장음표시 사용
21쪽
huius libri, de Cosmographiae Geographiae principiis. dsitio Craphia, quo disserata V e raphia oechorographia .
Osmographii ut ex etymo vocabuli patet est mundi,qui ex quatuor elementis, Terra, Aqua, Aere, agne, Sole quoq;, Luna, omnibus stellis constat, quicquid coeli circvflexu tegitur,descriptio. Imprimis enim contemplatur Circulos, ex quibus illa sui percoelestis Sphaera componi intelligitur
Deinde ex ipsorum distinctione, terrarum illis subiecisum situs, locorum symmetriam seu commensurationem. Rationem insuper Climatum, Dieru Noctiumq; diuersistates. Quatuor mundi Cardines, Stellarum quoque fixaru, necnon errantium Otus,ortus Occasius, quibus verticales mouentur, quaecunque ad caeli rationem pertinent,ut Pol eleuationes,Parallelos, meridianos circulos, caetera iuxta Madithematicas ostensiones demonstrat. Et a Geographia differt,quia terram distinguit tantum per Circulos coeli, non per montes, maria,& flumina,&c.' De hac resume sequentem delineatam formulam. hoc enim Typo totius Cosmographiae descriptio demonstratur.
Cosmographiae desiis nitio. Cosmogra
imprimisco temple Comographia a Geis ographia d. Fert δέ in quo a
22쪽
Eographia ut Verneriisin paraphrasi ait est tellii is ipsin praecipuarum cognitanim parrium,quatenus ex eis totus cognitusq;
terrarum orbis constituitur,in insignioru quorumlibet, quae iiD
iusmodi telluris partibus cohaerent, mula quaedansaepicturae Quidi eos iu is imitatio. Et a Cosimographia differt, quia tetram diiunguit permogx phi moni iuuios maria,siaq; insigniora,nulla adhibitacirculorum ratione Iis
maxime prodest, qui ad amussim rerum gestarum & fabularum peritiam habere et 'desiderant Pictura enim seu picturae imitatio,ordinem situmque locorum ad EI: T memoriam facillime ducit. Conmmmatio itaque fanis Geographiae, totius Geogi. Orbis terrarum constat intuitu, illorum imitatione, qui integram capit limi =hicnu is iuditiem idoneis pictius iniΠgVR eo i
23쪽
3 minis Horostraphiaautem Vernero dicente quae Topographia di Co ra- MN Gittico, alia quaedam loca seorsium&ab luid considerat, abs p tamque eorum ad se inuicem & ad uniuersium telluris ambitum com paratione. Omnia siquidem,acsere minima in eis contenta tra- Σὸ; ω; die dc prosequitur vetit portus,villas,populos, riuulorum quodue de rius, quecunq; si ita Corogra-nuine. Finis verbeiusulammeritanda partillus loci similituesne phiae finis. bitum velatisipictor
Chorographia. Eius similitudo.
24쪽
Mundi di uisio. Elementatis regio. Aetherea regio. Sphetra ignis que, cir
Coelu crystallinum. Coelum de Coelu Empyreum.
Ntequam quis ipsius Cosimographiae studium aggrediatur, sunda
ra mentum imp imis, eu Astronomiae principia, quae sinat Circu-- lorum Sphaera motitia, quibus totaVtitur Colmographia, disc, i quirat necesse est. Quod in sequentibus quam breuissime mani-
Vndus bifariam diuiditur, in Elementarem regionem,& AEtheream . Elementaris quidem assidue alterationi labiecta,quatuor Elementa, Terram, quam, Aerem, agilem, continet. Etherea αutem regio quam Philolophi quintam nuncupant essentiam elementarem sua cocauitate ambit, invariabilisq; substantia sempermanens,decem Sphqras complectitur. Quarum maiorsemper proAimαm minorem sphaenice eo quo sequitur ordine circundat. Imprimis igitur,circa Sphaeram ignis, Deus mundi opifex locauit sphaerulam Lunat: Deinde Mercurialem Postea Venerea,Solarem Deinde Martiam,Iouiam,&Saturniam i qua libet autem istarum unicam tantum habet stellam quae quidem stet Zodiacum metientes,siemper primo mobili,seu deci mae spha m motui obnituntur, alioqui sunt corpora diaphana hoc est , omnino perlucida . MOXssequitur firmamentum, quod stelliteralphaera est, quaeque in duobus paruis circulis circa principia Arietis & Libra nona siphe , trepidat:
iste motus apud Astronomos, motus accessus, recessus stellarum fixarum apta pellatur. Illam citcundat nona sphaera,quae quum nulla in ea stellanim cernitur, coelum crystallinum ceu aqueum appellatur. Istas tandem aethereas phareas primum mobile,quod & decimum coelum dicitur,sitio ambitu amplectitur,& con tinue super polos mundi semel facta reuolutionem et . horarum interuallo abortu permeridiem in occasum, iterum in oriente recurrendo rotatur. Et omnes inferiores siphaenas sto impetu simul circulioluit,nullaq; in eo existit stella Huic caeterarum sphaerarum motus ob occ1super meridiem in ortum currentes , reluctantur. Vltra hunc quidquid est,immobile est, Empyreum caelum que Deus cum electis inhabitat nos orthodoxaefidei prosessores esse aflamant. APPEN-
25쪽
Vum Omnuq arationesuscipitur de aliqua reis i debeata definitione procissit,ut lepide ait Cicero officiorum libprimo, videbimur non ab re,de nitiones aliquoto diuisitanes eorum quorum saepe mentionemfacturisumus rem in pauca conferentes praemittere, ut is clare intelligatur totius nostra narrationissermo. Mundus igitur est Elamis quicquid eius ambitu continetur. Eius sua praecipua sunt ' partes, AEtherea ac Elementaris. Ista decem orbes continet, quorum Aoth re superior exordine inferioremsua periphaeria complectitur. Extremus sedecimus Orbupri p xy'mum mobile dicitur d continuo cursu ab ortu in occasum per meridiem labitar, inde per septentrionem iissus ad ortum, quem motum a .fere horarum latio conficit, secum omnes inferiores Orbesimpetu rapit. Inferiores veris in aduersum obliquo meatu nituntur, adeo νι qui longiori interuallo ab illo primo dissideant,ij velociori cursu motumsuum aduersum peragant. Non enim Orbu qui algi caelum aqueum Acristastinum dicitur)insenstibilis
propemodum estu Otus contrar .Quippe qui. ρ.millibus annorum 'tautores tabularum Alfonflinarum censuerunt finitur, Vel 36.mistibus annorum vi Ptolemaeus tuit. Octaui νιν qui ct coelum proprie diciturbi firmamentum,vel Oammis secundum Graecos, a constantia motu putabant veteres: in. 7.missibus annorum ut vulgares habent rationes tabularum. Supra etiam' amentum nullos extare Orbes Cicero, ct plures ante eum opinati sunt,quos tamen ratione motin Mathematicorum inuenit sagacitas.Reliqui orbes inferiores planetarum velfletarum erraticarum sunt,singuli unam tantumcircumferentnflesta, nam omnes alia in octauo caelo xae sunt. Primus ab Octauo Saturno tribuitur, Proximus Ioui,Tertius Marti, Quartus Osi,Sequens Veneri, Penultimus Mercurio, Infimus Luna Orbis est qui sua superficie concauabun mundum Ueriorem aut elementarem partem ambit. 1εὰ est Constat haec ex quatuor elementis, ct omnibu qua amoneborui' ivvicem ex ipsis cοψan i , hii . rur Elementorum seupremum ignem, proximum vero aerem 6se communis philosophantium opinio est. qua veri ct terra simul num corpus 'baricum sciunt,prouidente id natura Opisce, qui humana potissmum consulenscommoditati, fecit aliquaparte terram eminere,atia ver aquam ita tamenit Sphaeram constituant leuidentis me in desectu lunari,idere licet. Habet autemsese terra ad caelum veluti punctum,nam coelum odequaque Mnplis nec minus dimidia parte con sticuum est. Atque hapraecipua partessu' mudi, quM alij cum coelo beatorum quodsupremum est quindecim distinguunt atque haec quidem ex 'nione magis receptastatuimus. Nam qua sit in his rebus varietaε opinionum, nonattiset primum introductis, ac in Methodi a tractatione meminisse.
26쪽
27쪽
Phκα est solidumqueddam, viri rupe keomenini in cuius medio punctus est, a quo omnestineae ad circum γ' serentiam ductae sium aequales.
Ax Sphaerae auctore Diodochoi voratur dimetiem alla Φουὰ ipsius, cirra quam voluitur Poli mundi qui&cardines, rae quid.& verti es dicuntur sunt extrema punct axem terminantia. Horum alier Se Polim Mi. tentrionalis, alterAustrinu dicitur. Septentrionalis,qui Arcticus, Borealis, φλη up Aquilonarius dicitur, semperin nostra habitatione apparet Austrinus verb, 'μ' '' en Meridionalis sic Antamicus dicitur,semper quoad nostrum hemisphamum, Austrinis. sub horigonte latet.
De sex circulis Sphaerae maioribus.
Horizoniquem &Fini orem dicimus est circulus.qui partem mundi viam Horizona non visa dirimit, hoc est, inferius hemisphaerium a superiori. 'Risi I. Eridianus circulus est, qui per polos mundi, junctum verticalem duci Melidian tur in quem cum Sol inclusit iprahorizontem, meridiem sub horizonte eirenius verδ, mediam noctem efficit quid. F Quinoctialis est circulus maior,diuidens Sphaeram in duas partes aequari Aequiri quem cum Sol perambulat quod bis contingit in anno)dies fiunt aequales αδ lo ZOdjMus circulus,qui a Philosepho Obliquus dicitur, is est, qui duodecim
continexsigna,comp hendens ex una parte circulum Cancri, dc ex alia Ca rodi*ςR Pri mi,ac per medium secans aequinoctialem, secaturque ab eodem, scilicet in myrq principijs Arietis c LibM. Intelligitur Sozodiacus, propter verum errantium ' tyderum transgressium,habere latitudinem is radiitim,quem per medium diuidit ecliptic relinquens ultro citroq.gradus dlatitudinis. Omnes autem reliquos circulos, ratione tantum sine latitudineo profunditate ormi, intelligere 4cbemus,ni ineam, sensu enim mininie in coelo distemi possunt.
Nomini characteres signorum Zodiaci sunt hic.
28쪽
Coluriquid. Canerie ircul' quid. Tropicus. Capricornicii cu Arcticus circulus Antarcticeirculus.
Oluri sunt duo circuli in Sphaera, nusquidem transit per principia Arietis Librae, alter vero per principia Cancri Capricorni, ac sese dispestentes ad angulos recto Sphaerales circa polos modi.
De quatuor circulis minori bin.
Ancri Circulus, qui&Solstitialis dicitur, est ille, qui ab aequinoctiali versiis Septentrionem 23. grad. ao min. distat. In quem
quum Sol fereceperit, aestiuam reciprocationem peragit IOH-gissimusque dies anni ireuiiSima alae civ exit A Graecis Tiopicus, quasi versatilis appellatur. r Apricorni Circulus, quiri Brumalis dicitur is est, qui ultimo a Sole de-' scribitur verius Austrum in quo Sol brumalem reciprocationem facit,diemque essicit breuistimam, noctem prolixiorem. Rcticus Circulus est, qui ex omni parte polo mundi et 3 gradu minut. odistat,1 a priori minoris Vr pede describitur. A tarcticus velo Circulus est, qui delcrnditura polo Zodiaci Antarctico, - est aequalis&cequidistans Arctico circulo, totus nobis sub terris mersiis.
C Phara solidum est corpus, vηa superficie contentum in cuius meditustio punium imagm
namur, quod centrum dicitur, a quo puncto omnes lineae ad periphariam, Vcts aquales existunt. Tale quidem corpus mundus hic ratione naturali colligitur Ad citiu imaginemo inre ectum infrumentum pharicum construunt Mathematici quibusdam orbibus circuluc rationem motus illius indicant;bus compostum styrum circisiorum parsi umireliquarum deincep, vitiones viciat quam paucisimu declarabimis. Axems'bκra νοιant autores lineam rectam, qua spbara per aquas secat pirtes, oesuper cuius extremis terminis eadem morumpe cit. Dicuntur quidem talia puncta oli, cardires, aut Vertices. Et cum diu sint extremitates Imeae retia, altera polus arcticis,ab .ircloxe vrsis dicitur,altera polus Antarcticus ue Austrinin: circum tales vertises motin primι mobilis perficitur AEquinoctialis, vel aequator est circulus secundum,mve sui partes aequali interuallo ab utroquersuriundisios, rectosa noulo cum axe mundi constituens se dictus, quia Solsub eo motus,vbs figentium,diem nocti aequalemfacit Zodiacus ignifer,aut obliquus circulus est,
qui cum Spharam ct sequatorem per aqualia secet, naipsius pars versius Septentrionem altera versus sustrum declinat ab Aequatore spatio a partium o semiis quodpbi longi-Dme disii ei. Diuiditur hic in duodenaspartes quosna dicuntur. Sunt autem haec no-
29쪽
mina gries almu, Gemisi, Cancer, Leo irgo,Libra. corpis aquari vigilices. Signorum quodlubet iiij partes autgradu distinguitur: rim viso sagha. tus circulu 3bo partibvi constet Gradus deinceps in bommutasiuescrupula prima Mi nutum in b. secunda decundum in totide tertia, ct sic deseceps ad decima, δέ ditur. Simili eremota, quilibet circulorum maiorum phara diuiditur inquatuor quadrantes Quadrans in ρ O gradus. Gradus rursu ut prius Sabsignifero autem in aduersum primo mobili reluctantur omnes orbes h feriores super axe, 9 polis proprijs distanti bina potu mu-di pluimiuus 3 gradibus 9 semisse atque hic motu diuerstati temporum anni causa est,
is augmentis decremereti dierum, denis generistionis ae interitus omnium rerum natu rubum,ut philosνρbice sequamur. Item Zodiacus praeteri es circulas Spbarae latitudine habere intelligitur, propter erraurium sir serum,ltra citra, digressonem. Est autem hac latitudo secundum alio sua secundum alios io graduum Mediam per latitudinem linea diuidit circularis,quam Eclipticam vocant,ed quod Solo Iunicum coniunguutur,vel op Ecliptiea. ponuntursub ea linea AefecIum luminis pati dicantur Sol videlicet obiectu Luna inter visum nostrum, ad nos transimittere lumen non potest e. quod Luna corpus densumsit ac mimine transparens Luna verb,quia lumen a Sole accipit, terra interpositione inter ipsamo Solem reuera deficit Sol tamen quod nulli Planetarumfaciuns lineam Eclipticam assida sequitur, adeὸν ne digitum quidem latum egrediatur iugatu Orsunt Zodiaco puncta pracipua uos cilicet in duabus lectionibus sequatori ct Zodiati videlicet in princi Ast luino-pjs Arietis Libris: ira aequinoctialia vocantur Solevim stibios constitutus aequinoctius μηδ dficit in Ariete Vernale, in Libra sutumnale. Reliqua duo puncta intermedia in principiis Cancri Capricorni.Solstitialia appellantur: eb quod Sol cum e. peruenerit, consistereνideatur. Horum quod Septentrionale est nobis a iuum, Austrinu Per hybernu dicitur. Auripodibus contraria ratio est. Coluri, insunt circuli per polos mundi protracti, pharam coluit. ipsam ct se inuicem in duo aqualia secantes Horum alter per puncta equinoctialia ductus, aquinoctiorum: alter per solstitialia bolstitiorum dicitur . Horieon vel miror sist ipsum Horizon. mensonat est circulus qui conspectam mundi partem ab inconspecta dirimit. Duplicem distinguunt Rectum, qui .squales angulos cum aequatore constitati obliquum, qui inaquales ficit. Qui peritatem habent, bu Solo reliqua astra obliquo ascendunto descendunt motu Variatur autem obliquus horizon in insinitum pro diuersa hominum habitatione. Punctum verticis quod Arabes Zenith appellant, quod secundum perpendiculum alicui loco in caelis supraponitur,quodis aequali interuallo ab omni parte horit Ontu digidet, unde θpolus horidontis dicitur Meridianus circuitu dicitur,qui per polos mundio punctu urticis Melidi in cuiuscuns regionis ducitur. In que cum Sol inciderirsupra horizontem, meridie,infra per hortet ontem,mediu noctem escit. Disti per circuli maiores dicuntur, eo quod per aqualia diuidere intestigantur suissuper ciebia, habeant , idem centrum cu centro totius Sphaerae. Minores verὸ sunt, Duo potares, quὸd circuρο los mundi per polos Zodiaci ducatur. Vi Cite ultrocinus polo arctico Arcticus dicitur,alter AntarElicus. Reliquiduo tropici pocantur ab utras lares.
parte aqxatoris, aquali tamen secundum Omnes sui partes ab eodem istantia circumducti. Ηοrum qui ab Aequatore persus arctos recedit Tropicus Cancri dicitur,quia Solinitio Can cri constitutas, talem circussi motu raptu describit. Alter circulus vel Tropica Capricorni ob similem ratione dicitur. Hiduo circuli limites Soli tutisunt,quos iste nanqua trans N i. dit ice ijdem limites ex motu trepidationi, octaua Sphaera,aut alio quopia varientur. Veru
30쪽
Perramin, intestigepunctum Hrticalem in cael supra caput noram. Et per Nadir, punctum nostrarantiboppositum, quiinferius pedibus nostris correst undet.