장음표시 사용
61쪽
Excitet, infelix dum requiescit amor.
furtim subit obrepens sopor. Sic tali loquuntur poetae, nec illi de trivio Catullus Carm.
Aut ut eam dulci devictam lumina somno Liquerit inmemori discedens pectore conjunx. Virgilitis L. 9 Aen. p. 337. Et juvenem Sarranum, illa qui plurima non te Luserat in sigriis facie multoqueIacebat Membra deo victus. Propertius L. 3. Eleg I s. 9. 2. Tu modo sertitio acuum me siste sugerbo, Atque hoc sollicitum vince sopore caput. Ovidius L. 3. Art. Amat. p. 648. Sunt quoque quae faciant altos medicamina somnos Fictaque Lethaea Iumina nobile premant. L. 3 Fast. p. 9. Blanda quies ictis furtim subrepit ocellis. Papinius L. I. Silv. a. p. 242.
sic victa sopore doloso Martia fluminea posuit latus Ilia ripa.
Alii percussum tempora maluerunt sic in suis fere omnibus habebat Ach. Statius est in duobus nostris: Min quatuor Heinsia nisci inque excerptis Lipsi probavitque Dou- et F. Conject C. I. post Franciscum Robor- tellum. Sed aptius videtur perfusum, quod in suis uretus, in Palatinis Gebhardus invenerant 3 nos in editione prima, in quatuor scriptis sedin sua tempestate nonnullos ita legisse monet Bernardinus Cyllenius. Vide sis Livinej notam hoc loco,is Lucam Fruterium L. I. Verisimit. C. Huic perfundendi verbo respondet verbum madere apud Nostrum L. et Eleg. I. M. 29. Vina diem celebrent non festa luce maderelis rubor, errantes e male ferre pedes.
ibidem Eleg. s. l. 87. A madidus Baccho seu festa Palilia pastor Concinet a sabulis tunc procul este lupi.
Papinius L. 3. Silv. I. Q. I. ad Herculem: Pacatus mitisque veni, nec turbii ira, Nec famulare timent; sed quem te Maenalis Auge Confectum hγasis, multo fratre madentem
Aliquantulo minus est dissundi quod valet, in hilaritatem solvi. Ovidius L. 3. Metam.
Forte Iovem memorant dissusum nectare curas
Seposuisse graves, vacuaque agitasse remissos
ejusdem ingeniosisssimi operis L. q. 764. Posquam epulis functi, generosi munere Bacchi
Dispudere animos. Statius L. 1. Achiil. s. 3. de Iove: Oceano emtebat ab hospite, mensis Laetus, aequoreo dissus nectare vultum. ML. 4. Silv. a. p. 3. Talis, ubi Oceani finem mensasque revisit Aethiopum, sacro di susus nectare vultus Dux superum secreta jubet dare carmina Musas
Et Pallenaeos Phoebum laudare triumphos. est omnino verbum laetitiae, etiam citra florem Liberi patris Cicero de Amicit. C. 3. ut in bonis amici quasi dissundantur, e incom
Speolabunt laeti jubenes, mixtaeque puellae: Di sun etque animos omnibm is dies. ML. . Pontic Epist. b. 7.
Ecce domo, patriaque carens, oculisque meorum, Naufragus in Getici litoris actus aquas;
aeua tamen inmeni ultum di undere caussa Possem fortunae nec meminisse meae. Apulejus L. 1. Metam. Ad haec ego insperato lucro dissust in gaudium C in aureos refulgentes, quos demtidem manu mea ventilabam, attonitin, Immo, inquam, domina, de famulis tuis unum putato G quoties operam nostram desiderabis, sidenter impera est aurem tralatio ab liquidae lucis serenitate desumta, dispulsis discussis a sole tenebris Lucretius initio L I. libi rident aequora ponti, Placatumque nitet dissus lumine coelum.
semperque innubiim aether Integit, e qarge dissus lumine ridet. Huic vero locutioni, dissundi vino , pulcre
convenit verbum cum primis elegans uvescere quo verbo utitur Horatius L. 2. Sat. 6.M. O.
Siccat inaequales calices conviva, solutus Legibin insamu seu quis capit acria fortis Pocula, seu modicis uvescit laetius.
62쪽
L i G. II. Nam posita est nostrae custodia saeva puellae, Clauditur taura anua fulta sera. Janua dissicilis domini, te verberet imber, Te Jovis imperio fulmina missa petant. 33
rongas o utinam, dux bone, ferim Praeses Hesperiae, dicimus integro Sicci mane dies, dicimus uυidi litium sol Oceano subest. Sed ino infundi vel laetitia, quid est nescivit hanc locutionem castior Latinitas reperies vero apud Macrobium L. . Saturn C. 3.
nam sicut in praecipiti saniem et levis a Ius impellii ita in me infusum , te a persum, parvus quoque dolor incitat in furorem paullo post illa ero scommata direrita laetitia eum, in quem dicuntur, infundunt, si virum fortem vituperes quasi salutis suae prodigum , c. dein de C. s. artus cibo somachum vel ventrem gravatur infusi vino sit similis insano Credo delicias fuisse illius tempestatis, qua praecipiti gradu in perniciem prolabebatur corruebat sermo Romanus. Tamen hunc hominem vir clari nominis auctorem vocat decorec perspicue loquentem , in Dil sertatione de comparanda L. L. Addere debebat, ubi eae- scribit meliores. Nam id ni sit , accedamus oportet Erasmo nostro , in Ciceroniano sic censenti sub Nos poni persona: BUL. En tibi Macrobius. NOS. Aesopicam corniculam mihi nominas ex aliorum pannis suos contexuit centones itaque sua lingua non loquitur, si quando loquitur , Graeculum Latine balbutire credas. Longiuscule exspatiati sui nus sed cum bona , spero , venia lectoris non nimium morosi. q. INFELIX DU REQUIEsCI AMOR J sic
scripti omnes sed primae editiones amans habent; quod fuit glossema vocis amor Theocritus Idyll. 23.
Ηelius Eobanus vertit: At tumulum mihi conde, meum qui condat
Daniel vero Heliasius: Et tumulum mihi conde, meum qui claudat
scis Propertius meus L. I. Eleg. 7. 2. 27. Si quando oras labens amor attigit undas, Mansuetis socio parcite litoribm. L. q. Elag. 4,'. 3 s. Ille equus ille meos in castra reportet amores, Cui Tatius dextras collocat ipse jubas. utrobique aliquid , quod huc faciat, adno
tavimus. 6. CLAUDITUR E DURA ANuA FIRMA
sERAJ firma erat in septem libri Gebhardi,
in quinque nostris. Statius autem mu- retus in suis fulta habebant; nec non excerpta M. Ant Pocchi MColotianti Heliasii, cum duobus Vaticanis in Perreji excerpti fulata erat sic Ovidius L. a. Amat Art.
Si tibi per tutum planumque negabitur ire , Atque erit apposita anua fulta sera.& L. I. Amor Eleg. 6 p. 2 8. Ferreus orantem nequicquam , anisor, audis. Roboribi duris anua fulta riget. recte nam fulcire est munire id quod operose demonstrari non debet itaque non curabimus numerum, sed Statii ac Mureliin Poechi Heinsiique scripturam amplectemur, ut altera ista concinniorem. 7. IANUA DIFFICILI DOMINI J Ita potior pars librorum , non dominae quam dominam non nimis difficilem fuisse , satis probat adposita custodia est ergo di cilis dominus ipsius Deliae maritus Ach. Statius lenonem intelligebat. Omnino male nam Deliam fuisse nuptam tot locis ostendit noster Albius, ut singula conquirere stulti foret laboris. Qitinimo hac ipsi Elegia illam adhortatur ut virum, custodes fallere ne vereatur. nam quum in mulieribus libertinis stupra non vindicarentur miseri mariti custodibus servis uxorum pudicitiam , quoad ejus feri poterat , cogebantur tueri , nisi si ipsi vellent suarum esse mercium conciliato. res. Insignis est locus Ovidii L. 3. Art. Amat. p. 6 II. Lua vafer eludi post ratione maritus , Quaque vigil custos, praeteriturus eram. Nupta virum timeat rata sit usodia nuptae. Hoc decet hoc leges usquepudorque jubent. Te quoque servari, modo quam vindicta redemit, Quis ferat ut falliti ad mea sacra veni.
sequuntur istic plura, quae non invitus le- ges,
63쪽
ALBII ΤIBULLI Janua jam pateas uni mihi victa querelis 1 o Neu furtim verso cardine aperta solae S. Et mala si qua tibi dixit dementia nostra, Ignoscas capiti sint precor illa meo.
ges, ut constet tibi de ratione hujus custo. diae invenies malia huc spectantia in libris
7. TE VERBERET IMBER saevo verbo uti. tur in re itidem saeva. Sic magnus magi ster L. 9. p. 669.2uantus ab occasu veniens luυialibus Haedis Verberat imber humum quam multa grandine nimbi In vada praecipitan cum Iupiter horridus ausi is
Torquet aquosam hiemem, ' caelo cava nubila rumpit. quem locum solenni illa sua grandiloquentia imitatus est Papinius L. 8. Theb. p. o 7. non tanta cadentibus Haedis Aeriam Rhodopen soli a nite et berat Arctos; Nec fragor Ausoniae tantus cum Iupiter omni Arce tonat; tanta quatitur nec grandine γrtis, Cum Libdiae Boreas Italos niger attulit imbres. Sed hoc ante me viderunt duo viri eximii, Jo Ludovicus de la Cerda Casi a Barrhius. Ego autem ipse videram, antequam illorum commentarios evolvissem. Saepe ita sit , nec potest aliter , in itinere publico. Verberandi autem verbum de omni impetu Vehemente usurpatur. Hinc bellicis machinis
dedit Cicero Philipp. . . . uid ille faceret inducias ' ante con ulis oculosque legatorum tormentis Mutinam verberavit. Vento Lucretius L. 4. 26O. Ventus enim quoque paullatim cum verberat,
Acre ferit frigus. Valerius Flaccus L. I. M. 639. Illam huc atque illuc uno torquens verberat
' Nunc stridens Zephγris aufert Notus. Grandini Horatius L. 3. Od. I. st . 29. Non verberatae grandine vineae. Poeta vetus Priap. Carm. 6 I. Nec sium grandine verberata dura. Dracontius Hex. '. s.
Non glacies districta domat , non grandinis
Nivi Papinius L. f. Theb. s. 39o.
Talis verborea irides niυ terberat agros Iupiter. Fluctibus Horatius L. 3. Od. 27. s. q. Hostium uxores. puerique caecos Sentiant motus orientis Austri, Aequoris nigri fremitum, trementes Verbere ripas. Seneca Hippol. st . .
idem Oedip. g. O. Eupemque saxis asta dirimentem freta Squamvis quieti, verberant fluctus maris. Aeri Lucretius L. 4. y 939.2nteriorem etiam partem spirantibus aer Verberat, hic idem cum ducitur, atque restatur.
II. E MALA I QUA TIBI DIXIT DEMEΝ
ΤIA Nos TRAJ saepe convicia foribus facie. bant amantes exclusi, saepe blanditias ingerebant. Horatius L. 3. Od. o. Extremum Tanaim si biberes, L ce Saevo nupta viri, me tamen asperas Porrectum ante fores objicere incolis Plorares Aquilonibus. Ovidius L. I. Amor Eleg. 6. s. 73. Vos quoque crudeles rigido cum limis se , Duraque conserva ligna valete seres. L. 3. Art. Amat P. 8 I. Ante fores jaceat Crudelis anua, clamet Multaque submisse multa minanter agat. Initio Remediorum Amoris, ad Cupidinem trime nociturna frangatur janua Ha
Et tegat ornatas multa corona fores. Faciotant furtim juυenes, timidaequepuellae: Verbaque dent cauto qualibet arte viro.
Et modo blanditia , rigido modo jurgia post
Dicat exclusus flebile cantet amans lPropertius L. I. Eleg I6. s. 7. Ianua vel domina penitus crudelior ipsa,
Quid mihi tam duris clausa taces foribi r quae compluscula istic sequuntur. Lucretius L. II73. At lacrimans exclusus amator limina saepe Floribus cin seriis operit, posteisque superbos Unguit amaracino, eae foribin miser oscula figit. Phaedromus Plautinus suaves itidem nugas effutit
64쪽
L 1 n. I G. II. Τe meminutae decet quae plurima voce peregi Supplice, quum posti Jorea serta darem. I ii quoque ne timide custodes, Delia, falle. Audendum est Fortes adjuvat ipsa Venus.
effutit ad ostium, Curcul Act. I. Sc. I. Mel- Istissimus Secundus noster Juliae Eleg. 2. Disce gradum mediis suspensum ferre tenebris Et per dilectas ire redire vias: Et rigidos cithara postes mollire per umbram,
Sertaque cantatis addere cardinibus, Dum nocturna tibi demulserit aura calorem, Et matutinae collacrimentur aves. I 2 CAPITI IN PRECOR ILLA MEOJhaec
erat consuetudo satisfaciendi, si quando aliis male essent precati, illis praesentibus ut optarent in caput suum ut recideret quidquid mali in ipsos dixissent. sic Acontius optat sibi ipse morbum a Diana inmis sum Cydippae, quam ipse callido commento in perjurium adegerat, Epist. p. 27. Maceror interdum, quod sim tibi caussa dolendi: Teque mea laedi calliditate puto. In caput haec nostrum dominae perjuria quaeso
Eveniant poena tuta sit illa mea.
Thyestes in cognomine tragoedia, D s. quidquid est, fratri, precor,
Gnatisque parcat omnis in bile hoc caput Abeat procella. vide sis M. Ant. Muretum L. I et Var Lecst. C. 4. Tale quid hodie habent in usu Persae, non quidem in satisfactione, sed in quadam quasi devotione Satrapae enim vel abituri peregre et redeuntes, regis pedem dextrum, ipsi utroque genu flexo, osculantur, fronte contingunt, si quod sit in omni osculatione , reverentiae gratia deinde regem a tergo circumeuntes iterum atque iterum eadem cerimonia defunguntur ter enim repetunt. Hoc qui facit, creditur in caput suum derivare si quid regi inmineret rei sinistrae. Privatae quoque sortis homines, in testifcatione incredibilis eujusdam benevolentiae,
manum circa amici caput ter rotantes, dice.
re solent , Si quid tibi minantur fata , id omne capiti sit meo. Auctorem habeo Petrum delia Valles, virum nec futilem cierum Orientalium prudentissimum , Persic. Epist. Il ira tre olle intorno a Re, signi
fica , chicio D, di olers piglia sepra di se gni
mala entura che a Re potesse occorrere. Cerimonia di molio aptio, e diυotionei sata di farsi solo a Priiscipi , o a persone sopra modo
amate Esuo farsi anche priυatamente con a se lice mano, intorno alla testa di hi si uole e s lio diro in tale alto , inni male, traυ lio tuo, si spra di me. Mos ipse nec veteri Latio ac Sabinis incognitus fuit. Valerῖus Maximus L. 2. C. q. X. s. Cum ingenti pestilentia Urbs agrique a tarentur, Talesius vir locuples, rusticae vitae, duobus fili filia ad desperationem usque laborantibus, aquam calidam iis a foco petens, genibus nixus, Lares D miliares, ut puerorum periculum in ipsius caput
Ιη. FLORIDA ERTA sic quidem nostri libri tamen malo florea, quod in sui manuscriptis se invenisse testatur Ach. Statius Comment in Catuli p. 3o. Vide notata ad Eleg. I. p. s. Is AUDENDUM 4sΤ FORTE ADIuvΑΤΙps VENus. Quod hic Veneri , id apud
Ennium Fortunae datur, L. 7. Annal. Fortibus es Fortuna viris data. Terentius horna Act. I. Sc. q. p. s.
ergo saec quum ita sint, Antipho, Tanto magis te adυigilare aequum es fortis
Nec satis audent, quibus mentis consilia parum sunt firma ecce tibi ejusdem amabilissimi poetae Chaeream, periculos optati jam
potitum, Eunuch Act s c. 8. . 4. quid commemoremprimum aut laudem
Illumne , qui mihi dedi consilium ut facerem ' an me qui ausus sim
Incipere ' an Fortunam conlaudem, quae gubernatrix fuit, Duae tot res, tantas, tam oportune in unum conclusit diem' Virgilius L. Io Aen. p. 284. Audentes Fortuna juvat. Deinde Venus Fortunae facta est comes OvIdius L. I. Art. Amat. V. KO8.
Colloquio jam tempus adesi fuge rustis longe
Hinc pudor. audacem Forsque Venusque juvant.
ML. Σ. Fastor M. 81. de Tarquinio adoles ente:
65쪽
ALBII IBULLI Illa favet seu quis juvenis nova limina tentat, Seu reserat fixo dente puella fores. Illa docet furtim molli descendere lecto.
Illa pedem nullo ponere posse sono . illa
Ardet; injus stimulis agitatus amoris
Comparat indigno vimque dolumque toro. Exitus in dubio es tentabimus ultima, dixit. Viderit , audentes Forsne Deusne juvet. Cepimus audendo Gabios quoque. apud eumdem Hippomenes L. Io Metam. 6. Sed cur certaminis hujus Intentata mihi fortuna relinquitur ' inquit. AudenIes Deus ipse juvat.
Verum enimvero quod ista Ovidiana sint huic Tibulliano simillima, ideo sibi persuasit Achilles Statius hoc totum non esse nostri poetae γνησιον in quo ego eum errare ac decipi arbitror nam certe haec Albiana illis Naso nianis tempore sunt priora. Plura in hanc rem dabit tibi Hieronymus Columna Comment Ennian. p. 73. editionis nuper pulcerrime recentatae MNic. Reus nerus Symbol. Imp. Class. I. C. 7.18. IX DENTE clavi dentata serae inserta Bene haec exposuit C Salmasius Exercit Plinian. p. 28. nam minoris momenti sunt, quae Turnebus habet L. I 6 C. q. 19. Tu Row MOLLI DECEDERE LECTO Vix puto Latine dici lecto decedere, pro eo quod est, surgere de lecto quare unice amplectoriou Zae P. restitutionem verissimam, descendere quam quum ille neglexerit munire auctoritatibus bonorum scriptorum, has
ego partes suscipiam Tricliniares lecti erant humiliores lectis cubicularibus. Rursus Ipsi cubiculares aliis alii altiores. Varro lib. . de L. L. Luod si esset analogia petenda in supellectiles omnes lectos haberemus domi ad unam formam, aut cum fulcro aut sine eo, nec tum ad tricliniarem gradum, non item ad cubicularem. Ejusdem operis lib. . Quia simplici scansione scandebant in lectum non altum, Scabellum, in altiorem, Scamnum. Duplicata scansio, Gradus dicitur , quod geritur ab inferiore in veriorem. Hos gradus a Sabinis, ut alia multa , accepisse Propertius meus credibile facit L. 4. Eleg 4. p. 8s ubi de Tarpeja: Prodiderat portaeque fidem , patriamque ja
Nubendique petit ouem velit ipsa, diem. At Tatius, neque enim sceleri dedit hostis ho
Nube, ait, e regni scande cubile mei. Dixit c ingestis comitum superobruit armis. Virgilius, Romani moris ubique retinentissimus, ad ipsius ovis majestatem adcommodavit sic enim Juno L. 12. Aen. Juturnam adfatur, '. q2. mpha decus fluviorum , animo gratissimansro, Scis, ut te cunctis unam, quaecumque Latinae Magnanimi Iovis ingratum ad cendere cubile, Praetulerim, coelique libens in parte locarim. Valerius Flaccus L. 6.9. s.
Pacta quod Albano coniunx Medea tγranno: Nescius , he , quanti thalamos adscendere monstri Arserit , atque urbes maneat qui terror A
Lucanus L. 2.9.D6. sa coronato non pendent limine serta, Infulaque in geminos discurrit candida postes, Legitimaeque faces, gradibusque acclibis eburnis Stat torus , picito se discriminat auro. Et hoc quoque ab exemplo coelesti. Valerius Flaccus L. F. p. sis. Hinc Veneris thalamos, semperque recentia sertis Tecta petit tis jam dudum prosilit aliis Diva toris, volucrumque exercitus omnis Amo
Ac prior hanc blandis supplex Saturnia dictis Adgreditur. Silius, de Syphace, L. 7. p. I. Virgo erat eximia specie, claroque parente Hasdrubalis proles , thalamis quam cepit ut
Ceu face succensus prima taedaque jugali,
Vertit opes gener ad Poenos. Nasonem vide, loco bene huc faciente, L. 2. Fastor. p. 3 3.&L. Io Metam P. 462. Ut autem in hac re scandere dicebant, Se ad secendere , Minscendere; sic etiam desicendere. Plautus Asinar Act. . c. i. in illa ridicula lege, quam Cleaeretae lenae praescribit Diaboli parasitus, p. 29. Susticiones omnes abs se surget, Neque
66쪽
L 1 n. q. G. II. Illa viro coram nutus conserre loquaces, Blandaque compositis abdere verba notis.
Neque illaec ulli pede pedem homini premat. Cum surgat, neque in lentum Mycendat proxi
Neque cum descendat inde et cuiquam a
Auctor Ciris p. 2o8. Cum furtim tacito descendens Scγlla cubili Auribus arrectis nocturna silentia tentat; REt pressis tenuem singultibus aera captat.
Tum suspensa levans digitis sigia primis
in eodem negotio uis est Naso verbo delabendi quod tantumdem alet ac furtim descendere L. 3. Amor Eleg I p. 9. Per me decepto didicit custode Corinna
Liminis adstricti sollicitare fidem
Delabique toro tunica velata recincta; Atque inpercussos non te movere pedes. Apulejus L. f. Metam. Postquam sulcatos intrahens gressus cubile solitum conscenderit, jam inpue porrectus exordio somni prementis inplicitus alium soporem flare caeperita toro delapsa, nudoque sigio pensilem gradum paullulatim minuens, c. Ceterum Dou Za , ut ad illum redeamus vere, sagaciter hunc locum restituit ex antiqua scriptura libri Sta. tiani, in quo erat discedere quod postea in Gebhardus in Cometini membranis, cintino scio Nic. Heinsius invenit nam in hoc verbo saepe ita peccatum fuit Ovidius, ipso fine L. et Art. Amat. Lusus habet finem: γcnis descendere tempus, Duxerunt collo qui juga nostra suo. ante Nic. Heinsium discedere legebatur, nec probo sensu sermone inepto Haeret etiam nunc idem mendum in Albio nostro,
Tunc me discedens deυotum femina dixit. nos illud suo loco eluemus Derepere, quod e Frisingensibus scidis huc protulit ruterus, vehementer placeret, nisi obstarent tot clara pro descendendi verbo argumenta. Ceterum in gratiam elegantium ingeniorum poe- flos studiosorum neque enim ad Demeas Timones haec ablegata volumus, nec Darapti felapionibus suum invidemus supercilium non possum quin aliquid adjiciam ex
cantilena quadam Petri Cornelii Hoos dii, quo viro cave credas quidquam perfectius ex hac nostra urbe umquam prodiisse. Secutus est ille, ut videbIs, masonem Mnostrum simul Albi uinci sed ita secutus , ut negare audeam hos ipsos Phoebi olores aut mollius potuisse aut melius. Sic igitur Hoof diu noster, ad Venerem conversus: Schreumende aeghden, en onervaereior es nighγ manneer Vilus hae ' reeet horte En moedi in sorten. Dan leerimen, luchrigh, en achien ed i
laeten En Ioehendi hraehen an de deur en trappen, Die 'i illen hiappen. illam auream aetatem hodie non nisi abortus quosdam videmus poesios eroticae, fere ex aliquo lacu Celtico petitos, eosque quam maxime distortissimos. Non linguae haec culpa est, sed artis cum ineptorum.
2I ILLA VIRO CORA NUTUS CONFERRE
LOQUACΕs coram viro est, viro praesenteracvidente, nec tamen intelligente nutus notas, de quibus ex composito convenerat inter mulierem atque amatorem Carolus Sig
nius .hunc versum, .sequentem Blanciaque compsitis abdere verba notis, nec intellexit, atque etiam comi pit , dum addere pro abdere legi vult L. 2. Emend. C. 8. contra Francisc. Robertellum , qui primus abdere ex scriptis libris reposuit, praeclaro judicio. Ponam ipsa Sigoni verba Venus docet pedem nullo ponere posse sono cum furtim e cubiculo exit mariti. Illa eadem docet puellam cum praesente marito nutus loquaces conferre, γε compositis notis blande terba addere, fallendi cauis id est, falsis ui
bus falsa verba, quia amorem prae se ferunt , ω maritum decipiunt, addit. Quis credat vibrum tam excellenter in literis versatum potuisse tam turpiter se dare , tantum ut rejI-ciat atque exagitet adversarii sui sententiam 3 Sed Robertelli emendationem tamquam tripode profectam amplexati sunt homines
eruditi, explosa Sigoni interpretatione Sa Era ne
67쪽
ALBII IBULLI Nec docet hoc omnes sed quos nec inertia tardat, Nec vetat obscura surgere nocte timor.
ne Ach. Statius in multis libris abdere invenit in quibusdam reddere. Nos quoque abdere vidimus in alter Wittiano ; quod Colotianus tres Vaticani , apud Hein sum confirmant itemque excerpta Antonii Perreji ceteri addere habebant. Sed nec numerus, nec junctae umbone phalanges, ut ait poeta quinas, tanti hi esse debent, ut ratio propterea deseratur. Saepenumero verbum abdere abiisse in addere, contra adde re in abdere, selectis aliquot exemplis ostendit Gebhardus. Cui junge , si operae erit, Franc Sylvium in Cicer orat pro Cluentio C. 61. Simeonem Bosium in L. 13. ad Attic. Epist. o. Jo Isiacium Pontanum in Macrob. L. 2. Saturn C. Ia Io. Fred Gronovium in Senec. Thyest. p. 994. Albium nostrum commode expressit Naso equitem eques, L. I. Art. Amat. p. 37. Nil opus es digitis, per quos arcana loquaris: Nec tibi per nutus accipienda nota es. Epist. Helenae, . 8 I. Ah quoties digitis, quoties ego tecta notavi Signa supercilio paene loquente dari Plenius etiam ac luculentiti L. I. Amor. Eleg. 4. . a. Eleg. s. . . Eleg. II apud Heliodorum quoques Achillem Tatium, aliosque Eroticorum scriptores, multa talia reperies, ad colloquium hoc elingue spectantia. Tetigit Michael Marullus in meretrice vetula L. I. Epigr. 2. Donec rugosa vultus mutante senecta, Vilis amaiori is gravisque suo s. Tum demum faciem,m formae mata damna
Conqueri auxilium quaerere ab arte
Et modo compsitum blanda latus arte molere; Saepe ocis tardos sollicitare viros. Nunc pariter digitisque loqui, nutuque fideli, Verbaque de lac tis mutua ferre notis. vide nostrum infra Eleg. . . I9. Nasonem L. . Trist. 9. 33. Isidorum L. I. Etymol.
C. 23. 24. NEC VETAT OBSCURA SURGERE NOCTE TIΜOR Non ludet operam, qui Pro Nocte sub obscura quis te spoliaυit amantem 'iguis tetigit ferro, durior ipse, alus pCeterum in libris nostris hic, in illis primis editionibus, sequuntur hi duo versius:
En ego quum tenebris tota vagor anxius urbe, Securum in tenebris me facit esse Venus.
in longiore , siquidem legitimus foret , egendum suspicare tota vagor aῬius urbe h. e. qtulm vagabundus circum lustra oberro in aviis urbis regionibus nam certe non anxius Vagatur, quem Venus securum facit Merant lupanaria fere aut in Subura, aut in Sum moenio. Hinc cretrices acutus ille Hispanus, ocoso nomine uxores Voca Summoeniana L. 3. Epigr. 82.
Conviva quisquis Zoili potest esse
Summoenianas coenet inter uxores,
Curtaque Ledae sobrius bibat iesta. Sed nulla caussa est, cur laboremus in emendando versiculo insititio , atque alienigena quem pater suus formavit in effigiem verborum Ciceronis, quantum quidem ejus conscere valuit, L. I . ad Attic Epist. . de Bruto semper ad me omnia perscribito, ubi sit, quid cogitet quem quidem ego spero jam tuto vel solum tota urbe vagari posse. In pentame-rro autem tanta est varietas, ut minime liceat de mangonio non suspicari. Noster secundus, secundus item ittianus, d Cobbertineis habebant, Praesidio noctis sentio adege Deam. Wittianus prior, Non mihi no se quies, non mihi nocte sopor. Sedis in hoc, in altero Witti codice, pro diversa lectione in margine ad pinxerat recentior manus Securum in tenebris cc nisi quod prior ire praeferret, non est legiturin ipsa Venus. Alia nihilo meliora apud alios reperies, si voles. Hac tanta utilium hominum licentia commotus caliger, totum distichon delevit tamquam ridiculum, is commictile. Merito sane. In excerptis M. An P. Pocchi notabatur Suppositus est Auruspice, ut uni reposuit Pontanus , Usque meum usos ad latus haeret Amor. Est hic mendum in voce Auruspice scribendum , ab Aurispa. pertium contulerit, L. 3. Eleg I . itemque raehilles quoque Statius ita scriptum reli- Ovidium , L. a. Amor Eleg. 6. Hunc Albi quit E in eteribus libris. ULM tamen nostri locum ante oculos habuit auctior Ele. t ex imatur commentum enim e se Aurispa cu'giae in obitum Maecenatis, p. ljusdam dicitur. Pontani fuerat , sique meum custoi
68쪽
Vulneret, aut rapta praemia veste ferat.
custos ad latus haeret Amor de Pontano non multum nunc quidem laboramus nota est Mus sinistra liberalitas in Catullo, quod invitus dico: de tanto viro, de tali ingenio. Sed nimis scire velim, verum sit, necne sit , id quod de commento Auris pae modo audivimus. Illo enim semel comperto, iam nobis secure liceret arbitrari super aeta te eorum librorum , in quibus hic eis cu- Ius, Securum in tenebris, scriptus reperiretur. reperiri enim alios codices , qui hic loci lacunam habeant, testis est M. Ant. Muretus. Floruit autem Joannes Aurispa, homo Siculus, non multum ab initiis aeculi quinti decimi, Latinae a Graecae eruditionis nomine celeberrimus, versu quoque 3 prosia oratione plurimum valere creditus fuitque ab epistolis Latinis secretarium apostolisum tunc Vocabant Eugenio quarto. Qui Eugenius factus est pontifex maximus A. 143 I. Ortuti A. 4 6 auctores liab eo Raphaelem Naphaeum qui ab oppido natali Volaterranus vulgo appellaturo L. I. Comment. Urban Angelum Decembrium L. I. do Polit. Liter Paullum ovium in Elogio Jo. Franc. Poggii; Baptistam latinam in vita Eugenii V. Vertit autem e Graeco, atque . in lucem protrusit, Archimedis opera, itemque Hieroclis commentarium in Aurea Pythagorae Carmina, Philisci Consolatorium ad Ciceronem in Macedonia Ysulantem Maximis hunc Aurisipam laudibus saepe tulit Antonius Panormit in Hermaphrodito, libello nondum edito, nec umquam edendo unde didici, Florentiae habitasse , gratum jucundum Cosmo Medici, atque inter primos
Italiae eruditos numeratum uno epigrammate defungemurci cetera enim sunt nimis spurcidica.
Si quis erit priscis aequandus, Cosme, poetis, Etsi i Phoebus Pieridesque faυent Si quis vel loquitur, etsplendida faeta reponit, Mercurium videm cujus ab ore loqui. Si quis erit linguae doctus Grajae sque La
Si non Aurissa est hic, pariis velim.
isquis in hoc mecum non senserit , arbiter
Non fuit aut certe olim ille fuit. Hac ratione Zoilum fuisse oportet Franciscum
Philelphum, virum suae aetatis multo doetis. simum , ad quem collatus Panormita nimius migator est. Is lillelphus Aurispani hunc vix pro semidocto habet, L. 3. Epist. 7. L. s. Epist 8.16.32. . s. Epist. 2. Aliquantoclementius censebat Lilius Gregorius Gyraldus, Dial i, de Poetis suorum temporum : Ioannes Aurispa, Siculus, orator, in aliquo poetarum ordine reponi potes, quippe qui Graece Latine probe doctus esset carmina tamen eyus, quae ipse legi, nescio quid Sicularum errarum
habere bidentur fuit enim eo tempore , monondum exquisitae literae in lucem redierant. Vixit autem errariae ad summam enectutem ,
in preci halitus a Uris principibus, qui
eum locupletem reddiderunt. Certe inter Panormitae lusus exstat unum Aurispa epigramina, unde Gyraldi judicium pulcre posti firmari sed est hoc ipsum flagitiose inpurum.
dixit rapia seri est enim rapere violenter tollere noster L. 2. Eleg. q. p. 23.
Aut rapiam suspensa sacris insignia fanis.
Raper atque abire semper adsuevit lupus.
aliae sonem eleganter ficta voce Varro volcavit, qui juris obtentu rem raperet alte. nam, apud Nonium Marcellum Praetor no-
se eripui mihi pecuniam ; de ea questum ad
annum leniam ad novum mas ratum quum
hic rapo umbram quoque spei Ieυorasset. Ad sui
temporis mores haec nostri verba exposuit Cylleniis sci circitores es urbis usodes quem nocte invenerint sine facibus, aut in carcerem detrudunt, aut arrepto palliolo praemium expostulani. Alii, non ignari praemiatores dici praedones nocturnos , tamen poetam respicere opinantur ad consuetum his vespertilionibus dudum , qui veste capta, quo praemio eam redderent , paciscerentur , nec nisi eo soluto dimissuros minarentur. Male praemium
saepe idem est quod praeda , praesertim in re bellicain venatica quibus duabus artibus
suam ferme artem comparare solent laver. niones Virgilius L. II. Aen. p. 78. Multaque praeterea Laurentis praemia pugnae
Aggerat, dii longo praedam jubet ordine duci.
69쪽
ALn II IBULLI Quisquis amore tenetur, eat tutusque sacerque Qua libet insidias non timuisse decet.
Non mihi pigra nocent hybernae frigora noctis; 3, Non mihi, quum multa decidit imber aqua.
Lenius es sudium , sudium tamen , alitecapta, Aut lino, aut calamis praemia parva sequi.
L. f. Fastor. . O . Et dederat fratri Boreas ius omne rapinae Ausus Erechthea praemia ferre domo. Hinc dicti praemiatores ut a praeda praedatores qui quam non paciscerentur, sed potius Mercurio praesente rem agerent, Osten
dit ille argutus nequam apud Petronium, ubi forum describit rerum furtivarum es uum ergo, ipsi raptum latrocinio pallium detulissemus, ut occasione opportunisma coepimus, atque in quodam angulo laciniam extremam concutere, si quem forte emtorem splendida esis posset inducere. tu illic plura vide. Praecedit apud nostrum, qui corpora ferro Vulneret hoc vocabant grassaria homines ipsos grassatores. Inlustre exemplum est apud Tacitum L. 3. Ann C as in lusio, P. Scipione Us otium foris, foeda domi lascivia, qua Nero itinera urbis, cis lupanaria, iis deverticula, se servili in dissimulationem sui compositim, pererrabat comitantibus qui raperent ad venditionem exposita, obbiis ulnera inferrent adversus ignaros adeo, ut ipse quoque acciperet ictus, ore praeferret. Deinde ubi Caesarem esse qui grassa resur, pernotuit , augebanturque injuriae adversus viros feminasque insigne , e quidem permissa semel licentia sub nomine Neronis, multi propriis cum globis eadem exercebant, in modum captiυitatis nox agebatur. Suetonius Ner. a 6. Pos crepusculum satim arrepto pileo , vel galero popinas inibat, circumque vicos vagabatur ludibundus, nec sine pernicie a men siquidem redeuntes a coena verberare, ac repugnantes vulnerare, cloacisque demergere insueverat, tabernulas etiam fingere, es expilare , quintana domi constituta, ubi partae Grad licitationem dividendae praedae precium assumeretur. Ac saepe in ejusmodi rixis oculorum, G vitae periculum adiit, a quodam laticlaυio,
cujus uxorem attrectaverat, prope ad necem cae
sius. His ictibus, mictuum notis quomodo ille mederetur, docet Plinius L. 13. C. 22.
Thapsia es in Astica vehementissima. uidam
caulem incidunt per messes in ipsa excavant radice , quo succus confluat , arefactumque tollunt. Alii folia, caulem , radicem tundunt in pila, di succum in sole coaritum diυidunt in pastillos. Nero Caesar claritatem ei dedit nisi imperii, nocturnis grassationibus conterberatam faciem illinens sibi cum ture ceraque e sequuto die contra amam cutem sinceram circumferens. Juvenalis Sat. 3. p. 3O3. post rixae nocturnae imaginem nimis graphicam, quam vidissi te juvabit: Ne tamen hoc tantum metuas : nam qui spoliet te
Non deerit, clausis domibus, squam omnis ubique aea catenatae siluit compago tabernae. Interdum efferro subitus grassator agit rem. Ceterum rapta praemia se ferat est in duo. bus nostrisci sic tamen ut alter habeat in margine petat, quasi pro correctione ego istu malo sic modo apud Nasonem vidimus , Erechthea praemia ferre do=no neque aliter Propertius loquitur L. 2. Eleg. 23. st 68. Spargere e alterna communes caede Penates, Et ferre ad patrios praemia dira Lares. Phaedrus L. . Fab. 7.
Stet hoc feretis pro justitia praemium
Non cito dimitti, verum cruciari fame. Ovidius Remed. Amor. p. Is 8. Vince Cupidinem pariter Parthasque sagittas: Et refer ad patrios bina tropaea Deos. Terentius Eunuch Aet. s. Sc. 8 p. 27.
quo itis donum praemium a me optato id optatum feres. ubi Donati excerpta notant, donum munus tam ante factum quam post factum dari, praemium non nisi post factum esse. Id quod convenit praedae quoque nocturnae. Noster L. 2. Eleg. II9. Ut Messalinum celebrem, quum praemia belli Ante suos currus oppida icta feret. tamen quin o petat possit ferri , non ambigo dixit enim Propertius L. 3. Eleg II, IO'co jam nobis citato.
70쪽
L I. E L E G. II. Non labor hic laedit, reseret modo Delia postes, Et vocet ad digiti me taciturna sonum. Parcite luminibus, seu vir seu femina fias Obvia celari vult sua furta Venu S. Neu strepitu terrete pedum, neu quaerite nomen, Neu prope fulgenti lumina ferte face. Si quis inprudens adspexerit occulat ille, Perque Deos omnes se meminisse neget. Nam fuerit quicumque loquax, is sanguine natam, Is Venerem e rapido sentiet esse mari.
3Σ VOCE AD DIGITI ME TACITURNAso NuM Minus recte Turnebus nam Turnebus homo fuit hanc digitorum concrepa tionem exponit de re quam facile nulloque negotio adsequimur is levi quodam velut sono nutu jubemus Mobtinemus, L. 2 o. Adv. C. I 3 idque confirmat hoc Martialis versiculo, L. 3. Epigr. 82. Digii crepantis signa novit euntichus. Is vero gestus erat matulam poscentis sequitur enim statim apud Bilbilicum poetam, Et Alcatae suscitator urinae Domini bibentis ebrim regit penem. Tamen haec eadem repetuntur L. 29. C. Ο unde hauserunt illi, qui Notas nobis Variorum concinnarunt. Nihil minus facit ad mentem Tibulli tu intellige signum nocturnum, quo Delia innuerit amatori suo velles clam culum descendere,, fores aperire. ita recte subodoratus est Gonsalius de Salas ad Petron p. 97. contra amator sui adventus signum dabat exscreatione noster Elegia hujus libri septima, P. 33. Non frustra quidam jam nunc inlimine perstat
Sedulus , ac crebro pro Dicit a refugit: Et simulat transire domum e mox deinde re.
Solus bi, ante ipsas exscreat usque fores. quae Verba commemorat Naso L. 1. Trist. I. 46o, ubi prolixa mimesis nostri Albili Scit cui latretur , cum solus obambulat irae:
Cur toties clausas exscreet ante fores. Interdum sibilo. Apulejus L. . Metam. Sed heus tu, inquit Charite, quam probe se conteriitra omnique comite viduatus , prima igilia fores meas tacitus accedas, unoque sibilo contentus, nutricem istam meam opperiare quae claustris adhaerens excubali adventu tuo nec
secius patefactis aedibus acceptum te nullo lumi-
ne conscio ad meum perducet cubiculum. 33. PARCITE LUMINI Bus festiveri quasi metuenda foret orbitas oculorum , si quis forte duos amantes vidisset conludentes. Haec eos poena sequebatur , qui numen aliquod conspexistent invitum, quamquam ignari ipsi atque inprudentes quam rern,issimul hiinc nostri locum , clarissima perfudit luce Vir Inlustrissimus Ezechiel panhemius Observ. in Callimachi Hymnum Palladis Q. 78. Propertius L. . legis, verbis vetulae sacerdotis Bonae Deae ad Alcidem p. 3. Parce oculis, hospes, lucoque age cede verendo; Cede agedum, ta tuta limina linque fuga. 39. FUERIk QUICUMQUE LOQUAX J Ovidius L. Σ. Art. Amat p. 6Os. O bene, quod frustra captatis arbore pomis Garrulus in media Tantalus aret aquai Praecipue γtherea jubet sua sacra taceri. Admoneo, veniat ne quis ad illa loquax. Venus in fine sui Hymni , qui Homero adscribi solet, graviter comminatur Anchisae ne jactare velit in amore se mixtum fuisse cum inmortali Dea ni caveat, fore ut eum ardenti fulmine feriat iratus Iupiter. Nec ideo tacuit iuvenis gloriarum plenus idcirco ful-rninatus est, . c. coelesti igne adflatus , ut tamen viveret addunt Malterum ei oculum excussum vide Hyginum Fab. 94. Servium in L. I. Aen. p. 62 I in L. et '. 6 8 ubi ita
Anchises ipse: Iam pridem inlisus diυis,' inutilis annos
Demoror ex quo me divom pater atque hominum rex
Fulminis adflavit ventis, er contigit igni. Tale quid de Ixione, quamquam decepto in Junonis concubitu, narrat Lutatius in Papin. L. 4. Theb. ' D 9. 39. o. Is SANGUINE NATA , Is VENE B REM