Introductiones in Aristotelis libros naturales

발행: 1492년

분량: 618페이지

출처: archive.org

분류: 미분류

301쪽

dabula

primi libri meteorora Eunc partem silan quam metestrologiam vocant uoesse

absoluere. ICaula impssionu atq3 apparentiu3 de quibus intendimus: celum efficiens:aqua et terra materia LCompatoe corym circunstantiu ira uua existimada ee 3 Quatuor opiones domiceluet rabietinicipia 3. q. Quo mo ignis et aer ad celum ordinentur: seruare a supioribus astris inuicinia terre fiat calor:et O valentior in in viciniore et aeris media regione: sCur in summa aeris regione non fiant nubes: γQuid suprema aeris regio. SQuid infima. sQuid media. loslamarum in summo aere apparentium cause. II

Earum generationes.. ia.

Quando et ubi fiant. 13 phantasmatumlbiatuumivoraginum et coIop cause i Quomodo fiant. isa res de Cometa opiniones Firma Enaxagore et laemocriti. in Secunda apythagoricorum. πTertia Dippocrati Coi et Esebrili eius discipuli is

Caula Comete. is Generatio Comete. 2ai Cometarum diuersitas 2I Signa q' Cometes calide et si e sit nature. 22 preter littere Aristotelis sementiam:quiq3 Comere significationes. 23 Tres de lacte opiniones prima Dymagoricop. et Secunda nemocriti et axagore Tertia. α6Quod sit Aristotelis iudicium. QTabule.finis

302쪽

aeriterra primus duos tractat'. Dcit inus tractat tria cap. 'rimum cap. vita concronem: qua ea de quib'iam

egillet que postea actur' est:complectii turCConclusio de primis causis nais ture Ide oi motu naturali de celis astro* multitudine pornari de elementis quot et si sint de eo* adi uicem pmutatio. n e se de generatione et corruptione dictu est. JAuc parte illam qua meteorologi avocat supest absoluere.CIRa bee sunt que accidunt sc6m natura tordinatiore quide: magisque transmutationi puta et minus sibi constantem.Er primo deae terminabim'de impiuiombrignitiaIDantasmatibuslconi tis/et astro; lacte.de ipressionib' a4.deinde aeris ut spiritibus terre tremorib fulmi MIecnepbissit bono' de bis firadio* apparitione nut. et terreivi Q congelatione Ocreentdeinde de Malib'et platis. Dis et driminatis fere que a pricipio sposuini':fine suu nacta erui et assecuta.

CEecundi cap. te. CAque et terre notelaquea et terrea etiam complectimur.

gaebeorema i principium laut propositio in geometria demonstrata. Ecundu cap continet duas conclusiones. et qtuors de continentie int celum et terram diuersitate:opianiones.si prima conclusio.celu ea est efficiis imis pressionu et apparentium de 4bus intendimus. aqua et terra materia'. materiamq3unde fiant prestanr. Tastam idcircotnudus Uerior quatuor elementis complexus: igne aeres et terra quo* hec ad media illa a medio ferunt: et quorum susteminens et funius cessi tangens est ignis. terra subsidese infimaaqua et aer media aqua terrevicinior: aersio igniὶ celo attiguus estiui ab eo recipiatvirtuta. Est aute ex necessitate supioribus lationib' attiguusut ois ipsius viri' inde gubernet.Celum enim prima causam putare oportetvt c ius motus sepetuus sit fine non babes:sed sema in fine. Et aquam et rerram apparentium materiam pstare: postea fiermanifestius.minc enim elementi ab elementout ignis et terre distantia finita. et omnia eiusdem materie similitudie ra

303쪽

venireoportetquo possint subiecta Mincta pati materiique

eorum que in ipsis fiant ministrare.gSecunda. Terra coparatione corporum circunstantium parua existimanda est siria theorematibus matbematicis cognitu est terra multi s astris esse minorem:que pulictorum instar ad cucumabientia corpora nobis apparent. Est igitur terra ad ambienistia corpora paruula mole extimanda.Et quid inter ce umet terram mediaret fuit opinionum diuersitas.CQuatuor de

hac diuersitare opiniones. si prima est antiqua opinio.* mundus circa latones iupermes sit celesti corpore plenus dictus et ber 'et recte luit antiquitas quia sempitne curis ranet aliquid diutinitatis eius iratura yticipet. Quod et noa ipsi hoc nostro euo dicimus.Non enim putare oportet rata rom 3 semel neq3 bis ab dominibus que premerunt ite rari opiniones sed infinities.Anaxagoras autem et beravocavit: quia sempiternum ignem ipsum putauit. C Secunda opinio est dicentium totum a terra ad sydera aere plenum esse.quia sic appareat.Sed hec puerilia est opinior et meis

ematicam non tenentium. Excederet enim nimis equali, talem communis analogie ad coelementaria corpora.

σTertia est dicentium illam totam distantia3 esse igne plenam. Sed si sic:olim destructum esse nuquodque elementorum.C Quarta est dicentium intercapedinem celi et terre totam aere et igne plenam. Sed id esse non potest. Istam cuere terra fit aqua et'aqua fit aerfer ex aere sta ignisivi deismus excessummotium.et qualis proportio tantille terre ad factam aquam: tanta et totius terre ad toram aquam. Et qlis aque ad factum aerem: et totius aque ad totum aerem. Quare maior moles aque Φ terre et quam oporter interciis pi: et maior aeris in aque. Et quanuisex semiuicem secunis dum se tota non fiant neq3 equalibus molibus se circustent eorum tamen equalis virtus . vr unum alterum superaret superuincer 3 non possit.Et manifestum est neq3 soluumimnem duolsed tria aquamnerem et ignem ister ceu et ter . contineri ambitum. Tertii capinote ESinceri: alpurus. .ν

304쪽

Erisu cap. coimet tres questiones et ea* Raetisneos e si sprima questio quo ignis et aer adcessi ordinem 6 Cicda qre a supioribus astris in uicinia terre fit

calor . et quidem valentior in in viciniore et aeris. media regione: CTertia cum ex aere fiat aqua Opter quid issima aeris regione non fiat nubes cu remotior a fra existat ubiuis illa reuerberata radio* solis attingere nequeat: et vim caloris Urimere.quarevidear esse frigidior.et nubes generarivideatis: ubi desinit reflecti atq3 reuerberari soli a rasdius. videtur igitur a fortiore ibi debere generari: aut no ex omni aere pol fieri aqua guri me solutio qr ignis purior eruperior existit: sinceriorem locum celum tune attingens:et aer minus sincerus inferior:ignem puriorem attingit CSecude solutio.* celestia corpora medio circuηferant:illo motu sua astra mundo inferiori applicata: caliditatem impri aemunt et causant. Ram tota materia que illis subest corporibus:potentia calida est frigida bumida et sicca.Et aer tris fidus ex tresque possidens regiones: banc supremam bane S infimam: et tertiam bis duabus supreme et infime mediams Suprema est illa que quia continetur ab igne et ei cotermina isistit vim caloris ab ignisvicinia concipit.Infima veo

dios sentit. CNedia vero existit ubi a parte suis perioriuis illa ignea calorem suum imprimere desinit:er ex parte inferioriubi radiorum reuerberat avirtus deficit. Suprema semper calet subtilisset puralet ignis natura imitans non tamen est ignis et ardor:etcum igne motu celi circunferturi agitaturq3 csrculo. Infima itide3calet.tum propter vapores et malationes quas in se receptat omnes. Est enim vapor calidus et bumidusvr pontis aqua .ut balitus aque: et exhalatio calida et sicca ut potentia ignis.quemadmoduea que a terreis et siccis vi sulfure expirant tet leuitatis naturam participantia' locum in aere querunt.Tum quia quia solidioribus reuerberantur corporibus) in se radios rectopst duplicatos:et quibusvis calefaciendi maior inest:quia replicati. 4Reflectuntur enim a solidis 'corporibus: ut queeor sis longius in rectu se diffudedi supent ppedimetoq3

305쪽

Et media est semper frigida et densa magis:que predictis ut iiicalescat caret occasionibus gaeerrie. Hubes no so, tum ex aere generantur:sed ex apore eleuato:qui in contaisau frigidiuscule medie regionis densatusan nubem aptais tur:plerunq3 ut stillet pluuia. IRam frigidi est condensare condensatuq3 ad grauiorum naturam preparare.Secundo quia supreme aeree regionis aer calidus siccust et rarus e: ignis naturam imitans .in quo non possunt cosistere nubes visgregat enim calidum et dissipat. Tertio m circulari motu agitatur.Unde litur congregari no possenr: atque in aqua conuertia bibente motu. Duarto.quia venti non videns aurissimos montes transcendere:sed circa loca terre stagnare igitur et minus nubes. Ram nubes fir eo papore humido ercalido:exbalatione ex quaa creatur ectus grauiore. Et luis solem et astra calefacere dixerimus:non tamen debem' existimare ea esse calefacta.Istam calefaciunt hec que dii feruntur medium fortiter diuidunt et secundum rectu ritavi aliquando lata ignita atq3 liquefacta soluantur. Ron aute3 ita de sole existit et ceteris astris. Et sol maxime calefactu uus est et pelocius inferioribus ut lunatin suo orbe fere. Et

et sol adhuc non sit calidus indicium est et appareat albus

et non igneus.

a tus nore.

tinet causas flamarum in summo aere apparetiuminarum generationes. et quando obi geoneremursis lammarum causexaura efficies est celu3:et materia est exhalatio calida et sicca. Earsi generatio.Terra a sole calefacta duplicem emittit spiratione Unam calidam et siccam'et hee exhalatio dicis:altam calidam et humidamet bec dicitur vapor.Et exhalatio quid nata est supereminere quia leuior:vapor autem humid subsidere: da grauior.Et quia ut diximus ignis celo comitus est et coterminus et pars aeris suprema puta igni et in igne locata:quado illic exbalatio ptimi inflammatur facile:paranturq3 incendia/ admodum fumum apud nos inflatu

306쪽

mariusdemus facile. t enim flamma sicci spiritus ardor.

Et differunt be flamine et bec uictata multitudine paucitate positione et figura. Rani cum inflamatio lata est et discotinua et longa:dicitur stipulis ardentes et figura illa imitat. Et m per globos accendis et scitillat: Eges et capre.quado non scitillat:est datus.Et que accendis secundu loligu et latum et transcurrit suo tractu aera post signans:wdus repextinum molans nuncupatur.Et bec aliquando in supma aeris parte nutavi cum materia calidior siccior et rarior et magis ardoris natura imitata fuerit et aliquando in infimavi quando densior fuerit et humidior. loinc fit ut inderu volantium motusa tectioni similis essevideatur. 3lam ali quado obuiant frigido a summa parte: a quo repellunt.que ii debiliterilatera sequne. si validevi detrudi in imumvaleant:deorsum eiaculata feruntur:aliquando in maretaliquando in Dram decidentia. densum enim deorsu reuerberare natu3 est

Et bac de causa deiiciuies fulmina.Si frigidii ex ima parte relinqvnnsursu emicant et natura quidem rei autem atque iniuria deorsum. latus aut pleruq3:m sit hop mediu3 quo motu sursumst evolent entum querunt. CSed qres quom modo aliquando magna pars aeris: mira celeritate videa incendia conciperesi Dicimus sicut supposito facile istammabili lucerneut puluere sulpbureo: m lucernam incedistorum tibi subito accendividetur: ita et multa incendio parata in aere exhalatoe leui occasione accensa:videtur aer subito repenteq3 exardescere. Et uniuersaliter de flame et bee incendia que Epicaumat vocanda similitudie figure qua imitantur nomina sumul vi candelci trabes quas docidas diculit:colune lancee teretealclypei/globi/facest ignite mramideo: pterea Npbie limippei Cerati elaeolides qs diiscere possumus gladios eoas iubasicornualet iacula igni toet consimilibus appellene noibus. gQuando elubi si ut

CEt apparent tempore sereno de nocteiet aliquando interis diu.et omnes fiunt sub globo lune:cuius hoc indicium est. Ra citavelocitate moueri ycipiunt: qucadmodu ea ca sicimus aet pretergredi solem lunam et astra. boc autem est da prope sint. Secundi cap.note. α puniceusligneus croceus. Q urpureustroseusflan :

307쪽

guineusCCrassioridensior CCaligo exhalatis ut nubes suspema.CCum hiatuos astu dolisi e alterinstibetes nucupant. Est ei sit hos dolium Ccundu cap. tinet cis pbantasmat Ostr hiatuum' i s voraginulet colo*.et quo fiuisivbarasmator bia tuum voraginu et colo* cause sui eedest flamaru. is Ceruo fiat sicut i nocti serenitate exbalatio calida et sicca ut nust dictu est aliqn ardet et nut stipulae Egesilaesi et cetere flame:ita aliqn solu lumine colorantur et tuc fuit Datasmata.Beree et exhalationes lumis refractioe oi modos colores ostendunt et maxie puniceu et purpureu:qr bi colores ex igneo et albo appara amixtis: sicut orientia sydera mon strant. Dresertim cu ee talia specula sint:que no imaginem sed colorem suscipiant. Dinc colores in aere pleruM reputant diuersimuc puniceiinuc purpureimuc clarioresut d rariore caligine suscipiant linc subobscuri ut d crassiore Albaei in nigro multas facitvarietates et flamma in fumo:ita lume in caliginis nuc desitate nuc raritate colo* oimodao dis uersitates.Et hi colores no ita i suma die apparet: qr illos lumis abudatia ipedit nec in suma nocte:* bosvideri veridit nocis nigredo. Et no multo tae pdurat: quia eo* matia evanida est et cito segregata disparet. Sed blatus apparet quando lumen interueniente nigro)disrumpitur vi lumine ambiente:quedam media appareat profunditas quam Bathea dicut) q cu fuerit magna et concrescens voraginem et

Chasma dicimus.ersepe ex talibus Uali excidere videntur CTertii cap. te CCometa et cometes idem. CErrantes stelleiplanete. C Canislcelestis imago que in canio similitudine pingitur/posterioribus pediis' bremali diuisa circuiolcapite occasulpectans ad aequinoctialem circulii declinate: dextro pedi Urionis fere supposito.oritur cum Cancrol in femore tres stellas habet Canislcanis maior Corion est celeris imago que ut homo depingis ense incinctus/dextra clauam reMuenfloccasu respiciesiet cu Tauro decertans:que Equinoctialis circulus in 3oua diuidi poritur oriente Sagittario

308쪽

c Tonalinioniis balteus graedius Tropi corum locus aequinoctialis circulus LQuinci 3 stellei et curiust Seruus mars/Supiter Saturnus si Tropicuo byema tot circulus Capricorni:qui et bruma dicit.

Eruum cap. tinet tres de Cometa opinionemeat ru reprobatdes. prime tribus rationibus. secundero duabus .er tertie quinq3.CTres de cometa opimisones.si 'prima est Enaxagore et Democriti credentur cometam esse congregationem stellarum errantium.que quia prope sunt:lumen suum alternatim refundaniter ad se diri, ganti seq3 tangere videantur aeuius signum est inquit Democritus quia dissoluto cometa apparuerunt stelle queda. CEeo id non esse verum ostendimus.4yrimo. Quia no modo semel apparere debuissent stelle plures dissoluto come ista:sed semper.quod non videturCSecundo.quia aegyptii dicunt errantes stellas adinvicem comunctum iri et aliis:et non facere cometam.quod nuper nobis videntibus factum est: Ioue stellam in geminis subeunte:et non facto cometa se separante. CTertio. Stelle per seipsas parue et pene in diuisibileouidentur.Ei igitur coniungantur et tangant nischilominus maioree nonvidebuntur ut neq3 si indivisibile tangat indivisibile.IRon igitur ex stellarum couentu tamva γ ste molis generatur cometes CSecunda opinio est Vocaritorum Nythagor cornm dicentium cometam: π nam ee stellarum errantium que diu latuerit sub radiis solaribus:que modico excessu a sole disgreditur.quod mercurio accidit. Et ideo cometam visibus humanis se prebere conspicien indum.CSed neq3 idum quidem est.'primo.Quia non modo circa errantes stellas apparent come:sed et circa alias.

Quod et nosipsi vidimus circa unam stellarum: que sunt ui femore Canis. Rec solum Egyptiis qui idem asserunt)credimus. Et coma illa debilis fuit et magis in partibus astro adiacentibusCQreo qr si esset una stellarum errantium:se per appareret comera sub signifero circulo.istam illic semiper meant errantia sydera. sed omes qui adhuc inibus noin sui ovisi sunt: sine occasu super boriueonte disparuertit coinyri: tra signife* ambitu existentes. et sub Blio pncipe ap

309쪽

parvst pastus horrendusq3 Cometefrigente byeme et gelu et serenitate:uestri an sole occubes. Et ideo prima die parui apparuit:postea magis. 4 lunae suu ad hia celi pie extenditii o notatus estvia et ascedit usq3 ed 3ona orionis et illic eo sumptus dispuit.Et he itide rones faciut cotra emocritugTertia opio est bippocratia Coi et Eschylli ei discipulo

suo*q3 sequaciu:dicetiu corp' Comete stellam esse erratiuet comam acciperempter locum humore a sole ad ipsum eleuato et lumie refracto .et a medio tropico* loco non attra here aquam : quia consumpta est a solis latione.Ideoque italic coma n on gerere:et qn est in declinatione ad austrum: vbreuis est decisio circuli suo terra relicta et magna sub terra Et luis copia aque habeat: visus tamen non bene otingit ideo illic non apparetCumvero ad borea relictus merit:qr illic magna circuli de cisio suo terram relicta est: accipit comam et apparet cometaCSed*non recte sentiant Φatet primo. quia omnis cometa sub signifero circulo inciperet et deficeret multi autem extra circulumvisi sunt: et pluresvno simul facti sunt. CSecundo si per refractione humore eleis uato apparer3 coma:deberet interdum comam relinqueret et interdum eam resumere.CTercio. quia preter quiq3 stellas nullus apparer3 vn* Cometa.id autem falsum est. sed

visus est: et 4nq3 preter ipsum super bori3ontem elevate stelle. gQuarto falsum est in medio Tropicorum loco et

stro non apparere cometam. Ram circa magnum terre mostumin Ecbata cum fluctus burim et Elissen Hebas orbes operuerunt)ortus est in Equinoctio magnus Cometes te, pore estiuo. Et iam multi facti sunt ad austrum.Sub albeniensium enim gloriosissimo principe molone facta est comata stella circa Tropicos byemales:et sole illic existente me se Gameleone quem si ctobrem dicimus Quinto.tantam refractionem astri esse quantam comam uisi sunt biere comete impossibile est.C onstat igitur omni ex parte mippo. cratis et Elabylli determinatione non esse recipienda. si marti cap.note si 'ogonpogonos barba. llaine 'pogonis: metes cusinferiore ex parte in speciem barbe: longe promittitur iuba

Est istius aliis seculis incognitus sub Augusto Cesare

310쪽

tiindidus cometes argenteo crine ita refulgens ut refulgeaetie excellentia vix contueri liceret specieq3 humana dei effigiem in se ostendens ut prodit C. Dimius.Seo quis no intelligit hoc domini prenuncium fuisse inruccum voluit desus bomo in terris videruet cum hominibus nostram sortem miseratus conuersari.CEleuantia e Galatones etvaporest sol planetelet astra. CMypercaumas Epicauma incendiusursum apparens.CCropicii miniuie solis

Sartum cap.cotinet causas comete. eius generatici ouem.eiuct diuersitatem. Signa * sit calide et sicce nature.Cur non multi passim cur rarotet cur freqntius e ara Tropicos appareant. Et preter litteram Tristo iri telis significationes cometeCComete cause.eiliciens.soli

planetelastra. ateria.exhalatio calida et sicca r Cometeio generatio. Cum eleuatur exhalationis calide et sicce mutatudousq3 ad illam supremam aeris regionem in ignis coriis nio existentemicirculari motu agitatam:que quidem copa, cta sit et densa/bene inflammabilis:sic ut no multum maraturineq3 cito extinguaturi babeatq3 subiectam disposita ex balationem ascendentem ut aptum et conueniens pabulu3: tunc fit stella comata facile enim propter ignisviciniam et loci sui dispositionem inflammatur:et ad illius summi aer morum:*deris cursum imitatur. Et hic flammam in is dum crinis circunquaq3 dispergit qui crinitus dicitur: hic deorsum demittit et tunc pogonia est quem barbatum dici mus: hic vero in latus porrigit et hunc dicunt caudatu3. M CCometarum diuersitas.Dorum est duplex Quidam per se apparet nomii loco astri:et totus est Idypercauma. Aliisus sub astro nunc sub erraticinnunc sub alto et fit in moduloalonis circa solem aut lunaminunc crineminune abo minunc flammam in latus porrigens.Eydus autem coma non babetallooc tamen interest. Quia Dalon ni restactio, ne ut postea fiet manifestum:cometa vero flamma et incendio. mine fit ut Dippocratis ad Blem rehactio parum sit probanda:quia frequentius per se fit neq3 circa solem ne isq3 astrum aliquod:* circa astrum.CSigna et cometa calioe sit et sicce nature.Cometam ignee esse consistentie et Mara a ture hec sunt apparent comete: validi pertiam venti et siccitates sunt multe.Doc eni io in m eleue σα

SEARCH

MENU NAVIGATION