Bartholomaei Beverinii Annalium ab origine Lucensis urbis volumen primum quartum

181쪽

pro uno duos reges vicisset. additus est legatis Ubertus Etriuiae princeps, quem eorum temporum clarissimum scriptores illius aetatis appellant: quo auctore Otho priorem in Italiam expeditionem susceperat . nec dissicilis iueam sententiam regis animus suit: praegustata iam ante Italia, et avidis eius provinciae sponte gentibus transalpinis. Quare instructo exercitu una cum honiuge iterum Alpes transmisit anno DL TCLXII. decorum sibi ratus , si regum titulo Caesaris et Augusti appellationibus auxisset : utque olim Francis Caro- Ius, ita ipse Germanis imperatorium nomen , et dignitatem invexisset. Itaque summo honore a Ioanne exceptus, effusis obviam proceribus , ac . populo cum plausu clamoribusque prosequenter pauloque post Caesaret Augustus appellatus ornatusque ejus se tunae insignibus , eisdem caeremoniis, quibus Leo III. Carolum consecraverat. Praeter Caeteras mutui amoris significationes , ad sacros Apostolorum cineres, devotis capitibus, si dolo malo alter alteri datam fidem fregi set . His peractis Otho R a digressus Lucam accessit amicam partibus suis urbem, Adelaidis conjugis Iucensi matre genitae, Veluti patriam . sive Uberii invitatu , quem bis ad italicum iter hortatorem habuisset : sive

182쪽

urbe nostra tunc Etruriae principe , ac vetere Longobardorum regia regumque hospitio decorari solita . Dum ibi moratur , augustae precibus constet literas jussit, quibus martinianae basilicae a regibus IIugone ac Lothario donata praedia, imperatoria auctoritate rata esse voluit: eoque jure possideri, quo quae

optimo. quo tempore etiam Grimmae, sacrarum virginum D. Salvatoris antistitae, regiae clamydis decus concessit. Verum Sacramentum inter Ioannem Othonemque brevi perjurium excepit, siquidem intra annum vertentem juvenili levitate ad Berengarium Adalbertumque revolutus est: consilii poenitens, quo regium decus homo italus a popularibus suis in peregrinos transtulisset . oblitus Alberiei patris, qui ne Hugonem quidem vitricum regnare passus esset: ipsumque Othonem Agapiti invitatu Romam accitum, introitu urbis prohibuisset. D Sacerdotium unica maiestate re-M Iigionis armatum , tamdiu a regum Servitu- ,, te liberum fore, quamdiu ipsis visum nonis fuerit imperare . quare si Serviendum sit , is honestius a suis quam ab alienis premi. MQua ingenii mobilitate audita, Otho adeo

exarsit, ut Ioanne velut puero palam increpito , Romam advolans, consecratorem Suum, audaci exemplo, exaugurare ius fasque duxe-

183쪽

r3rrit: sacerdotum concilio advocato, cui, ut ductum est, Conradus Iucensis intersuit, sanctimoniae sama aliqua ex parte laesa: nisi quod cor rupti summi sacerdotis mores , specioso disciplinae praetextu obtentui erant. et Ioannes quidem eam contumeliam flagitiis meritus: sed

regum , caesarumque erga Pontificem quemcumque veneratio et Obsequium, non qua stio aC censura, munus est. Nec Otho ejus sacerdotii vim majestatemque evertere Poterat, cujus se imperatorem esse voluisset. Sed facti temeritatem non sera vindicta Cons

quuta est; quippe cum Roma discedens in Etruriam se contulisset germanus miles septemtrionis frigori assuetus , gravitate aestivi caeli absumptus est, morbis toto exercitu vulgatis, manifesto caelestium irarum indicio, ob vi Ialam , quamquam in indigno homine, summi sacerdotii maiestatem . Magna ex parte, eam a statem Lucae Otho transegit, praecipuo in umbem nostram assectu: cujus non parvum momem

tum , Adesais uxor erat; quae, ut dixi, lucensi matre genita, maritum aliorum imperatorem, nostrum quodammodo Civem effecerat, et manent apud nos caritatis a magno hospite pignora. Nam ut proximi eorum temporum Scriptores memorant i , primus urbi

co Villati. l. 4, cap. 3.

184쪽

lucensi rarum iis temporibus decus si

gnandi argenti aurique potestatem concessit: sanctumque apud posteros mansit . ut aerei nummi Othonis nomine signarentur. argenti aurique nota iam pridem obsolevit. Est apud me argenteus Othonis nomine inscriptus, altera Parte apertis , altera arcanis notis de more illorum temporum a : non alio quam materiae et antiquitatis pretio. Incidit hic s eundus Othonis in lucensem urbem adventus , Ann. DCCCCLXIV. constatque ex literis ipsius, quibus egregia liberalitate collegium virginum D. Salvatoris praediis auget, eum IV. EM. A gusti illius anni Lucae fuisse; ubi alias quoque pro Giliberto clusinorum monachorum antistite confici iussit III. nonas Augusti, a scriptore historiae pontificum italorum relatas et . Eodem anno Atto Sigisredi lucensis filius, rogum caesarumque assinitate , et Canusio condito celebris mortem obiit, filiis Tedaldo et Sigilaedo relictis, quorum Tedaldus post Ugonem Uberti filium Etruriae imperavit, per eadem tempora Ubertus Lucensium regulus suto concessit, Hugoni filio principatu relicto.

185쪽

etruscae atque italicae libertatis semina ; quae non multo post, articulis temporum captatis, populi antiqui de oris memores, ad exitum Dinctumque perduxero . dam Otho Caroli exemplo Italiam ordinare aggressus , quibusdam Civita tibus indulsit, ut legibus suis viverent: aliis

regi dos praesectos Iue suo nomine imposuit; ea conditione ut etiam civitatibus ipsis corpus permittoret , iiisque Romanorum more, annuos consules Creandi : neC tota servitute, nec tota libertate . omnibus tamen tributa quaedam imperavit, quae advenientibus in Italiam caesaribus ponderent: scilicet certam seiunenti summam ad commeatus, sumptus in viarum Pontiuntque instaurationem, in stativa militum , manentisque imperatoris hospitium. Nec tantum publico civitatibus privilegia ac im- . munitates Concessit: sed etiam ad privatam gra- tiam ineundam, Francorum regum, qui Italiam ctenuerant, i EXemplo, iis quorum egregia opera in bello'. usus erat , regalia , ut tunC VO-cabant , privilegia largitus est . Erant autem ea, vel Praedia, hoc est, ius percipiendorum fructuum , ex Portubus , fluminibus , salinis , Pecuniae signatura , aliisque vectigalibus cius generis: vel dignitates; ut praesecturae regi O-num urbiuinque, quarum regulos , duces, CO-

186쪽

mites, marclaionesque appellabant. qui itidem, quo iure ipsi ab imperatoribus acceperant, pa

gum aliquem oppidumve i aliis praesectis ,

iique aliis tradere solebant et eosque majores minoresve appellabant , Prout amplior angustior te praefectura esset. ex quo factum est,' ut nobilitas omnis, vel ab imperatoribus, vel . a regulis, honestis muneribus occupata , eam rempublicam salvam ac perpetuam optarent, in qua ipsi aliquo in numero essent, Partemque illius caperent . Ex quo tempore nova in Italiam conditio nobilitatis inducta ; ut , spreta vetustatis opumve, aut alia claritudine ii tantum nobiles haberentur , qui , vel maiores eorum aliquem ex his honorem , vel immunitatem cepissent . quae omnia sequentium temporum rebus gestis lucem allatura, curiosius persequi operae pretium visum. Haec est italicae dominationis forma per Othonem constituta ; unde illi, ut olim Carolo, magni nomen, non tam adulatio , bonis aeque malisque regibus communis, quam insignis sapientia, et rerum gestarum magnitudo peperit. His legibus, cum universa Italia, tum Lucenses utebantur Hugone principe: cui praeter Etruscam, per se amplam ac invidiosam ,

Sison. de Regno Ital. l. 7.

187쪽

Camertium quoque ac Spoletanorim dominatio accesserat. Verum cum ei laxior principatus videretur quam facile regi posset, ea prae sertim ne tale, qua corrupti mores grave imperium dominantibus faciebant, Etruriae dominatione contentus, caeteras remisit. rarum e

Saeculo exemplum, quo insatiabilis dominandi libido' omnia miscebat. Erat Hugo insigni a quitate in si eclos , pari prudentiae ac Iib

rali tatis , nec minori clementiae laude, quae virum principem maxime commendat. fruebaturque Saepius fama sua , cum vulgari habitu paucis comitibus , principis mores carpere, ejus que facta in deterius trahere aggressus, truci increpantium vultu excipiebatur, aliis mansuetudinem , aliis iustitiam, aliasque ejus virtutes extollentibus, illum sibi diu incolumem a superis

precabantus. Verum, sive aetatis, sive fortunae

vitio, cupiditatibus in praeceps tractus, egregias dotes' vivendi licentia, laedisque amoribus de terebat.' donec obiecta terribili specie , ad meliorem frugem revocatus , optimi principis exemplar deinceps vixit. Rem ita gestam vetusti annales tradunt i . Mos erat Hugoni , ut viri principes solent, interdum laxare ab imperii curis animum, ac venationi indulgere.

Villan. l. 4. c. a.

188쪽

igitur dum aliquando in silva seras iaculo in-S quitur , repente sereno antea caelo, spissae . nubes condidere solem , ut non alia quam no ctis species intuentibus esset. Tum ex omni parte ignes coruscare, et fulgurum fragor exaudiri : moxque imbrem permixta grandine procella excussit. dilapsis in diversa comitibus , dum se quisque hiemi subducere sestinat, accidit ut Hugo solus , in abditam nemoris Pa

tem , viarum errore duceretur; circumspiciem

ti in ea solitudine , locum aliquem ad imbris effugium , quoddam tugurium incurrit oculos, ex quo se se sumus evolvere , et audiri strepitus tamquam labrorum , malleo et incudibus resonantium videbatur. Eo princeps ess sis habenis ferri coepit , ratus aliquam ibi se rariam esse , atque ubi tempestatis vis remisisset , posse a peritis locorum iter monstrari . Verum ut ad lares adsistit , oblata est inusitata quaedam fabrorum species , vultu nigranti , et ultra humanam formam terribili: non candentem serri massams sed miserorum corpora in serri morem concepto igne, inc . dibus imposita malleis verberantium: aliorumque triincas manus, aut avulsa membra in sesenacem ioiicientium, tamquam recoquerent. Eo spectaculo territus , haesit attonito similis r utque se tandem collegit, rogare institit, qua

189쪽

o ' 131' nam eam inauditi moris ars esset , cuiu que imperiis lain crudele supplicium exerceretur, tum ex tetris illis, malleatoribus unus eas docet esse impiorum animas, solutas eo

Poribus , quae Dei jussu, acerbis sed iustis

exemplis torquerentur. ad eumque modum non multo post suturum Hugoni cuidam Etruriae regulo, qui nunc se fortunae permittens , metu numinum vacuus , per laxum atque libidinem vitam duceret. Perculius ea denunciati ne princeps, toto corpore inhorreSCere, a gelido sudoro perfusus linqui animo coepit. Mox resumpto spiritu criminum conscientia altos edere gemitus, solutusque in IRcrymas semet incusare , vultum , Pectius manibus converberare , Pacemque utiminis supplex ex Fere: cum objecta species , evoluta repente ae ela-Psa ex oculis , attonitum ao stupentem velut

emota mente destituit. Et iam excusso imbrevis hiemis laxaverat . cum IIugo defixo vultu, et magnarum cogitationum aestu iactatus , ire

ad comites pergit; qui eius errore solliciti, in via dispersi , domini vestigia sequebantur.

cum in mutuum conspectum occurrentibus, attonita principis facies et ex morsu animi confusa , madentes oculi lacrymis , ac toto Cormire sussusus pallor , inopinati alicuius maIis Pictanem se 'sent; satin salve 3 rogare in-

190쪽

x38cipiunt: causasque subitae consternationis sciscitando elicero. Sed ubi obstinatum in silenti uin vident, verasque eius motus Causas ave

tentem , ingentes curas animo premere, et ex imo tantum edere suspiria ; ipsi quoque perculsi ac tristes aliena moestitia, illum in urbem , regiamque reducunt. Fama deinde rimandis principum arcanis callida manavit in vulgus : commutatique in melius Hugonis mores , fidem fecere . Nam ex eo tempore in religionis cultu attentior , voluptates aspernari , piorum consuetudine uti familiarius coepit. tamessi a in ejus ordinis homines liberalitate , ut septem iis templa adjectis aedibus praediisque

in annuum Censum, Construxerit; quorum unum

eo loco aedificatum est, ubi se se horrenda illa speetes , ei visendam obtulerat. Sed novum pietatis studium militares in Hugone spiritus non fregit. Nam Othone III. qui patri avoque in imperio successerat, regnante , Cum Lan dulphus Marsorum regulus, in ipso aetatis flore , dum in templo sacris interest, a Conjuratis interfectus esset, Hugo sacrilegam affinis principis caedem ulturus, ex Etruria in Campaniam contendit: oppidoque expugnato , in quod parricidae confugerant, eosdem Captos ultimo supplicio assecit. quod contigisse anno DCCCCXCII. clarus italici regni historiarum