De astronomica specula domestica et organico apparatu astronomico : Libri duo

12쪽

ARCHI DUCI AUSTRIAE,

Uspiciis IMPERAT ORIS CAROLIVI. AuGusΥI GENITORIs TUI, hoc qualecunque studii Sc laboris mei specimen ut prolire posset, summo cum gaudio impetraveram; quum Rus clementiae simulque beneficentiae plano acceptum referendum sit, quod Astrono-b micis

13쪽

micis ossiciis fungi ego queam; quod Himirum directis ex idonea statione convenientibus organis, liceat mihi planetarum siderumque altitudines, motus, magnitudines apparentes metiri, Vel eorum eclipses, congressus, occultationes, aliaque admiranda phaeno

mena certa methodo, certaque ratione in

tueri ; siquidem Ipse singulari dispensatione

indulsit, ut in aedibus meis, Caesiareae Urbis vallo moenium contiguis subi altiora extrue re aedificia non licebat Speculam erigerem, Suaque munificentia sumptus annuos ad siu- pellectilem, qua utor, organicam augendam

ornandamque suppeditavit. Quod & grata mente recolo , & publice profiteor; ut omnes intelligant, me Ipsi tantum debere, quantum homo maximis beneficiis obstri

ctus Clementissimo Principi debere pluri

mum potest. Hujus autem Caesareae Beneficentiae ut fiuctum aliquem , quamvis exiguum, in publicum proferrem, domesticae Speculae, retique organicae descriptiones, nec non tent mina quaedam, ad rem ipsam organicam, dc ad Astronomicas exercitationes pertinentia, in

14쪽

in hoc volumen congessi,quod tamenEidem offerre ausus non fuissem, nisi animos addi dissent benignissimaEjus verba, quibus identidem dignabatur me interpellare: ecquando suturum esset, ut coelestium observationum habenda series inchoaretur ZIllud etiam accessit, quod, postquam eclipsium imminentium schemata Ipsi offerre consileveram, & aliqua ex organis, quae constructa sunt, inEjus posueram conspectu,

non amplius s etsi conscius imbecillitatis

meae in audebam imparem me asserere, nύ-que moras nectere praXi Astronomicae, cui

subeundae sustinendaeque Caesaris auctoritas non deerat, neque subsidium; quale nec defuit vulgandis anno I7 I9. Ioannis Keppleri, summi dum viveret, Germaniae Astronomi, aliorumque epistolis mutuis. Inde porro liquet Eundem non tam hereditario Caeserum Atavorum praecipue FRIDERICI III. ac Ru DoLPHI II.) quam proprio magnanimo instinctuAstronomiae patrocinium suscepisse ; quemadmodum aliis scientiis δc artubus ingenuis quam magnifice pridem prospexerat. Testantur id abunde Academicab a Gymn

15쪽

Gymnasia, Ejus liberalitate fundata: hicArachitecturae militaris, & praeliminarium M theseos partium: illic Picturae, Sculpturae, nec non Architecturae civilis, & praesertim splendide constructum exornatumque addificium Bibliothecae Aulicae refertissimae , instar thesauri aestimandae , quam publico commodo patere jussit.

Alia quam plurima dicenda serent, nisi

mentem obrueret luctuosissimi Rus obitus dolor infandus. Ea tamen , quae inde manarunt Germaniae Austriacae gravissima damna , TU viriliter reparas AUGUSTA REGINA , paternarum Virtutum & provinciarum heres dignissimal cui DEUS ob insignia Religionis & Pietatis exempla, fortitudinem contulit & decorem. Quum enim permiserit ineunte Tuo regno I E a conscederatis tot hostibus impeti, omnium Viribus, minis , conatibus invicta Tua constantia validissime restitit , mensque impertem rita ingruentibus aerumnis obicem posuit. Tuorum fidelitas, in tam diris calamitatibus non deficiens, clarius innotuit, & fervens vigor in susceptionibus arduis effulsit. Eo

16쪽

rum quidem pericula , damna, insortunia

veluti Tua sentiebas; quia materno amore non minus ad eorundem tranquillitatem, quam ad Tuam respexeras; utque servari, aut restitui posset, quascunque sollicitudines, incommoda , labores subire, pacis utpote studiosissima non recusasti. Quum Vero Vim vi repellere necesse su

rit, ipse, in quo confisa fuisti DEUS exeracituum, manisestis auxiliis jusTuum asseruit, I Eque, fugatis post varios conflictus hostilibus copiis, quae Tuas aliquot provincias invaserant , ad Pragense solium tandem ascendere, Regnum Bohemicum. TIBI legitima successione devolutum, novo acquisitionis titulo confirmari, ejusque diadema, capiti Tuo jamjam imponendum, recentibus

lauris ornari concessit. Haec omnia Divinae beneficentiae M.

cepta reserens , repulisti blanditias exuberantis laetitiae, quae, ubi nimia sua dulcedine corda persendit, secum plerumque trahit incitamenta stiperbiae : dudum siquidem rerum vicissitudinibus assueveras, vel G adversis seliciter edocta , prosperis casibus

17쪽

ab ipsis victoriae plausibus elata, TE semper TIBI aequalem , T Utque Victricem , &Reginam esse ostendisti. Tanta profecto excellis & arte regnandi & agendi prudentia, quae in tenera aetate se jam maturam prodiderati neque minus abundas inestabili clementia, quae benignissimo aspectu ad TE accedentes exhilarati Tot itaque nominibus omnium animos

TIBI sitaviter devincis; TE Proceres, populique omnes, Tuo Imperio subjecti, venerantur & diligunt; quumque mira facundia

reipublicae statum in solemnibus exponis comitiis , cuncti uno ore & opes & sanguinem Oflerunt. Hinc porro, ut ampla praeteream Austriae Tuae ac reliquarum Provinciarum

subsidia, quaeque a potentissimis exteris Regnis & Statibus, ut olim Augustissimae Domui Tuar, ita nunc ΤΙΒΙ amico tadere conjunctis, impetrasti, Sc adhuc impetras auxilia , omni expectatione majora; inclytum Hungaria: Regnum eadem alacritate, qua TE inaudito gaudio Reginam acclamaverat, utilissima contulit equestrium,& pedestrium

18쪽

m in legionum augmenta ; uberrimam quoquo Tuis castris suppeditavit annonam. Histe, aliisque plurimis, quae de Tuae gloriae incremento fama vulgaverat, excitata gens alia orientalior, antea neglecta, sed a prisca Illyrica & Dacica Virtute non degenerans, sponte sua ordinem subiit & disciplinam militiae,

ut Tuos augeret, atque roboraret exercitus.

Quid non exigunt, quid non obtinent eximiaeAugusti Tui Animi Dotest Earum t men non nisi aliquas attigi, easque disjunctas; quis enim unico fixoque obtutu integrum percipere Valeat, perceptumque describere fulgorem Tuum, quem longe lat que diffundis Z Ita quidem nec Solem intueri consuevimus, nisi vaporibus horigontis, aut nube aptae densitatis obductum, vel interposito vitro satis opaco, vim radiationis obtundente, ne oculos laedat, audacter ad

Nec tamen inter tot curas, quibus in-

desessa sapienter provides administrationi Iustitiae, I uorum securitati, bellicis expeditionibus , aliisque publicis negotiis, deest Regium Tuum patrocinium , & adjumentum

19쪽

Scientiis, in quas propensissima es, & qu rum multas rarissimo exemplo Ipsa excoluisti ; neque deest earum cultoribus, iis praesertim, qui totos se devovent, ut studiorum suorum utile aliquod monumentum edere valeant. His ego etsi vix accensendus, nisi Caesareae DignationisAuctoramentum suasis set, hoste conatus meos, quos Sapientissimo ΡARENTI Tuo consecrare parabam, Ejus

utpote jussu susceptos, TIBI humillime

dicare non tantum maxime cupio , sed

etiam tendor.

Indulge itaque CLEMENΤISSIMA

REGINA, ut eosdem Majestatis Tuae a pucatissimo Nomini Venerabundus inscribam. Sic Summi Numinis Providentia TE quam diutissime servet incolumem ad Tuorum felicitatem , & Orbis universi decus

atque Ornamentum.

20쪽

LECTORI

aut publicis non adeo assuevit aedifici incipia URANIE, ut modicas privatorum domus superba deflexerit; quin potius i a se osendit qu

het hostilio OH oblata manisone contentam, ubLeumque liceret oculos juos ad coelesia sectacula, suorum ad risunt , apte conderiere. Ita enimi'lendidam ubi arcem habuierat, a Magno Tychone in Balthisi matris infula Mena, tot curis S sumptibus conditam , injuria vero temporum post pauca lui ira penitus dirutam , vile patiebatur tu lurium , ex aseribin compactum,

observante illa ri Picardo. a)Quippe sub dio degens , aestivos solis radios, S Hemis no-Eurna fridora diu toleravit , ut liberiore coeli frueretur lectu : seque demum recepit in θecalas, pol inventa subiblioris artis cit organa , quae diu inclementiae aeris exponi , et a vento agitari non sustinent. Neque in organica sipesterile Da laxum 4 vel stupem suum ornatum affectat; sed idoneam Jlidamque fructuram. Olim apud 'ptios, priusquam tam sis Persarumque dominio

succumberent, aureo utebatur circulo , seu verius armilla deaurata, cubitalis crasthi , cujus limbo cubitorum 36s insculpserat ortus occasusque sellarum ad singulos anni dies.

Alia quoque eumplura prater armillas aequatorio, sregulo paralla in , quarum meminit Ptolomaeus , quis Db tet ad ejus ustum extitisse instrumenta , Babylone prUrtim sAlexandriae, in quarum urbium utraque am habuit per tot

secula sedem suam 8 hed consat non pauca etiam ligneafuisse, qualia in gnis Copernici, s ipsus Tychonis , priusquam suo

so Voyage d' tirannoburg i Paris 3696. in sol. pag. 6. bo Diodori Siculi Biblioth. Histor. lib. I. pari. II. pag. m. 46.