장음표시 사용
11쪽
rio , quique eos sequentur, tomos, juscula academicorum continebunt , plane tuos esse Uuo illos dentius ad te defero, speraus fore , ut quemadmodum Academiam, atque Institutum beneqvolentia summa, vel potius benignitate complexus es, ita etiam hos libros tuearis , qui ab illorum studiis laboribusque manarunt simulque meam diligentiam, quam tantam in his colligendis a tabui, quantam potui , gratam abeas. Valetudinem tuam, nostro , litterarum , universa chriasiana Reipublica commodo cura diligenter.
13쪽
MIrabitur fortasse quispiam, nos tredecim post an
nis, quam primum commentariorum O1 rorum librum emissimus, alterum vi tandem emittere; eruntque etiam, qui in hoc non tantum nostram, sed etiam Academicorum, quorum caussa haec scribimus, dilige ritiam desiderabunt. Atque his quidem gratias agimus, quod nobis negligentiae socios dent tales, praesertim Cum tantUm Ulpae, Ut pax ost , nobis detrahant, quantum in illos transferunt. Quamquam, si verum Uaerimus, neque librorum cupiditate plus nimio rapimur, nihil it a ne, cur aut OS, Ut Academicos admodum reprehendant
sed de me ipse loqui nolo Academicos autem nisi defen dam , quoad os um , ossicio desim . Scire ergo Convenit, Academicos bononienses, nuda obstrictos lege, ad acade mi studia accedere in congressum veniunt pro voluntate; recitant, si quid habent, cum volunt. Eoque fit, ut nihil interdum, ea saepe recitent, quibus postremam maianum nondum imposuerunt, quaeque perficere postea minus student, propterea quod recitata iam sunt, satis habentes, T. II. P. I. A se
14쪽
2D IusTITUTO se academiae constituto die non defuisbe . Sic illa edi a no
bis non possunt. Neque vero Academia quidquam cum his ea de re Xpostulat; iam si nihil ab illis pollulare maquam solemus, qui nihil umquam faciunt; cur molestiores his simus. qui aliquid faciunt aliquando Huc acced1t, quod occupationibus plerique distenti sunt quam plurimis. Alios distringit schola di alios aegrotantium curatio alios codegium alios huius ipsius , in quo Versantur , Insitituti administratio aliqua alios res domestica , alios publica,
alios horum pleraque, alios Omnia . QVapropter elaborare ea, quae recitaverunt, perpolire ad editionem , ut a xime velint, vi possunt. Velle autem inicile est in tantis occupationibus, eos praesertim , qui nulla spe lucri ducantur; nam utique , quod vere possum dice Ie , tu ro mouentur nullo; vel quod nullum proponitur , vel quod ita sunt , ut nullo moveantur, etiami aliquod proponatur. Dicam etiam, quod est verissimum, etsi fidem 1 capit. Gloriam non sic appetunt, ut alii inveniunt multa , tum ea negligunt, quae invenerunt: in quae inchoarunt, per
alios facile absolvi sinunt; ea interdum proponunt, UT alii quaerant, quasi res illos delectet, non inventio. Si quid autem novi casu oblatum fuerit, quod quaerentibus saepe accidit, id ad se pertinere vi putant; neque labO- rem in gloria ducunt, si ingenium absit. Qui hoc sint animo, quique praeterea occupatissimi sint, nec ulla lege
adstricti eos parum aliorum exempli. commoveasci sic enim sibi persuaserunt, ne hos quidem , qui libros quotidie edunt, nihilque aliud cogitant, edituros esse tam multos, nisi aut Otiosi sint, aut lucro S inani gloria ducantur; quae si eripias, omnem edendi cupiditatem deponant.
Fuis is autem inter Oetos homines de maturandis librorum editionibus in omni aetate controversam non levem , cum
alii segnitiem quamdam cum ludi meditatione coniunctam commendarent, aliis celeritas probaretur, in festina tio; qua in controversia, ut in aliis omnibus, iudicium sequi liceat cuique suum. Quod autem sit Academicorum nostrorum iudicium, res ipsa declarat. A quibus ego quia dem , ut verum fatear, nihil diisenti nam quamvis multi his temporibus multitudine librorum, edendi e teritate excellant, numquam me horum tanaen movebit
15쪽
auctoritas, nisi mihi plane persuaserint, non potuisse se meliora edere, si pauciora, serius edidissent. Qua in sententia cum es sena , multum nihilominus de mea opi nione remisi, ut Instituti Academicos, cives meos, utili tatis publicae studio, quo moventu Unice, amore patriae incitarem . Quod quam saepe, quam vehementerfecerim, non dicam, ne idear de me loqui. Sed cer te feci aliquid; neque paucos ad intermissa studia, ad scribendi laborem, rogando, hortando, instando re vocavi ; quorum cogitationes, atque inventa colligens, hunc tandem librum composui. Quod si qui adhuc illos tardos is segnes, desides velint dicere, non repugnabo ; nam ipse, ut homines incitarem , cum essem subiratus, idem saepe dixi modo tantum desidiae detrahant, quantum illis, quas supra diximus, Caussis tribueniadum esse intedigent. De cunctatione Academiae satis di ctum est . Meum nunc est, ut illa exsequar, quae nobis
scripta Academici reliquerunt; quod statim faciam, ubi ea , quae superioribus annis tredecim Instituto, atque cademiae acciderunt, paucis perstrinxero
16쪽
De Senatoribus Instituti Prafectis
SEnatores se perpetuam habent in Instituto potestatem
Hanc obtinebant, quo tempore priorem Commentariorum nostrorum librum scripsimus Franciscus Maria ignius, Alexander Marsilius, Vincentius Bargellinus, Carolus Alphon sus Mares calchus, Antonius Ovius, Paris Maria Grassius, de quibus diXi, quae debui, in illo libro . Anno millesimo septingentesimo octavo in trigessimo axe scalchus, Bovius decesserunt. Bargellinus Invituti praefecturam cum senatoria dignitate dim1 sit. His tribus successerunt eodem anno lailippus Aldrovandus , audus Magnanus, Hieronymus os pius, qui auctoritate, in consilio valebant. Aldrovandus, homo natura eloquens, ad negΟ-tia quaeque expeditissimus, cum de condendo Instituto age-xetur, essetque ipse Romae ad Clementem P orator, quamvis res nondum satis esset explicata nexusque haberet varios, totum negotium celeriter confecit, nihilque non a Pontifice impetravit; erat enim ad devinciendos sibi principum animos aptissimus, ut ad hoc natus videretur; ac Cum anno millesimo septingentesimo quadragesimo secundo Sardiniae ex Bononiam cum egercitu accessisset, venissetque ad nstitutum, ut illam doctrinarum supellectilem cognosceret tantam ab eo Aldrovandus gratiam iniit ut nemo fuerit apud Regem honoratior. Neque minus Instituti rem praeclare gessit Magnanus vel cum Omae Orator esset, vel cum Ononiae senatoriis muneribus fungeretur. Hic erat Senator gravisssimus magnitudine
ingenii, rerum usu, orationis dignitate praeliabat; propter summam adminis randae Reipublicae peritiam Benedicto XIII in primis carus . Cos pius his collegis erat dignus ingenio, .literis florebat Wiuris prudentiam IO-fitebatur; quam illi fortasse ab Instituti ratione alienissi mam esse existimabunt, qui quanta sit disciplinarum , tudiorumque omnium societas non satis Viden Sunt autem antiquissima Cospiae sentis in literas, atque adeo in
17쪽
Institutum, merita quod mus eum testatur centum fere ante annis a Ferdinando Ospio ad fovendas artes comparatum modo autem ad Instituti opes augenda , summa Hieronymi voluntate, collatum. Si cum alii nitituatum iam conditum ornaverint, videntur os pii ornamenta paravisse nondum condito. De tribus dixi, qui Instituti praefecturam anno mille si mo septingentesimo trigesimo octavo obtinuerunt. Altero ab hoc anno Marsilius mortem obiit, qui multum, consilii auctoritate valuit, Ominis. Huic successit ganus Lambertinus, cui nihil ad gloriam deerit, si BENE Dic aer
XIIII fratris filium fuisse dixero. Anno millesimo septingentesimo tertio & quadragesimo e vita cessit Paris ras 11us, cum esset VeXillifer quod propter illius magistratus
brevitatem paucis accidit, Ut exilliferi occumbant. Huic sequente anno successit Paulius Zambeccarius Senator gra
vissimus de re bononiensi optime meritus; qui cum o tentissimarum nationum res dissicissimis temporibus summa cum laude in talia gereret, non recusavit, ad maximorum Regum negotia Instituti procurationem adiungere. Non erit huic loco alienum, cum de Senatoribus In
stituti Praefectis dixerim, de Aloysio Ferdinando Marsilio
pauca X ponere, quem Praefectum fuisse, dicere possumus, etsi nomine caruit mortuus honores habuit senatorios.
Cuius quidem obitus aliquanto id tempus praecessit, quod huic narrationi proposuimus; sed nudum ei propositum,
quod non huius cauis liceat transgredi. Neque tamen eius vitam scribam , nam instituti noliri non est est scripta ab aliis copiosissime ea tantiam indicabo, quae illius egeniadae desiderium moveant, mittamque ea, Ux in priore Commentar1orum libro dicta, nihil est, cur hic repetam Aloysius Ferdinandus Marsilius anno millessimo sexcen. tesimo quinquagesimo Octavo Bononiae ortus est X111 Kal. Aug. Parentes habuit Carolum Franciscum gravissimum vi tum is Margaritam, mulierem optimam, e nobilistima Herculanorum stirpe generatam . Educatus est non , uti nunc fit, molliter, sed quemadmodum illius temporis con suetudo erat, aliquanto durius ut agere .pati pro lati
de posset quidlibet. Ab adolescentia in regendis equis, tractandisque armis se se multum Sercuit. Reliquum rem-
18쪽
aliud videretur. Annos natus undeviginti cum Romam petiisset, indeque Neapolim, librum fecit de vesuvio, quem
Montanario inscripsit . Anno postero Bononiam reversus Patavium concessit ad Montanarium audiendum. Hic ille
scholasticis adscribi voluit, hisque per omnia in scholarum
ordinibus haberi par; nam alios sibi non generis nob1litate vincendos esse, sed virtute existimabat. Interim accidit, ut Veneti ad Regem Turcarum legatum miserint Marsi lius occasionem nactus itineris commode faciendi legato se adiungit, monstantinopolim navigaVit, ubi cum annum
fuisset, perquirens omnia, quae ad illius orae cientis ingenia cognoscenda pertinerent, scripsissetque etiam multa
de bosporo, anno millesimo seXcentesimo Octogesimo Bononiam rediit, unde Romam iterum profectus Christinam Suecorum Reginam , quae se illuc per id tempus ad Pontia ficem maximum receperat, sibi maiorem in modum conci liavit; erat enim mulier magno ingenio, literatorum hominum studiosissima, quam artesius philosophia Scolue xat. Huic ergo librum de bosporo dicavit. Post deinde cum se Bononiam retulisset, bellum suabito inter Turcarum Regem is Caesarem de regno Hunia gariae exarsit. Marsilius illuc profectus est , ut sub Caesare stipendia faceret , tantaque virtute se praestitit, ut brevi
Praefecturas obtinuerit. Anno millesimo seXcentesimo Octogesimo tertio cum fortiter pugnasset, accepto vulnere, a tartaris est captus, qui cum illum pessime haberent, Crudelissimeque tractarent , praeclare secum agi XastimaUit, quod in duorum urcarum potestatem Venerit. Hi erant fratres, unamque habebant domum , victu tenui Marsi Itum vero, quod erat praestanti Oxina, egregio totius corporis habitu, a Tartaris emerant. Hos habuit huma niores quamquam, ne se fuga proriperet, famulo commi serant, ut eum singultis noctibus arboris trunco alligaret,
quod ille faciebat interdum durius, quam domini ipsi vel lent. Tandem cum annum in ea fuisset servitute, non sine magna Marsiliorum impensa redemptus Bononiam rediit, ubi cum suo salutasset, statim in Hungariam ad Xercitum se retulit, sic postea semper se gerens, ut fortuna illi interdum defuerit, virtus numquam
19쪽
Neque minus consilio aluit se rerum gerendarum scientia, ad quam geographiae cognitionem adiungebat non mediocrem quam ob rem pace facta cum de coniti tuendis Imperii turcici, mungariae finibus ageretur , legatus ipse a Caesare Carolovitium missus est, ut omnia cum Turcis componeret. Fuit haec illi legatio cum ad nominis famam splendidissima, tum vero utilissima ad magnitudinem animi
ostendendam Dalmatiae fines perlustrans eo devenit, ubi se captum urcae duo in vincultis detinuerant. Voluit de his quaerere ac cum Vivos invenisset, venire ad se jussit; eosque tam comiter allocutus est, tamque humaniter , Ut
illi, quamvis pavidi primum accessissent, post tamen omni metu posito, opem ab ipso petere non dubitaverint. Uippe egestate premebantur summa, neque e X ea pecunia
quae pro Marsilii libertate soluta fuerat, ad ipsos quidquam, praefecti fraude, pervenerat. Quod cum Marsibus intellexisset, libertatis suae pretium deberi his noluit. Insu per scripsit ad Visirem sic illum urca vocant, qui a Ximam secundum Regem potestatem habeto etiam atque etiam rogans, Ut illorum patrocinium suscipere vellet nihil sibi gratius facturum essh, quam si duos miseros sublevaret. Visi virtutem hominis laudans, plus fecit, quam ille postulaverat; turcasque duos opibus augit, honoribus Paucissimi nunc quidem sunt vel inter nostros, qui talia aut faciant aut facta satis commendent plerique indictam in laude ponunt; qui mihi videntur Marsilii exemplo, . Visiris docendi. Interim cum egotium , Cuius causissa venerat, de constituendis imperii uxcici finibus, magna cum gloria confecisset, eiusque rei celerius tractandae cauilla Constantinopolim etiam Concessisset, Viennam ad Caesarem rediit anno millesim sexcentesimo non nonagesimo.
Hic tum ad scribendum se retulit, Danubii 1lloriam
quam multo ante orsus merat, ei persecutus. Paullo post bello inter Caesarem Gallosque Xorto ii germanorum castra iterum se contulit. Hic tantam a for tuna iniuriam accepit, quantam ferre nemo possit, nisi qui illam non meruerit. Res est ab initio repetenda . Galli
exercitum in germanorum fines introduxerant, aperteque
significabant se velle Brisaci arce potiri. Erant in illa arce pauci praesidio relicti in his MaIsilius, qui tum rei tor
20쪽
mentariae praeerat. Hic cum videret, si galli adventassent, angustissimo loco futuram rem esse, propter propugnatorum paucitatem, commeatus inopiam, litteras ad Xercitum mittere non destitit, quibus de rerum statu, quos oportebat, doceret auxilia peteret, sine quibus teneri arcem diutius posse, omnino negabat. Nihil impetravit Ar intexim obsidione clausa Germani cum primos gallorum impetus fortiter sustinuissent, brevi in summam angustiam re dacti sunt. Res igitur ad conciliuna delata . Senserunt omnes, e re Caesaris facturos se esse, si arcem gallis dede Tent saluti ipsi, libertatique suae consulerent Arcem ergo dediderunt; ipsi ex convento in castra reducti sunt. Hic quantum malevolentia valeat, est cognitum. Nam multi illos in exercitu carpere coeperunt, quod non satis animi ad defendendam arcem adhibuissent, ignaviae accusares eaque o cum latius serperet, ipsi autem dedecus ferre non possent, petierunt, ut iudicium de tota re fieret, ac pro iure militari disceptaretur; quis enim crederet non eamdem fore paucorum iudicum sententiam, quae in plenis inno arcis conventu fuisset omnium P praesertim cum qui in arce OnVenerant, iidem essent rei bellicae peritissimi , proditionis suspicionem tanta consensio tolleret . Tamen, ut in rebus aliis, sic etiam in iudiciorum varietate OItu- Da valet plurimum, nam invidiam non audeo dicere . icum sibi innocentissimi viderentur, ideoque Waliis videri Possent,is deberent, in eos inciderunt iudices, quibus aliter Visum est damnatique omnes sunt; raefectus arcis, Marsilius in primis, in quos, quod auctoritate pri Ceteris Valerent, maior culpae pars derivabatur . Haec ignominia Marsilii non fregit animum. Viennam petiit, Ut Caesaren adiret, si posset, ab eoque Ut Udicium iterum feret maia Petraret; verum alloquendi Caesaris facultatem, Omni inter
cluso aditu, numquam habuit . ac spe praecis , cum Viennae multos menses fuisset, in Helvetiam se contullit, quamque apud Caesarem non potui flat , eamdem causam agere constituit apud omnes ac libellum vulgavit, quem qui legerit, is illum profecto omni culpa vacasse non modo affrmet, sed etiam contendat. Meum non est defensionem hic scribere; sed loca, quae ςXtrinsecus assumuntur, patent omnibus, neque sunt prae