장음표시 사용
111쪽
CAP. I DE INDOLE. Ir in ratisnem, non reddas. Itaque vir ampli mus at
que prudenti invi fluo consilio defectius, puerili usu est atque id egit ut Athenienses nitimo implicati bcu
lo rationibm exigendis non vacarent. Sed viderint Athena xii hin Alcibiadem lamentent&r ara glorientur: qstoniam adhuc inter execrationem hominu admirationein dubio mentis iudicio fluctuantur.
36 M. Cato maioris Catonis filius.1 P. Scipio Nasica. 18 M. Aemilius Scaurus.1 o C Iulius Caesar proe zo Tres milites, Vibius Acceius. Valerius Flac
i otius Achilles. la et C. Atilius. 23 M. Caesitis Scaeua .
CVIVS EXEMPLARO M. SUNT. 1 M. Horatius Cocles. a Cloelia virgo. a Romulus. η A. Cornelius Conius.s M. Marcellus. 6 Duellorum victores T. Manlius Torquatus M. Valerius Corvus, lic P. Scipio Aemilianus. V C. Atilius. 3 Equites Rom. in proelio Σ L. Sic in v s Dentatus. ad Verruginem EXThRNA. 9 Iidem in proelio contra i T. Iubellius Campanus Samnites. a Gobrias Persia. io Milites Ron . in reti- 3 Leonidas Spartanus. nenda classe Punica. Othryada Spartanus. i : Miles Rom. in proelio ue Epaminondas Thebaia. Cannensi. 6 Theramenes Athenien .i et P. Licin. assis proc. I heogenes Numantini; le tellus Scipio 8 Asirubalis Poeni uxor. procos. 9 Hermonia Gelonis ro-1ι M Cato Vticensi s. gissilia.
Nos quia iam initia procur virtutis patefecimius, actum ipsium persequemur; suiu, o lero avis, ct escaci inii lacerii, in fortitudine consistunt. Nec praterii me, conditor Urbis nostra R uli, incipatum
112쪽
tibi in hoc genere laudis assignari oportere. Sed patere, obsecro uno te praecurri exemplo, cui ct ipse aliquan-rum honoris debes: quia beneficio istius si ritum est, na
tam practarum opus Roma dilaberetur. Etrusiis in urbem ponte Sublicio irrumpentibus, m-rstius Cocles extremam eius partem occupauit: totyi
hostium agmen, donec post tergum Itium pons abrMn-peretur, infatigabici pugna sustinuis, atque, ut patriam periculo imminenti liboratam vidit, armatus sie in Tiberim misit: cuius fortitudinem dij immortales admirati, incolumitatem inceram ei prestiterunt. Nam neque altitudine dei us quassatis ire, neqAe pondere armorrem pressus, nec ullo vorticis circuitu actus; nec telis quidem, qua yndique congerebantur, laesus . t sum natandi euentum habuit. Vnus itaque tot ciuiuva, tot hastium iuste oculos conuertit, stupentes illos admiratione, hos inter laetitiam ct metum sibi hantes .rnu in duo acerrima pug a consertos exercitus, alterum et spellendo, alterum propugnansa, distraxit. Denique unus prbi nostra tantumscutosuo, quantum Tiberis alueo, in cni
menti attulit: Vuapropter discerentes Strusci dicere potuerunt . Romanos vicimus, ab Horatio viciti ux . Immemorent me propori mei Cloelia pene facii: eadem enim tempe Iate, certe aduersus cundem hostem ct in eodem Tiberi inci tum ui afacintis. Inter cetersenim virgines obses hosti l o sine data, nocturno temps ye custodiam egressa, et zam confiniuit, celeris trai Humminis, bubolum obsi Coveri sed etiane metu patriam puella soluit. iii lumen viri ro preferse. do. Redeo nunc ad Romulum,qxi ab Acr; . cenien si rege ad dimicanaum prouocatus, quarptam ct numι
ro ct fortiti di ne militu superiρrem e crederet, tuti si b
113쪽
erat toto cum exercitu, quam solim in aciem descendere, sua poti simitin dextra omen pictoria' rapuit: 'al. cor nec incepto ιim fortuna defuit. Occiso enim lacronesu. si s bostibus, opima de eo spolia Iovi Feretrio retulit. IIa ctenus istud: quia publica religione consi rata virtus, nul a priuata laudatione indiget. A Rofuulo proximus Cornelius Cossus, eidem deo spolia consecrauit, sem magister equitum ducem Fide- A. V. nati rem in acie congressus isteremisset. Magnus initio huius generu inchoata oria Romulus: Cosso quoqμφ Pro petet multum acqiuisitum est, iquod Romulum imitari da; tius φ.
Ne M. quidem Marcesii memoriam ab his exempli separare debemus, in quo tautas 'animi rigor fuit, ut apud Padum Gallorum regem, ingenti exercitu stipatum, cum paucis equitibus inuaderet: quem protinus obtruncatum, armis exuit, eas Iovi FereIrio di cauit.
Eo eria virtutis o pugna genere vli unt T. Manlius
Torquatus, ct Valerius coruus, ct Asimilianus Scipio. Hi enim Altro prouocatos hostium duces interemerunt:
sed quia sub alienis auspicifl rem gesserant, Jolia Ioui
Feretrio non poneruu; consecranda. Idem Scipio gemilianus, cimi in IIlipama stub Lucullo duce militaret, sitque Intercatia praeualidum oppidum circumsedere-rur , primus moenia conscendit : Neque erat in eo exercitu qui quam aut nobilitate, aut animi indole,
ast futuris allis, cuius saluti magis parci ct consuli deberet , sed tunc clari uincs et Aque iuuentam, pro amplificanda , tuenda patria, pli rim&m laboris , ac periculisustinebat, deforme sibi existimans, ρορς dignitam prastares , ab his virtuta operari.
114쪽
ideos Umilia ius hanc militiam, alijs propter discuἰ-
rurem vitantibus sibi depoposcit. Magnum inter hac fortitudinis exemplum antigoni- ceci 2 iii. Romani a Gallorum exercitu pulsi cuivise in Liu. . Capitolium ct in arcem conferrent, ini bis collibus Wy-x morari omnes non possent, necessarium congilium in plana urbis parteseniorum relinquendorum ceperunt, quo facilius luiuentus reliquias imperi, ineretur. Ceteram ne illo quidem tam mi ero tanti luJuoso tempore ciuitas nostra virtutis ui oblita est. Desunt Ii enim honoribus apertis ianuis in curulibus ilis, cum insignib. ma-gristratuum, quos gestierant fac rdotiorumg qua erant adepti consederunt, τι ct ipsit in occasiusuo Jlendoremo ornamenta vita praeteri a retinerent, to plebem at 3spitius Ginendos castus suo vigore pro locarent. V Grabilis eorum a pectus pri mo h lipsus fuit, ct nouitate rei, Mag ycentia cultus, ct ipso audaciae genere commotio. Sed quis dubitaret uin Galli strictores aru a
Mirationem mox Di ri una ct in omne contumeliae se Atiliu . nraturitatem ' C. stilius ; verum barbam fluam Liu. re permulcenti Gallo fici senem v hementi lectu capiti in-er dolorem a se occidendum rnenti cupitium piriai corpGi obtulit. Capingo virtus nescit patientia ocatu . de citis ignor at Fortunae succumbere tristitis ducit omni sata, ii Ra ct Pecio a genera interitus excogitat ,siqui quam interit qui sic extinguitur. A v R ddendus est nub Romane is eluti deditus honos,
cccxxx. o gloriae titulus, qua C. Sempronio Atratino consule ciuLi' φ Vol iis j pud Veriuginem parum prospere dimicante, πο acies no Ira iam inclinata propelleretur, equis delapsa, isii ain centurimi, atque hostiata exeniim rupin
115쪽
uo dimoto, proximum tumulam occΠpauis, essecissrt omnis Vol strum in se conueri us impetus, lutoni biss stris ad confirmandos animos salutare laxamen ndaret. Itaque tum iam de Irophaeus artiendis cogitat et,
praelium tDcte dirimente, plectore, ne an picti abirenI, in oti di esserunt. Strenuivi ille quoque os ordinis equestris, cuius mira a T. virtute Fabius Maximus Rallianus magister equitum bello quod aduersus Samnitesgerebatur, male commisit Liu. s. proelν ιrimine leuatus est. Namque Papirio Cursore propter aret uia repetenda ad Vibem proficiscente, castris py posis s. ac vetitus in aciem exercitum ducere, nihilo minus manus cum hoste sed non tam j liciter, qttam temere conseruit .procul enim dubio superabatur. Ceterum optima indolis itiuensus detrabis equo; Amfrenis vehementer eos calcaribus imulatos in aduerses Samnites egit, obstinatas animi ' proantia ext iram prae manibus hostium victoriam, se cum ea spem ma xii hi ciuis Rit iani patriae resiluit. qualis demum roboris illi mi Iite; ' cui vehementi ae
ictu remorum comitatam fugae Puni am classem,nan
iis lubrico pol gi, quasi ' camporrim si vitia: m, pq hi rester.
ites in litus retraxerunt 3 al. bra-Eiusdem temporis o nota miles, ut Caunensi prae chior v. sto, quo annibal inagis vires Romanopu ιontudit . quam animosfregit citui ad retinenda arina inutiles pulueri d es qui jbtisma nus haberet spolitare ρ conansis Numida cer- Li a. Istem coplexus os, naribus se auribus corro es, di forme reddidit, ins pleni ultionis utar bus expirauit. Sepone iniquum pugna euetum, quantum interfectore fortior interfictus Z renus enim in victoria obnoxius morienti,
silai: ut L. Romanas in i se ne pira pin ex si extriti t. Militis
116쪽
tr. Militu busus in adliso castu iam egregius ta, virilis
relaturus sum,imperatoris. P. enim Cra Oros , . 1ii cum Eri laniis bellum in s iugerens a Thracibus, C. o. quorum is magnum numerum in praesidio habebat in- ita. -ct Sm rnam exceptus, ne in ditionem eius perueniret; dedecvi, accersita ratione mortis egregit.
Virgam enim, qua ad regendum equum ustis fuerar in unius barbari oculum direxit, qui vi doloris accensu; latus Crasssica confodit: dums sie plί;scitur, Romanum imperatorem maiestatis amissa tu pidine liberauit. Ostendit fortunae Crassu, quam indignum virum tanagraui contumelia ascere potuisset; quoniam
quidem iniectos ab ea libertati fui mistrabiles laqueor prudenter pariter ac fortiter rupit, donatumi se iam aristonico diguitatista reddidit.
x rix. Eodem mentis proposito usus e t Scipio namque in-
Liu. ii 4 Hispaniam petens , c&m animaduertisset Appi a. nauem, qua vehebatur, ab hostibus captam, gladio prae-D'. sua tramperberauit: Ac deinde pro Datus iupuppi, quarentibus Cafarianis militibus ubinam esset. imperatora pondit: Imperator bene se habet. tanti Ix rv. eloqui valuit, quantum ad testandam animi fortitudinem eterna laudi satis erat.
Hutat. Tui quoque clari Omi excelsus Cato Vtica mom- Appi a. mentum est inqtra ex sortissmis vulneribus tuis plus Ciui gloria quam sanguinis manavit: Si quidem consau-Α. U. in gladium incumbendo, magnum hominibus 4ecix. documenium dedisti, quanto potior esse debeat probis piuta siης Vit , quam vita me dignitate. Cuiuι silia minime muliebris animi: qua cum Bruti
piri sui consilium, quod de interficiendo Caesare ceperat,
117쪽
ea nocte. quam dies teterrimi factisecutus est, cognouisset. regi ego cubiculum Bruto . cultellum tonsorium
quasi prat tum resecanduium causa poposcit. ei, velut
forte elap o. e vulnerauit. Clamore deinde ani tuarum in cubiculum revocatus Brutus . obligare eam coepit iquod ion oris praeripuisses os tu Cui lecreto Porcia. Non est, inquit hoc temeraris factuin meum sed in tali flatu nostro amoris mei erga te certi uni indicitim. Experiri enim volui, si tibi propositum ex sententia parum cessit ei quam aequo an ino me ferro essetn insereptura. Felicior progenie sua superior Cato , a quo Porciae familia principia manarunt. Qui cum ab hoste in acie A. V. Whementi perissulo peteretur . e vagina gladitu eius e- d x Vis lapsus decidit: Quem stubiectum praeliantium globo, ct ιη dique hostilibus pedibus circundatum, postquam Iitit. 3;. able sibi anima uerit 11,adeo constanti animo in uant potestatem redegit, ut i sim non periculo oppressus rapere, sed me u vastius Ixmere videretur. Quo spectaculo attoniti hostes. posteio die ad eumsupput es pacem
Toga quo fortitudo militaribus Ueribus in erenda Yv iest, quia eandem laudem foro atq; castris edita meretur. Cum Ti Gracιhus in tribunatu profusis largitioniblis piti ut fauore populi occupato remp. ' oppressam teneret: pa- Grach lamidibitaret, interempto senatu. Omnia per plebem agi debere, in aedem Fidei publi e convocatit atres con- si ipti a constule Mucio Scaeuol , quidnam in tali te u-pestate faciendum esset, deliberabant: cimi icon ciu-
uit se quidquam vi esse necturum. Tum Scipio Nasica. moniam inquit, conflui dum iuris ordinemsequitur. Mygit, τι sum omnibus legibus Romanum imperium
118쪽
corrrat, eg et priuatus voluntati vestra me ducem oleio: Ac deinde lauam manum aperta togae cucunde dii, ublatas dextera proclamas iit : ciui rempub saluam esse volunt, me bequuntur: voce, cunctatione bonorum ciuium disci sa, Gracchum cum sceleratasa -ctione qYra merebatur: poenas persoluere coegit. Tv III. Item osi tribunis plebis Saturninus, ct Prator Glau-
aes, ' Equirius designatus Trib. plebis maximos in ci-Arpi, tritate nostra seditionum motus excitassent, nec quis
Ciuil i quavis populo concitato opponeret: Priarium M. AE-
Rabilio C. G Mi C. Marium consulat&m sextum gerentem hortatus e t, ut libertatem legesis manu defenderet protinu, arma sibi as)rri iussis: Quibus allatu, vltima senectute confectum is pene dilapsium corpus induit, iculo, innixus ante fores Curia constitit, ac at hi e exii cmi tui reliqrei', ne ressub. expiraret, setitia. efecit Praestantia enim animi sivi senatum is equestremordinem ad vindiectam xigendam impulit. xrx. Sed νι uperius armorum o sua; ita nunc etia side- des o larum dccus Disum Iulium, certissimam vera Caesai 'virtutis tRmn: repraesentemus. Cum innumerabilid 3 bello multitudine, ct feroci impetu Nerviorum, inclinari Ga * aciem fluam videret; timidias pugnanti militi scutum V - detraxit coue tectus acerrime praeliari coepit 'ρs 'LIo fortitudinem per totum exercitum dissu it, la- sueton. sente mi belli fortunam diuino animi ardi re restituit. Idem alio proelio legionis Martia aquiliferum ineunda
si agrariam iam co ullum faucibus comprehensu, inconsruriam partem cetraxit, dexteramque ad hostem
tendens, torsitum tu. inquit, abis Z illis fiunt cum 'al. 'i' quibus M dimicamus: is manibus quidem τnum a trutatione perὸ tam acri omnium legio-
119쪽
n:ιm trepidat cm correxit, vinci, parat ad pinteredo uit. Ceterunt ut humana virtutis actsi exequam rer: cum xx. nibal Capuam, in qua Roman As exercitus erat, obsideret, Vibius Ascens Peligna cohortis prafectus, vexi tau is
tum trans Poenicum valiqua proiecit: seipsum uosi, sed in commilitones si eo hostes potiti essent execratas: ct ad id petendum i l eqs ente cohorte primus impetum
fecit. Quod ut C emis Flaccus tribu ustertisti sonu strorumastexit, conversus ad uos Spectatores inquit, ut vi fleo, Anno aliena virtutis hue venimus sed absit buc dedec s asan guine nostro, vi Romani gloria cedere Lauinis velimus. scribit. Ego certe aut oecio una optaui mortem, aut selicem au acies exitu in Vel solus igitur praecurrere parari spum. His auditis , Pedam sis Centurio conuulsum signuru dextra retinens: Iam hoc, inquit. intra hostile vallum mecum erit: proinde sequantur qui id capi notant, secum eo in ca Ira poenorum irrupit, totam siecum traxit legione; u. Ita trium viroram fortis temerit. . En -
nibalem paulo ante oe flua Capua potitorem, line ca- rorum quidem suorum potent 1n esse passa est. Quhrimi virtuti nihil cedit Z Cotius, qui propter Vqf.
Drtitudinein schilles cognominatus est. Naim Tt reli- A. V. qua eius opera non exequar alude tamen duos re factis,qus relaturassum, quantus bellator fuerit. cognosses ur Q. Metello constι elegatus in Hispaniam prosccIlis, Celtibericum sub eo bellum gerens, postquam cognovit a quodam gentis huius iuuene,se ad dualicandaru proliocari' erat autem i i forte prandendi gratia mensa posit c ta'. relicta ea arma flua extra vallum deferri, flatu educi iusint , ne a Metello impediretur: Et isti Celtiberum insolentifri: e obequitan tem consectat sG a in IrrETis,
120쪽
inter is, detractasi corporu eius eximias Osas titisse in castra retulit. Idem Piresium nobilitate ac virtvrs Celtiberos omnes praestantem, cum ab eo in certamen
pugnae deuocatus esset, succumbere sibi coegit. Nec tis; illi flagrati simi pectoris iuuenu gladium ei uum θsigulum utroque exercitu spectante tradere. Ille peroeliam petit. pi hostiiij iure intersit iuncti essent, quando inter Romanos ct Celtiberos pax foret restituta. Ne C. Atili ii quidem praeterire possumus qui cum 7 decimae legionis miles pro C. Caesaris partibus maritima pugna proeliaretur, abi ista dextra. quam Mawlien unam iniecerat, laua puppim apprehendit: nec ante di-raicare Restitit , quam capram profundo mergeret: Quod fa tu parum iusta notitia paret. Ac C agyruns Atheu sensem simili pertinacia in conssectandis hostibus Uum, verbosa laudum siuarum cantu Gracia, omnium sieculorum memoria literarum praeιonio inculcat.
Classcani stilij gloriam terrestri laude M. Casius 8
Scrua eiusdem imper)ttoiu centuriosubsecutus e I. Cuenim pro castello, cui praepositus erat, dimicaret, Cnei, Potnper praefectin, iussu eius, sumtis udio ct magno militum numero ad id capiendum mitteretur, omnes, qui propius accesserant, interemit: ac sine ullo regressu pedes pugnans super ingentem retem, quam ipse fr-cera: , corruit. t Cuius capite, buviero armore auιν, ct 'oculo eruto caeci, sutum centum ct viginti lictibus perso Am apparuit. Tales in castris Diui Iuli, disii plina milites . ε uir, quorum alter Δαtera, alter oculo amisso hbstibus iubae se: iste post hanc iacturam victor, hic ne hac quidem iactura VIctus. Tuum piro Scaua inexsuperabilim stiritum in io' viral c