De vocum quae sunt scelus flagitium facinus apud priscos scriptores usu

1쪽

DISSERTATIO PHILOLOGICA

AD SUMMOS IN PHILOSOPHIA HONORES

AB AMPLISSIMO

PHILOSOPHORUM ENENSIUM ORDINE

3쪽

PARENTIBUS CARISSIMIS SACRUM

5쪽

Recentissimis temporibus cum multi viri docti in colligendis latinis oeabulis atque in perserutandi eorum notionibus opera in Cosso Caverint, de vocabulis quibusdam frequentiSSimis quaerere et Constituere, quomodo riSCaelatinitatis auctores iis usi sint, non inutile mihi visum est. Qua ex quaestione etiam propterea fruotum Capere POSSU INUS,

quod in libris de synonymia ompositis priscae latinitatis sine dubio non satis ratio habita est. Itaque mihi proposuidisserere de vi et usu vocabulorum, quae Sunt Celu S, SCel QStu S, SCelero SuS SCeleratu S, SceleruS; flagitium; in Cinus. In singulis Consentaneum est me diligenter ad-SCiturum SSe, quaeCumque ooti ut in annotationibus ad Plautum vel Terentium faetis ita in commentationibus eouliaribus de hae re protulerunt. Auctores quibuscum in hac quaestione nobis res erit Sunt Plautia S, Ennius, Terentiu S, Ceteri poetae scaenici

Veteres, Cato, Lucilius. Insoriptiones illius aetatis nulla omnino exempla huc pertinentia praebent. Qua in quaestione ne qua par me fugiat, ita agam, ut quaeram, quae Sit etymologia, quae sint signifieationes et ColoreS, num quae mutatio signifiCationi poSSi obServari, quibus in loCutionibus solo a adhiberi qualis sit usus in ordine verborum, quae denique formae deClinationi exstent. Quod ad genus dicendi attinet, omnino omittere poSSumuS; etenim permulta exempla voeabulorum, de quibu agitur, apud ComiCOS poeta oeeurrunt, pauo tantum in reliquiis

fabularum tragiearum Servata Sunt. Qua de RuSa, utrum Comieorum poetarum usus differat ab Su tragicorum neene, non iam statui poteSt.

6쪽

a Scelus. Accedamus ad VoCem scelus. De etymologia fusius agere hoe oo Supervacaneum esse mihi videtur, eum ut plerumque ita hic quoque ipse vocabuli usus magis valeat ad eruendam etymologiam, quam etymologia ad significationem. Suffieiat in memoriam revoCare id, quod proposuit Waldius in qui Contendit scelus' deductum esse a primitivo voeabulo indogermanico qele', quod significat,. CurVRre Vel , fleCictre graeCum σκελος ex eadem radice ortum esse; sed inest radici qele etiam notio Curvatorum, ut ita dicamus, morum, i. e. notio mali et pravi, quae latino continetur vocabulo SceluS . Inquirentibus nobis de vocis spelus vi optime C-cidit, quod nonnullos oeos afferre poSSumuS, ubi X Sententiarum Conexu diluoide apparet, quae res notioni Celeris subietantur'.

Ba. 782 Omnia resolvi seelera ex Mnesiloelio tua. Quibus verbis Nioobulus senex in Chrysalum Servum invehitur, qui et narratione illum deceperat. Mero. 208 9 Post autem mihi Scelus videtur me parenti proloqui mendaCium. Sti. 71 2 Gratiam a patre si petimus, Spero ab eo impetraSSere Advorsari sine dedecore et Celere summo haud

Rud. 198 Sed erile scelus o sollicitat, eius me impietas malo habet. Pertinent haec verba a Palaestra muliere facta ad Labracem lenonem, qui Plesidippum adulescentem frustratuS

Walde, at Etymologie'. p. 686. Glossae scelus ita interpretantur Scelum Ἀωoμια ἀσεβηMα μυσος Corp. gloSS. II, 179, 2 facinus, Doμiα δυσσεβεια III 463, 23; facinus vel malum IV, 389, 28 crimen IV, 168, 48 scelera flagitia vel crimina V, 168, 14 V, 147, 18. Cum autem glossarum plurimae ad incertum tempus redeant iis in hac quaestione niti non licuit.

7쪽

Cum meretricibus navem Ons Cenderat, ut in Siciliam veheretur; sed tempestate orta navis eius ira Cta est.

Rud. 11 78 9: Ecce Gripi scelerat inuom istaec res male

. , evenit tibi ripe, gratulor.

Gripus vidulum piscatus, qui meretricis erat, sibi vindi

Andr. 558 60 Priusquam harum scelera et aerum a Confictae dolis Redducant lanimum aegrotum ad miseri-τ- , Cordiam, Uxorem clem US.

Ennius Medea 284 6 Uahlen):

Iuppiter tuque adeo summe Sol, qui re omni Spiois, Quique tuo cum lumine mare, terram, Helum ContineS, Inspice hoc facinus, priuSquam fiat, prohibeSSei Scolu S. Quibus versibus intellegitur sceleri subio fraudem, furtum, immo deStiam, de Spi Cientiam parentum, Cortorum quaeStum, parrioidium. In universum igitur statui potest Soelere Contineri id, quo mores vel leges vel religio violantur λ. Noti, scelseris affinitates quadam ioni unota est eum notione impietatis non satis reo te lotur Doederi et nius Contendit Soelera esse opera ex malitia nata. Immo vero ni primiS nata Sunt ex impietate. Quae res probatur exempli his: Rud. 198 sed erile colus es sollicitat, eius me impietaS malo habet.

Liceat afferre, quomodo Ramshorn Latein Synonymili I p. 296

qui ut ceteri viri docti imprimis auream quam vocamus latinitatem respiCit, si Scelus describat scelus ei ne ruchlose verruchi Tat, in mi Verachiun de Geselete, de Religion, n ei gener Schande tinternommeneSVerbrechen, aue die demselbe gugrunde legende os ei und Ver- morientiet sellist. - Quod attinet ad dedecus, nusquam in prisca latinitate hic color lucere mihi videtur De significatione Bosheit ' V. p. 8. Doederiein II p. 141, scelus si in Vergelien gege andere, egendas Recht inget ne oderien Frieclen de Geselischas duro Rahab, ord, nament e duro Auseuhr cuius rei apud priscos auctores nudum XStat exemplum), ur dure Aulberunge de malitia.

8쪽

Rud. 618 9 Vindicate, ne impiorum potior sit pollentia

Quam innocentum, qui se scelere tori nolunt

Most 504 scelesta hae sunt aedes, impias habitatio. Adelph. 304 scelerat o genera sacrilegat o hominemina pium iEun. 43 ubi ego illum scelerosum misera atque impium

inveniam ΘAddere possumu etiam

Rud 26 T: Facilius si qui pius est a dis supplicans

Quam qui scelestus inveniet veniam sibi. Ea 1176 Abin a me, foetus - Sine, mea picti HS i exorom. Consilio fortasse poeta . Soetus et , pietaS' ut nomina appellativa alterum alteri opposuit. Quam rationem inter .. SCeluS' et , impietatem' intercedentem primus, quantum Video, observavit Pareus y neque abiolitium a fugit Violari possunt leges et animo et faeto. Itaque discernenda Sunt exempla quibus malus animus et quibus malum factum Scelere signifieatur. Perlustrati autem omnibus prisoae latinitatis exemplis frustrario Cum quaerimus, ubi re ornscelus nihil esse possit, nisi id, quod vernaculo Sermone dicimus , Eos heit Verruchtheit'. At contra ubique excipimus locos tres, Capt. 62, Men. 322, Eun. 326, ubi proprium Colorem spelus exhibet, neque tamen malum animum

nota convenit notio mali faeti. Prinoipalis igitur significatio orat mali facti posteris demum temporibus vis mali ingenii voci Subieeta est. Quae res optime quadrat ad legem

Pareus, exico Plautinum 1614 S. v. scelus Praeterea omniSimpietas omneque factum impium scelus est ut contemnere clivoS, prodere patriam, non alere aut non colere parentes et propinquOS.

9쪽

linguae antiquam, qua notione Conoretae quae Octantur primae voCibus signifieabantur. Mala facit notantur Aul. 824 5 Egone te emittam manu, Soederum CumulatiSSume pBa. 782 Omnia resolvi scelera ex Mnesiloelio tua. Mer. 209 Soelus videtur me parenti proloqui mendacium. Mil. 330 nescio quae te, Celedre, Celera SuSCitant. Μost. 475 6 Capitale scelus faetumst. Quid est non intellego. Scelus, inquam, aptumst iam diu antiquom et VetuS. Most. 478 Quid istuc est sceleris aut quis id fecit oedo. Pers. 558 Non iniuria, decumum, quod peSSumum ad-

Rud l98 Sed erile scelus me sollicitat, eius me impietas male habet. Rud. 327 Is uo erum etiam ad prandium opavit, CeleriS

Rud. 19 in noeentum, qui se scelere fieri nolunt nobiles. Rud. 65l: Fraudis, Celeris, parricidi periuri pleni SSum US. Rud. 1001 Quod scelus hodie hoe inveni. Rud. 11 78 Eoo Gripi Celera. Sti. 72 Advorsari sine dedecore et scelere summo haud

Reddueant animum aegrotum ad miseri Cordiam.

Adel. 228 9: o colorat illud vide,

Ut in ipso artio ut oppreSSit. Adel 304 Hocine aeolum o scelera, O gener SACritogn, o hominem impium l aut 956 Quodnam ob factum Quid ego tantum scoleris admisi misor PEnniuS, Seen. 286 Vah len): Inspice hoc facinus priusquam fiat, prohibeSSei Scelus. Ennius, Gen. 327 V.), Teucer Eandona me in suspieionem Celeri partivit pater.

10쪽

Aocius 599 600 Rij Iussit proficiso exilium quovis gentium,

Lucilius 279 M ' hanc ubi vult male habere, ulciso pro

Lucilius 690 M): Proferam ego iam vester ordo Scelera quae in se admiserit. Incert. fragm. trag. li 0 Ri): Ob scelera animique impotentiam et superbiloquentiam. Tres inveniuntur opi, et quidem in enuntiatis interrogativis vel exclamativiS, ubi proprium Colorem . SCeluS Oxhibet dico versus OS

Capt. 62 3: Maior potitus hostiumst. Quod hoo est scelus ΘOuasi in orbitatem libero produxorim. ΜΗn. 322 3β: Quod te urget Scelu S, Oui huic sis molestu SpEun. 326 Quid hoc est scoloris Perii. - Quid factumst pNotio mali facti hoc loco non satis convenit ut Brixio et Lindsayo ita mihi quoque significatio hi prope accedere

videtur ad significationem a die otivi , scelesti' , de qua OStea agetur cf. p. 25 Sq.); germanio forsitan vertamus: .ungliiCkselige Saehe quamquam me non praeteriit Donatum de hac res aliter sentire M.

Eri adnotavit quod hoc est scelus i. e. quid hoc est infelicitatis Ter Ad 544) cf. Eun. 326. So is Asin. II, 4, 70 - 476) sceleste, non audes mihi scelesto subvenire wo l. it cler oppelbedeiatun dieSeS Wortes spieit. - Lindsay, Capt. 762 Quod hoc est scelus Ter 326 Quid hoc est sceleris Perii in fame sense a Adel. 544 quid hoc, malum, infelicitatis Θ Men. 322 Quod te urget scelus Similarly the

adieci scelestus is sed in Se ense of God-forsaken , . g. Most 563 ne ego iam miser, ScelestuS, natus di inimicis omnibus. Donatus ad Eun. 326 Quid hoc est sceleris: hoc propter quod patior, inquit, nunc enim Celu dixit a Sene Commi S Sum.