Commentarii de rebus in scientia naturali et medicina gestis

발행: 1752년

분량: 787페이지

출처: archive.org

분류: 미분류

161쪽

NEED HAM et svFFON collegerunt, peculiarem naturae vim inesse, qua animalcula ex substantiis veg tabilibus et animalibus, coquente aqua perfusis et ab aere remotis, producere valeat , cupiditate similia pericula in millepedibus et cantharidibus capiendi incensus fuit. Itaque perfudit undecima hora ante meridiem siccos et non contusus millepedes coquem te aqua ac phialam, qua inclusi erant, subere obtur tam marsupio, cui moderatus calor inerat, indidit; cumque hora io vespertina guttam huius infusionis micros copio Clari iano subiecisset, eam oblongorum, tenuium, pellucidorum, caudis carentium, et spontaneo motu gaudentium animalium plenam inuenit. Quo facto nouam parauit infusionem, ut pernosceret spatium temporis ad eorum generationem necessarium, et elapsa hora in gutta, lactis calorem habent pauca similia corpuscula, vivide sese monentia, vidit. Post secundam horam plura apparuerunt et ante finem horae tertiae magnus eorum numerus conspiciebatur. Sed elapsis adhuc duabus horis infusio ef- foeta videbatur. Repetiit idem experimentum iacantharidibus et id parem successum habuit. Sed his animalculis, quae primum animalcula spermatica humana magnitudine superare videbantur, post pe breue tempus minora hisque denuo minora succedebant, eorumque magnitudine gradatim imminuta, post paucos dies armatus oculus nihil amplius in iis distinguere poterat. In memoratis rectificato vini

spiritu aut aliis spirituosis liquoribus persusis substantiis nulla animalcula oriebantur et paucae guttae eorum aut solutionis fixorum vel volatilium alcatinorum salium iis admixtae ea necabant. Ex his Au- vir, neglecta sententiarum, quas BuFFON, NSED

162쪽

HAM et PARS ONs de hae generandi animalia ratione protulerunt, discussione concludit, eo citius substantias putredinem contrahere, quo maturius animalcula in iis apparent. Millepedes et cantharides

valde putrescentes substantiae sunt et eorum infusiones post perbreue tempus abominabilem foetorem spargebant. Castor vero, licet animalis substantia,

cum in eo par periculum caperetur, nulla producebat animalia nec ullam pasta videbatur mutationem; quo confirmatur Cl. PRINGLS opinio, qui eum inter antiseptica numerat. Existimat itaque Auctor accuratis microscopicis obseruationibus septicas et antis epticas proprietates animalium et vegetabilium substantiacum detegendas esse. His addit Auctor animaduersione S, quae ad exaltationem substantiarum pertinent. Omnis exaltatio videtur esse certa modificatio salium et oleorum corporibus contentorum; debitus eius gradus incrementum promouet et animalem vitam conseruat: intensior gradus, quem putrefacientem eyaltationem vocare liceat, et ad quam omnia organisata corpora minori aut maiori nisu seruiatnr, dissoluit omnia talia corpora et adiuuat generationem animalculorum micro opto detegendorum aut euolutionem Ouorum, ex quibus excludi possunt. Vlterior exaltationis gradus inhibet hunc processum et vegetationem, nee non interdum vitam animalem, ut respectu omnium acrium praeparationum chemicarum, ex animali vel

vegetabili regno petitarum accidere solet. P S 8. 83ὶ Epistola CL cHENEY HART, M. D. ad Ct.

GVIL. W A T S O N de brachio paralytico elactricitate Ν- nato ' Ancilla quaedam sana et agilis 23 annos nata initio mensis Ian I736 rheumaticum dolorem in brachio dextro in primis versus carpum percipiebat;

et post et aut 3 dies digiti ita contracti adparebant,

ut ' Lecta d. a S. Μῆrt. Ipso

163쪽

ut explicari non possent. In hoc statu permansit puella usque ad d. I7 dicti mensis, quo in n0sse co-

mium delata fuit. Μanus cum digitis ar Se contracta et valde tumida erat; ex hac contractione totum brachium dolebat, dolorque repens versu S carpumes cubitum sentiebatur. Nunc manus plane insensibilis erat et livido colore obducta. Ceterum puella persecta fruebatur valetudine: Cl. AART eam iubebat per diem bis gummi guaiae. cum iu lebo spir.

MINDER. uti, et ter partem affectam excutia et linimento seponaceo fricare, sed his per s dies frustra adhibitis necessarium putabat, electricas scintillas ex contracta manu elici nec minus ictum elefixi curia per filum metallicum, ex suspensa phiala ductus a et carpo alligatum, in eam derivari. Hoc peragebatur d. a 3

et prima se mi hora puella electri eos ictus minime percipiebat; sed 3o minuta post querebatur de dolore in manu et adhuc Io minutis elapsis digiti tremebant et ita se explicabant, ut sacile separari et gradatim omnes extendi possent. Hoc facto illus deri-uabantur in palmam singulosque digitos, pollicis et

carpi percussione tamen Io adhuc minuta protracta. Hoc reddebat omnes partes flexiles et molles ac puella manum sine alieno auxilio dolorisque sensu aperire et claudere poterat, durante tamen multa digitorum et carpi debilitate. Tunc manus, Opodet dochfricata, panno villoso asperiori Flane obuoluebatur, quam frictionem puella saepius repetere et usum

gummi guaiaci continuare iubebatur. Tranquilla diem exigebat, sed vespera manus magis dolebat, cubitumque occupabat repens dolor, qui tamen repeti'ta frictione tollebatur. Insequenti die electrisatio et per succedentem septimanam quotidie repetebatur, donec ictus electrici puellae tantum dolorem excitarent, ut eos fugeret, ac sana existimata, nossecomio et urbe relictis, in agrum redibat, seruitium cui addicta erat, denuo susceptura. Recte valebat usque ad d. 92rim. nu. Pars L. L aut

164쪽

aut Io Febr. , cum enim hunc eluitione linteorum consumsisset, ingruente vespera digiti cum brachio dolebant, et hora elapsa rursus contrahebantur. Reuersa itaque d. I 3 Febr. in nos comium iterum electricam vim horis matutinis experiebatur. Manum contractam et plane insensibilem, filo metallico, ex suspensa phiala ducto, carpo adhaerente, tubo metallido adponebat, sed ictus et effricos per ψo minuta sine sensu doloris et relaxatione digitorum excipiebat. Post S minuta singulus ictus ipsi dolorem adserebat et singuli digiti gradatim mouebantur, et postremo frictione et percustione electrica per I horam et zo minuta continuata , motio totius manus

restituebatur. Quanquam vero supra memorata sis,catio et obuolutio repetita fuerat, tamen vespera redibat dolor brachii, digiti tremebant et nodi in cubito tactu percipiebantur. Itaque supra cubitum imponebatur vesicatorium, et lini mento saponaceo, quo brachium manusque fricari solebat, tinctura Thebaica, admiscebatur. Hoc modo periculosa symptomata tollebantur, evanescentibus sere insequenti die omnibus nodis et redeunte libero digitorum usu. Insequenti die Io minuta elec risata fuit; postea autem nullum amplius periculum in eo fuit captum, sed usu excutiae et linimenti adhuc Io aut Ia dies continuato optime valere videbatur. Vt vero mombo reditus occluderetur, ipsi sonticulus in adsecto brachio excitatus et emplastrum roborans carpo, quem

solito debiliorem puella dicebat, impositum fuit,

eaque d. 2o Mart. n Osecomiam reliquit. S S Obseruationes, quas de monte, a sulphure nun cumto, ire infula Guadelupa co tegit CL IO. ANDR.PEYSSONNEL, M. D. et ex gallica lingua in angsicam transsulit CL M A T Y. Narrantur duo itinera, quae Cl. PEYSSONNE L in hunc montem, qui a mineris ' Lecta d. as Mart. II 6.

165쪽

mineris sulphuris, quas continet, nomen adeptum est, suscepit, quaeque nune non tum ardua sunt, quam patris LABAT tempore fuerunt. Ea, quae traditi praecipue pertinent ad naturam s li, vegetabilia, fontes, abyssos, magnam cauernam et copiam sulphuris. Quod ad plantas attinet eae a patribus

P L VMIER et FEv ILLE E descriptae fuerunt, quamuis eas in alia insula congesserint. Cl. PEYSSONE Lcredit se propemodum omnes in PLUMERII Opere

obuias filices in prato, quod ipsi in montem ascendenti peragrandum fuit, reperisse. In australi montis latere abyssus, igne foeta, sita est. Circa eam nullum gramen, sed tantum sulphuri et terra calcinata conspicitur; solum rimarum vapores emittentium plenum est; hae vero rimae profundae sunt et coctio sulphuris audiri potest. V pores puros chemicos flores exhibent, perfluitque ximas sulphuris spiritus. Ceterum laxior terra Cl. PE Ysso NE L et sociis suis timorem Plinianae mortis incutiebat. In vertice montis alia abyssus reperitur, quae ante aliquot annos hiare coepit et tantum fumum eructat. Fama fert, Olim magnum terrae motum insulam concussisse, ae hunc montem. incensum cineres euomuisse. Eo tempore in duas partes discerptus fuit; ac verosimile est ab eo etiam originem non solum huius abyssi, sed etiam magnae cauernae fissurae montis ad perpendiculum oppositae esse repetendam. In caverna ostendit Cl. PE Ysso NE Lduas cauitates, quarum altera intentissimo aestuabat calore, altera autem frigidae aurae plena erat. Sed in ea aeque minus grauitatem aeris ac in montis

iugo scrutari potuit, quia in utroque itinere barometrum fregerat. 86 Relatio se terrae motu es Is Febr. I7s6 in si, P. tore Angliete inter Margate et Douoriam obseruata, sta. IO. P R I N G L E Dcietati tradita.

166쪽

p. s8 I. 87ὶ Epylaia G. As R. TREMBLEY ad T. BIR CH, quae Basaites Nassovienses, Treuirenses et Coloni. enses describit. p. 18s. 88 Rr ati' se libro Italico, quem G. v ITALIA.No DONATI, Tentamen historiae naturalis maris Adriatici inscripsi, Auctore Cl. ABR. TREΜBLEY. p. s93--89ὶ Dissertatio epi laris de nummo Parthico, si teris Palmyrenis non abyimilibus ii Ignito, T. BIRCH, a

IO. S INTON inscripta.

oblatus. p. 6 Iz. 9I 'itome litterarum, quos CL VITALIA NODON ATI ad G As R. TREMELEY dedit quaeque de terrae motu Augustae Taurinorum j. 9 Dec. IT S et d. 8 Mart. 17S6 obferuato exponunt. Fatetur Cl. DONATI, se nescire causiam terrae motuum, nec eaScaussas, ex quibus physicae doctores eos deducunt, sibi ad eorum explicationes susticientes videri. Veteres putabant, eos cum peculiari meteoro et notabili aeris mutatione coniunctos esse; et asserit Auctor, eius modi mutationes tempore recentiorum motuum fuisse obseruatos. Quaesiuit ex patre RECCARIA, num electrica vi quarta pars nostrae terrae moueri possiti et hic fere pro certo credidit. p. 6i6. 92 Relatio de continuatione terrae motuum, qui Pontem Aresae in Vallesia annir I7ys et I 7S6 ωncusserunt, cum societate a Cl. As R. TREMBLBY cIm municata.

167쪽

. 93) 'it 'me epistolae Cl. LA CONDAMINE Od p. 622. Cl. M A T Y missae. Non nulla continet, quae ad euolutionem librorum manu scriptorum in Herculaneo repertorum et ad geographiam physicam pertinent. 9 Obseruationes de currentibus maris prope μ' P. 62 . tillas infulas, Autlore CL PE Ysso NNE L. ' Postquam Auctor pauca de regularibus in mari Americano obuiis currentibus disseruit, venit ad currentes irregulares, qui prope littora harum insularum animaduertuntur. In iis locis, ubi hi fluunt, mare insolita ratione eleuatum valide aestuat, nulla huius impetuosae agitationis caussa in oculos incurrente nec ullo vento praegresta. Hi currenteS non nunquam per aliquot dies, alio autem tempore tantum per a horas durantes, frequentius iis mensibus, qui saeuitia vehementissimarum procellarum Hurricanes)insignes sunt, oriuntur. Hoc adduxit Auctorem, ut putaret, originem irregularium currentium maris ex iis, quae ipsum experientia de memoratis procellis docuit, explicari polle; delineat igitur earum naturam et originem. Quod ad posteriorem attinet, vidit talem procellam in insula Gua lupa, ex magna crassa atra ardenti simili et versus terram premente nube erumpere. Nascuntur itaque currentes secundum eius opinionem, quando eius modi nubes descendens aquam maris versus sundum pellit, hic autem aquae resistendo lateralem motum impertit eamque versus littora pellit, ad hoc modo peculiaris mo-tUS circa ea oritur, qui in certa ab illis distantia minime percipi solet. Additae sunt non nullae obseruationes historiam currentium illusa antes.

168쪽

bus, Auctore Cl. G EORGIO ED ARD S. Cl. Auctor existimat, hunc crocodilum, cum caperetur, ultra

paucos dies ovo non fuisse exclusum, quia digiti exteriores ungulis destituti erant. Ex icone adiecta eius naturalis forma et magnitudo disci potest. Id, quod eum ab omnibus reliquis crocodilis discernis, sunt sauces tenues, merganseris rostro similes. Nec minus patulum marsupium in medio infimi eius ventris animaduersione dignum est; ac Auctor conii. cit haec animalia imminente periculo in hane cauitatem catulos suos recipere uti in Americano animali

Opossum videre licet. p. 6 2. 96 Relatio de inse ita maris agitatione prope Ild-

Auctore Cl. PRINCE,

P. 6 3. 97 Epitome epistolae HOLDSWonae H de agitatione aquarum Daremuthi d. I Nou. I7is Obseruata. p. 64 . 98 Desinentis methodi configurationes minimarum lucentium nivir porticularum obseruandi, Auctore Cl. IO. NETTIS, M. D. ex latina lingua in anglicam versa. Auctor nivem hac ratione anno IT Oeontemplatus est et figuras particularum eius maxime regulares, quae in duabus tabulis aeneis exhibentur, delineauit. Ad hoc negotium micros copio composito Drebelliano, ab Anglis emendato, usus fuit. p. 648. 99 Descriptio fontis, cupro impraegnati, nouiter in Pensylvania detem, Auctore Cl. IO. RUT TY, M. D. Aqua huius fontis colorem subviridem et nauseolam saporem habet, est valde ponderosa et hydrometro magna vis metallicae impraegnationis facile

169쪽

cile detegitur. In primis autem immersum in eam ferrum inanifestare solet cuprum in ea contentum; nam purus culter per pauca minuta in illam immisitis vivido cupreo colore obductus ex ea educitur nec minus acubus et clauis per mensem in ea detentis rubigo adhaeret, cuius pars luteum et splen-- dentem colorem habet, et cuprum esse videtur, alia pars autem ferrea materia est, ut admotus magnes docet. Omnia etiam experimenta probant, maiorem copiam vitrioli serri, quam cupri hanc aquam continere. QuanqUam vero ea, naturali vi eius superstite, veneni suspicionem effugere nequit, tamen communi aqua temperata saepius ruricolis propinari solet, ut iis vomitum e&citet et aluum purget, nec minuS ulcera, morbos culaneos in primis autem ophthalmias sanat.1 ooὶ Epitome epytosite Abbatis MAZEAS, quae i p. 6S2. veteri quodam pingendi ratione ab Ist. Comite CAYLUS renovata agit, et a G. I. P A R S O N s anglice fuit reddita. Io I) CL IAC. PAR so N Obstrustiones in praece, p. 6is. dentem e solam. Asseritur in iis rationem pingendi, ab Ill. Com. CAYLus inuentam, discrepare ab ant, quo illo ceris pingendi ac picturam inurendi modo,

quem PLINIVS memorauit.

I Relatio de terrae motibur Tralem ad Mo p. 663. sam an. ITSS et I 7S 6 obseruatis , ex gallico idiomate

conuersa, surietati a CL ABR. TREMBLEY Oblata. Io 3 memoratio agitatisvis maris, quae d. I p. 66S. Nou. I7Sy Prum Antigoam accidit, a CAR. GRAV,

170쪽

p. 67O Io Epylolai Cl. EDv ARDI WRIGHT, M. D. ad O. P. CO INSON data, quae notabiis quoddam fosse describit. Est orthoceralites, quem Gendauit in marmorea tabula inuenit Cl. WRIGHT, cuiuSque idon hic exhibetur. p. 67 r. Io S alia 'Risto a Cl. E. W R I G Η T ad Cl. P. eo L-Ι. I N SIN, Past 0rthq erat item amylius contemptatur. Dicit inter alia Auchor: orthoceralites pertinet ad eas conchas, quae nunquam recenteS inueniuntur et numerari debet inter conchas pelagiaS, quae, eum semper in profundis oceani locis habitent, littoralibus opponuntur. Quanquam conchae sere in omni plana superficie terrae reperiuntur, tamen magni tractus iis sunt destituti, videlicet magni montes, qui reliquiae originalium terrae stratorum esse videntur. Hoc contrariatur sententiae Cl. svrgo N et Auctoris scripti Telli inred, qui originem omnium montium a currentibus maris repetunt, quia sibi strata marinorum corporum plena in iis fingunt, quem errorem diligens montium animaduersio iis exeutere potuisset. Etsi vero Cl. svppo N asserat OmneS monteS a currentibus maris product0s suisse; tamen paulo post OmneS currentes maris ex montibus marinis derivat. Nonne hic quaeri debet, quaenam harum caussarum prima fuerit Θ Nec validum argumentum est, quod ex conuenientia angulorum tractuum montanorum et Oppositarum vallium desumitur. Nam ea minime euincit, currentes maris hos produxisse montes, sed tantum indicat, eos inter nos interfluentes eam formam, quam nunc in iis animaduertimus, illis impertiisse. Quando Cl. sv pro N et audior libri Telliomed asserunt, omnem terram initio aqua Obrutam fuisse, et ex longo huius inundationis spatio originem conchyliorum deducunt, non Perpendunt,

SEARCH

MENU NAVIGATION