장음표시 사용
131쪽
Ioau. Soloreb de Parriciae crim. uitate, in lucem asserui, & quodam veluti postliminio in pristinum honorem , & dignitatem
restitui . Nunc autem cum nouus nos, erga
personas, quibus hoc supplicium irrogandum est, labor maneat: Et tot huius ut ita dixerim Hydnea Tit. Vii. initio capitibus amputatis, alia subinde nascantur, & put deca . . lulent; ingenue ut Titi Liuij' verba detorqueam 3 illud mihi accidisse fateor, quod iis qui proximis lutori
adis induciti mari pedibus in ediutur; quicqWid enim progredior, in Phtiorem me altitudinem inuehi J ideo, ω crescere 've opus, quod prima quαque perficienc minui id batur. Sed pergam nihilominus, nec terga vortam, & annuente Deo, quod restat iter, invium licet, &nullius antea tritum pede,conficiam: multis, ut hucusque fecimus, & Iurisconsultorum, & bonorum auctorum locis, sicubi tractationis ordo poposcerit, in medium adductis. Sycophantis enim istis laqueu mandamus, qui ubi non omnia Bariolos, Baldos,&similes personant,aut ubi aliquem bonis litteris tinctum conspiciunt, illico rident, &respuunt,&ad Grammaticorum pulpita relegandum diiudicant; quasi non liceat, mansuetiores musas seuerioribus copulare,& ex illarum viridarijs, & hortulis flosculo Saliquado decerpere, quibus possimus nostri iuris responsa condecorare. Sed vero altas habet hoc b Em m. apoph. malum radices,& quas euellere mearum Virium Ποεz.li. 8. Alex. ab sit,cuin id nec robustissimi quidem Milonesh, licet Ate*-ygeviat. . in eo oppido desudauerint, praestare potueri Πt. Ν- Α-D 4r-iηρω- ut recte Sidonius Appollinaris' Idiotarum . . 'is mile conuinciata difficile compesci: Et ut non minus scr
132쪽
Ergo, ut his relictis ne videar Andabatarum more aerem ferire, aut cum laruis luctari) operi manum admoueam parricidi j poena, ut & leges & ipsum delicti nomen ostendunt, liberis primo loco infligenda est, qui impia manu parentum fata properaue rint. sta enitia apud Constant. φ& Iustin. legendum est, ut docti viri s iam obseruarunt, non ut vulgari
habent codices praeparauerint. Na ut tam doctC, quam pie aduertit Balduinus S, etsi, quod attinet ad superiorem illam Dei Opt. MaX. prouidentiam, certo Sesse vitae nostrae terminos & fines sciamus, quo S Vltra citraq; mors vel vita consistere nequeat, habita tamen inferiorum causarum ratione, non in degan ter fata alicuius properare dicuntur; quin potius eo loquendi genere saepe grauissimos auctores vlo Sin uenio. Sic enim Vopiscus h oata em inquit properavit necessitatem, Et Seneca' tragaedio graphus, Quidius at durum properare fatum Θ Et Petronius', Vltimum hoc gaurium Iatis properantibus rape, pro eo quod est, ut Ouidij verbis rem explicem,ante diem in paternos annos inquirere: Sicut contra dixit Maro ', Depositi proferre fata parentis. Liberos aure & parentes cum dicimus, sursum ac deorsum asce detes & desce detes omnes, siue paternae, siue maternae lineae, coprehendim'. Late quippe haec nomina tu alibi in iure', tumelia in hac nostra tractatione accipiuntur; atq; adeo
quicumq; liberi, quocumq; gradu positi aliquem ex ascendentibus interfecerint, hoc cullei supplicio tanquam parricidij rei, Ut cum AccursLP caeteri interpretes adnotarunt afficientur. Nam etsi Caligula cum nullum rapinis modum faceret, descendentium &liberoru nomen ultra filios non porrigi, nequiter, ut Alexander ' retulit, cauillatus fuerit. O Verius e Constant. d. t.
n Virg. Maro. o L. appellatione
133쪽
Dan. Sol orta de Tarriciae ctan. et Paul. is l. LC. Verius tame est, in infinitum extendi, & iuxta Pau-DAe gratiis - li responsum , quod sic docti viri', quicquid Ans Pet. riu. bon. dreas PatriciuS reclamitet, accipere solent, usqueCo ad tri nepotem, proprio uniuscuiusque gradus voc nau. ιHO. com bulo, deinceps communi posteriorum vel liberoru1.1V m- Α- scrv nomine, omnes in infinitum comprehendi. Neque
obest,uuod Modestinus y hanc ipsam de qua loqui-
refert Cald, is mur cullei pinnam, in eos dumtaXat more maioruιδι eurat .verb. inductam testetur, qui patrem, aut matrem, auum, sive eur. nu. S. aut alliam occiderint, qui vero alias personas nec
t .Pauis. iis ustrint capiti S p Π a plectendos, aut ultimo suppli-
fragm.ad orat. Ci cio mactandos. Nam Vere respondet Accur. ibiere. reliquorum ascendentium mentionem supplen-VModest. la d.I. dain. Et ut ego aduerto, cum leges semper, freque-petu. D. de parr. tiora respiciant I, & raro contingat, Ut quis pr0Πe- ςU-q i ctissi- potes eius aetatis habeat, ut in illum manus inijcere π/ς δη-m AE t- possint; merito Modestinus, aliorum ascendentium mJ.Lmu.ν f. mς0xi Πζm non recit, paretes & auos exempli gra- affectium, . tia, quod regulam arctare non solet', nominasse y L.na ad ea, D. contentus. Est enim breuissimum vivendi tempus de legibη. hominibus datum, & quamuis nonnulli quos aucto Z L.dani infecti res memorant y longissimae aetatis spatia compleue ' rint, tamen & experientia, &iuris testimonijs do' ' o . cemur Vivaciores homines vix aut ne vix quidem .Rbο.li. λου, ςςnxurn annos implere ', & raro eis unus pronep0ιρεῖ.e.16. Pei. Ea xς agnasci. atq; ita ultra hanc aetatem, quoties agi bor i. emest. e. 8. tur de morte alicuius probanda, neminem vivereor sy.misee. e. pr sumendum, late Menochius ,Mascardus,& alij a z. cent. rsu quos ipsi reserunt,tradidere.
134쪽
Liberos qui parentes Oceiderint nullis non paenis merito bubdi, multis magniss rationibus Iu adetur. De pietate, quα parentibus post Deum praestari debet. Parentes Deos appellatos, O diuina quaedam esse simulachra. Inde filios in sacrisparentum esse, dici solere, cum Connano. Naturam inter homines quandam cognationem constituisse. Inter filios O paretes omnium maximam hanc necessitudinem esse. Filium quibane νiolat: O patris Nitae, quam tueri debet, insidiatur, in multa peccare. ciconiarum O Meropum in parentes pietas admiranda. Aurea Aureli, Capioiariis impios liberos verba.
E R 1 et o liberos qui parentibus necem intulerint, hac seuerissima cullei poena puniri, nemo nisi prorsus rationis expers poterit inficiari . Nam ut Cicero ' ait, In patris Mira Molanda multa peccantur, Ηο Litur is qμiprocreauit, is qui aluit, is qui erudiuit, is qui in domo oe republica collocahit. Et cum diuinis legibus qui patrem maledixerit filius, quive contumax &proteruus fuerit, lapidibus obrui iubeatur; cur non humanae sanctiones asperrimum parricidij crimen nouis vindicent poenis' & eum atrocissimis cruti
tibus perimant, qui patrem pro quo si res postularet mori debebat, immanissim b vita priuauerit' Speret igitur ut Impp. aiunt) parricida quo fecit, & cum non soliun ut recte Fortuni' Garsias 4 Hispanus noster doctissim' inquit unum tantum, sed duplex delictu, duplex praeceptu transgrediendo, comiserit, duplicari sibi poenas, nequaqua queratur. Qui enim parente interficit, non solum homicidij reus esse dignoscitur; sed etia violatae pietatis crime incurrit, quae paretri' non secus ac Deo praestari a liberis debet.
135쪽
pro Plant. Pirtutum funiamentum t parentem t Deum. γιν ri, Et f Piat. lib. 11-ἐς Plato Nullum thberos Deo proximivi simulachrum ha -iSih . bere ρο . quam pareres, quibμs boliserctV De s gaudet. Sic g Ambr se in Ambrosius S ut alios ex Theologica schola praeteream) Primus ait gradus pietatis est yle, di quos L. Ohn. Ei aud ores tibi Poluit e se Deus, honores obsequiis , abstineas chie. oe alia quae contumeliis.Neque ultu stadenda es pietas parentum. Sed de pietate traiit neque absunt nostri iuris auctore S. Nam Paulus , fi- Tiber Dec. a ist. Eo sanctam, & honestam semper patris personam crin ii 9 ς videri debere, scriptum reliquit, & Pomponius '&h faμl Φη - Ly=ς Vlpianus naturali omnium gentium iure piet)tem, reuerentiam, & obsequium parentibus a liberis esset Pompint.velu praestandum,& ni faciant, ad id per ludicem com- ii de pelli posse, testantur. Diocletianus y quoque, n0a V .int I. D. de reuerentiam tantum, sed & subsidiunt vitae, pietatis Obsequiit re i ratione omnino praestari parentibus iubet. Et Coas q-i j si ζ stantinus M, a filijs, ut in causa in officiosi obtineasst,rcvi - ἐς si gyU probat i requirit, quod obsequium debitum iugiter, rqν I Disclet η l si' i' ius naturae petitio 'reptabar, parentibus adbibucrint. Se G. y- C- δερ neca R etialii naturalem legem hominum menti ρ' ' . . . . bu sinsitam, hanc pietatem liberorum in parest β, sic te i. si e PINVipere tradit; quam Valerius', Deorum numi-
i nibus aequari sic tamen ut patriae maiestati cederct ι benefe. e. 23. diceruauius eli. Cuius patriae scilicet) iii
o Valer. i. s. ea. quae Deorum numinibus aequatur, auritoritas parentum,
c. iii princ. res suas sub ecit. Sed neque parum haec eadem parζR pDan. 84 iisi iv tum Veneratio ex his eglollitur, quae Ioann. SJ POtic . i S qher te n si s , Petrus Gregorius, & Petrus Faber 8,RM Pet G ς i tim scripserunt, quorum scripta compilare ἔη μ'
136쪽
ρήt Deum plurimi feri, quasi fecundos, ac terre tres Deos esse, CP quasdam Pelut Deorum imgιηes . Vndui On s Agell.li. a. e. omnino carere ratione videtur, quorumdam Phi t Ponthis. lib. lelosophorum sententia, qui ut Agellius refert, ita in libistia patri obsequendum existimabant , Vt nihil in om' u Tintil. de pa v. nibus eius iussiis a filio detrectare liceret. Quam in temp. cau1.D. v. rem Pontanus V plurima, nonnulla etiam Tiraque l.ν a. scripsit. Neque quod Simplicius Epicteti interpres X FOrner. ti. i.se opinatur, qui ut Guillelmus Fornerius , I. C. non .
In celebris,tradit, cum rationem inquireret propter
quam patruus Thius appelletur, quod nostraxi Tist g. eom oportet respondet ait, Quod eum patres liberis sint quasii θεοί, in princ. C. ibon. itis Dei. qui tum proxime ad eos acce unt, θειοι patrui γ quae V. 6.I. filiae si
auunculi appellati siunt. Et quamvis metu diuinae maiesta- cet. C.de cogat. .ris, starentes Deos nominare desierimus, deteris tamen Him ι -3-sin.C. 4 ann.η0tα die tigia in patruorum appellatione remansierunt. Quae ς ςν clim olys. omnia in causa sunt, Vt non inepte tentare videa- a Alciat. r. praetur Franc. Conanus I, filios dum in patris manu & term Brigiis. 17. ditione consistunt, in parentum sacris η constitutos Vir in f cris. ForVOCari, non, quod eorundem priuatorum familia dissi xi .nu. iarumque sacrorum participes essent, ut alii volue S δε C.
runt' , sed quod filio pater in cuius potestate est, sacrum quoddam & venerandum simulachrum, ut testi h
ex supra dictis colligitur,videri,& iudicari debeat. uarii. b. 2. conie-Quinimo & patres mortuos apud Romanos loco reaveo. cc. t i. 'numinum a filijs habitos, & inter Penates relatos, qfgreb in noto late Casaubonus hostendit. Accedit his, quod pleia 4 SVetov. ruriatis dc Venerationis ratione semota, non potuit parricidij crimen atrocissimis poenis non coelaceri N m si quod natura inter nos cognationem quam '' dam constituerit,eum nos ut inquit Senecasi)ex bis ἡ '' He --,hominem homini insidiari nefas
esse Florentinus i concludit, &ut Cicero ait Ahoh si
137쪽
11 tura perscrip sit, di homo homini,ob eam causam quod homo fit, consultum P int: certe notare alterum lege naturae
prohibemur . Quanto censeri debuit grauius iniquiusque, filium in patrem, cui non generali humanitatis ratione dumtaxat coniungitur, sed eamdem cum eo personam, eamdem vocem atque idem corpus habere putatur' , contra diuinas omnes & humanas leges saeuire 3 Hostem ne alii praelio lacesserent, quam qui sacramento tenerentur , cautum apud Romanos Caesiust commemorat, qui in hoc eos pramionstrare voluisse do- hostem quidem interfici . oportere, ni adigat summa & ea legitima necessitas. Vnde &Chrysantam collaudauit Cyrus, quod hostem interfecturus, iam elatum in caedem gladium reuocasset, eo quod receptui canere audisset. Quo igitur pacto prieteri inulta eius immanitas poterit,qui non hostem, sed patrem a quo genitus & educatus est, propter eam tantum causam occiderit, quod ab eo vitam acceperit Z aut quo modo hanc plusquam ς Sevec si belluinam feritatem no execrabimur cum Senec Shomines hominibus infestos esse miretur, dum inquit, Si quaesierit aliquis, quae causa hominem aduersus bominem in facinus coegit λ nam neque feris inter se bellassent; nec sit forent, eadem hominem deceant, placidum proximumque diuinogenus. Quae tanta PosJert ira, cum
stirps, itemque sanguis Isiris p dei quae furiae in mutμμη sanguinem egere ' Parentes inquit Tullius h) carthsimos habere debemus, quod ab his dita, patrimonium, si
. Tur. in Orat. οβ redit ad Sen.
138쪽
Vnde pulchre Diogenes ille Cynicus, ut Laertius' i L.ert iis eius*ἰ recenici, quemdam qui patrem despiciebat vir ta.
dens, Non te pudet sinquit eum Cont mucre ζηi ις π i, F hoc illum quod tibi placeas . Cur ergo a filijs hanc , , I ' quam naturali iure debent, antidoralem obligationem i non esigemus aut cur non solum ΠΟΠ ueta sui αpraestitas educationis vices, sed ereptam parenti' mussis. in auisbus vitam, quam omnino curare debuerant, se' tb. e moest.nu .ucrissimis poenis non vindicabimus' cum talia ubi fle legiasi est iecerint, qualis sui Iustiniani verbis utar irrationa- πολι admovet πολlta etiam amouent animatia . Nota est: namque in- ρζypς ς 'signis Ciconiarum in parentes pietas, quae, ut ,
dis, tantum ipse a pullis fiuis inuicem aluutur. Vn- deissi. iur. de & a pietate apud Haebreos nomen Chasidit, . O . ipsas inuenisse admonet Petrus Faber', Et a Pe - 'putronio Arbitro P , Pietati cultrices, dicuntur, Et nis' si OI ditia Diuo Ambrosio ' ex Romanorum Usu pia aue S AEuan.de Nar.bi cognominantur. Cuius verba, quae merito aurea βοr.li. I 6. Baptista Pius appellat, praeteriri nisi impie, non OPet. Tab. li.,. possunt. ues inquit non erubescunt reuerendi senis s ms ς IJ- membr portare. Erat enim, luνa piotis , quod ob P - si is sa qιe frequenti testifcatione percrebMit, ' t co rvr mer' Lb Arib is bridem remunerationis inuenerit. Nam Romanorum Ἱbii esti. 6. pia auis docatur: γ quod dix Int Imperatori Coo- x Baptiss. Piussulto Senatus delatum cicitur , hoe istae aues in Com- annot. . 69. mulie meruerunt. Pios enim sillos, patrum prius vo in .embl. tWit i ditio praedicari. Habent etiam es nive, serum in V de CCt. lib. s. fragia : nam retributio beneflciorum αντιπελαρςοσις Iudicitur, πελαρ s enim Cleonis nominatur. Sed, ut
Andreae Alciati' nobilissimum de hac re Em- I. .hah Ablema praeteream, & nihil de Meropibus dicam, colloqu. 6.pa tu.
139쪽
c Iri 'Gauim. quae ut Aristote I Aelianus,& alii test intur, Me
ii. .eIMAE MAE. etiam iustitia siue pietate longe lateque praesta iit,&li. iii cuim parentes non senescentes modo,Verum etiam simul -ῖQ-rii'. ii I Qq ae datur facultas, exire e nido non sinunt, &edu
cap. 33- Sν it i' Vicem reddetes proprijs , laboribus pascui: T ' Rey'8,6 ni ossunt non aptissimam, his, quae de filiorum Pς si 'ρ ' fetes pietate retulimus, Magni Aurelij Casse
si fori epistolam subdere, quae, Vere fateor, sumnio me gaudio delibutum reddidit, & mirabili voluptate perfudit, nec minori, ut arbitror, lectorem perfundet. Ea igitur, vindictam ab imp ijs filijs omnino sumi debere, his elegantissimis verbis ostedit.
Qui possit accusarei γ reliqu a,si pietatis nomina probature se crudelia' Ne igitur leuis reatus,cum tragoedia criminisma a tonueris, nec aliquis nititur, quod parum est init ea re, si delictahumma res aetamur euadere. Inimicum trucem ratio ipsa professionis ostendit,iratum plerumque poterisinu enire collegam. Inobedientem Pero filium declinare ρα- nas non permirrit humanitas. Vbient illa naturae J is, qμα amplexu copula de tinatur ad pHierosὸ Ferarum eatuli seqqμηηtur parentes, a res ite suo ,irgulta non dis crepant, yrst pago Mitis propriae sieruit origini, cr di strepat homo a suo Jμ'sus initio. Quid dicam im illa beneficia, quae Pel extrane4mp μηt obligare personam Z Nutriuutur a paruulis, ipsi boratur, ipsis diuitiae conquiruntur: Et eum sibi credat abundare quod poseidet, cum a putribus cabuc Τμς rit r, pr' altera potius aetate peccatur. Proh dolori nou mc rebimus eorum sessum, pro quibus luture non recis σμεςXitium 3 Maria ipsa senis tempes tatibus excitata, Vm cμra non refugit ; it peregrinis mercibus acquirat, yμΦβ ρ priα soboli derelinquat. oques is se quarum Nit ii φ, vaturam suam extranea sorde πω ma ut
140쪽
nus redeuntis anni iugiter nuntiatrix , eiiciens tristituim . hyemis aet tum Gres temporis introducens, mGη lim piet g ris tradit exemplum. Nam cum pareηtes eor m p ν' Q Lassauefint renio coquente laxaverint , nec ad proprios cibos Τμαηζη ' pouMum conten- idonei potuerint inueniri, plumis su is genitorum membris dit Christoph. cofrigida refouentes, eis corpora lassa reficiunt. Et donec in lerus parerg. cap. pr livum deo rem a Iagrandaeus redierit, pia ricissitudive 3 Q ivvenes reddunt, quod a parentibus parvuli susceperitvt. Et ideo non immerito longa dita seruantur, qui pietatis esci non derelinquunt. Perdicibus etiam mos est, ova perdita per alterius matris damna sarcire, de adoptione alienae sobolis,laeommodasiuae reparet orbitatis; Sed mox Pr nati fiduciam
habere coeperint ambulandi, ad campos exeunt cum nutrice, qui Pisuerint materna oce commoniti, ouorum siuorum
pQtius genitricem petunt, quamuis ab altis,furtiuis fortibus, educentur. Mid ergo hominesfacere debebunt, quando mbane pietatem auibus inesse cognosseunt Romulum itaque, qui acti sui acerbitate pollutus,nomenfoedat Romanum, ad frum facite Penire iudicium. Et si eum patri suo Martino manus iniecisse conrititerit, protinus legitimam sientiat Hrionem; quia ideo elegimus mores Pestros, quia crudelibus arcere no potesis. Ru ado genus pietatis es .in illos di sirin gere, qui contra naturae ordine, sceleratis e docentur a citionibus miscuisse. y Ant. Sabis. me
Haec Cassiodorus. Cuius elegantissimis vel Sis si mque si AE pi milia alia Antonii Sabellici F, & plurima pientissimorum filiorum erga patres exempla, lectori forsi--6. praesum. tan non ingrata, sub ijcerem, nisi id iam antea dili- P. Turres in hbigenter praestitisset Iacob. Menoch 1'y,&ut Po- lis princ.Itb. q. Ubi' ait, Minime nee sarium esse putarem, per isti t de his quae refle, m a multis di- is A Z Polyb. lib. l. in Ct siunt, denuo sermo l pyluc.