Valerii Maximi Dictorum factorumque memorabilium libri IX : Infinitis mendis ex veterum exemplarium fide repurgati, atque in meliorem ordinem restituti

발행: 1621년

분량: 454페이지

출처: archive.org

분류: 미분류

131쪽

CAP. IV. DE Hv M. LO C. NAT. IsrVerkn Tullus etsi magnus, adimirabilis increment i domesticum tamen exemplum est. Tarquiniuantem Priscum ad Romanum imperium occupandunifortunai in urbem nostram aduexit: aliena quod ortum Corintho fastidiendum, quod mercatoreDamaratogenitvr .s erubescendum, quod etiam exule. t Ceterum tam prostero conditionis sua: euentu industrio tum pro ignomi- ό niose, pro inniseo glorios tu reddidit: tDilatauit enim imperi, nsu, cultu dror&m noli, sacerdotys auxit, Isimerum sinat&s amplificauit, equestre ordinem uberiorem reliquit quaeque lalida eius constum matio et praeclaris 7 1 ir ib. efecit ne hac ciuitia paenitentia ageret, quod rege a nitimo potius Mutuasset, quam desiuis legisset. In Ser. aut e Tullio fortuna pracipue pires suas sendit . vernam huic urbinarum regem dando: Cui quidem diuti si me imperium obtinerς quater lustrum condere, ter trisphare contigit: ad fluminam aut unde prose se rit, aut quo pervencrit; statua ipsas titulas abunde te-8 flatur. seruili coenomine, ct regia appellat. perplexns. Miro quoquegradu Tairo ad con utatum ex maceia laria patris taberna con condit: Et quid ni fortuna pa-9 rum duxi te sordidi si via mercis capturis alito, XII. 6-sces largiri ; nisi etiam L. Aemilium Paullum δε isset collegam: atque ita se in eius sinum infudit, ut cHn apud Cannas culpa sua vires populi Rom. exhausisse:, Paullum, qtui pa oelium committere noluerat, occidere pateretur; illum in urbem incolumem educeret. Quineriam senatum graitiis ei agentem qhod redire voluit 6 stet, an e portas eduxit: extudit sutgrauisiima claris auectori etiam Dictatura deferretur. Non paruus cmistulatus rubor M. Perperna, utpote

essi ante quam ciuis; sed in bestraerendo uritior aliquanto

circiter.

A V. cxxxviii

Lm. l. Dio . . IV.

132쪽

v ALER. MAX. LIB. III. Vell. 2. Iust. 36.

hil alii,

nam in

prouin- Cia mortuum

scribsit.

aliquanto Reip. Varrone peratore. Regem enim artis sonicum cepit, Crassanas stragis punitor extiti: Cum interim cuius vita triuiniphauit, ' mors Papia lege da- nata est. Namque patrem illius, nihil ad se pertinentia ciuis Romani iura complexum, Sabesii iudicio petitum, redire in pristinas sides coegerant. Ita M Perpernae nomen adumbratum, falsius confidam, caliginissimile impellum, caducus triumphus, aliena in urbe improbe peregrinatus est. M vero Porcij Catonis incrementa publicis rotis expetenda uercnt: qui nomensuum Tusculi ignobile, Romae nobilis imum reddidit. Ornata sunt enim ab eo literarum Latinarum monimenta , adiuta disciplina militaris, audia maiestas senatus, prorogatafamilia, in qua maximum decus posterior est ortus Cato.

Sed ut Romanis externa iungamus Socrates non βο- Laeit . bominum consiensiu, Pei hin etiam Apossinis oraculo Plato in sapientissmus iudicatus, Phanarete matre ob tetrice, i Νx, ct Sophroni sco patre marmorario genitus, ad clari - byeh nititue ἰ meo gloria excessi, neque immerito. Nam cum Plato. eruditissmorum virorum ingenia in dis latione ca-Ehazὀφ' vagarentur, mensiur g Solis ct Luna, ct ceteror limu iis lsi quasi bub magis, quam certis argumentis ex- l. ha- plicare conarentur, totius etiam mundi ambitum combitum. plecti auderent; primus ab his indocti erroribus abdu- , ctum animum, intima conditionis humanae,aι inseces

ea p. to seu pector, positos assectius scrutari coegit: si virius per

viae seipsam aestimetur vita magister optimus. suam matrem Eclipides, aut quem patrem Dede .gi ut mostbcnei habuerit, ipsoru quoque seculo ignotum Demostsui Catieritu autem matrem olera, alterius patrem cuἰ- ullas

133쪽

CAP. V. DE GENERIBUS. III

ustes venditasse omnium pene doctorum litera loquun-sur : Sed quid aut istini tragica, aut huius oratoria vi clarius

Qv I A PRAECLARIS PARENTI Bus

degenerarunt. C A P. V.

I Cn. Scipio Africani 3 P. Clodii Jc Fuluiae P. maioris filius. M. Hortensius Corbio. α QIabius Allobrog. F., E Qv i et v R duplicu promissi pars adopertu illustrium virorum imaginibus reddenda: quoniam quidem sunt referenda qua ab earum splendore urgenera Merunt aeterrimis ignauia ac nequitiast ilibus imbura nobilia porrenta. r. Quid enim monstro similivi, quam si eri ru Uicani siliis Scipio 3 Qui in tanta domestica gloria ortus, dixit i. a paruulo admodum regis antiριωρ aesidio capi sustinuit: cum ei voluntaria morte absumi sati in fue/it, S, lata quam inter duo fulgenti Oma cognomina patris o pa- A . v. trui altero Oppressa Africa iam parto, alicro iam ma' b iore ex parte recuperata asia urgere incipiente,manui pol, M vinciendas hosti tradere, elusiue beneficio precarium spi- is ritum obtinere: de quo mρα L. Scipio oeci si municiatum hominilni ue oculis stubucturus erat triumpta. Idem praetura petitor candidam tuam adeo turpitudinis maculis obsolefactam in campum detulit, vin gratia Cicerei, qui patris eius scribasu rat. adium de eius esset, honorem a populo impetraturus non rideretur. pr tura Luanquam quid interfuit viri in repulsam, ansic adeptam praeturiam domum referrei 3 quam cum propinqui quenti ab eo possui animaduerterent,id egerunt ne aut sessam gessit, ponere. aut im dicere auderet. Insi ei se ma u eius

134쪽

II 4 v ALER. MAX. LIB. III.

A cem runt di boni quaG unebraue ex quo fulmi unasii pass

motus. ris claris imisurus Fabius Max. quam perditam lu- Liuiui xuriaritam Cici cuius ut caetera gula obliterentur, Λ v tamen abunde isto dedesore mores nudari possunt, quod dcxcij. et Q. Pompeius prator νrbanus paternis bonis interdi-λ xit: neque in tanta ciuitate, qui istud decretum repredo e. hetideret, inuentus est. Dolenter enim homines ferebant

trib. pl. pr κη iam quae Fabiae gentis olendori seruire debebat, Rςexo agit,uedisi jei. Quem ergo nimia patiis indulgentia 'reliqtueiat, publica seueritas exhaeredauit. ia: factio P sedit fauorem plebis Clodius Pulcher, adhaerens ne iij pa Fulviana stola pugio , militari decus muliebri imperio subiectum habuit: qu rum filius Pulcher praeterquam dee ii. quod enervem ct frigidam iuuentam egit, perdito er- Fulvi a iam amore putati lima meretricis infami fuit, ni i yeli bescendo genere conflumptus est: Abdomine e post nim avide deuorato, saeti aὐ sordida intemperantia Clo diu spiritum reddidit. ΠRp δ Iam Q. quidem Hortensiij, qui in maximo or ingem

eiu i si uiuin, o amplissmoru prouentu summum bellii in auectoritatis atque eloquentia gradum obtinuir, nepopCMCarii Hbriensius Corbio omnibus hortis abiectiorem ctob- . u..ho faeni 'rem vitam exegit: ad viti munii lingua ei mintulit. tam lib;dini cunctoru inter lupanaria prostitit, quam I io . aut pro salute ciuium in foro excubuerat.

I .icit et D A ILLUSTRIBUS REI IN usis TE AVTSuet. cetero cultu licentius sibi Tib, indulserunt. C A P. V I.

I P. Scipio maior 3 L. Cornelius sylla. a L. Scipio Asiaticus. 6 C. Duilli .s C. Pa-

135쪽

CAP. VI. DE LICENTIA CVIV S. 1 Is s C. Pampirius Maso. M. Cato Vticensis.

6 C. Marius.

iser processerim. Itaque me ipse rei locabo, ne si reliqua eiu dem gentris naufragia eon effari perseuerauero, ah qua inusiti relatione impluer. Referam igitur pedem, deforme que umbras in imo gurgis e turpituuinis siue iacere patiar. Susim est enim narrare qui illustres viri incultu. ccxero, ritu, aliqua ex parte novandosti indulserint.

3 P. Scipio, cum in SPiliat agendo, tragrien aque in

Africam exercitu oportunum qi rendo gradum, Car- A Uthaginis ruinam animo pulueret , inter cor ilia ac Mo d .lviii.

litionesis ius tanta rei operam Dinnasio dedit pastici ' o crepido usus est. Neί hac re iuniores Pamicis ex Hι- . tibus manus intulit: sed nesio an idco alacriores quia vegetao strenua ingenia, quo plus recessus pumist. hoc vehementiores impetus edunt. Crediderim etiam fruorem eum sociorum uberiorem se adeptutu existi masse si 1 1 victum eorum issolennes exercitationes comprobasset: p x Ad quas tum veniebat. cum multum as diu fatigasse: bi

humeros, ct cetera membra militari 'agitatione firmi- o i

a talem siuam probare coegisset consistebat b in bula or a i

eius, in illis remigio laboris. . L.verὸ Scipionis statui chlamydatam ct crepidatam bitiana. in Capitolio cernimus: Quo habitu videlicet, quia ali- xv quando usius erat istiemfluam formatam poni voluit. L. quoque S ita imperator esset, chlamydato li- Cie in bict crepidato Neapoli ambulare deforme nou duxit. Catone

C. autem Duil:us, qui primus naualem tria mpbum ex Poenis retulit: quotiesu , epulaturus erat, adfuva' eap. i. um cereum,praeunte tib uineo fidicine, a cgna domu H a reuerti

136쪽

vALER. MAX. LIB. III.

reuerit olitas insignem bellica rei pucccssum nocturna

celebratione testando. V. . Papirius quidem Maso, chm benegesta Rep. trium-ὰ senatu non impetrasset, in Albano monte triu-e, , , , ct ipse initium secti, ct ceteris postea exemplupi abuit: Pros laurea corona, chm ali ιui θιctacula imeteresset, ira semper aestus est. . 3Iam C Mari)pene i lens factum, nam post ligam thisum, Cimbucanii, o Teutonicum triumphum, canthai o semper potauit: quod Liber Pater, inci um 4 ex Asia lucens triumphum, hoc ustus poculi genere ferebatur ut inper imum haustum pini, victoria eis: pura

victorias comparares. M autem Cato Praetor, M. Scauri ceterors minores-Paed. iii ram iudicia, ntilla indutus tunica, sed tantummo amictus exit.

p. II. v 1 I.

A V.

dcxcix. Plutar. C A P. VII.

QUAE IN ROMANIS. II L. Accio poeta. t 1'. Scipione maiore. CEU A E i N A X-x P. Scipione AEmiliano TERNIS.

COS. I i. I Euripide poeta. 3 P. Nasica serapione cos. et Antigenida tibicine. M. Livio Salinatore cos. 3 Teuxide Pictore. 3 P. Fitrio Philo eos. Phidia sculptore. ε L. Licin o Crassis proc. Epaminonda Thebano. 7 M. Catone maiore reo. 6 Annibale Poeno.s M. Aemilio Scauro reo 7 Cotye Thracum rege .s M. Antonio oratore. 8 Androclida, Leonida, ecas Senatu Romano. Agide Spartanis.

SED hac, atque his similia, virtutis aliquid sibi in consuetudine notiunda, licentia 'mentis indicia sum. IIis autem qua deincepssubnectam, quantitur, si 'A. V. duciam habere soleant,c gnosicetur. lxii. P. O Cn. Scipionibus in Bilania cum maiore part

137쪽

exercitus ab acie Punica oppressu, omnibusis prouincia Liu. ets. ritus nationibus Carthaginiensium amicitiam sicutu, nullo ducum nostinum illuc ad corrigendarn rem piosicisti audente, P. Scipio quartum ct vigesimn annum agens iturum sie pollicillis est. Quae quidem fiducia ρε- t. pulo Rom. salutis ac victoriastem dedit. Eademque in ipsa Hispania usus est . Naim cuin oppidum Badiam circunsideret tribunalsuum adeuntes n a cin, quae intra Ap. ΡΟ- moenia hostium erat vadimonia in posteri in diem face lyb io. re iussinthinuos urbe potitus, ct te=mpore ob co quo praedixerat sella posita. ius eis dixit. Nihil hac fissu ia zonae. generosius nihil prad Ilione verius, nihil celeritate es obseu te catiκs tribuetia dignitate dignius. Mominus animo IJ - ' i sus, lini nubi e pro persis illius in Africam transiit s. in V. 'quam ex Sic lia exercitum senatu vesante traduxit; dXlix. quia nisi plus in ea re sius. quam patrum conscriptoruconsilio credidisset se uili Punici belli niue inuentius non esset. Cuifacto par illa si ductu quodpo Iquam Africam A. U. attigit speculatores Annibalis in castris deprehensos. ct dii adsie perductos, nec supplicio afecit, nec de consiti s ac 'viribus Poenorum percunctatus est Sed circa omnes manipulos diligenti me deducendos curauit. Interrogat is an satis ea considerasient. qua peculari liuo erant prandio dato ipsis jumentisi eorum. incolumes dimisit: so rum plano ducia spiritu pristi animos hostium,

quam arma contradit. Verum ut ad domestica eximie eius fiducia acta veniamus: cum a L. Scipione ex Antio- 'ιhensi pecat ias IIS. quadragies ratio incuria reposcerea tur prolatum ab eo librum, quo acceptae ct expensae Auct. sumn e colluebantur,ct refelli inimicorum accusatio

poterat ,discerpsi Lindignatus de ea re dubitari, qua pabi se legato administrarasuerat. Quin eri a tu hanc mo-

138쪽

VAL ER. MAX. LIB. III.

dum egri: Non reddo putres conscripti aerario vestro HS. quadragiis rarionem.alieni imperj minister. quod meo noctu i mcisi auspici,s bis millies Hs. uberius feci. t Neque enim huc puto malignitatis ventum, ut de mea in noctvsia qturendum '. Nam cum Asticam totam potestari pestraeflubrecerint, nihil ex ea quod meum diceresur, prater cognomen rctuli. Non igitur me Punica, non fratrem meum Asiaticae gar clauarmureddiderut:

sed utrique nostraim magis inuidia . quam pecunia locupletior est . Tam cos stantem dcfensionem Scipionis uniuersassenatus com robauit.

Liu 3 . Sittit se illud factum : quod tum ad n cessarium

M- Ee p. vsium pecuniam ex aerario promi opus esset; idi: e Plaestores, quia lex obstare videretur, aperire non audeo πη ni priuatusci spopesis, patefaecto barario, luem. cedere coegit. Φ Quam quidem ei fiduciam qilla dedit quia meminerat omnis legis aseesse beraatas, Non fatigabor eiusdem facta identidem di cui referendo. quoniam nec ille quidem in consimili genere L ' virtutis edendo fatigatus est. Diem illi ad poculmi M. eap. iὸ N titui tribu Γου pleb. aut svi quidam memorant) duo. Petilli' dixerant: quo ingenti stequentita in botu dedus f ctus, o Ira con cendit; capitique suo corona triumphali P si imposita IIuc, inquit uirites; die Carthagine magπaases, 'stera item leges vestraου accipere ius proinde aequum estoc ave ne os mecum ire in Capitolium supplicatum. Deciosissis inam eius deinde vocem 'que clarus euentus sietutus est: Θ con siquidem issenatum totum, ct uniuersim equestrem ordinem, o cunctam plebem Iouis Optimi Maximi puluinaria petens comitem habuit. Restabat ut tribu .

apud populum sine populo ageret, desertu inforo τ' '' magno calumnia sua ludibrio, hius morarctgr

i Cuius

139쪽

IT. III.

A. V.

CAP. VII. DE FIDUCIA suti

ius deuitandi ruboris causia, in Capitolium proeessit . des accusatore, Scipionis renerator est factus. Auiti stiritus egregius siuccessor Scipio Asimilianus, cum urbem praeualidam occiderat siuadentibus quibu dani ut circa maenia eius ferreos murices stargeret om nias vada tabulis plumbaris consterneret, habentibus clauorum cacumina, ne 'bita eruptione hu Ies in praesidia nostra impetum facere possent restondit, Von esse eiusdem, ct capere aliquos velle, ct timere.

In quamcunqAe memorabilium partem exemplorum conuertar velim nolim. in cognomine Scipionum

haeream necesse est Qus enim licet hoc loci Nasicam praeterire fidentis animi, dictique clari imum auctorem ξAnnona caritate increbescente , C. Curatius Tribunu3 dcxv. pleb. productos in concionem C O s s. compellebat, ut de

frumento emendo, atque ad id negotium explicandum mittendis legatis in curiam reserrent. Cuius instituti minime utilis interpellandi gratia Nasica contrariam actionem ordiri coepit. Obstrepente deinde plebe, Tacete qui so Quirites, inquit; plus enim ego, quam vos quia reipub. expediat intelligo. Qua voce audita. omnes ple-6 no venerationis silentio, t maiorem eius auctoritatis, quum uorum alimentorum rellectum egerunt. 7 Liuij quoque Salinatoris aterna memoria tradendi uanimi u qui clan Asdrubalem exercitumque Poenorum in Vmbria delesset, ct ei diceretur, Gallos ac Ligures ex

acie sine ducibus ct signis istarsos vi palantes parua

m ημ opprimi posse; restondit, parci eis oportιre ne hο- LyR' 7'sibus tanta cladis dome fici nuntiν deessent.bellica haecpraesentia animi: togata iba, sed mn m ' ianus laudabilis, quam P. Furius Philus constui in senatu exhibuit,ubnim Metellum, Q. LPompeiis constularet de xvii. H s. viro;

140쪽

VI, A. Va

vim vehementes imi ilicos suos, cupitam sibi 'ofectio

nem inprouinciam Hi*aniam, quamsortitus erat,idemidem exprobrates, legatos secum illuc ire ιoegii. ' ο ῖ illuciam non folion sortem, sed pene etiam temeraria; qua duo tu acerrimis odi1s latera 'a cingere e I auos. vjums ministrii, vix tutum in amuu e sinu inimicorum petere sustinuitimi in factum si cui placet, necesse est L etiam Crassi q/ i apud m liores eloquentia clur: sit musnit propositum non di*l:ceati. t nam ιum ex consulatu prouin. 9ciam Galbam obtineret atque in eam C. Carbo,cuitu patrem damnauerat, ad jeculanda actasua venisset nὸnsuluin eum inde non sium mouit, sed insiuper locum ei in tribunali a nauit, nec ulla de re, nisi eo in consilium adhibito cognouit. Itaque 'ater oe vehemens Carbo nihil aliud Gallica peregrinatione consecutus est quam Pt ammaduerteret sentem patrem Aum ab integerrimo viro in exilium mssum. Cato vel o severis sepenumero ab inimicu ad caussa dictionem vocatus nec piis pnquam crimine ιonuictin:

ad ultimum tantum fiduciae in 'a inno etia reposivit,

eiceiter. ut ab hu in questionem publicum deductus, Ti. Gra 'at ' ita chium a quo in administratione reip ad multum odiu . V i . t illuserebat, iudicem deposteret. Qua quidem animi A V praestantia pertinaeia ii eorum in ectandi se inhibuit.. Eadem ad Scauri fortuna,aque enectus tria asu-s-au ., busta, idem animi s. Qui suyro rostru acιularetur quadn1 Aua a rege Uithridate ob remst prodemdam pecuniam acce- ris pisset. causam si'a ita egit' Est quidem iniquum Quiri- rei, um inter . lios vixerim, apud alios me ratione vita reddere Sed tame iudebo vos, quoru maior pars honoris c. ia. Moactumeis interesse vopotuit, inserrogare'. Vari tu

SEARCH

MENU NAVIGATION