Commentarii de rebus in scientia naturali et medicina gestis

271쪽

Clar. cnELLHIs de splendore nigro, quem p. 29 Angi i mercibus suis ferreis et chalybeis poliendo conciliant. b. GALLI SCH tentamen aDplicati ad tubum ser- p. 31. ruminatorium aeris dephlogisti cati: machina cuius etiam delineationem exhibet, ab Auctore eum in finem commendata, est species antliae, in qua embolus ope ponderis appensi mouetur. Clar. NEA RUMH aliqua de s a se orae ex mastiche p. 4et. parando, et b. HERGMAN consilia de indaganda p. signis grauitate addit. Ex caulibus Eeae maidis saccharum cum fructu p.

paratur.

fasciculus alter quinque pariter commentarios continet 1. CL scHRELE de parte dulci et vola, p. 99. tili oleorum expressorum et pinguedinum animalium; si lithargyrium in duabus partibus olei cuiusdam unguinosi vel pinguedinis bullientis soluatur, et modo consueto emplastrum paretur, aqua, quae ab emplastro defunditur, dulce aliquid continet, et, si in spissatur, et nitri acidum saepius ab eo abstrahitur, verum sacellari acidum exhibet.

1L Cl. GMELIN experimentis et argumentis p. Io I. euincere tentat, nuperiUS ab Ill. ΥHEDEN celebratam antimonii tincturam perparum certe continere

antimonii, siue sulphuris, siue magis adhuc reguli, et plurimam potius essicaciae suae partem debere arcano tartari; posse facilius et ita parari, ut antimonii aliquid eam ingrediatur, modo, quem hic amplius exponit III. Clar. sv c CoW apparatus quosdam describit, p. ad instituenda cum variis aeris generibus experimenta perquam idoneos, et artificia tradit, quibus in usu eorum, et in experimentis eiusmodi generatim opus est; mensuras illas minores, in usu eudio-

272쪽

metrorum obuias ad detorminatam aquae altitudinem accommodandaS esse. Nouum eudio metri genus ab artifice Lutetiano Fortin, Au ctore Illustriss Comite de S 1 CK NGEN, consectum; constat illud tubo vitreo quadrangulo diametri pollicis unius, pedemtiongo,superius lamina vitrea occluso, cuius parietes tabulis aeneis inclusi sunt, quarum una in pollices et lineas diuiditur: adiecta sunt alia ingeniosissime excogitata, quorum descriptio hic nimis longa soret. p. I 3. IV. Cl r. WyEGLEu inquirit in saxi speciem,

Germanis nostris Gneisi dictam; et inuenit quidem in uncia eius viginti grana ultra unciam dimidiam arenae grossioris quarZosae spatho scintillanti permixtae, duodecim grana ultra drachmas duas terrae siliceae subtilioris, quatuor grana ultra drachmam terrae aluminis, viginti quatuor grana serri,

et tria grana terrae calcariae. U. Clar. CREL Laus methodum ostendit flammae elegantem viridem aut caeruleum colorem conciliandi ; illum quidem puluerem ex parte una salis

ammoniaci, partibus duabus viridis aeris et partibus duabus picis albae,hunc pulverem ex partibus duabus vitrioli caerulei ad albedinem calcinati, parte una salis armoniaci, et partibus duabus picis albae conflatum flammae inspergendo. p. Is r. IlL HIRWAN egregie de discrimine lucis, p. is s. phlogisti, caloris disteriti Clar. REHuER memorat, varia Finniae et Sibi riae marmora ad chalybem allisa scintillas exhibere quod quidem partibua siliceis subtiliter inspersis deberi nobis videtur .

P. I 88. Clar. CRELL chemicos ad examinandum illud fluidum, quod clysius nitri vulgo audit, excitat. p. I9S. Fasciculus tertius quinque iterum comprehendit commentarios. I. Cl. ME VERI , quo demonstrat, hydrosiderum illud, quod primus nouum esse P. 4 9

273쪽

esse metalli genus declarauerat , non esse, nisi corpus ex serro et phosphori acido constans, ex quibus quippe consuri iterum potest.

alcati phlogisticati; sanguinem solum, et parteSanimales eo irrigatas, phlogisticando sicali inservire; suadet lixivium illud potius acidum vitrioli instillando, tum terram calcariam, donec saturatum sit, prius ingerendo depurare, quam aliis modis; experimenta cum eodem alcati et metallorum in acido nitri solutionibus instituta; quod de plumbo, stanno, stibio, arsenico, cupro praecipitauerat hoc alcati, alcati vegetabili bulliente iterum soluebatur; non item, quod de argento vivo, et inco et wismutho praecipitauerat; Alcali phlogisticatum, quamuis vim suam in metallorum solutiones non exuat, cum Olivarum oleo in sapo

III. Clar. W3EGLEB recentioribus experimen--307-tis suam de phlogisto doctrinam superstruit, et suspicatur, non esse, nisi ignis materiam ipsam, non terrae, quod quidem olim ipsi videbatur, sed subtiliori corpori, sorsan aeri, nuptum. IV. Clar. wESTRUΜΗ in olivarUm oleo nouum p- 229. sal detexit, quod, quum duas eius uncias cum sex libris acidi nitrosi tractasi et, remansit, et in crystallos abiit. V. 1 φ. tartarum emeticum ex vitro antimonii p. 23 o. optime parari docet, et modum, quo confici debeat, suse, exponit. Ill. scosor 1 acidum suoris in retortis a genteis p auro intus obductis parauit, et ne hilum quidem terrae siliceae ex eo acido cum aqua commisto impetrauit, ex quinque micae ruthenicae libris, eodem modo, quo alias ex cornu cerui obtinetur, unciam

dimidiam acidi phosphorei sicci acquisiuit.

274쪽

r 37. Cl. WESTRUMA aliqua de terrarum et metallorum in salis culi naris solutionibus ad parandam salis naphtham accommodandis refert. Cl. GO ET TRIX G narrat, aere inflammabili neque vitrioli acidum obfulcari: neque nitri acidum VaporeS rutilos eructare, quod tamen a phlo

gisto fiat

168. Clar, CREL L quaestionem proponit de nitri acido in vitrioli ex sulphure acquisito oleo latente; di , et Clar. lAΜo RETTa egregie de machinis illis ae-

rostaticis commentηtur.

Finem huic fasciculo imponit biographia

mentariOS.

L Clariss. UAGEN, quo ostendit, magnesiam quoque principium illud tingens ex sanguine aliisque partibus animalibus absorbere, et eius etiam ope lixivium sanguinis parari posse, multa commemorat experimenta, cum eo lixivio instituta, quae simul docent, magnesiam ei principio minus assinem esse, quam calcem atque vicalia. 11. Clar. BRUGNATE T in alcati phlogisticati examine pergit, eius effectum in folia describit, et experimenta, quae cum alcati phlogisticato ad Maequeri ductum depurato, in crystallos redacto, in carbonem conuerso et aqua destillata solitio instituit, enarrat

III. Clar. HEx En experimenta refert, cum machinis aerostaticis Brunsvici instituta, et varia artificia, quibus in iis experimentis unus est. Charta et ipsa membrana amnios multum eius aeris tranS-

mittunt; tela sericea Atlas) sol tutione gummi elassici in oleo terebinthinae rectificato aliquoties oblinita

275쪽

nita, et ne laminae huius verni eis sibi inuicem ad. haerescerent, solutione etiam gummi laccae in spiritu vini, optime inseruire globo eiusmodi depre- hensa est, quemadmodum ei replendo aer per ubtrioli acidum ex scobe ferri obtentus conuenit. IV. Ill. sco POLI copiam aeris inflammabilis exp- 3 an nonnullis metallis acqui iti determinat; sunt autem illa metalla ferrum, quod cum alcati fixo vegetabili, salis communis acido, et aceto, uti quidemata pellant, radicali, et Zineum, quod cum alcati

volatili caustico et non caustico tractauit. U. Clar. CRELLIVS quaedam experimenta CDm-P. 328. memorat, qua cum platina in surno, in quo po cellana coquitur, cepit; erat autem platina laboribus Illustriss Comit. de sic K INGEN , nunc magis, nunc minus depurata: Quo magis erat depurata, eo minus igne, vel violentissimo, vel multoties repetito , alterabatur. Eq. LANDRIANI refert, Neapoli vitrum ex p. 334

lauis fundi: Ill. scopo LX, se ex lycoperdo bovista tantum p. 33s. alcati volatilis obtinuisse, quantum ex ulla unquam

materia animali., Addidit b. DE ROMAM consilia de indaganda mi p. 37

nerarum cornearum nascendi via, et Clari Edit. vitam b. CHPH. TRAUIG. DELII. p-379

Quinti fasciculi p .ma com Gentatio Generosissi. P. 387

de TREust A debetur, qui lithomargain, ex terra aluminari et silicea conflatam, sed dum v. g. calamo in tenebris fricatur, lucem emittentem, a seipso in cuniculo Georgii prosundo inuentam, deseribit

II. Clar. KLA PRO Tu pariter, quemadmodump. 39o Clar. Μκ YKR , demonstrat, terram illam albam hydrosideri, quam in caeruleo quoque Berotinensi na-

276쪽

tiuo satis copiosam reperit, ex serro et phosphori

acido componi posse. p. 399. III; Clar. ABIGH augmentum ponderis, quod metalla, dum calcinantur, experiuntur, multis experimentis illustrat, et in hac quidem prima com . mentatione plumbum considerat: Minium diutius igne, et quidem violentiori, vitum colorem suum primo in fuscum, tum in flavum commutauit; augmentum ponderis, quod plumbo, dum in minium transit, contingit, quoad partes aeri fixo, quoad unam dephlogisticato deberi, ex egregiis his experimentis elucescit. P. G- IV. Clar. HUouuor et multa exempla colligit corporum, sponte sua in flammas exardescentium et pyrophororum, quorum nonnulla hic primo publici iuris fiunt. lp. 4 I9. U. Cl. usic KER suis adstruere nititur experimentis, ad parandum arseni cum rubrum praetexarsenicum album et sulphur auripigmentum et amtimonium accedere.

P 424. Eq LANDRIANI analyses v. g. salium mediorum per vitrioli acidum inulto velocius succedere in spa- P. 426.tio aere vacuo. Generos. Dis UNGER plumbaginem, in camino furnorum, in quibus ferri minerae sunduntur, frequentem, non esse nisi serrum destr P. 438, inim sibi persuadet. Clar. HERMANN os tibiae violento igne facie ceterum non mutata, in massam duram porcellanae aemulam conuersum esse reserti p. 4 9 Clar. succo in aethiopis mineralis natiui mentionem iniicit, hydrargyrum vero crepitans L INNETP- 43O in natura non existere persuasus. Clar, ABI cuprisma hexaedrum steatitae Culmbacensis describit. P- 476. Cl. o RE1.Lius consilia addit de liberando a ni-P- 479 tri acido vitrioli oleo; eodem auctore narratur in in sula Naxo Zincum natiuum suisse repertum. Sexto

277쪽

Sexto fasciculo. I. Clar. Bucti HoLκ de corpo p. 483.ribus sponte sua inflammatis disserere pergit. II. Clar. Anicia sua etiam experimenta, priorip- SQQ fasciculo pariter abrupta, continuat, et Cobaltum quidem igne aliis modis vexatum hic transit: Ferrum et magis etiam niccolum si cobalto immista maneant,

pigmento caeruleo ex eo parando maximopere nocere, et dissicillime tamen, si unquam, segregari posse; experimenta sua instituit Cl. Auctor cum cobalto saxonico, boliemico, hassiaco et norwegico; via humida tandem cobaltum ab omni peregrino metallo liber viti centum pondo cobalti, dum in calcem conue tuntur, quinque pondo augentur, quod augmentum a solo aere dephlogisticato deducit Auctor. III. Clar. succoru describit aquam Eppingen p. I 3,sem, quae perinde ac aqua illa Strausbergensis, ab

Acu ARDO descripta, nonnunquam rubet. IU. Clar. w1EGLEB asbestum coloris ponacei p. si 4 Zoebitet ensem examinauit, et in eius uncia tres drachmas et quadraginta quatuor grana terrae siliceae, tres drachmas et quinquaginta tria grana magnesiae albae, et viginti tria grana ferri inuenit. V. Clar. ΜRYER ex nonnullis experimentis p. si x suspicatur , phosphori acidum in parte viridi resino. sa soliorum delitescere. Cl. K1nwAN petrosilicem quendam, a Com. DEp. s 23. LAURA GA a S ad parandam porcellanam adhibitum, is Wismuthi continere, memorat. Clar. HERMA P. 328s π AEDΥ et succini et formicarum acidum ad regnum

vegetabile pertinere sibi persuadet. Coronidis loco addita est huic volumini vitas' s s.

sPaELΜANNI, ab eius discipulo TH. L. WΙΤΥwERO concinnata.

Fasciculi septimi siue primi Voluminis secundi p. 3.

initium facit Clar. SCHERLE, qui eodem artificio, quo tartari acidum, stiam nitri acidum suis vinculis liberare docet. S a II. clax.

278쪽

II. Clar. ByNOHEIM vernice, ex gummi copal, oleo terebinthinae et oleo lini parata, consueto a tisicibus modo, obduci suadet intus vasa cuprea et serrea, ut a rubigine, et vi fluidorum in illis contentorum rodente ac soluente muniantur, et pericula adducit, quae egregium esse consilium demonstrant. III. Ill. DKL1Us recenset experimentum, cum

puluere illo liquante in Ludovico aureo nouo ι- rosio captum. IV. Clar. wIE GLEB longam experimentorum, aleohol vini saepissime cum acido nitri destillando institutorum, seriem enarrat, ex qua coniicit, nitri acido debere suam originem sacchari acidum, quod ea ratione impetratur. U. Clari HRYER suas pharmaCopoeae Brunsvicensi annotationes adspergit, plurimas certe egregias; rhabarbarum in ducatu Brunsvicens feliciter cultum eiusdem esse essicaciae, quam quidem exoticum. Eximia sunt, quae de aquis destillatis et extractis monet Auctor. Cl. HKRΜSTA EDT flammam memorat, quae nascebatur, quum naphtham vitrioli, aliquoties iam ab aleati caustico abstractam, tertia vice residuo sali adsunderet. Cl. CRELLTUs excitat chemicos, ut similitudinem acidorum vegetabilium, praesertim acidi in musto et saccharo latentis, curatius examinent. Octauo fasciculo. I. monstrat Cl. HAGEN, essen- itiam ambrae potiorem parari cum naphtha vitrioli, quippe qu e optimam eius partem solvat. II. Clar. WrRGLEn in suis experimentis, et a gumentis, quibus primariam acidi saccharini indolem impugnat, pergit; obstat tamen Clariss. Utri

279쪽

Viri sententiae, acidum acetosellae acido sacchari imillimum, et sine nitri acido parabile. III. Cl. HEYEn suas adnotationes in pharmaco p. Io .poeam Brunsvicensem continuat; commendamus praesertim pharmacopoeis, quae Cl. Auctor de libquore cornu cerui succinato, de magnesia alba, de mercurio dulci, de ovoruhi oleo, de oleis aethereis, de strupo violarum qui sine stanneo vase egregie caeruleus parari possit , de tartaro emetico ac tartarisato monet; colorem caeruleum vitri, in quo aer dephlogisticatus ex nitro expulsus fuit, a magnesia nigra vitro inhaerente nos quidem deduceremus ; absinthium scatere tartaro vitriolato; sub titulo salis absinthii interdum venire salem com

munem regeneratum.

IV. I. L. PABSΥ scintillas electricas vidit, quum P. I I9- tabulas succoladae in modulo adhuc latentes in illa superficie, quae cum modulo in contactu erat, tangeret. Uta. Commentatio memorat inflammationem p. Iaa. cum magno crepitu factant, quum mixturae ex I 2

libris aleoliolis, 3 libris spiritus nitri et una libra nitri depurati, per Ia dies quiescenti, ignis suppositus esset, et plurima iam pars fluidi in vas excipiens transisset.

Cl. ScHRELA naphtham aceti sne acido salis p. 124, communis aut nitri nunquam nasci; nigredinem lapidis infernalis a cupri particulis immistis proscisci

asseuerat. Cl. ΜExEn foetorem acidi marini a P. Ias phlogisto derivat, et methodum tradit, ope cinerum clauellatorum alcati minerale ex sale communi extrahendi. Cl. STOR H obseruauit, sulphur peni-p. Iz7tus liquatum electricam circum se habere atmOsphaeram; B. du Rot de guttis labrifugis arcanis, P, Iso quae non esse videntur nisi arsenicum fixum, aqua solutum, et vegetabili quodam tinctura. Cl. ;y. ΕΝ - Ρ' ISI

280쪽

DE BERG in oleo cinnamoni, cardamomi et mai

ranae concrementa salis aemula obseruauit. P- Clar. CHEL Laus monita quaedam de Commutatione aceti in tartari vel sacchari acidum addit. P. 19S, Fasciculo nono Cl. CHEL Laus colligit, quae tum temporis de lapide ponderoso nota erant, et primam inuenti Generosissimi D LAUYAn mentionem inii cit. p. 2O8. Clar. voci L Ru de cerussa antimonii ex tribus nitri et una reguli antimonii parte parata, quae ut praeeipitaretur, in sti l lato nitri acido opus erat p. 2O9. Iis HERMAsTA EDT multis aliis modis impetrandi ex formicis acidi tentatis optime successit ille, quum formicas siccas plerasque adhuc vivas prelo Committeret, obtentumque sic acidum distillatione

depuraret.

p. a I9 -lU. CL cRκ tentamina naphtham nitri breuissima via obtinendi hactenus iam colligit. P. zz9--CI HAGEx refert, quum s CHOENWALDIUS tentaret, acidum ex ossibus digerendo ea in vasis clausis cum alcati volatili, vasa subito crepuisse, et semimortuum illum cecidisse; sulphureum, quo interdum inquinatur, lapidis infernalis colorem ab p. 23 O argento Viuo argento inhaerente proficisci. Doctiss.

DEHNE medicamentorum antimonialium praeparandorum recentius denuo commendatam rationem in

THEOPHARSTI , ALEXANDRI SUCHTENII, Bac

p- 23 r. VALENTi Ni et usiccuκro scriptis legit. Cl. wκ-ST RUΜn sub certis conditionibus a nitri quoque acido vitrum an etiam persectum λ) solui refert. P. 23 - Cl. HKRΜSΥAκnae expertus testatur, sal culinare aut cineres clauellatos vegetabilibus duris, ex qui 'bus oleum destillatione obtinere animus est,

nocere.