장음표시 사용
281쪽
in ytem mouente et moram. Et sic pugnantia admittet circa idem:atomu esse utibile et imptibilem.Et non erit uiuolui materia hoc alido eiunii numero sed solu poteria. R 3 dem ab extrinsecis movebunf:cu sint oim pma gessita eo eucto passione o poros fierimo est cu Empedocle sentiendus Corimo qr aut sui pleni et tunc suo lui sunt. potuit enim et o alterum corporis plenii eade rone fieri. Aut vacui. boenon concedit Empedocles. Que quo p poros cotingit sentiis recurviderelaudire: cu 2 plenuvi dicunt no contingat transparere.*gis neq3 2 poros si plenus fueritvnurisq3.Meque valet dixeris: poros illos ee usq3 adeo exiguavacua:vt corpus alis recipe no possint. Ista ridiculia est puri existimare vacuu et no posse esse magnum. nichil ei aliud esservacuum corpou regio. quare chia corporis moles itusq3 tumor fieretae t in ipm vacuu esse necesse est. LSecundo qr si passio no fiat contactu superfluut pori.Introducut ent eos ad buc fine.et si cometu idetidem. Ram sine poris contingit niseri contactus.CTertio corya sunt diuisibilia.igie non sunt introducendi portui agant et patiantur. Ram diuisione parari possunt et non miti' corya pati. gQuarti cap.nore. si pars secundum dimensionem lampini pars intitativa. Uartum cap. cotinet diiq3 actionis et passionis coq ditiones positionibus 4nq3 explicatas.et tria coraretaria.CQuiq3 actionis et passionis conditiones M prima.paties tale est potetia qle ages actu. Secunda patiens non mo secundu hanc ore pati et non secundwm illa3:'secundu qt libet sui. Tertia magis dispositu magis patitur fitq3 magis tale:et minus dispositu min'. Quarta oe patiescotinuum est et no actu diuisu. Quinta agens:Opinquu laoctu debet esse passost tangat ipsum. Etsi ignis loge distas calefaciaticalefacit tamen sibi pus conluctu aerem et aeris
medio distantia corporaCaprimum correlanuvii litvr con sotinui pars quelibet diuisibilis existat. Nam secundum q6 libet sui pati natum est quod autem tale est: ut diuisibile sit necesse est. Est igit continuum secundum quodlibet sui di ouisibile. non igitur erunt insecabiles supficies et indivisibillia solida:continuaset apbysica corpora costituentia .gSe sycundum fit etiavi icouenienter credat nichil gnari nichil q3
282쪽
corrumpi posse no scissis corporibus.v bi sit corporum cogregatio atque segregatio. Ram idemus idem corpus indis
iusti m manens et continuum: nunc humidumi nunc coaguσIatumi nunc durum.Req3 oportet ut etiam fatetur Democritus apponeret remouere aut tactum conuertere et trans s mutare cum-humido fiat coagulatum .gTertium correlarium non fit etiam atomorum collectione. astam non quemlibet pars aucta redderetur. Et augmentatio non esset nisi quedam iuxta positio: et neq3 opusvllum esset transmutam te:que falsa sunt.wis positis de generationet corruptiones alteratione:augmetationetactio let passione: nunc ad mixtione nos transferamu . Quinti cap.note. LSirtus/species forma si Virtutes dicitur equale qua O pnum alterum non sufficit corrupere KSene termina
bilia q malea po claudunt termino sed bene alieno.sutq3 facile diuisibilia CGretueste emiscibiliu cor amento agngregarum.CSecus iuna. Sintum cap. continet septem conclusiones. et que
' sint bene miscibilia post septimam Curima convclusio.scrutari oportunu3 est quid mixtio/quid mi scibile/sitne mixtio aut id quidem impossibile e t si sit quo is modo sit. Culam de mixtione determinare nos ante promisimus:cuiusquide his solutis facile dilucebit cognitio .Eut
enim que ipsam non eme:apparere faciant. Ita enim arguis mento id moliuntur aliqui ostendere. Si mixtionem possiis bilem posueris:aut ea que miscentur manent:et tunc no p mixta V prius dicere possis. aut corrumpuntur omnia: sed
quomodo ea que non sunt dices esse mixta autunum saluatur et alterum non Meq3 hoc quidem.nam quod non est misceretur.et miscibiliumui consimiliter sese habeant consimilis eademq3 ratio ARonvidetur igis quo pacto possibile exsstatui sit mixtio .Ita argumentantur. sed huius ex sequentisto bus prompta deprebenditur solutio. CSecunda mi duo differt a generationetalterataenciet augmentatione. H generatione quidem. quia materia sue forme no miscetur. ut solscum exardescit lignum:ligno non miscetur . sed hic genera tur illud corrumpitur.sit enim generatio:forma poterie adueniente.Ab alteratione quia passio suo subiecto no miscer
283쪽
ut albedo corpi: figura cere:rumor figure:disciplia ale.Uniuersaliter eni passiones et habitus: rebus mixta esse imposlibile est. Ab augmentatione uidem nam cibum corrumpi oportet simileq3 aucto generari Elfi fi t male senserint qcrediderunt oia qnq3 simul fuisse mixta. Ra miscibilia sunt sepabilia. passione autem a subiecto separi impossibile est si Tertia conclusio mixta initio iion actu manent wpois silentia .gviam queda sunt actu et queda potentia.et Q miscibilia actu manere non debeant ut actu album:hoc placium conciebat argumentu. 'potentia maneant statim est oceptu.quia sunt festabilia.'R 3 eni corrumpune ambo nec alterii sed saluasi tus eo*.C arta tu ria positio ovouut 6v granorum hordei et tritici meq3 scdm qualitate minimo* neq3 minimc p secundu sensu mixtio est Casta in tali iuxta poesitione paruor uriuxta posita actu manent non igre sunt mi ixta.et quel ue yo mixtone cotempati homogenea est:nom 3 sortis idem et mixta dicitur.quod hic non fit. Et no est secudum quantitatem minimu.non sis fiet per iuxta positione talium.Neq3 quidem scrim positione minimo* ad sensu.naque debilemuisum babenti mixta essent: acut evidet ivr lyn ceum Niti oculii non esset mixtio. Flon fit igit aliquo boru3 trium modorum.CQuinta coclusio.quox non est eade ma si teriamon est mixtio. Diximus entium queda ee activa γdam passiua:et que in eade coicant materia adinvice ee activa et passiva. qcunq3 aute sunt mixtione cotempabilia adini uicem sunt et activa et passiva. Eorum igit est eade materia Eteni 4bus eade no pis existit potetia: no patiunt adiuice neq3 miseen .ut medicina facit sanitate: sed neq3 patis nesmiscet sanitatiESexta coclusio.multa paucis et magna puis apposita no facilit motione. 4na alte* trasmutat corruptuq3 abit in domitias vi gutta vini mille milibus amphoris aq no miscet .dastilius soluar spes ras muresq3 i aqua CSeptima cocluso.que potentiis equans:prietate lintia et bene tininabilia miscibilia sutgvicti potentie sunt equale μ ηno tinsmutabuns a sua natura ' edtempabum ide3 tertium utriusq3 natura quoda mo in se retines Et qr pria:adinui, ce erunt et atatua et passiua .et qa bene terinabilia: facile eruttiuisibilia et facile se iuxta posita cot pabunt:et facilius paea pulsassam pira suis secus iacetia facilius se comis Ic
284쪽
se diuidendo transeui. multuuero multo coluncisi tardi' id operassioue sunt bene miscibilia: CBene igis miscibilia sui hec:bene iminabilia ut humi staIno lubrica utuna bene corra patietia.Quo* eivnui fortit cotra pata et resistit et alterst tenuiterino sunt bene mixtioni apta minc utut es stanno no bene misceat. Ra stannu eri debilit cotrapatis Iesita do:in tenuesq3 fumos evanescit:solu3 colore relinques. Et ex his:qd mixtio/q miscibili atqu6 possibilia existari Fleperatiaq3 no corrupistio actu maneret neque ee coryoy copone neq3 mimo* scdm molet neq3 ad sesu:dictu e sufficienter. primi de gnatione et corruptione Eristotelis finis.1 I moe gfiatione . t ut et corruptione.
Resinu sese offerre: uocat elemeis cosysratione facere i Roue de mas ali sthcipio opiniones. et Corpus sensibile pret quatuor elementa medium quoddam
'latonis definiatione i Timeo isufficietia babere. 4.stue sit Aristotelis sententia. Qualitates lagibiles pncipi aet disct elemeto* esse. s.c63 grauitate et leuitatevio ee hic elemera sumenda γεαm calidii frigidii numidinet siccu: sumeta esse differenti numeriiq3 elementorum. 8Quid calidu. s Quid frigidum. io Quid bumidu. ii Quid siccum remodi humidi et sicci. t
sta numerus elementorum quaternari sit. Id. Esx elemeto roprietates. Is Simpli ciu corpo* alterna esse generationem is
Co* q6libet ex inero quolibet gigni. I Elemetou symbolu adinvice babentium:citam transmuta. tionem esse is Ex duobus elemetis adinvicem no symbolis: reliqua generari posse. I. In elementis symbolaicosequentiaq3 habentibus:at ex altero et non resima gigni. LoCst conuenietia elemeta in seinuice traseant: altei: in alteruum corrupto transire. M
285쪽
Elemeta rex naturaliiij neq3 elemetu elemere materia ee riCu ex duobus fiat alterum: materia ab ipsi, altera utrisque
ierlut bo* mediu q6da illis densius illis*o rarius infinitu ut aiunt alio* materia esse non possit. a. Elemeta novi cedere i innitu sc6m directu:0 fila ee. xsacts Empedocles errauerit ponedo elemeta adiituita manere itrasmutabilia:sed adinvice coparabilia. 2s Empedoclem augmentatoem non saluare. UQue de generatoe sca 3 natura tradidit dura an lepta eo8 Empedoclis de motu exilelat3 ifirma de inalom ee IncouenientEmpedocle ola ex elemeti psti rutvoluisse. t 3o Cu ex igne fit a*et ex aqua iterii fit ignis: quo mo ex igne aqua et reliquis elementis mixtu aliquod fiat: 3i quodlue mixtu circa mediu mundi existes: oim cocurrentia elementorum nascatur. 32
cais generabiliu etcorruptibiliu det mi aloe3 expedire 33 Tot et eqlia numero et genere eadem piacipia esse que in sopiternis et primis. 5 Socrate in Phedone efficiente cana no tetigisse. 3s Q irronabilit dicant materia generare. 36xvep non esse elementop palliones calidui frigidul bumifflet siccu et reliqo Q frem hae adinvice agat et patian efficientia esse pcipua et obec,oia gigni et corrupi. πίenerationii et corruptionu serie opetua existere. 38 Ut sit opetua hmoi generationii et corruptionu subsecutio non sag ee pmi circuli latione afferre: sed et alias vario moincedentes ponere oportere. 3s Tempus generatois eqle esse rpi corruptois si eris nisuscuiusq3vita num babeat quo defminet Masson pref roem euenire comitas ee generames et corrEpGnes:vt nevno quide defecture sint. GLCu cotinue generaloes generatoibus succedatiet mutatio
trasmutatoi:an alido de necessitate erit an nicis Tn si sit pus: estposterssee necesse sit an edsuersor An generationes secundum rectum potiusne secundu3 circulum perpetuentur Quare si nubes sit oporteat pluere et si pluat oporteat iterunte ee at no oporteat boles aut aiatia i seipsa rei fari: σm omnia similiter iterentur an non γ
286쪽
ς Planities superlicies. inliber de gnanoe con LLMULF netqruor tractat .
prini tria cap. vi tres concroos nes me minali pncipio noue opiones post pma trea rones ad tertiam: et suffde materialib' pncipiis re* naturaliu sententia si 'rima cocro. post ea que
de mixtione facere pati stactu augmetatione alterationei generatione et corruptione: quomodo fiant et quomodo differant dicta sunt: reliqum est devocatis elementis conspderare. Castam generatio et corruptio omnibus natura constantibus non sine illis conuenit sensibilibus corporibus Castouem de principio materiali opiniones. si urima est po isnentium ignem:otin esse materiale principium. CSecunda est ponentium illud esse aerem.CTertia aquam.gQuarta ponentium id ignislaerisq3 medium.et bi tantum unum ponebant piacipium.CQuinta est ponentium duci vet ignem et terram. CSexta ponentium ignemiterram et aquam LSeptima ponentium itidem tria ignemi terram et tertia aere3CCctaua est Empedoclis quatuor esse ponentis: ignetaeae remiaquam atque terram:ex quibus adinviceni congregatis et segregaris fit generatio et corruptio:et uniuersaliter exprimis principiis debere fieri generationem et corruptione
Criona est 'latonis dictis quatuor elementis ab Empedocle nominatis ponentis in Timeo materiam porem qua' dicunt mandexen receptaculu rebus CSecunda coclusio peccSt cor sensimile pref qtuor elementa: medium ponem: tes.CQuia illud poniit Uinitu.et nullu sensibile corp' sine cotrarietate esse potest.erit igie aut leue aut graue calidus' aut frigidum aut aliquid taliu qs impossibile est. CTertia dilatonis delminatio in Timeo insufficietia babet.WDumo qr no det minauit an sua ipsa matia differat ab elemetia CScso qr dicit ea reb subiecta.ut auru opibus aureisEt de eavt ente actu et altationis subsecto loquis. at gnationis subiectu: hoc alido et actu ee ipossibile egTertio qr eaulindebar uelle esse planitie et corpora i superficies resoluebat
287쪽
Alvero rerum matre primordialeque materimplanitie esse rpossibila est Aristotelis sententia de materia et re* pncipi eis astos dicimus esse re* sensibiliu:alia materia im abile: sempq3vni prio* coiunctam vicissim priis subiici natam et
qua generenturvocata elementa et neque calidum materiam esse frigido neque frigidum calido:ens potentia. Et bae fieri ut pino:primu re* sensibilium principia sit potetia:seiscundo pria:vt caliditas et frigiditas. et tertio res sensibiles ignis/aer aqua, terraique transmutantur adinvicem. Hos quidemutvult Empedocles et alsi.3Flam semper generato esset alteratio .sed quia subiicituruicissim eadem natura conariis. Et hec alias diligentius sumus exsecuri Secundi cap.nore CCogeneat homogenea syngenea. Bliena no naturesia Caproprialnaturalis. Ecunda α'.cdtinet tres coclusionemet duas ratis ones aditiam. Curima conclusio.Qualitares ta 6, gibiles principia sunt et differentie elementorum. CNam bic querimus ipsorum ut sensibilia inii principia et differentias.Sensibile autem tangibile et tangibile cuiua est sensus tactusEorum iguli differentiesrem qualitates Rietatem tactus facientes sumende sunt.Unde fit ut neq3 albedo et nigredoldulcedo et amaritudo, neq 3 ulla taliu senis sibiliu qualitatu strietas:sit penes qua sumenda sum elemeta. Et inuis risus tactu pota et visibiles sitates lagibilibus pores:da in sensibilibus vi sensibilia sunt generatori corruptoniq3 obnoxiet non coueniunt neque iram eas elemeta sua menda suntCScssa e lusio scdm grauitate et leuitate hic Tnon sui iumenda elemetagQualitatiel eni tangibiles sunthe caliditas frigiditas humiditas siccitas/grauci leue iuubricularidum du mollelasperulleue grossumi subtile.et σno sumant sc6m grauitate et leuitate:hoc ideo est qr leuitas et gravitas no sui tagibiles qlitates adinvice active et passiue sciis qua* actione et passione:elementa adinvice trafinia tene.Elementa autem adinvice agunt et pariuns et transmutant. Et eas qlitatessrem quas agant et patiane et transmu Atens qrimus no igis frem grauitate et leuitate stimurCCer
tiaraclituoso in caudinfrigidulbumidii et siccu: sumenda
288쪽
est atq3 numer Est et calidu s cogregatisomogeneaettoeterogenea seiugit. vi ignis queadmodu alui ci regat eas sui eiusde trib 'atq3 cognati dis et q alienigene sui nature in parat frigidu:qs et cogenea et Peterogenea counit et comegat.louidu indeterminatu imioppo bii finiabile alieno Siccii bii minatum Mino spinet mal alieno.CSc o malle contrarietates et lagibiliu qualitatu differetie ad basqtuor reducuntur.ut be subtile/grossimn lubriculaifariaianas
infusui coagulatu.subtile ei reducit ad humidii et sit bn reis pletiuu: queadmoduni humidum tangentia seques Et grossum ad siccu humidi oppositu. Et lubricii bumidi est. dicit enim lubrica: humidu alis passumvr oleu.Et aridum qd ehat nidi patiens defectu: est sicci. Et durumst coagulatu3: est sicci.Et molle in seipsum cedit: est humidi.multimis rie tamen dicis et bumidum et siccum. 'primo bumidu3 salienam humiditate in inficie tenet. Et idudum dicat. Secundo q6 humiditatem aliena tenet ina fundo. et id dicatur infusum. Q6vero opam ina fundo tenet atque occulta dicae coagulatum. Et hi modi ad humidum simplieit reductitur: quod propriam et in superficie et profundo retinet humidistatem .Et tot modis oppositis dicitur siccum. qui modi ad proprie siccum babent reductionem. Sunt igitur calidum frigidum humidumlet siccum prime contrarietatis et tam gibilium differentie.quare et primis corporibus rationabis liter accomodande. Tertii capra te.
CQualitatum coniugatio:est duarum qualitatum in aliae
quo eodem conuentio. Ertium cap. continetunam conclusionem. duas rot nes ad eam.et sex elementorum proprietatesCCo clusio. Rumerus elementorum quaternarius est.
or coiugatioes sustinet possibiles:d sui caliduet siccu/caliduet hvidii frigiduet bividi et frigis et siccii. Ra calis et frigiduhuidu et siccu si mr coiugi cobinarique no piit i alid elemet
si ei prisa expietia cogite e si3 aptare sibi duasvi igis ap
289쪽
Lparet calidus et siccus aer calidus et bumidus aqua frig sis da et humida terra frigida et sicca. Est igitur numerus elementorum quaternariusi.CSecundo. quia nullus antiquorum excessit quaternarium elementorum: etsi aliqui tantus unum alii duolet alii tria posuerint et insufficienter quidem viam par est quainor simplicium coniugationum differetia as:quatuor simplicibus accomodare coryibus. Est igit numerus elementorum quaternarius.Et qui unu ponebat desitaretraritate/caliditate et frigiditate: ut formis Oia giani volebant:quibus idunum quod ponebant ut subiectu et materiam substituebsiit Qui duo ut ignem et terram' duo dicebant exutriusq3 simul conte amento nasci:aerem et aqua Et qui tria posuerunt: tmvnum medium e d eorum contem. peramento nascivoluerunt. Empedocles autem posuit quatuor. L .ex elementoruma prietates. primoniiquodq; i elementorum inuenitur non purum et non simplex.et si sim, plicia talia sint:non tamen cadem sunt. ut quod simile igni non sit ignis: sed ignenm.Et quod simile aeri: aereu3 quod aqveraqueum.er terre terreum.e Secunda.Ignis est in excellentia calidus: ot glacies in excellentia frigida Et ut glacies dici potest frigidi et humidi coagulatio Ita et feruoris excellentia:ignis dici potest arsio. si ta prium est ex ipsis imio excellentiis manentibus: nichil posse gigni. E Tertia. Ignis et aeris loca sunt sursum:et semper sursum tolluturαt aqu&et terre loca deorsum:et semper deorsum feruntur CQuarta.media magis extremis mixta et impura inueniuntur.vt aer et aqua.ygnis pero in summo et terra in cetro sincerior atq3 purior.KQuinta.Secundumstranque qualistatem ignis aque et aer terre abiricomperiturq3 contrari'.
Et hec ex contrariis colligunrur qualitatum coniugationibus.CSem. Unuquodq3 elementorum unam quatuor qiuatum sibi primo et magis determinat. ut ignis est magis
calidus Q siccus.Ber magis humidus Q calidus. aq madfrigida Φ humida.et fra magis sicca Φ frigida.
CSymbolat conuenientia CElementa sumbola sunt Q allatera qualitate discrepantiet altera conuenirigQualitates:
290쪽
ψrram discrepant.gUnum alterum unum alterius ratioα
Mosima os rectatus counet tria
clusiones. duas rationes ad prima. et uniato correlarium post quintam.gayrima coni clusio. Corporum simplicium alterna e generatiosi brio quia id usu comptu babemus ut elementum ex elemento gigni cognoscamus.CSecundo quia eorum est mutua alteratiovique adinvicem agantipatianturque. Igitur et generatio.
γ Sed queres an quodl3 gigni queat ex quol3.si Secunda. Elementorum quodl3 gigni potest ex altero quolib3C asta
omnia adinvicem contraria sunt innata adinvicem agere et pati. Differentias enim babent eontrarias.igit omnia adinvicem sunt transmutabilia. Transmutatio enim vi genera, tio in contraria est et ex contrariis. Et luis quodlue alters cuilibet contrarietatem habeat: boc tame interest unum vni secundu duas sue coniugationis qualitareo contrarius est:aliisvero secundum alteram tui ut ignis aque est enim calidus et siccus.Aquauero frigida et humida et aer terre: nam aer calidus et humidusIterra frigida et sicca seo ignis aeri altera ut siccitate: et rerre alteravi caliditate discrepatetaqua aeri altera: vr frigiditate:et terre:humiditate.que in altera qualitate discrepent et altera coueniant: vocam'srmiv bola Laeertia.m enim: adinvice symbolu billsu cita trasmutatio est. no bntiu aute symbolum difficilis atq3 tarda . sivia facilius est v m multa transmutareIn britibus aura:symbolu:vnius est transmutato t ex igne calido:trjsmutanto vincenteq3 humido rerit aer.et ex aere aqua:dominais
te supanteq3 frigido .Erex aqua solo humido suparo fiet tra.et ex terra ignis:frigidum supente calidoErant eni hec altera semper qualitate coformia.Est igit elementon symis holum bimium velox citam adinvicem transnnitatio . Stu ex igne debeat gigni aqua:quia symbola non sunt:boc non fiet altero tantum vi calido trasmutaro aut sicco:0 vrruq suparitvinci. necesse est.Est eni aqua et frigida et humidait ide et si ex aere fieri debeat tra. Est igit in non biaribus symbolum generatio tardior.CQuarta conclusio.Exduo