Caroli Paschalij Regis in Sacro Consistorio consiliarij Legatio Rhætica

241쪽

R HAE T I C A.& ubi cuique allatas contra se accusa tiones repellere liceat. Praestent ergo

ut iis, qui has propter causas patria,&penatiotis extorressi int, fide publica veniadi huc potestas fiat. Qus omnia

sic accipi volunt,ut non idcircoRhaeticam libertatem, quam saluam cupiunt,minui postulent,sed ut nequid contra praescriptum iuris, & antiquae consuetudinis admittatur. Hςctam aequa si non impetrauerint, enimuero pagis affatim fore occasionis circum

spiciendi quibus ea rationibus conse qui possint. Se quidem ad suos continuo redituros.Me summopere rogat,

ut ad hςc impetrada sibi adiutor esse velim Illud potissimum,utliceat epiccopo legitimis modis tueri causam suam. Nec enim par esse, ut tali viro quispiam negotium facessat.Id tamen i quis tentaverit, intellecturus, in quiunt, est, eam rem pagos aegerrime ferre, non selum catholicos, sed &pr'testantes. Sperare se,me huic tam

242쪽

' iusto desiderio cumulate satisfacturum. Benigne, di benevole respondi, pollicitusque sum, quicquid in manu mea sit,id me enixe praestaturum,cludad meliorem statum omnia perduci possint. Tuc multa suspicio fuit, istos non soluiti impulsu Fuentani , sed ediarum primor quiessent in Helvetia, quaerere nouam occasionem aduersus Rh tosi quos per speciem tuendae Rh ticae libertatis, Helvetici iuris facere tentarent, & rem tantam ab hac iulcij forma inchoarent.. Caeterum sumptus ad eum usque diem a cohortibus facto qui in ingen- ltem summam excreuisset, eoS Omney, ad quos ea res pertinebat, mire anxios habuerunt. De ea re mecum curate

actum est ab iis,quorum maxime eatri pecuniam solutam esse intererat, qui fuerunt multi mortales ; in his duces

praesidi j, qui pro debitoribus sponso

res fuissent. His dixi, me summa fide, ac diligentia daturum operam,Vt reXi

243쪽

pro sua erga Rhsticam gentem beneuolentia, pra stet, ad se quantum spectat,ne sua fides communitatibus one ri, aut fraudi sit. Qua de re cum imtentiis, ac saepius actum esset, aequum eam rem tractantibus visum , ut id Vnum aes alienum, quod pro faederibus restituendis contractum esset , intres partes aequales diuideretur, qua rum unam Rhaeti, alteras illi, quorum foedera restituta essent, si omnibus ita videretur, dissoluerent. Inter haec Helvetios parare se bello

quotidie, constanterque nuntiabatur. QiΗrebant omnes,quae reS eΟS tamVehementer in gentem Rhaeticam ani maret. Qvid ita Helvetia in vicinos,& foederatos tantis animis insurgeret Prudentiores fatebantur, satis esse causi; ex eo, quod in personis legatorum Helvetiorum ius gentium violatinii

fuisset. Non deerant qui alia dicerent, QDd, scilicet, in ruptores foederum, α patriae proditores legibus vindica-

244쪽

MDCVII LEGATIO

tum esset, Quo d foedera essent insta xata, quod Rhaeticae getis honor, qvi prope collapsus erat, absque ullo ipso rum, aut illorum primorum, quos ipsi

fouerent , interuentu, aut opera, nunc

quidem restitutus esset Nimirum,hinc

Rhaetos poenam commeritoS.

Strofrichii quoque pervicax audacia plerosque magnopere conturbauit. Cita enim veteres iudices ex de

creto earum communitatum , quas

egregia opera Rhaeticae existimationi consuluisse dixi, se eo magistratu abdi-

care iuberentur, vix quisquam eorum ut huic decreto obtemperaret, an, mum induxit. Nondum auerterant

eam praedam, cui inhiabant. Nondum ex bonis damnatorum pecunia in fiscos redacta. hil adhuc erat,quo quis quam inde unctior discederet. Hinc obstinatiores facti non dubitartit,inubiis omnibus, &sola impudentia freti eum locum tenere, ac decreto com munitatum im

245쪽

Caeterum non solis in Helvetia miles aduersus Rhaetos scribi coeptus, sed seorsim a caeteris quinque pagi, quibus nomen est paruis, quorum opera Fuentanus ex sua libidine uti dicebatur, in Italicis praefecturis deleta inim habebant. Et hi quidem palam Mezauco infesti erant , cuius incolae qua ratione se, & sua tuerentur , serio cogitarunt. Isti quoque quinque pagi in quodam conuentu, qui apud Geris uiam habitus, articulos conscripserunt eo sensu, & iis verbis contextos, quibus fidem faciunt, Apud se Rh tosine eo loco, quo sint apud victorem victi. Hi articuli, ut credibile est I potius ea mente scripti fuerunt, ut Rh tis essent contumeliosi , quam ut iis locum esse posse quisquam sanae mentis homo crederet. Vt ut est, eos infra ponere visum, cuiusmodi tunc in Rh tiam allati venerunt iu manus meas.

246쪽

MDCVII LEGATIO

Ssquentes articuli a pagis catholicis tunc proferentur quando eum Rhς-tis instituta tractatio fuerit.

tum ibi hominum est, tum quic quid censetur esse in censu episcopatus , ea omnia sint perpetuum protecta dc tuta , tum ab omni sumptu , vi,& iniustitia prorsus immunia. II Catholicis Rhaetis auxilium prςsto sit , ne eis vlla vis fiat in iis, quae ad religionem pertinent. Nullus ei edicto

l0cus sit , quo cautum est, ne Curiae quisquam rei sacrae causa adeat episcopatum. inin detur op era, Vt quacumque extenduntur fines terrae Rhaeticae, cui sacro quisque' volet, ei intersi. Denique ei, quam vocant libertatem conscientiae, locus ubique sit. Edicta item , & mandata aduersus religionem catholicam antehac edita reccindantur. Nec ullum eius generis in

potarum

247쪽

nosterum fiat. His de rebus cum Rhae iis catholicis consilium habeatur , potissimum quo pacto haec ad effect umperduci possint.

Eae leges aboleantur, quae Vetant Vllum in Vestellina Eccle1 affici ordinis hominem exstare, qui e Maaetia non sit oriundus. Item illa, quae xeneram aetatem ita educari, & institui vetat, ut sacris initiari, & ad ordines ecclesiasticos promoueri possit. Id quoque

curetur, ne ibi protestantes ullum literarium ludum exerceant. Liter ,quas vocant trium sigillorurn,& aliae vetuitae Rhaetorum confitetudines propemodum prolapsae restituatur. His si quid addi necesse fuerit, ad datur. Id potissimum, ne ad ullum

R eipubi negotium a singulis communitatibus plus uno nuntio mittatur. Qis ratione tot corruptelae , quibus Scipsi probi deprauantur, vitari queant. Videndum quibus rationibus ea re gio , cui nomen octo iurisdictiones,ad

IIIIIII

248쪽

ad religionem catholicam reuocari possit. Graui poena multentur contionatores protestantes, quos Vocant Ecclesiastas, si ullis ciuilibus negotiis int resse audeant.

VII Quisquis dona ad corruptelam acceperit , in hunc capitali supplicio ani

maduertatur.

y III QMm primum aliud tribunal aliique

tu dices eligantur, non suspecti, quoius dici legitime possit. In autores eiuStyrannidis, quς nunc Rh tos conterit,

exempla edantur. Qui rerum capit lium rei tenentur, in hos onme Omnium impensarum onus incumbat.

IX Ne Rhaetis liceat ullum posthac foedus facere, nisi Helvetiis consciis, & illud adprobantibUS. X Ne dehinc Rhiti habeant vllum legatum apud ipsos commoratem, cum ab his tumultus excitari dicantur. XI Ratio exquiratur, qua foedus Ve-

249쪽

netum rumpi queat. Tum qua ratione essici p6ssit, ut Rhaetia cum Gallia dc Mediolano conueniat, usque eis ut utrique satisfiat. Quibus simultatibus , & inimicitiis X II quaedam Rh licς familiae exerceri solent, extinguantur. Fiat edictum, quo uniuersi moneantur, ut ipsi inter se, de cum multitudine concorditer agitent

Cum apud Rhaetos omnia tranquil- XIII lata fuerint tunc tradant Helvetiis oppidulum, cui nomenMaianfeldum sue Campus Maiae, & Malansium pagum. Haec ab his per aliquot annos habeantur, quo pacta, & promissa constantilis seruari , & reuerentius haberi

Postremὁ cum domo Austriaca, X II l Icum Mediolano tractatio instituatur, quae eb spectet,vt uterque nostrae gentis curam sulcipiat. Copiae militares pagorum catholicorum aperta camporum obtineant, nec inde prius ab-

250쪽

MDCVII LEGA ΤΙ Ο scedant, quam se protestantes ad sua receperint. Haec illi. Per idem tempus Maximilianus A chidux cunctos, qui arma per aetatem . ferre possent, in uniuerso Tyrolensi comitatu armari iussit. Fuentani quo que militares copiae propius Vestellinam accesserunt. . Neque quisquam amplius dubitabat, quin ed bellum iblaturus esset', quod denique Venetiis

patraturus esset.

Cum ergo praesidium in Vallellina

continuari tunc maxime opus esset,

quartus stipendi j mensis regis beni gnitate superioribus accessit. Iisdem diebus iussu regis c um Nuntio p5tificis,qui in aula degit de reb' Rhς-ticis in hanc sentetiam actum est, Vel le regem,pontificemnon nescire,se,Vγcunque casura res sit, adfuturum Rhaetis, si eos Fuentanus aggressus fuerit. Id ipsum Hispaniae regi nuntiatum fuit, ne ultra ibi Fuentano laxiores fraeni dentur.