc.)

Ead0n fur dispositio invenitur apud Menandrum, Quid SSchenia laudationi Supra exp0suimus pg. 4ὶ Pauca mutavitv0l amplificavit hic rhetor Atque prinium quidem Oei εΠiTη-dευμαT Signifieationem mutavit nam apud Hermogonum habet Vim professionis, apud Menandrum illa sunt Tu vε ui vulvqθη Rh. gr. III 420, 21 Sp.), i. e. mores Deinde quem Tu ε Oc, VOeaVit Hermogene TorrOV, eum nuneupat hie υχην Seiungit autem ut ille ab hac et εvo et ratbεtav. Singula vero aeta

Menandro ad virtutes aeeommodantur. Usener Dionysii Halicarnesei, quae sertur ars rhetorica 1895pg. 25. De libelli tempore os etiam Bursian, Uber den Rhetor Menandros Abhandi de bayer. kad. d. Wissenscii Philos.-Philol. bt XV 26).

23쪽

Xaver Hurth, De Gregorii Nagiangeni orationibus unebribus.

tiones comparationibus exornanda esse The tractatum proprium ut i ii rhetorum posteriorum de eomparationibus compoSuit Hermoaene praeseribit, ut Orator laudationibus cusκpicεic inserat' a Menandrus docet non solum post singulo TOπου εΥκvitulacriκου comparationes instituendas esse, Sed Torro proprium VIKpicεvic ponit, silui Singula Opera Vel Virtutes eius illa haudatur eum aliorum comparentur. Optimum

huiu cuTKpice vic Xenaphun praebet Gregorii Nagiangeni oratio funebris in Basilium. Quod genus comparationis apud posteriores quoque Valuisse inde apparet quod etiam Nicollaus holor, qui quinto saecul, fuit, in audatione Themostoclis ea usus est Wal rh. gr. I 3SS ii. Cum autem apud rhetores Uyκpici Irpoc λri TRV ΠO0εci non inveniatur, ex Oratoribus veteribus unus semel am adhibuit Hyporides in cuius pitaphi0L00Sthenes ipse, qui ad inferos descendit. Oml aratur et eum heroibus, qui ad Troiam pugnaverunt, et eum Miltiade tThen Stoele, eademque ration componitur Leosthenis militumque intima consuetudo eum Harmodii Aristogitimisque amicitia δὶ Apud posteriores autem neque oratores neque rhetore hae cυIκpici invenitur usque ad Menandrum. Posterior0s autem rhetor0 ad Xphinandam lividationum dispositionem nihil fere attulerunt satis ei erat ea, quae priore aetate ereaVerunt, Ompihil' atque componere. Inter quo praestat Aphthonius exeuntis oluarti sa00 uti rhetor,

Denuo igitur nobis occurrit trip0rtita illa bonorum divisio. Neque vero hae partitione totius orationis disp0sitio nititur, sed irp6ξεic solus seeundum illa bona digerendas esse rhetor docet. Cuius dispositionem saepisSime posteriore Oratores et rhetore Seeuto esse vi negaveris; nam pilionii auctoritas multum apud illi)s abiit. Quod non Solum inde apparet, quod tanta copia Commentariorum ad ius traetatum explicandum confecta Styi, sed etiam X 00, qu0d ipsius Aphth0nii nomine celato bi arvi medio aevo vocatus si Stophani in Aristot0lis artem rhetoricam ommentar. d. eadem Boruss. 189 Vol.

XXI 2 g. 282, 14 . Nec tumuli apud omn0 Aphthonii ue-

24쪽

Xaver Ilii rili. De Gregorii Nagiangeni orationibus unebribus.

Quoniam autem satis c0piose de laudationuin Graecarum composition illarumque Torroic disseruimus ad Gregorii agi-angeni orationes funebre tranSeamuS. PARS ALTERA.

DE GREGORII AZIΑΝZEXI ORATIONUM FUNEBRIUM COMPOSITIONE.

quadraginta quinque Gregorii orationibus quae adn0Stram aetatem pervenerunt generi laudativo adscribsendae sunt lia octo oratio in laudem 1. Iachabaeorum 2 Athanasii, 3. CVpriani. 4. Heronis philosophi. 5. Caesarii fratris, . G0r-g0niae Sororis, T. Gregorii patris, S Basilii Iagni e quibus quattuor priore ad tuaestionem OStram non pertinent Sed generi καθapos Υκ lutou, quod vocat Menander, attribuendae Sunt. Quattuor vero Sequentes ΠiTu pio in codicibus Oeantur. Sed quaerendum est utruin Omnes hi επirtimio laudationes funebres Sint necne. Nam iniit raro ΠiTuspioi nomen eae quoque oration os tituli 0Xhibent, qua non ipso die mortis Vel funeris, sed in momoriam hominum, qui iam multis annis vel saeculis ante laserant, habita sunt, ut Choricii επiTu pioc Iri apici λ . Nos aute in orationes funebres eaSSOles laudationes vocamus, quae die funeris ipso Vel pauciS diebus post dictae Sunt. Priusquam igitur ad ipsas orationes explananda aecedamUS, de Singulis investigandum erit, quo tempore et qua OeeaSione

et OmpOSitiones actae auctae mulata sint quam ex orationibus illis; et enim ea istius aetatis litterarum condicio est ut ratione artiS praecepti illuStremus non artes ex rationibus resingamu Vel reSuScitemuS. Neque respeX epitaphios medii aevi, cum ad nostram rem eo non pertinere putarem. Nonnullos illius aetatis epitaphio Bauer

die Trost rede de Gregor. v. Nyssa g. l3 commemoraVit, Dra Sehe Wochensetiris stir lassiselle Philologio 1892 g. 1176 Seqq. multas addidit. s. etiam K. Praecliter Anti hos in de Grabrede des Georgios Ahropolites aus Oliani30 Duhas in Bygant Zoitschr. Ol. XIV 3 si 190b pg. 79 Seqq. ester mann , Quaestiones Demostlienicae Ipg. 47. Fabricius, ibi graeca X g. 18T. Volliner Laudationum lanebrium Romanorum hiStoria g. 471 Seqq. Edit B Oissona de g. 37 cf. Cassiau X, De ΓOraison sunebre dans la Grece aienne, Valenciennes 1861, g 189.

- unaquaque X illis habita sit. Atque Summi 0menti si seir Christianis illius aetatis certo die praeScripto imSse,

Muicn Tu ΟυTua bracio επευθηcε Rui Viaucia Tλ' Qu1 usus iam apud Veteres Graecos fuit, qui a re sola ditiorunt ab hac solemni Christianorum regula, quod pro quadrageSImo diem tricesimum colebant i Tamen Christianos quoque trices1 modi p0st mortem vel p0st Sepulturam Solemnia funebria egisse Bauer recte demonstravit in usu regula fortior. Sed iam accedamus ad Singula orationeS. A. Oratio in Caesarium fratrem. Migne, P. G. Ol. 35 255 seqq.)1. Quo tempore et loco oratio habita sit. Ad tempus huius orationis definiendum investigare pus est quo anno Caesarius mortuus sit. Sed cum de Caesario veteres scriptores nihil fere tradiderint e una OStra rati0ne, qui vita eius fons praeStantiSSimuS St, terminum

Atque primum quidem ex oratione ipsa 1Sem1u Uae- Sarium post Iuliani necem . . post annum 363 mortuum eSSe ep. 3. Cum autem p0st enarratam Iuliam Mortem

25쪽

orator purgat ep. 14i 'paciλεic με 649oVoc 7rapin μεiφε, aicapitud ro 'c ευbosia 6λυTov apparet Caesarii in et Ioviano, qui usque ad anniana 364 viXit, et etiani Valente qui eius Sue- cessor fuit, regnantibus ViXisse. Sequitur Caesariunt post annum 364 ni ortuum esse. Aliud accedit Orator priusquam Caesarii mortem narrat, commemorat Vehemontem quendam terrae motum, quem iuri, Nicaea paSSa Sit ep. 53. Iam cum Nica0a 0st Iuliani morten duos terrae motu viderit, quaeritur ad quem annum S, qui a Gregorio memoratur referendus sit altor enim fuit anno 365. alter anno 36S i. Res plana dubitari non pot0Si quin orator terrae motum anni 368 signific0t. Cum ni in il prior nihil fere traditum sit, terra motu ni anni 36 gravissimum fuisse Veteres Scriptores referunt, ut Hieronymus 'i, qui tradit ad annum 368 'Nicaea, quae Saepe ante conruerat, terreae motu funditus eversa est'. Quaeum re consentit lime Gregorius, qui ep. 5 Xp0nit

paucosque alios SerVatum esse. Constat igitur Gregorium ad tona motum qui die X. sensis octobris anni 36 fuit, alludere Ca0sariumque post hune terminum mortuum SSe. Iam quantum tempori Spatium inter terra motum Ca0Sariique morten intercedat, perquiramuS. Atque orator terraem0tus illius m0ntionem iacit ut arpini iv υυευεχθεVToc ep. 15ὶ Sed Voce arpin qu hoe blae minime accuratam temporis significationem praebere apparet, citin ahamitas illa tam claratamque gravis fuerit, ut orator tiam multis annis int0riectis hae voce uti poss0t. Neque id ad tempus stabili0ndum valet, quod in carmine de vita Sua Gregorius diei fratrem munere Nica0a fungentem vita deceSSiSSe ε up χη μεcri V lcκεi . eum fieri possit ut complairibus annis post aliamitatum illam Nicaeae versatus it. Sed cum orator in narranda Causarii vita tempora Sequatur neque inter terrae motum ilhim et fratris decessum novi quicquam afferat immo iungit utrumque verbis ep. 15ὶ ho μευ εiclaos pεiTr V TεVεTO, 'c

De Gregorii agiangeni orationibus unebribus.

M voco b 'ου κτλ. - brevissimum temporis spatium int0rcasus istos duos intercedere Veri Simile St. CaeSarium revera terrae motu pSo non periSSe inde quoque apparet, quod et frateroius Gr0gorius in se amicus Basilius y litteras ad eum scrip-s0runt, quibus eum admonente de calamitate orant a rogant, ut colesia Christianae se adsuisceret. Contendo igitur Ca0sarium paulo post diem . menSi Octobri R. 368, i. e. Xe-unt anno 368 vel ineunte anno 369 mortuum Sse. Iam in e est, ut quaeramuS, quo temp0re et quo

loco oratio habita sit. At iu diuendum est orationem ipsodi funeris, postquam pompa ad Sepulcrum constitit, ad epulorum ipsum dictam esse idque ri angi, in patria Caesarii, in quam ius ossa e Bithynia doliata sunt' . Quod colligo primum e pompa funebri commemorata, quam his orbis d0scribit orator ep. 153 ut 0V sal b Πολυ Kui cupioc

quam me non iugit tiam in aliis orationibus qua non die funeris ipso, Sed postea habitae Sunt pompa deScribi, ut in Nagiangeni rati0n in Basilium ep. 803, vel in reg0rii Nysseni ration in M0l0tium in in nostra tamen ratione ita describit orator pompam, ut in propatulo sit eam Statim laudationem fratris subsecutum esS0. GraViSSimum autem Rrgumentum hoc si Gr0gorius dicit ep. 6 orationem suam donum et ornamentum esse, quod fratri offerat hanc pponit aliorum donis, qua sunt Serica, telae cireumfluentes, teX-turae lini pretiosae, unguentorum iniuSioneS, Oronae, floreS, Epist. 20 uigno vol. 3T) Epist. 26 Migne ol. T).

δ Baronius contendit Caesarium in patria Sila mortuum SSe,

Tillemontius i. c. IX 396 dicit nusquam legi, ubi vita deceSSerit, ad quae s. Migne 38 848 Sed dubium isse nequit qui Nicaeae mortuus sit, cum in epigramm se uigne 38. 18 dicat agiangenus:

26쪽

certamina. Quae itidem dona bene scio non solum dieiuneris, sed etiam aliis diebus solemnibus ad mortuos re-c0lendos constitutis mortuis offerre Graecos consuevisse ii; Sed rator pergit suam rationem mentoriam Caesari omnibus postserioribus saeculis tradere dona vero illa Xterna SSeeaduen, ct ΠύVTa aTεκ9υψε a cri με po 6 Tiκpoc i0oc OUTO μετὰ Ου καλo c sua Toc. Quod orator dicit 'una cum corpore Ona Sta lapidem operturum esse', inde colligitur corpus nondum terrae traditum fuisse tum, cum haec

dicerentur. Dubitari igitur nullo modo potest, quin orati ad sepulcrum lapide nondum tectum ipso die funeris dicta sit; nec pr0banda videtur aueri sententia contendentis l. c. m. 353 'So vi0l Wi selion, St ei Zeugnis aus dem 4 und5. Jahrhund0r itur in Verbindvng 0r sed mi dem Leleh0nb0gangnis vortianden. Notandum est etiam his temporibus usitatum fuisse oratione funebres ad ipsum sepulcrum facere, ut Vetere Graeci consueverant, in quorum epitaphiis semper occurrit dictio 'εrri Lub Tuboci puI'. Etiam Greg0rii Nyssoni epitaphium in ulcheriam ad sepulcrum

2. Argumentum orationis i. Ρr000mium: Auditorum partem alteram adesSe ut una secum mortuum lugente maeroris atque luctu participes Sint, partem alteram ut orationi elegantia delectentur, quae eis permulceat auressi. Sed falli eos, qui credant se declamation0m quales, priuSquam deo Se dedisset, exercitasset habiturum eme εὶ Quare non pluS, quam deceat, e fratrem queSturum

aut laudaturum esse, quamquam laudatio aptiSSimum mortuorum donum et debitum omnium debitorum iustissimum sit, idquo viro loqu0nti λὶ Sed ne ideatur legem, quae iubet mortuos laudari neglexisse, Se dicendi munia SuScepiSSe neque enim a Christi doctrina alienas SSe laudationes, immo Seripturam Sacram d0eere memoriam mortuorum celebrandam esse. Orati0nem auten ita Se inStituturum SSe, ut primum fratrem quoratur se laudet i, deinde Stendat infirmitatem naturae humanae δ pretiumque a dignitateni animi, denique propinquos consoletur auditoreSque a terreni deducens transferat

ad aeterna.

Laudatio: Sequitur laus ipsa quae orditur a parentibus, quorum pietatem imprimi praedicat orator ep. 23. - 00rsim laudatur primum pater, Cuius Virtute Summatim proferuntur ep. 3), deinde matris virtutes eiusque de familia ben0 0rita enumerantur, tum parente coniunctim celebrantur, quorum eum uterque primas inter mortales tuli SSet neutrum palma ferre potuisse, cum altera ab altera pari impedita Sset ep. 4 33.

27쪽

Etiam in coloris epitaphiis Gregorius hunc Torro praetermittit;

autem in orat in Meletium sus pulchritudinem corporis praedicat cf. Baue l. c. g. 47 quod idem Dio Chrysostomus Aristides Himerius secerunt praeceptaque rhetorum iubent.' Aristid. XXXII K. in Alsexandr. 8 'πdVTa Tap. 3cπε λεTUIbiεξελθω τὰ μαθηματα κα Ουbt 90' Ti υκ κpipccτεpovoli ἐφ'

De Grogorii Nagianzeni orationibus unebribus.

Πρύξεic ep. - 14 e temporum ratione enarranturin Studiis confectis Caesarium omnibus virtutibus omnique disciplina clitterarumque genere inStructum. ut navem Varii Sm0rcibus oneratam in domum redisse. Miro caSu Se pSum orat0rem die0- Athenis in patriam revertentem ByZantii fratrem eon VeniSSe, quod niSi deo prestes matris exaudient curto fiseri non potuisse. Qua in urbe Ca0sarium brevi tempore tantam sibi comparavisse gloriam, ut onmnes honores publice et privatim ei proponerentur ep. i. Quamquam autum Bygantii tantis honoribus eum affecissent atque vi eum retiner studuissent, tamen precibus suis eun Obsequentem ad parentes reVertisse. Ca0sarium ergo omnibus honoribus atque regi paene ipsi r tarem Suum anteposuisse : tantam eius φiλab ελφia fuisse ep. 9 . Postquam autem Caesarius aliquamdiu domi mansisset patria0- quo primitias doetrinae Suae OnSeera VisSet, eum ad aulam imperatori are0SSitum Sse. Quamquam autem brevi tempore summa gloria frueretur primumque inter medicos locum teneret, tamen eius more nunquam eorrupto QSSe eum Semper inseminisset, Christianum esSe i ευ εβεlu Unum atque praestantissimum bonum i visum esse. Neque Ver hane Virtutem eum iXeoluisse solam, sed etiam propinqui calamitatibus constrictis auxilium utique tulisse, Omnibu amici parem et aequalem Se praestiti Sse, superbiam fastidi Visse. Summa autem laude eum dignum esse, quod Iuliano ipsi conanti eum a Christianorum doctrina ad suam sertrahere superstitionem fortiter restiterit coram omnibus palamque eum pronuntiavisse e Chri-Stianum esse atque fore. Quare aulam eum oliquisse Iuliano

Vero mortuo Sueeessores eum revocaviSse omnibusque honoribus

Ormavisse. Imitentur igitur auditores Caesarii virtut0m atque eonStantiam, ut eandem gloriam adipiseantur ep. 43. isti, a foec: Fratrum in Bithynia munere quaestori funetum, quamquam divinitus e terrae motu illo, qui Nicaeam VertiSSet, eum perpauci ex ruinis ipsi servatus Sset tamen paulo p08 morbo implicatum a mortuum esse ep. 153.

Eadom comparatio invenitur in orat in BaSil. p. 24. Christianus nondum erat; nam paulo ante mortem baptiZatUSeSt; s. Supra g. 35.

28쪽

Xaver Hurth, D Gregorii Nagiangeni orationibus funebribus.

'Eκ po pti Magna pompa eius SSa ad Saerarium martyrum deducta Sse, cum caterva pr0Sequens hymno caneret materque luctum psalmodia Sedaret ep. 15). II poc pu uri cic ad mortuum): Iam alloquitur orator Caesarium ipsum eique iter laudationem hoc Suum VTaspio eSSe hoc Ornamentum Caesarii aptissimum, quod ceteris ornamentis, ut vestibus Sericis, telis mollibus et circumfluentibus, pretiosis lini teXturis oleis coronis floribus certaminibu praeferat, quae pagani, patriae legi et st0lido maerori potius serviente quam rationi, mortuis offerrent volavi rarpi iuλλο κα θλoiici arti00υ η'OT ουλευουτεc λ). Suum donum hane laudationem esse, quam fortaSSe etiam posteri0re aetate eXcepturas osse omnia illa bona esse caduca suam autem orationem posteri nomen Caesari traditurameSSe, Ut eius memoria nunquam pereat scp. 163 3. Sed n0n Cf. Roh de Psyche I p. 234.

' Laudatione vel poetae vel Oratoris memoriam mortuorum immortalem fieri communis est Graecorum Sententia; cs Pindari en-

Eadem sententia invenitur apud Isocratem Euag. ) apud Liba nium epitaph. in Iulian gra aliisque in epitaphiis. s. Greg. NaZ. Orat.

29쪽

adiungitur in proprioque Xordio ornata eSt dicit enim orator optimam consolati0nem eam SSe quae ab iis, qui ipSi participes in luctus, porrigatur Se paene pudere quod audeat eo QODSolari, quorum Constantia atque patientia in omniumor sit. Si ero dolor eorum mentem atque rationem ObSeura-V0rit, consolationem accipiunt parente et ignoSeant, qu0d auSus Sit eos consolari. Iam consolatio ipsa sequitur Vitam nostram sesse brovem op lSi' et quo prius a discesSerimuS, eo celeriuSomnibus mali nos vastaturo esse; nam Omnia Vana SSO ep. 203. Quare Vivis Caesarium qu0rendum non esse qui his malis liberatus sit, sed os qui sup0rstites sint)i. Ut omnibus gaudiis teraenis quae eontinentur honoribus divitiis eloquentia, Seientia matrimonio liberis 3 ereptus sit, ita maioribus gaudiis eum nune frui in caelo. Nam animo iustorum, eum ineulis corporis morte liberati sint ad deum proficisci, quem Contemptantus mirabilibus voluptatibus alii ei animamque hi paulo p0St

De Gregorii Nagiangeni orationibus unebribus.

mortem Orpii quoque ad Se reeipere, Ut una eum e particeps

Ad hanc c0ns0lation0m adiungit Orator adhortationem, qua admonet auditores, ut a terreni anim0s 0nvertant ad deum ita eos quoque con Seeuturo eSSe ut OS mortem deum Contemplentur Deus vero reeipiat ad se Caesarium et auditores et ipsum oratorem tempore opp0rtuno ep. 243. 3. 0 rationi compositione et struetura.

Orator ipse in prooemii parte, quae proe etheSi audit eompositionis strueturam adumbrat dividit orationunt in laud0m ep. 2-l5iit consolationem cp. 18-2li, ad quam, ut est apud Vetere Oratores, adhortationem ep. 22 24 adiungit. Haedua partes triet disti guuntur pars enim prior donum debitum atque ornamentum deiuneti St. par altera ad propinquo Ceterosque auditores resertur. Post peroratam laudem Orator ad mortuum ipsum se convertitiique offert laudationem. Hae 7rpoc ph VRcic eum in nullo antiquiorum Oratorum epitaphio inveniatur, oratorum quarti poS Clir. Saeculi propria esse Videtur Clar hic Torro disc0rnitur a cut0ris in im0rii monodia in filium ubi orator conv0rsus ad filium mortuum dicit ei p. 40, 2 Taura με Ουυ εbεξ Tuc Oac Tλ. Gregorius vero non modo in hae oratione, sed tiam in pitaphi in patrem eonSeripi hune Torro usurpavit, id quod infra videbimus. Qua de re non reet iudicat Bauer l. c. g. 12 0t. 13,

30쪽

is hiero0tenopior'. Et per se patet conSolationem et adhortationem, quae pertineat ad auditores, donum defuncti non esse Sententia autem illa, qua Orator laudationem donum atque ornamentum eSSe Significat, quamquam n0 dubito, quiniam apud veteres Graecos XStiterit, tamen in nullo epitaphio clare exprimitur Solus Aristides ad eam alludere mihi videtur, cum in lino pitaphii in Et00n0um dicit 'Tub co Tu rap'im v. Tu εἰ in μεληcε Titi Πολε Koivia'. Rhetores igitur vel oratores quarti demum saeculi e hae vel simili sententia

profecti proprium Torro ereaviSSe mihi Videntur. Iam quaeritur, cui generi rationum iunebrium haec oratio adscribenda sit 3. Atque primum quidem monod Ia SSenon poteSt, cum p quoi, qui Vocantur, plane deS1derentur; neque orationem conSolatoriam eam iure diXeriS, eum m Onsolationibus laudem secundum tria illa tempora disponendam esse genander doceat, quam regulam Gregorii Ny8Seni consolationes sequi Baver dem0nstravit. Oratio igitur oToc ari-Tu pi Oc St, quem Menander Vocat, cum Sequatur rator in

Commemorantur, quos Orroυc in monodiis adhibendos esse Menander docet. Quo a rhetor Gregorius alia quoque re differt: Menander enim exponit non Solum poSt unumquemque OΠOVlaudationisiphvουc sed etiam in fine totius partis laudativae

proprium plavo Torro ponendum SSe i. Gregorius VeronuSquam neque in hoc neque in ceteris epitaphiis threnos

'in titulo sinim, quem libri exhibent, nihil concludi potest neque enim is titulus quem igne editi praebet Gregorii est: ic Kaicdpiov

De Gregorii Nagiangeni orationibus unebribus.

de industria phvoυ omisisse cum X his locis, tum X alia quoque re optime perspicitur. Nemo enim erit, qui dicat aut ab hoc epitaphio aut ab epitaphi in patrem, qui ambo pertineant ad homines oratori genere proximos, phvου alieno fuiSSe atque profiteor, cum Gr0g0rii pitaphi0s cum Aristidis, Libanii,

Themisti comparassum, non leviter in eo me offendiSSe, quod 0pnuo non Solum desunt, Sed etiam rei ei untur, Oratoremque ipsum inhumanum rudemque iudicavisse. At facile quispiam dixerit Nagiangono aliquatenus excusationem dandam SSe: neque enim ei, ut oratori Christiano, qui mortem ut lucrum praedicet audit0ribusquo consolationem praebere debeat, leuisSe nimium doloris prae se ferre. Sed eum NySseni consolatione Seeundum Menandri pra000ptum 6 pnvinu plenae sint, mihi perSuaSum StNagiangonum in pitaphiis pnvου ea de causa VitaSSe, quod non Menandri sed alius praecepta secutuS St. Nam per Se Veri est simile uisso tune divorsa a Menandro disciplinae OratoreS, qui phvου illos in consolationibus rusurpari Vetarent; et vetuerat hoc iam Pseudo-Dionysius Usener-Raderm. g. III, 2813 bG b εibευα κα Triwμε0obo Tosi rapa au0ηTiKO0 i. e. parti Sconsolatoria Orationis funebrisi oυb Top phvεi oub claroλο- φυpεc0ai TOυc orro0αVOVTac, o Tu i GrupαμυθOiμεθα ouc