Introductiones in Aristotelis libros naturales

발행: 1492년

분량: 618페이지

출처: archive.org

분류: 미분류

91쪽

dentium solutiones. Caprinia conclusio. Mon recte din 16 finierunt vacum dicentes ipm ee id i quo nichil est. Cristpunctu est in quo nichil est no autem est vacuit. Credebantem hi ome quod est: esse corpus et ome corpus alicubi esse. Et hinc fieri ubi non esset corpus nichil esse:etuacum esse. CScsa. Req3 recte diffinitur:* sit in quo uulsu graue est Daut leue Cloanc diffinitionem sillogismo squirat hoc pa cto. Omne corpus est tangibile: et ome tagibile e graue aut leue:est igis ome corpus aut leue qui graue.Sed hoc in aenenienter.C primo da punctu esse vacuu consequit. Rulaelum em in eo graue est aut leue. CScsorauia si quid cor pore colorato aut sonoro grauitatis et leuitatis experte sit

repletu: iduacuu non dicat baud secus m si quid corpore celesti quod neque graue esse neq3 leue postea ostendem re pletu 3 sit:cui tamen assignata diffinitio 'pereret. asto recte igitur ea diffinitoe x acuu3 diffinitu est.CTercia.Ite neq3 28 hoc pacto vacuum e in quo non est hoc aliquid neque substaria colorea vi a ip3 recte diffiniui. CNa ipis pceisibus hec diffinitio materie copetit:et vacuu dicut ee materia. At qui malia a corpibus separi no pot: vacuit aute petiit a corporib' ee sepabile. ieri igit ne4t vi ex hac diffinitoe no incurrat pdictione 'Recti'g diffiniuissent vacuia dicetes. Sacuu3 e e locu puatu corpe.Locu em et vacuit sola me stivaexerui:putates ide cu corp' exciperet locu dici debere:cuvero corpore deficeret ide re vacuit. ' no sit binoi dimesMinactu rep loc' ia ostreu3 e:Et de hoc et*nem aliis modisponendii sit vacuit lati' fusa e disputatio. si fluc Bo Des acuu eeptendetes diluam'.Caprime solutio.Elt sit more M vacuo no e op ' Elt corya altari videm ' q ut alterent locono eget Et ideo iusta obiurgatoe arguis II elis :qui et noesset vacuu)nicbil posse moueri dicebat. 4Req3 quide ut sit moret arvacuo op' e. possim ei coroa sibi mutuo succo dere possunt et circli locu no mutado in stipis moueri 'et ptes aque i aq rotari.et alia buida i suis locis ista no egrediuntia vertigine tor i. Ro igρ Q sit vacuu m sit mor' locarinicere possuta in 'o de augmetatoe insultat si augmeta tione accipiar O Ob3 magnitudis icremeto et diminuisem pro stlibet diminumeto rarefacroe3 et densatoeue sub se connent. Quo* rarefactio nullo subrute corpe fieri potest sed

92쪽

alterino i csi ex aqua fiat aer.et densatis per subtiliu coroou egressum Vr cu quippia comprimis a quo aer aut aqua de fit ut vacuo no sit opus tali augmetationiam dinutomme corpora se penetret atq3 plura limr sedeat. Si vero augmentatione viventiu que fit alimeto suscepto intelligat:neque id quide oportet. Si ein corpora se penetrarent et alimenti dimesiones et residui corporis simul essent: nequa* maius redderer corpus neq3 si in vacuo recipe

tur.sed de hoc alius dererminadi locus. CSecude et terne di argum de doliis et cineribustherones se impedireret sectas mdentes in auctores retorquetur. Si em dolia contenistis viribus et vas plenu cineribus minus vacui habeant olivires et cineres no cotineant hoc em per se manifestu est et tantudem aut vini aut aque recipiat ac si vires no babeaerent aut cineres:recta rone effectu est vi vinu et utresfama et cineres: se penetrent et plura corpora simul existat.quod tantope moliunt defendere esse non posse.gQuarte negalamus corpora interstite vacuo esse dirempta.JR-3 Dytbaisgoricou testimoniti recipimus. Tertii cap.note si 'ondissigrauitas. KEque velocia et eq tarda sut queeol me ide aut equalia ocurrunt inacia. CId veloti

eos tue modo ceta paria liminat currit vaciv.CId tardius q6 equali iste pertransit minus.

aeruli cap.continet una coclusione: et.S. rones ad

eam.CCoclusio. Ro e vacuu pua M quodda coris pore. si primo. qui tale vacuu itroduxeriit id ut causa motuu elli fecerui: et potissimum motus localis.looc aut no op3. M oms res naturales determiatas suo τmotuu cas spectatas bilist corpora simplicia suo* motuum sursum et deorsum causas habet suas formas. 7Ron igs uroducendu e huiuscemoi vacuu pratu: ut motuu assignemuscas.CSecudo si s huiuscemodi vacuo corp' statuas ca esseno pG ut sursu feras neq3 videorsu.dlam em nulla bet aut nature diuersitate. qre intu est e evacuo aut ubiq3 ferestaurnu ubim aut ipossibre e. M in assignis e tale uac uti vi motuu ca existat. At poli' oppsitu ei' q6 efficer esudasserem'. sivacula e vivolui mot'locarii e.potiretur motu locale uimeret adduce debueri in vi roe mostratu e ip3elliceret

93쪽

CTercio si esset tale vacuumnii locis actu in infinitu3 abiretur.aflam sicut in vacuo erit totum: et totius partes que admodum et de spatio prius dictum est .gQuarto si mismotus aut naturalis est aut violetus. Et ibi vacuo nichil secundum naturam moueri natum est. lyrimo. Quia non est differentia qua potius buc in illuc ferarSecudo. Quia motus secundu3 naturam aut sursum est aut deorsu3. vacuum autem est ut infinitum: in quo neque sursum neq3 deorsu3siguari queat. Tertio. Duia ut nullius differetias assigna re non possis: ita neque vacui. est em vacuuut priuatio que dam.Sunt autem loci mutationes natura distincte. quare et ea ad que feruntur natura distincta.* gitur neque preter naxturam et violete.Est enim motus scisin na t uram prior: violentus vero posterior Cuicunq3 enim motus prior nat' couenire non est:neque eidem posterior puenire narus est. Qui igitur tale statuunt vacuum: omnem interimur motu3 non modo naturalem sed et violeutnm C ctvito videmus νωcta moueri proiiciente non tangete. Et hoc ut aliqui volui quia diuisum velocissime reciprocat et pellendo succedit: Aut quia corpus pariter pulsum ut aer qui ad motuue aptior est 'ipsum cotinue pellit. Si vacuo existente neutra po test esse harum causaru ut proiecta moueantur. quare si volum saluare morus necesse est interimere vacuit. CSerto

Invacuo nullus assignare possit causa3 cur quod mouetur hic potius quiescat i alibi ubici 3.Quare vitiaquodqj qi mouetur aut ubique natum est etescere et ubiq3 ferri aut tollendii est vacuum.4Res autem ubique natas quiescere erus bique natas ferri manifestum est impossibile. Confectu est iugitu acuum quo de agimus non esse et de natura tolli debere.Septi Q duas causas cognoscimus quibus mobilia uelocius et tardius mouentur.'intima est medio* per que mobilia mouentu raritudine et densitate inequalitas.medio enim rariore mobile velocius modo cetera paria sint)l densiore mouetur. Ut aere * aqua ' et aqua m ceno aut terra.Et causa in promptu est.quia rarius medium et subαtilius minus resistit et impedit quod fertur : densius vero et grossius magis.Secutida causa est ponderum aut leuitatum inequalitas.cori us enim leutaut grauius corvore minus aut leui aut graui modo ceta paria sint veloci fertur.

94쪽

me et liquidius appeant sit Amobi edae densius media . .

fertur.m equale

mediu subtilius Vr aer.ae Tempus quo mobile.A. medio Msubtiliore. P fertur. H mobile. tardius fertur per B Q Usrem exigentia densitaris et resistentie ut si B duplo densi et duplo resistens:m Nero duplo rarius et minus resistens: B per B duplo tardius mouebis: et topus C duplu ad E. AEt semp Φto densius et mag resistens mediii: tanto tardi'

mouebis cotravero Φto subtilius et min' resistens:tatove locius.Dis ita positio sic deducimus ronem. Quanto corispus mediu magis resistet: tanto tardius. et cpto minus resistens fuerit:tanto mobile mouebis 'pelocius. Et que Oporistio excetais medii ad excessum:talis teporis ad tempus et

qualis teporis ad tepus: et inacii ad inacius. Elt em mactu H mobile ad inacium tempus ad tepusi et motus ad motu.Q si nuta B spa.d uplo desi Iasportio excedentio et excessi inueniri queat: neq3 a secto C repus motus Areporis ad ips inueniesulla. Riseo pleni aduacuit nulla est 1 Biportio . ut neq3 nichili ad numeia et linee ad punctu. Dim spaci. duplo. ra. ditur em excellens ome:t excessum et id quo Medit.Si do E ips mo. R i m.

i moueret nuc in pleno nuc in vacuo: neque teporis ad tespus esset vllaoportio At vero oto teporis ad orne tempusina portio.α ouebitur igρ in vacuo in no tempore hoc autem impossibile. CSctauo sit A mobile.B alteru et oino equale.C vacuit.U tantii plenu.Et moueans mobilia HS si possibile est H in vacuo et M in pleno.Qi dicas A mobiis te moueri in C in tempore: hoc statim ostendo impossibile. Primo quia Ois teporis ad tempus pportio est. et que temporis ad tempusa portio:eade inacii ad inacium. ut si duo pia dupla:si tripla tripla et queuis sit alia.Erit igρ sportio vacui ad plenii quod esse nequit.Ecdo simportioulla sit ut exempli causa tripla squacunque alia posueris ide valuerideffingo E mctu plenu equale spacio triplo subtilius atq3 triplo minus resistes per q6 moueas B.triplo mouebis velocius per E in m quare et lepus D triplii tempori E:et equaliter equalia mobilia per equalia spatia alterii vacuuet alterum plenia movebunt. Et nomodo hoc incomodi seqtur:sed et vacui et pleni C et E ad D plenii eadem erit pro portio. que manifesta ipossibilia sunt. mouebie in non repore:q6 cum iterii sit impossibile relinquis ipm in C in

H mobile i CP mobile in et E

95쪽

ueri non posse. Confectum est igis propter quod ponebain vacuum ponebant em Opter motu locale propter id neque poni debere nev esse poste

glaimensiones se penetrarent si eundem situm in seiulce, habentes: quicquid occupat una occuparet et reliq.CC bus est corpus equa longitudini latitudinem et profunditatem retinens:qualia sunt que tesseram figura babent

Sartum cap. cotinet duao pclusiones. tres ratoesq ad prima. tres ad ladam.etffutiri rationis solutio sinem. Caprima pclusio vacuu ut separatum spacium et dimensio mime est. Orius em non esse binoi sepa ratum spactu diximus. et idcirco recte dictv x acum V rei pro qua capi possit nome vacuum sit et inane.Id rame adhuc his nitimur ostendere rationibus. C prima dimensiones se penetrare nequeunt :vt corpuE:corpus alteru3. vi si ponas cubum in aqua:tantudem aque cedere cubo liquido

perspicimus.α ita si ipsu3 in aere locas: luis hoc usq3

deo sensui manifestum non sit.Et hoc est ne dimensiones et corpora se penetrenti et eidem cubo in separato uocuo sito tantudem dimensionis vacui cedere oportet.alio quin dimesiones et corpora se penetrat. si due dimensiones et duo corya se penetrantacur se non penetret tria qua tuor imo et omnia par eadeqb militat ratio.que sunt ipos sibilia CSi forte dicas corpus penetrare posse vacum danichil sit tale vacuub .hoc nosipsi volum': et nomen vacum et natura et re sublecta vacuu et inane bene reputam'. msi dixeris corpora posse penetrare vacuu3 quia neq3 graueneo leue vacuum est:subterfugium est. Ram Quis intellis gas ligneum cubum caliditates frigiditate/grauitato leui intelet ceteris accidentibus remanente dimensionc spoliatum: tantudem aque occupabit. atque cum ceteris accidentibus' et tantudem aque ei cessurum est. Eccupat enim locu3

non quidem quia calidum frigidum graue aut leue: sed qrtanti qui relictus ponitur dimensus. Sed quo differet titycubus et cubi dimensio a tanto spatii qa, confinguic cunda si esset limoi vacium et in se recepta coseruaretrimupus esRt altero exterius circii dante m in Oibus nare eis

96쪽

IIII o

bus Diorata est ee.Qui si no saluet qd eo nature opus est

Non enim ut locus sit. Inam alium natura rebus prouidit locum.neq3 ur salvet neq3 ob aliud qui esse uidetur. Rois i itur tale vacuu ut separatum inacium in rebus lotan dum. CTertia tactu corpora in mundo decertamur ut aer ut aquaita vacuum nus' apparet neque in aere neq 3 in aα qua etiam si pisces ferrei essent ne sentirent quide Exulat 34 igitur huiusmodi vacuum a natura explosum et quod nus Q cdparere audeat. CTertia conclusio item neque vacuum corporibus immersum ponendu est. si mastimaueruntem aliqui propter rarum et densum que ex corporis compres sione et copressi iterata ampliatione percipiuntur) oportere esse quedam minutulavacua que et vacuum corporibus immersum dicebant.quod nisi esset ut aeuibus dicebat oporis terer totum mundum turbari et fluctuare aliquo rarefacto aut semper ex equali ut aeris Cyatho equale vi tantudemaque generari: aut nun* quic* aut rarefieri aut condetis ri.S 3 δ non oporteat huiust nodi vacuum esse bis paucis ostendimus astam ipsum primo Pacium esse separatum rastiones eedem que superius facie sunt)vetant Meque erit vacuum non separatum. Caprimo quia huiusmodi vacuum ponunt vi causa motus sit:causa aut motus esse non posisset nisi sursum.Est enim ut aiunt raritatis et leuitatis cauissa que solum sursum ferunt:'t ignem Ocyssime ferri sursu3 et rarissimus et leuissimus sit credunt. Hi vero ut saluent huiusmodi motum non oporterponere ipsum. Nam dicant cur graue mouetur deorsum si dicant natura et id de leuisbus dici poteritinon ponendo vacuum. ε Secundo quia tale vacuum moueret corpora quibus esserimmersum. ut vires corpore clausi corpus 'sum fundo aque perlutum:

sursum euehunt. moueretur igitur vacuum et.vacuo altero

reciperetur. Sed quo ferri potest: et quomodo in loco recipi pqtest. CTertio si poniit ipsum per se moueri: oporte in eius motum esse uelocissimu imo nulli motui uelocitate parabiu.quod esse nequit. Sed esto dicas ipsu3 non per se moueri: de corporibus que ab ipso moueri dicunt idem accidere contingit Mam aut ipsorum plenum cum moueaotuni pleno recipis .hoc aut esse nedi ut et ipsi cocedui. 4Racorya se penetraret Recipit is in i uacuo O nussu ei pber

97쪽

mouetidi resistentiam.Et ilichil refert an eor acuu3 i pleno vacuoue recipiatur.quia nichil ei resistere potest. aberi de igitur erit acti corpora ponas in vacuo moueriint vero ostensum est corpus i vacuo non posse moueri:aut moueri in non tempore. ano est igis binoi uacuum ultu corporibri mersum in natura ponendu. Caeusti ratois solutio Solue da est igit eo* ratio qua vinclitur astruet evacuit corpib' ta mersum et quaquidem volunt simo sit vacuu neque esse raritatem aut densitatem:aut oportere celum turbari et fluctuare uno corpore rarefacto aut pctisto: aut lamst ex eqli evle generari ut ex equali aqua equalem aere: et ex equali aere se aquam equale.quo* opposita manifesta cospiciuntur .vi ex aqua plus aeris fieri .gnicimus non esse talevacuum et in raritatem et densitate esse neque idcirco celu3 turbari et fluctuare oportere neque semo ex tanto et equali ratuet equale generari. Nam cotrario; calidi et frigidi et alio*eadem est materia: quequide quod prius est potetia postea fit actu. m 3 alia est frigidi et calidi materia re ipa:'una

numero ratione vero duo Similiter eade3 est materia rari et densi magni et pui.vi cu ex aere fit aqua . nec aliud etclessentia spa accipit materia: sed fit actu quod erat potetia ex magna dimesione parua accipies. Hi quando ex parua in amplitudinem surgens ut cum ex aqua fiat aer: aut cu maioris molis aer in minorem recidinaui ex minora i ais pliorem iterum exurgit. Est em materia ad utruqyinpotetia sicut ex calido fit frigida et ex frigido fit calida et alio ex magis calido minus calida et ex minus calido iteru magis calida . quia ad omnia ista sit i potentia que successive fiat actu quod prius erat potentia. Similiter si itelligas cir culi circularentiam que continue in orbem arctior fiat cenae trum ' sus decubes: eedem sunt stres deue de et que intra illum ambitu continetur.Ita eadem cotimie materia sub aspici et paruo.Item sicut scintille non est accipere magnitudinem sine caliditate et candore:Sic neq3 est accipere masterie partem que non extendae rarefacto corpore et que nodensetur et coartetur corpore densato. quia sicut aliis affeσctionibus eadem materia est:sic et rarefactioni et condenusationi et virisque qummodum ceteris est potentia. LEx

bis ad id quod obiciunt prompta patet responsio:neM

98쪽

tuendum sis vacuum t sit leve. Ram leue et molle rarumc5sedutur: ὲ6 statuimus sine vacuo. et graue et durit cos eis enim densum.no insem oportet ut quicqd graui 'fuerit durius sit.Doc em in ferro et picto cognoscimus discrepare.et leuitas sursu est mortua et grauitas deorsu3.movicies uero et duricies passiones sunt poli' alteratois effective et non secundu locu motionis . flos ergo motu sursum et deorium et eo* causas saluamus ita dicetes Introducetes kovacuu sola motus sursuue et eo* causa3 H appareter sides saluabat.Et bec de vacuo abundarius dicta sufficiant.

CId alterum mensurati Mod aliquoties sumptu aut excedit aut equat Catanc primo. CTotius celi couersio intelligitur cum motus i pius ab eodem puucto ut eunde3 pui cium fuerit regrediens.

sist et ira tractatus cotinet qui S cap.

V. Ll Lm 'Drimu eolmetireει rationest tempus non esse coteioetes. .dc tempore M 4 ridis optenes. . .et. .reprobaudes. CTres roes V tempus non sit. Corinaquod costat eius sinon sumnon est .. Tepus aute costat ex preterito et furum Q non sunt. Nam preteritu3. iam factu abiit futuruvero nondii est .Igitur tempus no est. CScsia oim composito existente ut oes aut alique eius partes existant necessieest. nulla aute3 parriu tempis ut dictus est emit. i in neque, tempus existit.esset em temp' copositu.Et est uc si uetamen temporis non est pars. Ra pars est q totv mcturat nuc autem tempus mesurare nequit ut neq3 punctus linea non ergo tempoetis erirpars. aflo em tempus extinc copori situm esse videtur. CGrcia si temp est:cii nunc temporis non sit pars: in t oris terminus. vides em preteritu et fuiturum dete lare hoc aute videresse no pota quina aut cotinue esset altem et altem nunc:aut semperenu idem mmanens. Ron cotinue alterii et alteru: quia aut prius maneretcu posteriori hoc autem non. atam plura instatia simul esse non possunt.imo neq3 plures temporis pleomisi forte ine ram vi plus altera vi minus cotinente intelligas.Cor Pn

peretur ergo nuc prius mollio minus impossibile est.

99쪽

no corrumperet i seipo.ess3 em simul et no em. Neq3 insequete nam otes haberet 'Reque in atrero nuc: m vnu nunctio simul est cu altero ut neq3 pucrus cum pucto: sed infbet duo est lepus intiacensuit quoqui de sui alia irac inumera m quib'oporteret simul ip3 nuc pri manere. IR 3 semis per est nuc unu ideq3 manes. mimo qr nulli 'divisibili siti niti cuiusmodi aliq6 eet assignabile tepus tm vn 'terminus est.Huc aut est termin'.Scito qr nullii continuu viro finio contentu ee p5t:t us aut ei' cotinuu.Tertio qr ea que facta sunt ante annii millesimu simul essent cu bis q sui hodie Ham in uno eosq3 nuc:que statim volsibiliavidens no igρ

est lepus.CQuatuor de ille opinioes. C prima e dicentiurepus esse celi motu. CScssa est dicentiu Nus esse circulii inberaq3 celeste hac rone moti:* lepus cotineat Oia: circuisius aut spheraq3 celestis Oia cotinet. no intelligetes res alit lepore et aliter circulo et sphera estineri. Doterat em in opis positu illius facilius duci videtes qualibet parte Vis ut teritia et futurii esse lepus .no alit circulu et inbera. neque qualibet parte circuli spbereque circulu esse et inbera. Et si pae res circuli sint et labere: plura simul esse tepora. Sed hoc certe stultius est Qui que dicit Vossibilia consyderationem

ut refellansredrat. ETertia est dicentiu tepus G totius celi conuersione.S3 quomo: cu die exiite et nocte wite Nusno ess3:no em aut die aut nocte mite est totius celi conuerissio.CQuarta est dicentiu tepus esse motui in .Qui Φ no reocte dicat facile est ppendere. Caprimo quia motus sunt diuersutepus vero Oimvnu et motus solii in iis sui quop sunt motus:tempus vero ubique et rebus Oibus adest.gSeclido quia simul motu motu uelociorta et motu motu tardiore assignas.no aut lepus more velocius aut tard assignare poοres. GTertio motus uelox et tardus iste diffiniuiis. Est enimotus velox qno mobile in pauco ine multu piransit.Tardus vero quo quide mobile in multo tepore piransit paru3 tempus aut adiuge si lubet aut velox aut tardit me no dirufinias. Ron est igρ tempus aut motui aut mutatio in idem. Richil em hic inter motu et mutatione interesse ponimus.

Secundi cap.note.

Cmotus motus localis latio.C Fluc primotmobile ut ids est ad lepus relatii. CScto teporis:imatibilis termin

100쪽

nutrierate.

Ecundu cap. corinet duas pclusiones.duas ratioos nes ad prima. diffinitione temporis.declaratione. Et tritu rationii temp' non ει cotendentiu solutio 36 nes. prima clusio.tempus aut aliqd motus est aut si isne motu non est. C primo. na cu intelligentia motu no ca

pimus neque temp' capimus:queadmos accidit nobis dorismientibusαu em exugiscimur nuc prim: posteriori nunc tungimus:acti nullu intercessisset mediu qrmotu interiaceutem no secipimus. quod vi fabule traduu accidit Deroib qui aliquot secula in Sardo dormieriit. Signit e igitur aut tempus ali4d mor' ee aut sine motu non G.ea nempe simr aut pcipimus aut nos simul latent: et temporis sensus cum motus seissu semu piunctus est.CScto si frem corp' ominnino qeseamus et adortis tenebris ot officio sensusuacem solum aio motu aliquem cotemptates a tinuo occurrit et tepus: imo cum nobis cogitatibus occurrat tempus minus e aio offert et mot'.Quare nomo lepus sine motu non eris mot' aut aliqd more ee us ut a motu seiugi separi M non possit. CSiapclusi mor' e cotinuus simi' et Nus colimum. Fla q6 loco moues ex η da mouet i Midd: inacio quoda et interuallo medio:et si mr cu magnitudie ptinua aistendis. Est igis mot' ut spinu et mediu iteruallu prinuus. qui cu sit cotinuus: et inus aliqo immo cotinust erit .videtur tali tpus: pri et posteri' eei motu.EIn licut i magnitudine et spatio aliqd est prius et alido posteri :ita et i motu aliis quid pri e et aliqd posteri'. Id em mot' pris' est magnitudis res det hori et posteri ' s posteriori. Hi hoc infestm magnitudis bis et posteris' fixa smanentamot' vero pus

aboles posteriore haccedere. Et pri ' et posteri ' i motu et mo38 tus ide sunt:roes aute diuerse. CEx his diffinitionem temporis elicimus*tpus sit nuctus mos' sc63 pri' et posteri VCTuc eth ipus intelligim ' cu3 in motu duo enrema ammmo costituam ' hoc prium illud poster . interq mediu apoprehendi ' cuius pars prior atq3 pars posterior nicte cocipitur.et illud est tempus. Est em nuc temporis terminus boc quide suppositio est. 'potest et nuc unu i appbennone-

si i

SEARCH

MENU NAVIGATION