장음표시 사용
11쪽
Aristoteles libro , me ερμηνειας enuntiationem λ νον απο ταντικόν tractaturus, id quod ipse capite IV. extremo diei uerbis ἡ δε αποφαντικος της νυν θεωρίας' 17 6.), primis quattuor capitibus ea, quae teneamus oportet ad doctrinam sequentem bene perspiciendam breuiter exponit. Itaque primum uniuersam sermonis humani naturam docet cap. I.); deinde quibus partibus oratio λόγος)carere nequeat cap. ΙΙ. III); tum orationem ipsam, qua enuntiatio, ut species genere, continetur, definit denique quae differentia secernat nuntiationem a ceteris orationibus, paucis explicat.
Argumentum: Argumento capitum L IV. breuiter indicato 16 1. πρωτον - 2. καὶ λογος pergit rerum externarum imagines animis nostris imprimuntur, quarum affectionum signa continentur sermone humano - '9. πραγματείας). Qui Sermo cum alio munere, nisi cogitationum animi interpretandarum, non sit obstrictus, tot praebet formas, quot formae cogitationum sunt. Quae cum sint duae altera quae neque ueras neque salsas, altera quae aut ueras aut falsas cogitationes complectatur, etiam sermonis genera prodeunt duo eadem ratione diuisa - 13. αληθες): primum nominibus uel uerbis solis constitutum, alterum coniunctis.
Argumentum: Quibus Xp0Sitis n0men, quippe quae pars orationis necessaria sit, definitur - 29. εστινονομα) deinde quod nomen infinitum - 33. καὶ μη
οντος), et qui casus nominis sit et quomodo differat a nomine ipso, explicatur .
Argumentum: Nominibus solis oratio componi potest, enuntiatio non potest, ad quam sormandam opus est uerbo cum n0mine coniuncto. Sequitur igitur definitio uerbi uerbum est, quod temporis significationem addit το προς μαῖνον χρονον), cuius pars Separata nihil significat. μComparantibus nobis definitionem nominis capite II. datam primum quod ibi dixit κατα συνθήκην hic breuitatis studio permotus adicere noluit, praesertim cum
uniuersum sermonem humanum Secundum consenSum
e0nstitutum, non natura factum esse iam capite I docuisset. Deinde eis, quae ibi leguntur ἐς μηδεν μερος σημανεικον κεχωρισμένον , respondent hic ἡ ἐς μέρος ουδεν σημαίνει χωρις'. Quae quidem in nomen et uerbum aeque quadrant. Disserunt igitur eo tantummodo, quod nomen sit
φωνὴ σημαντικη νευ χρμου, uerbum autem το προς- σηριαῖνον χρόνον vel φωνη σημαντικη μετα ρμον
Poet. l. 1457 14., si existentiam sit uenia uerbo)nominis, ad quod additum est, certo alicui tempori adscribit. Quae differentia si abesset, eadem essent nomina
Jam uero solae eae uerbi formae existentiam tempore siue praeterito siue praesenti siue futuro finitam exprimunt, quas uerbi finiti nomine grammatici duerunt. Infinitivi enim uel participia quamuis tem-
12쪽
poris significationem inuoluant, ut γράψαι praeteriti, tamen numquid sit necne non docent id quod formae uerbi finiti faciunt, cum . c. γραφε dicat suit aliquis scribens'. Sequitur, ut solum uerbum finitum definitione data ab Aristotele intellegatur. Quod probat cum uniuersae huius explicationis grammaticae consilium, qua
partes orationis, quae enuntiationem efficiant, solas i. e. nomen et uerbum finitum erat definiturus, tum exemplum quod Sequitur ἡνγιαίνει ' de eodem exempla
βαδίζει Ῥεβάδικε, quae Poet. 2 l. 457 17 dat, nos
certiores laciunt. Idem docent uersus, qui leguntur cap. 5. 17 10. ωανάγκη δε πάντα λογον ἀποφαντικὸν ἐκ si μαtος εἶναι ' καὶ . . . ἐὰν μὴ τὸ - ἐν λεσται προς-θη; et apertius cap. 10. 9 2. ἄνευ δε eua ατος
Cuius uerbi niti officium, quo langatur in enuntiatione, accuratissime determinatur eo, quod τὸ προς- σημαῖνον χρονον n0minatur. Qu0 quidem interpretor: ἡ significationem temporis addit i. e. uerbo addito nominis existentia certo alicui tempori delegatur. Sed unum tantummodo uerbum est, cuius sola uis est temporis exprimendi dico uerbum esse'. Quo uerbo, quod nullam rem habet sibi subiectam, quam significet, per se pronuntiato nil omnino cogitare possumus eis. c. 3. 16' 24. αἰr Sc. τὸ ν μἐν rore ονειν ἐσειν Anal post II, T. 2' 13. et ει ναι, ν ουσίαονδενί ' ον γαρ γένος τὸ ον. Si enim primum et unum eius officium, ut adiectum uel ad unum nomen existentiam eius uel ad duo nomina coniunctionem eorum de-
finito alicui tempori adscribat, D. 16' 24. προς -
Est igitur uerbum κατ εξοχη, Nam in id solum definitio, quam Aristoteles dedit, stricto iure quadrat. Quare Aristoteles eo libentissime utitur exemplo, D. cap. 2. 16' 2. τι ὁ μετα του - ἐν Ἀσια ονκἀληθευει φενδεται eap. 5. 7' l. ἐὰν μη ο σειν et ἐν Ἀσται προςτεθῆ praecipue 9' 13. τὸ γὰρ συνη σται γίνεται η υσα ἄλλα τοιαυτα ρημα ἐκ
των κειμενων ἐστι προςσημαίνει γὰρ χρονον Adde X- empla enuntiationum, ut σι ιν ἄνθρωπος λευκος, quae saepissime occurrunt.
Reliqua omnia uerba finita quae dicuntur, cum non solum temporis, uerum etiam rei alicuius signa sint, uerbi eum nominis functione coniungunt; X. gr. γιαί-- , βαδίζει. Disserunt igitur ab esse eo, quod uerbo, est ad nomen adiecto sola existentia rei nomine repraesentatae definita certo temp0re cogitetur, uerbis autem γιαίνει uel βαδίζει cum nomine coniunctis et existentia et essentia uel qualitas aliqua una uoce simul significantur. Quare ea omnia ita licet interpretari, ut utraque significatio segregata ab altera perspiciatur. Qua solutione semper nomen cum est uel erat etc. i. e. uerbo και ἐξοχήν prodit. 0cet enim An prior. I,
46 51 13 sq. esse βαδίζει - βαδίζων ἐστι et γιαί-- ,γιαίνων ἐστί. Collato capite X., praecipue 19' 22, ἐφ' o ν δ τ εσα etc. facile intellegimus, Aristotelem hanc disserentiam, quae inter esse et cetera uerba
omnia sit, accurate sensisse. Quo in capite primum 19 21. uerbis eiusmodi, cuius γιαίνει, nomen dat compositis ρημα σνγκείμενον); deinde postquam enuntia-
13쪽
tiones in simplices, quae duabus, et compositas, quae tribus partibus constent, distinxit, eas quae uno nomine et uerbo eiusmodi, cuius γιαίνει, formantur compositis adnumerat. Quod aperte demonstrari ordine sententiarum in interpretatione illius capitis accuratius Xponam. Quae addit 'cl0. καὶ σειν αειτων καθ' ετέρου λεγομένων σημεῖον, χν τῶν καθ' υποκειμένου et ἐν ποκειμένω, de
compositis uerbis solis diei facile est intellectu. Iam uero eos locos contemplemur oportet, qui Stetn- thali Geschielit de SpraehWissensellast ei de Grie-chen und Romerii et Seboemanni Lehre o de Rede-thellen sententiam comprobare uidentur. Qui quidem uiri doctissimi putant, Φημα apud Aristotelem non
solum vim grammaticam tenere, ut uerbum, sed etiam l0gicam, ut praedicatium significet. At primum Aristoteles in ceteris Scriptis u0ce ρῆμα namquam utitur ea ratione quamquam saepissime poterat. Nam imprimis in libris l0gicis, quibus coniunctis organi nomen inditum est, fere innumerabiles sunt loci, in quibus notio praedicati ecurrat. Neque tamen firmum habet terminum, quo ad eam
notionem sermone interpretandam talltr: ὁ κατηγο- ρονμενον, το πάρχον, alii uariantur; neque notio subiecti una et eadem uoce significatur, cum modo ο πο- κείμενον modo το καF v κατηγορεῖται eam appellet.
Quod primo aspectu mirum uidetur conditor doctrinae logicae et idem alibi terminorum technicorum inuentor studiosissimus n0tiones subiecti et praedicati, principia doctrinae, parum distinxit et definiuit Quod ut intellegamus unde sit factum, oportet reputemus, enuntiationem ab Aristotele non diuidi in subiectum praedic
tum copulam, Sed in νορια et ρῆμα. Quare v. c. nuntiationem , εοειν ανθρωπος λευκος distribuit in νομα συγκείριενον i. e. ανθρωπος λευκος et ρῆμα i. e. σειν, neque eum interpretaturum fuisse arbitror homo est albus', sed est homo albus uel est albus homo μ. Ipsius Aristotelis hanc esse sententiam ex ordine uerborum, quo fere in omnibus, quae affert, Xemplis σειν primum locum occupat, reliqua X. gr. δίκαιος et ανθρωπος vel ξυλον et λευκον ei postposita qualibet serie locantur, luculenter apparet. Idem declarant loci, in quibus nomina enuntiatione coniuncta eX. gr. ,ανθρωπος λευκος in ,ε- ανθρωπος λευκος partim Subiecti partim praedicati, quae dicimus, uices agere uidentur. Subiecta enim sunt 21' 26 sq. ubi in enuntiatione
,εσειν ανθρωπος λευκος ανθρωπος et λευκος n0minantur ποκείμενα πράγματα, - et μη στιν autem προς-
θέσεις διορίζουσαι το ληθες καὶ το ψευδος. 0 enim utrum notioni hominis tanquam suppositae notio albis adlegari possit annon, sed utrum notionibus hominis' et alin cogitatione coniunctis in rerum natura res coniunctae reSpondeant, quarum signa sint illa nomina, annon, quaerit. - Contra aliam rationem secutus esse
uidetur in Anal prior. I, 46. Quo capite dem0nstrat fieri non p0sse, ut nuntiatio est lignum non album' negatio habeatur nuntiationis est lignum album', quia simul salsae esse possint de eo enim, quod omnino lignum non sit, salsum esse dicere et est lignum album et est lignum non album μ. Qua ratione lignum album et lignum non album quasi praedicata haberi apparet, quae num de quavis re praedicari possint uel utraque uel altera uel nulla inuestigatur uelut si quid
14쪽
digito monstrans dicas hoc est lignum album uel non album)μ, non de ligno aliquo dato enunties ,hoc lignum est album uel non album)μ. Neque solum facultate saepenumero oblata Aristoteles uoce ἡρημα non utitur ad notionem praedicati exprimendam, sed unus, in quo si extat in organi libris, locus eandem significationem, quam liber me ἐρμηνείας, i. e. uerbi finiti eonfirmat Topic Z 11. 148 34
cati habere contenderimi Primus est . 0 20 I. 11., quo cum demonstretur locos nominis et uerbi permutatos
enuntiationis sententiam non attingere v. gr. ἔ- ανθ ρωπος λευκος et σε λευκος ανθρωπος inter se non
differre, certe adiectivo δίκαιος nomen uerbi, ρημα- τος datur. Sed cum totam eam capitis decim partem, quae uersus 20' 1 12. continet, ab Aristotele Scriptam non esse suo loco me demonstraturum esse Sperem, ad soluendam quaestionem de usu sermonis Aristotelici institutam nullo modo adhiberi potest. Alter est 20 31 Aristoteles spectans enuntiationem es, ανθρωπος ἐσr ριῆ δίκαιος adiectivum δίκαιος
cum negatione coniunctum euια ορι cris i. e. uerbum
infinitum uocare uidetur. Sed definitione nominis, quae cap. 2 data est, bene perpensa dubitare non p08Sumus, quin adiectiva notioni nominis subiciamus. Quod ex Aristotelis sententia fieri planum est contemplantibus Poet. 20. 1457 16-18, quibns uersibus cum ad desini-
tionem uerbi eandem sere, quam in nostro libro habemus, interpretandam addiderit ἡ- μὸν γαρ ανθρωπος λευκὸν ου σημαίνει το ποτε του βαδίζει ni βεβάδικεσημαίνει τὸ μὲν τὸν παροντα χρονον, - ὁ τὸν παρεληλυθοταμ, album eodem iure quo ανθρωπος nominis
exemplum haberi non nequit. Idem usus in nostro libro inuenitur cap. b. 17 13. ἡδί δ ει , τι ἐων,λλ' οὐ πολλὰ τὸ ζωον πεζὸν δίπονν etc., quo uersu definitione homini ζωον πεζὸν δίπουν utitur eXemplo orationis, quae cum uerbo careat, enuntiati uocari non possit. Oratio est, uerbo caret sequitur ut πεζὸν et δίπουν adiectiva habeantur nomina. Quare ut Poet. l. l. ἡ homo μet Galbum nominis, ita hie 20 3 l. ἡnon homo ethnon album nominis infiniti exempla habeamus oportet. Iam uero dixeris fortasse quid caussae est, quin Aristoteles locutus de nomine et uerbo infinitis uerbi ullum exemplum dederit post nominis duo Νam utriusque unum afferre e re fuit omisso altero alterum uno illustrari breuitatis amore excusari poterat; sed alterum nullo, alterum pluribus, quam quibuS pus erat, Xemplis declarari concinnitatem nimis offendere uidetur. Recte tu quidem Mendum inest, cui nisi detecta origine mederi non possumus. Quam originem inuentum iri in capite 3 puto, ad quod reuertimur. Definitione uerbi persecta pergitur 16' 12. τὸ ἐ
ον νγιαίνει καὶ ου κάμνει ου ημα λεγω etc. - 15. καὶ μη οντος n0n ualet et non aegrotat uerbum non uoco. Quamuis maxima ex parte cum definiti0ne
uerbi congruant, quippe quae significati0nem addant temporis et semper de aliquo praedicentur, tamen i serentia est, cuius gratia propria appellatione a uerbo
15쪽
segregentur. Nam pariter de eis, quae sunt, atque de eis, quae non sunt, praedicari possunt. Quare uocentur uerba infinita. Nomen et uerbum infinita eum in nullo alio libro Aristotelis, tum ne in capite 20. artis Poeticae quidem
commemorantur. Quo in capite, quod totum partes orationis tractat, cum nomen et uerbum paene eisdem,
quibus in nostris capitibus 2 et . uerbis definiantur I 457 10-18.), infinita autem plane omittantur, apparet infinita ad usum libri περὶ ἡρμηνείας de industria esse inuenta ac constituta. Quod ipse diei 16 30 ἡ Οὐ
ριὴν ονδε κεῖται ονομα οὐδε καλεῖν αυτομ. Etenim adiectivum et negatio in unum coniuncta u. c. v λευ
κον, ου δίκαιος eum in reliquis Aristotelis scriptis haud raro inueniuntur, tum nai prior. I, 46. Pi sqq. copiose de nuntiationibus, quarum pars formetur adiectivo infinito, agitur Substantiu autem infinita excepto libro περὶ ρμηνιέας in organo semel tantum inueni Anal. post. I, 11 77 16 18. ubi μη ανθρωπος, μὴ ζωον,
ιιη Καλλίας commem0rantur, ne me alio locos praetermisisse puto.
Contra in libro περ ερμηνείας nomina illa infinita
magni sunt momenti. Nam initio capitis 10 ad duo genera affirmationum et negationum distinguenda eis utitur, quasi fundamento, cum 19 0. haec sint uerba: εσται πασα καrάνασις Ἀποφασις Ἀξ ονοματος καὶ μα/ος Ἀξ ορίσιον ονομα- καὶ ρήμαmς. t reuera cum in toto capite 10. enuntiationes, quae nomine infinito utantur, seorsum tractantur es. 19 Q6. et 19 37 - 20 2. tum 20 31 sq. μο ανθρωπον oppositum esse nomini ,ανθρωπος dicitur αἱ κατα τὰ δοριστα
ανοκείμεναι νόματα). Idem legimus 23' 31. Apte igitur Aristoteles proprium nomen nominum infinitorum eis dedit. Inepte autem uerbum infinitum inuenisse uidetur. Nam tantum abest, ut in enuntiatione negatiua uerbum et negationem coniuncta uocet uerbum infinitum id quod Alexandrum Aphrodisiensem testari Ammonius asser in
scholio ad 19 i. q. , Ἀλέξανδρος φησι ... ἐν μεντοι τι ἀποφάσει ἡ ἡ Σωκράτης ο βαδίζειμ ον ἄν ει ιμεν ἀκριβολογεῖσθαι βουλομενοι τὸ ἡ οὐ βαδίζει μη ρημα εἶναι ἀορι τεον, ἀλλὰ μῶλλον eo καθ' αυτ με ώρμ με-
ut uerbo infinito plane neglecto omnes enuntiati0nes et affirmantes et negantes ex uerbo et nomine uel nomine infinito constare 19 I0. ἐλαι - Ια κατά φασι καὶ ἀπο- φασις ἐν ε ονοματος καὶ ρήματος Ἀξ ἀορίσω ονο- ματος καὶ ρήματος aut uerbo carere nequire 17 10. ἀνάγκη δε πάντα λογον ἀποφανεικὸν ε ρήματος εἰναι)perspicuis uerbis asserat.
Locos nostri libri, quibus uerbi infiniti mentio fit,
nobis spectantibus, nam in reliquis Aristotelis scriptis uerbum cum negatione coniunctum nisi in enuntiationibus negantibus nunquam occurrit, nedum pSa appellatio uerbi infiniti reperiatur, primum cap. X. 19 9. ἡ ωσπερ καὶ τὸ ν Nγιαίνει ο ρημα ἀλλ' ἀοριστον si, μαμ quid sibi uelint nescio. Ea enim, quae uncinis inclusa sunt, eorum quae praecedant explicandorum gratia addi nemo est quin fateatur. Itaque ad νομα
et τὸ ἀνωνυμον uersu sexto commemorata referenda sunt h7-9. τὸ δ ονομα ειρ retαι - αλλ' ἀοριστον νομα:
quibus adiecit , α - συιαίνει, καὶ το ἀοριστον, ne
16쪽
quis credat nuntiationem, quae nomine infinito utatur Subiecto, rumpere praeceptum modo su si ἔν δε δεῖ εἶναι καὶ καθ' ενος το ἐν τῆ καταφάσει datum. At uerbum infinitum neque uersibus praecedentibus, ad quos interpretandos ea, quae uncinis inclusa sunt, adiecit, neque omnino in capite decimo commemoratur. Accedit, quod
uerba - - αλλ ορισιον abi orationem maxime turbant. Nam certe ante ἔν γάρ πως collocanda erant, cum σπιρ ad αλλ' ορι- reseratur non homo uoco n0men infinitum, ut 1 ἰγιαίνει uerbum infini-ium', non ad ἔν γάρ πως etc.
Alter locus, qui uerbi infiniti ab Aristotele inuenti
testis uidetur, quantam habeat offensionem iam supra demonstratum est dico 20 31. Itaque uerbum infinitum, cum ad duos, quibus solis commemoretur, loeos interpretandos maximam moueat difficultatem, quae nisi uerbo infinito eiecto quomodo remoueatur non uideo, cum praeterea ad doctrinam enuntiationis, cuius tradendae caussa inuentum esse uidetur,
nullum usum praebeat, ab alio Aristotelis libro insertum esse non dubito. Qui quidem interpolator cum uidisset, nomen infinitum capite praecedenti ab Aristotele constitui, eodem iure uerbum negatione adiecta infinitum uocari putabat. Quod eadem ratione, qua Aristoteles in capite II. nomini nomen infinitum apposuerat, in capite III uerbo adiecit definitione ab Aristotele repetita: nam pro ου ν οἶδε κεῖται νομα δει δεῖ κα
16' 30sq. dixit 16' 14 τῆ δὲ διαφορα νομα ου κε ταν ἀλλ ' σεω ἀοριστον euici, τι οριοίως etc., ultima definitionis parte uerbolenus exscripta ex capite II. Quo
sacto totum librum perscrutatus, ubi nominis infinitimentionem actam uidit, uerbum suum infinitum, utrum apte an inepte faciat non laborans, inseruit. Quae interpolatio ut extirpetur, primum cap. ΙΙΙ. uersus 16' 12-15.
ωτο δε υχ πιαίνει - οντος καὶ μεν ον-ς φ, deinde 19 I. uerba , ῶσπιρ καὶ - ουχ - γιαίνει ου ρῆμα, ἀλr ἀορι- ωον ρῆμα ' denique 20 31. ἡ και ρήματα eicienda mihi uidentur. Secuntur 16 16 casus uerbi, ut antea casus nominis. ἡ uerbo casus uerbi ita distinguuntur, ut illo praesens, his cetera tempora contineantur. Disserunt autem, quod formae praesentis additae ad nomen aliquod tempus praesens formae ceterorum temp0rum circumiacens tempus significent'. rofunda sapientia est. Praesens tempus praesens futurum futurum exprimit.
Attamen definitio uerbi, quae initio capitis data est,
tempora praesens praeteritum futurum pariter complectitur: nam pariter ἡχρονον προςσημαίνουσι', pariter, ἀεὶ καθ δεερον λεγονται . Quid igitur mouit Aristotelem, ut postea uerbum temporibus futuro et praeterito emissis artioribus finibus ineluderet Quam difficultatem iam Herminum interpretem uidisse do et Ammonius schol. Brand ad 16 18. Dixeris fortasse, etiam nominis definitionem initio capitis II datam in casus nominis, quos p0Stea egregauit, non minus cadere, quam in nominatiuum, quem appellationi nominis solum reliquit at Aristoteliis ficium spectanti, quo momen in enuntiatione fungitur, prima illa definitio imperfecta iure uidebatur perspexit enim, non omnes in quas caderet uoces subiecti munus sustenturas esse. Quibus propria appellatione casuum 2
17쪽
secretis nominatiuos, quippe qui cum est uel erat' uel fierit coniuncti semper aliquid ueri uel falsi pronuntient, solos dignos habuit appellatione nominum.
Quae caussa in casibus uerbi, quos habemus, constituendis Aristotelem certe non mouit: nam omnia tempora, et praesens et reliqua enuntiationem formare possunt. Quod intellegitur e capite I. 16 17. . . . Oυπωαληως η φενδος se in enuntiatione St), εἰ μη et εἶναι ριὴ εἶναι προςrεθη πλως i. e. tempore praesenti)ῆ καὶ α χρονον i. e. temporibus praeterito uel futuro);
ῆ φενδεται aliis locis. Adeo ipse ea tempora, quae uerba esse in capite III. - 16. οὐ ρημ α λέγω negantur, alibi uerborum appellatione aperte complectitur: D. cap. X. 19' 13. το γαρ ἔσειν η σωι et ἐν γίνεται ... ρῆμα in ἐκ των κειμένων ἐσι i. e. he eis quae statui', quibus ad caput III. reicimur. Quo in capite Si σιαι et ἐν ἡρωα esse
negauiSSet, quomodo eum testem contrarii citare licebat 3 Simili ratione in Poet. cap. XX. quod caput cum primis libri me ἐρμηνείας capitibus multis modis ita
congruere videmus, ut eum qui alterum scripserit alterum cognouisse appareat, definitione persecta exempla
uerbi asseruntur βαδίζει et βεβάδικε 1457 17. i. e.
tempora praesens et praeteritum. Quae quidem caussae suspicionem de his uersibus primam mouerunt. Neque tamen sufficere uidebantur, quibus freti uersus aliena manu iniectos esse iudica
Sed confirmabat suspicionem, quod in eodem capite artis Poeticae casus uerbi plane alii uocantur dico lar-
mas interrogatiuas et imperativa sl 457 21.). ptissime et conuenienter casibus nominum sunt enim formae uerbi, quae enuntiationem constituere nequeunt; cis cap. IV. 17'2 H. precationem quippe quae sor- metu modo optatiu0 esse orationem, enuntiationem non esse confitetur idem quod de oratione interrogante uel iubente ualet. qua casuum notione aptissima Aristotelem nulla caussa permotum in libro περ ερμηνείας recessisse uerisimile non St. Itaque nou temere conicere mihi uideor, etiam hos qui de casibus sunt uersus 16' 16-18 ab eodem illo interpolatore additos esse eundemque nouam Suam inuentionem casuum uerb0rum in cap. V. 17 10 πτω- σεως ρήματος introduxisse. Nam cum uersus qui praecedunt aliena manu insertos esse nobis persuasum sit, mendo in hoc capite perspecto facile est ad arbitrandum, eandem manum plures quoque iniecisse. Sed sortasse lans erroris, quo ductus temporibus praeterito et suturo uocatis casibus Aristotelis sententiam se sequi
putabat, inuestigari potest. In capite Poetices, quod laudaui, casuum uerbi exempla asseruntur βάδισεν βάδιζε, illud formae interrogatiuae κατ ἐρωτησιν), hoc imperativae κατ' ἐπίταξιν illustrandae gratia. Quod cum obiter legisset interpolator, ἐβάδισεν tempus praeteritum uerbi siniti m ibat esse arbitratus, id tempus uocari casum putauit Vahlen, Ber de Wiener Αkad coniecit αρ' ἐβάδισεν; quodsi rectum est atque interpolatoris tempore legebatur, ne is quidem de oristo narrante cogitare potuit a coniecturam non probo. Legendum mihi uidetur ἡτο γαρ ,, ἐβάδισεν; '' ἡβα-
18쪽
λ μ etc. graeco interrogationis signora eo adiecto: quo facto qui locum legit, uocis modulatione sola sormas distinguere debet. Addito tempore praeterito cum nouam casus uerbi definitionem perfecisset, eam una cum uerbo infinito a se inuento capiti nostro inseruit. CauSSae, quas exp0sui, me adduxerunt, ut capitis III. partem, quae est inde a uersu 16' 12. O M oin ruχίνει usque ad 16 18. τοι mei e contextu relegarem. Neque audacius facere mihi uideor cogitanti, nos uestigia interpolatoris luce clariora in reliqua libri parte reperturos esse. Quibus cum probatum sit, esse in hoc libro quae ab Aristotele scripta esse ut putemus non poSsumus adduci, leuitatem coniciendi opprobrio non uertes ei, qui librum maculis maxime per pilaris dilutis Aristoteli uindicare conatu Sit. Ceterum quod nunc tractamus eaput III inter dissicillima habendum est. Quod probant qui secuntur uersus 16 19 - 25. Haec eorum sententia uidetur: Uerba αντα καθ' αvro pronuntiata sunt nona ina et significant aliquid sed utrum id, quod significatur, sit necne nondum docent. Neque enim esse neque non SSe signum rei est, neque δι/μ vr καθ' εανε φιλον. Vulgo interpretantur, uerbis ipsis per se dictis μ ρηματα ανια καθ' ἐανι α λεγομε- significari ab Aristotele uerba, quae antea definiuit, sola sine nomine pronuntiata X. gr. νγιαίνει et σών. Quae est Ammonii
30. Steinthali Prantlii Vahleni sententia. Qui cum uidissent, exemplorum munere fungi infinitivos et participia su 22 23), eis omnes uerbi formas comprehendi putabant. Contra ipsius Aristotelis definitionem paucis
uersibus ante datam oratione tam perspicua, ut quid uelit dubitari nequeat. Nam cum προςσημαῖνον χρονον praecipua definitionis pars sit, quippe qua differentia specisca declaretur, ut nominis cap. II. 16 20. uerbis k,ανευ χρονουμ, qu0cum conferatur Poet. 20, ubi nomen
μεzα χρ ot aperte u0centur; quomodo iam in eodem capite participia et infinitiuos exempla uerbi afferre
Sed ea latiore ui uocis ἡὐημα concessa, quid est, quaeso, quod ea exempla sola attulerit Aristoteles, uerbis quae proprie nominantur plane omissis Quae caussa rationem tam insolitam excusat 3 ulla, opinor. Immo optima nam quae dicit in uerum ημα i. e. uerbum finitum omnino non cadunt. Nam primum uerbi finiti formae, quamuis a nominibus separatae, nullo pacto nomina uocari possunt:
χρονον. Quae contradictio in adiecto est: nam nomen est φωνὴ σημανοκη νευ χρόνου. Deinde quae dicit σημαίνει τι, αλλ' εἰ - μ' υπω σημαίνει formas uerbi niti nondum signiscare utrum sit aliquid an n0nsit uero contraria uidentur. Fieri enim non p0test, quin significent esse aliquid uel non esse. Semper existentiam . e. esse aliquid η, nunquam essentiam i. e.
ἡ quid sit signiscant. Ex gr. βαδίζει, quod idem esse ac βαδίζον εστ ipse Aristoteles d0cet, quamuis quid sit, quam habeat ουσίαν id quod meet, non pronuntiet, certe esse aliquid idque meare declarat. Et ipsum ,ε- μnullo nomine addito nos certiores facit esse aliquid, licet quid sit nesciamus. Falsa igitur sunt, quae dicit εἰ
19쪽
ἔστιν, μω σημαίνει' recte dixiSSet et ἐσειν in σημαίνει Quodne coniciam, ne metuas. Iam me demonstrauisse credo uerbis αντα καθ'
ἐαum dictis formas uerbi finiti neque solas neque latiore uocis ρῆμα ut inuenta una cum participio et infinitivo significari nam ut significentur, cum ea, quae inde a u. 22. νδε γαρ τὸ εἶναι Secuntur, Sententiarum continuationem rumpere uidentur, tum quaeu. 19-21. de uerbis αντα καθ' εαττα dictis suis docet, a uerbo finito alienissima Sunt. Quo seiuncto cum eae tantum uerbi quod dicimus formae restent, quibus existentia tempore finita non intellegatur i. e. infinitivi et participia de eis Aristotelem cogitasse, cum ρήματα αντα καθ' aut λεγομενα scriberet, consentaneum uidetur. Quo probato primum quidem quae uersibus 19-25. traduntur conuenienter et congruenter dicta esse facile
est intellectu: Participia et infinitivi sunt nomina et significant aliquid su 19). Recte. Nam temporis de aliquo definiendi facultate deposita cum facultas significandi, quae communis est nominum et uerborum, non tollatur nam συαιαίνει M i. e. est νων illiανεικῆ), iam uerbum definitione nominis continetur. D. Metaph. LI. 1000 30. ubi eadem ratione infinitiuos uocat nomina ἡτὸ δ ονομα το ναι λει εἶναι,μ. - ergitur: αλλ' ει εστιν η μη νπω σημαίνειμ 16' 21.); nomen, quod modo e uerbo ortum est, eam quoque proprietatem nominis sustinet, qua utrum id cuius est signum sit annon solum non exprimit. Quod paucis uersibus post exemplo illustrat; cap. IV. 16 28. ,ανθρωπος Iliαίνει μέν , αλὶ ου oti σειν φο -Ων cf. cap. I. 16 13.
καὶ διαιρέσεως νοήμαM. - 16' 22 Sq. ου δε γαρ - εἶναι. Tantum abest, ut exprimat, num id cuius signum est sit, ut infinitivus et participia uerbi κατ εξοχήν, εἶναι dico uel μη εἶναι, ne igna quidem rei alicuius, quae num sit quaeri possit, sint. Quamuis omnium reliquorum uerborum participia et infinitivi stertam aliquam cogitationem efficiant, certi aliquid animis nostris repraesentent, ut exemplum facile fingamus, X. gr. βαδίζειν uel βαδίζων pronuntiantes animal aliquod means c0gitemus, tamen esse uel ens' solum ad ullam rem referri n0n potest; ens enim nihil est αλο α ουδένε τυμ cis Anal post. 92 13.
TO εἶναι υκ ουσία ουδενί ου γαρ γένος τὸ ν Nillisce e88e cogitamus, ni 8 coniunctionem quarumlibet rerum. Quae coniunctio cum in rerum natura non inueniatur, nisi coniunctio aliquarum rerum est etiam uox qua Sermo interpretatur, SSe aliqua c0niuncta, i. e.
ἡ esse', plane nihil declarat, nisi quaenam sint coniuneta addis.
Itaque infinitivis et participiis intellectis omnia
plana Sunt. Restat, ut de ratione, qua infinitivos et participia uocauerit, dicam, utpote quae tam obscura sit, ut aliud quidpiam cogitari facile existimes. Nam quae dicuntur ωρηματα αντα καθ' εαvr λεγομενα solito sermonis Aristotelici usu interpretaberis uerba pro Se Sola pronuntiataμ, ut de ἡπιγιαίνει aliis eiusmodi cogites nam uerba sunt ex definitione uerbi. amen non id mihi agendum est, ut ex hac locutione notionem participii uel insultiui enucleem, qua interpretatione fretus ea,
20쪽
quae secuntur, ad participia et infinitivos reseram sed ex contrario cum demonstrauerim, nil nisi ea sequentibus uersibus intellegi posse, id tantum explicem oportet, quomodo ea ita significari potuerint. Itaque meminerimus, terminos technicos quibus participia et infinitivi
uocentur Aristotelis tempore nondum inuentos esse Ceterum cum formae uerbi niti, nisi eum nomine coniunctae in sermone non adhibeantur neque ullum Sensum praebeant, consentaneum uidetur nos uerbis solis
pro se dictis statim de reliquis uerbi formis cogitarea e participiis et infinitivis.
Argumentum: Definitiones nominis et uerbi sequitur orationis ex eis compositae 16' 26. oro δἐ 28. Ἀπόφασις 3. Cuius desinitionis pars ea, qua di serentia specifica continetur, dico ἐς των μερων τι, μανυκον κεχωρι τριένον , Sequentibus uersibus 28. λέγω δὲ - 33. ως προείρηται accuratius explicatur. Nam nomen uerbum oratio ονομα ρῆμα λογος sunt tres species, quarum genus ab Aristotele Poet. 20. 1456 20. uocatur ἡμ- λεξεως', parte Sermonis. Communes earum notae Sunt primum ἡ φωνὴ σημανεική uox significativa, deinde quod secundum eonSeBSum κατα συν- θηκην constitutae sunt differunt ea re, quod nominis
et uerbi partes per se nihil significant l6 20 ης μηδὸν
μέρος ἐσι σημαντικον κεχωρισμένον, 16 6 ου μέρος οτειν σημαίνει coela), orationi nonnullae partes, Sc. nomen et uerbum, uim propriam habeant. Sed irationes sunt mariae Dimissis omnibus eis,
quibus ueri uel falsi aliquid non declaretur, ut precatio
interrogatio, enuntiationem, qua orationum specie sola semper uerum uel salsum dicitur, eligit ad pertractandum 17 1-7.).
In capite quinto sententiarum continuatio ita desideratur, ut ordo enuntiatorum plane solutus et turbatus esse uideatur. Nam cum duae res diuersissimae eo doceantur, altera alteram bis uehementer interrumpit itaque neutra continua et plana est. Primum agitur de ratione, qua genus enuntiationum in species diuidendum sit. Quam ad diuisionem primi capitis uersus pertinere uidentur, quibus differentiam inter affirmationes negationesque et enuntiationes coniunctione copulatas statui interpretes explicant. - Versus qui secuntur paullo post 17 15 ἐ- δἐ εἷς λογος - 17. οἱ συνδετο eandem doctrinam planiorem et persectiorem reddunt. Summam enim enuntiationum disserentiam esse narum et multarum. Sed utrasque duas species complecti nam una uocari et eas, quae . unum laetum uerum uel falsum significent, et eas, quae cum multae sint coniunctione copulentur; multas contra et eas, quae multa facta significent, et eas, quae coniunctione careant. A quibus uersus 20. -υτων δε δειεν απλῆ usque ad finem capitis separari nequeunt. Declarant priores enuntiationes unas, quas descripsimus, u0cari Simplices, cum aliquid de aliquo affirment uel negent alteras quae prioribus c0niunctione copulatis constent, quamuis unae uocentur, tamen esse quodamm0do orationes compositas.