Commentarii de rebus in scientia naturali et medicina gestis

2쪽

Smith sonian Institution LibrarieS

3쪽

COMMENTARII

DE REBUS

SCIENTIA NATURALI

Venduntur etiam Amstelodami apud I. schreudex et P. Mortier uin. Londini apud C. G. Seysseri, Parisiis apud Bxiasson, Patauit apud I. Mancte, Venetiis in B. Albrigeti et S. Coleti Ossicinis , Romae apud Venant. Μonaidini.

5쪽

h. e.

Acta Academiae Regiae Scientiar. Anni 17S8. Holiniae. Vol. XIX.

dia, quantum id per Obseruationes therino metricas fieri potest, inter se comparat. ipse vero fatetur, rationem caloris in climatibus diuersis hoc modo definiri non poste ; id tamen intelligitur, discrimina non adeo magna eiie. 2ὶ Plantarum noua genera, Loestingiam et Minu P. IS. artiam ONNAllus depictas, sistit. Miserat plantas siccas ex Hispania LoEPLINGIVS et semina. ex quibus Upsaliae educatae sunt, Lusingiae descriptionem dedit spee. pl. 3s, quare hic saltim addit . in clivis aridis Prope Mantuam Carpentanorum copiose crescere, A a Pauca

6쪽

pauca etiam de vita Lo E. PLINGII subiicit. Minu-artiae species has describit; dictautomam Spec. pl. 8'. con eis em Sp. pl. 89. m0ntanum, Sp. pl. 9O. LOEF-L I N G I v S plantam a MIN v ARTIO insigni bolanico Madriti degente appellauit. p. I9. 3 Mechanimum ma Leser Um maiorum . quibus fem

rum cuditur, insum rum emendat S V EN RINMAN

vecibus, qui id esticiunt, non ligneis amplius et axi, qui circum actus malleum attollit infixis, sed ex ferro fac his, annuloque ferrei qui cingat, axem iunctiS. p. 29. vi De mst θ' italarum, quem fitatione lauari aiunt,

D. Quae anno I7 6 in Apulia degens ipse comperit, recenset. Historia morbi haec est: Aeger morosior videtur, inquietus, cibum minuS appetit, vires deiectae sunt, membraque omnia velut ponderosiora sentit. Accedit anxietaS circa praecordia, augetur inquietudo, color sani hominis perit, et inflauescentem abit. Progressu temporis , inualescit melancholia. pauet omnia, dentes vacillant, urina exit copiosior, pallida, pulsus tardus. Hic aegri status interdum 2 vel 3 annos durat aut etiam diutius. Interea nunquam surit aut mentis alienatae signa

edit, quod melancholici miliassicht ρὶ facere solent;

aegritudinem vero perpetuo sentit, et ingruente certo anni tempore, plerumque Iunio mense, anxietatem circa praecordia sentit grauiorem. Tunc credunt a Tarantula ictum, musicosque aduocant, quidum certos modoS edunt, aeger exclamat, rubescit

et saltare incipit. Quo an iquior grauiorque morbus est, eo diutius saltat, ut interdum saltatio horas duas p. 3I. duret. Desistere non potest antequam paroxysmus celsauerit, mu sicis autem desinentibus aiunt moriturum. SaltantiS alienatio mentis nulla conspicitur,

am nisi

7쪽

nisi quod facie torua sit, exclamet interdum, pectusque premat. Mutico vero in tono quodam errante, miserabiliter exclamat, corpuS totum concutit, Vehementissimique doloris signa edit. Interdum tal- tanti anxietas circa praecordia adeo ingrauescit, ut corpus mouere non possit, tunc manibus mensam aut sellam prehendit, pedes autem modis musicis conuenienter agitat. Cessante paroxysmo finitaque

saltatione, vehementer sudat, aquam meram aut vino mixtam ipsi praebent et quiescere sinunt. Ita declarato morbo triduum saltat quavis die tempore aliquo poli meridiem. - Ad alios modos, quam ad definitos non sabat. Quam primum eOS audit, antequam triduum illud elabatur, ad saltandum vi, cui retii fere nequit, sertur, elapso triduo nihil amplius sentit, sed integro anno bene valet, donec appropinquet sequenti anno tempus, quo praeterito lattarat, ubi redeunt eadem symptomata, sed vehementiora, idemque remedium adhibetur. Honesti homines celant hunc morbum si quis suorum illo assigitur, unde

musici eos, ad quos vocantur, non detegunt. LO-quutus est noster cum aliquibus, qui sic I 6, I 8, zo, as annis se saltasse narrarunt. Morbo ad finem vem gente tumor oritur plerumque in aliquo articulorum cui folia cucumeris asinini imponunt, ut maturescat, materia Oxeat et sanetur. Interdum, in quem nulla suspicio morbi talis cadit, dum modos audit, saltare incipit. Id puellae accidere vidit noster, cum musi- eos modorum addiscendorum caussa apud se haberet. Saltauit autem illa per tres horae quadrantes. Ceterum non cum iis facit, qui a Tarantulae morsu

morbum deducunt, sed pro melanchol iste Mittet P. 3 3.

Dcht specie habet, argumentis autem utitur sequentibus: Tarenti in primis frequens est morbUS , quae urbs spurcissima est, ut incolae durante aestate a Pu' licibus in plateis tueri se non possint, eamque ob caussam tibialibus ex corio factis utuntur. Vescuntur

A 3 oleribus

8쪽

olexibus paucis, multis vero legum nibus, sed maxime ostreis et mytulis, quae in mari paruo, quod vocant more piccola) inueniuntur et per omnem statiam celebres sunt. His ut omni alio genere testaeeorum et marinorum copiosissime se nutriunt. Viri omnia fere extra domum negotia obeunt seminis intra aedes conclusis, gos pio vero praeparando, quod lite magna copia et egregie colitur, Occupatis, vitam autem solitariam, ut Italae omnes, degentibus. Hae autem solae sere morbo subiectae sunt, ut inter Io OO, qui eo laborant vix unicus mas reperiatur; si autem vir hoc morbo laboret, talis erit, qui vitam sedentariam vixit. Peregrini, infantes, senes tuti sunt ab hoc morbo; Tarantulae linum nemo unquam vidit aut sensit. Aliis itidem locis ubi sunt tarantulae morbus hie incognitus est, saltandi tempus omnibus fere eli idem, Iunio exeunte integroque Iulio. Lethalis morbus nemini, quantum constat, fuit. Ex his omnibus id sere sine dubio conscitur, morbum non P. 3 - Ta an tu ae deberi, a qua nullus aegrorum laesum

se dicere potest, quae in campis degit, ubi viri immunes a morbo versantur, non in aedibus, apud seminas, eodem frequentissime laborantes. Cum a morsu animalium venenatorum et rabidorum phaenomena prorsuS singularia nascuntur . non negat noster, postibile esse, eiusmodi quid a Tarantula proficisci, historiam vero morbi alia omnia docere adserit. Habet igi fur morbum pro atrabiliario, qu0d vitRe genus illorum, qui maxime eo laborant consideranti non adeo dubium videbitur.

p. 39. Turbinem vetimentem describit T. TIBURTIVS. Ex lacu mxen ortus, Iul. 2I, i 7SI hora 1 I. antein.

P. I. confinia coenobii Ureta vastavit. Ad nos in primis pertinet, quod refertur, intensissimum, qui ante viguerat calorem post hoc phaenomenon in in siletum

οὐ anni tempore frigus abiisse, noctibus vero teli

9쪽

rem nebulas vehementer stetentes emisisse, unde ere. dii noster, natas sebres contagiosas catarrhales, quibus tunc yoo sere parochiae eius incolae decubuerunt, paucis tamen mortuiS. 6O Uxpansonem mercurii et calare metitur IO. P. z. LECHE. Spatia mercurii in niue circa thermometrum coagmentata et in aqua ebulliente statuit in ratione I Oooo: Ior 66. Instituit autem tria experimenta, qui P. si bus iunxit unicum S TROR MERI, ex quibuS medium sumi potest. Expansio vitri negligitur. Ita maiorem mercurio dilatationem contingere pro certo habet, quam KR AFFTIvS et de L' IS LE repererunt, scilicet Ioo oo : Io Iso vel IOIS 3.7) Do lue pecorum, quae cliquot annis in Finnis p. 7.

grassata est, commentatur IO. HAARTΜΑΝ. Contagiosa facta est a pascuis limo, cum aqua ab illis recesserat, obductis, a foetore animalium et insecto rum mortuorum, ab aestatis semore, unde hum OreS pecoris acriores. Hinc minori c0pia perierunt caprae, Ques, porci, vituli quam vaccae et equi, qu0rum etiam minor numeruS, quam Vacca Tum; quorum animalium scilicet humores, vel quia iuniora sunt, vel quia magis mouentur, minus acescunt, illa tutiora a morbo fuerunt. Morbus in, p. So. terdum intra et o imo Io horas morte finitur, tunc ruminatio animalis cessat, oculi rigent et torui sunt, aures calent et pendent, corpus tremit, cruor per nares fluit, spuria a cruenta et foetens ex ore exit, e dauere aperto loca nigrescentia et gangraenosa repe riuntur. In aliis eadem fere durantibus 3 aut die bus Obseruantur, tumor vero oritur mollis, qui inbnus periculi habet, cum in pedibus nascitur, magis in collo et capite, ubi mox lethifex est. Tumore aperto sanies exit, aliqui, aerem ibi contentum fuisse, adierunt. Cutis, ubi tumor sederat egrit. Dia

10쪽

rhoea si sub initium morbi accedit, bona est, dum

modo ut in hominibus tractetur; ita enim virus putrescens, et bilis in animalibus his aegris omnibus p. Sa. copiosa educitur. Halitus foetet. Qui medelam praebuerunt aegris, aut pellem cadaueribus detraxerunt, morbo insecti sunt, cuius initium suit frigus, febrile corpus omne occupans, singulis vesperibus increbescens, paulo post primum sebris accessum in variis corporis locis pruritum intumescentia urens et rubens sequitur, tumores itidem limpidi, fluidum eo fundentes, nuce iuglande maiores, mox nigrescentes et intra horas a 4 lethiseri. Huius contagionis exem pia plura obseruata sunt, inter alia hominis, qui vespere sanus decubuerat in pelle cadaueris pecoriS, quod hoc morbo perierat ab ipso detracta, mane autem mortuus inuentus. Phaenomena vero morbi

contagiosi in hominibus similia plane noster pronuimp. S3. ciat phaenomenis sudoris anglicarni, luem vero pecorum apprime conuenire cum ea, quae per totam ω- p. sq. re Europam grassata est et a Cl. DE SAv v AGES et Geneuensibus medicis aliisque descripta est. Praeseruando pecori usui fuere remedia refrigerantia et putredini obsistentia. ut puluis ex nitri non depurati libra dimidia, salis ammoniaci unciis 2 vel ab et camphorae semuncia ; IDMANNus lixivium praebuit formicarum vitiarum cum ouis coctarum adiecto sale; profuit etiam eidem lixivio ramusculos abietum aut iuniperorum cum baccis addere. item insusum aut

tinc iura picis liquidae Theer', denique acida p0tui miscere, oleum addere, ni si in diari hoea, dissuadet Aufior, quoniam bilem auget, viditque pinguia Plu-P S. I R citius perire. Similiter laxantia sanis praebere Π0euit, ita equus cui praeseruando hepar antimonii datum fuerat, intra duos aut tres dies periit. Aegris remedia sortiora adhibentur. Ex libra nitri non depurati, quadrante librae florum convallariae, quRd libr. flor. camomili. uncia cum semisse campli 0r e,