장음표시 사용
201쪽
CULTORUM MEMORIAM NOMINATIS. VITEMBERGAE MDCCLXX. Plantarum nomina an ab hominibus desumi, horumque nominibus illae insigniri, atque sic eorum memoriae dicari possint ac debeant, copiosius disputare, superfluum videtur. Diu namque illa inualuit consuetudo, et a primis fere rei herbariae scriptoribus haereditario quasi iure ad nos delata
fuit, Vt HIΡPOCRATES, THEOPHRASTUS, et alii vetereS, aeque ac PLUMERIUS, LINNAEUS, IACQUI-NVs ac recentiorum multi, eiusmodi nomina introduXerint, eorumque numerum multiplicauerint. Sunt quidem, et fuerunt nonnulli, qui hanc, Vegetabilia denominandi, rationem negligere atque spernere Voluerint a); verum nullum habent eorum ab Inter quos nominemus luL. BERNΗ. v. ROAR is Trach. vom Numen der Gere Echise und von Verbesserung ilirer Benennung, Coburg 1736. 8. Part. II. p. 19O. IO. IvL. RECRER Einisiiung in die Botante, Halle I 734. 8. p. 72. Verum non solum infimae elassis fuere Botanici, qui hane denominandi rationem deridere solebant, sed et io. GEORG. a IEGEsBEcR in Boianosophia,
202쪽
ruin argumenta pondus, immo veris artis huius regulis aperte contradicunt. Si enim in uniuersum nomina , plantis imposita, consideramus,
omnino fateri debemus, rari firme plantam et eius nomen aliquam inter se habere relationem h) plurimorum potius nominum , etsi non barbara sint, sed graeca vel latina, etymologiam nos plane nescire, herbisque quemlibet, e X veteribus praecipue, nomina, prout libuerat, imposuisse; nonnunquam saltem, recentiori maXime tempore , e V planta ipsa, eiusque proprietate vel charactere quodam
Petrop. I7 37 edit. p. 34 36. maxime autem Cel. HILLIus, qui occasione Zinniae, quam Leptam dixerat, scripsit: mirabuntur, quare non secutus sm
onsuetudinem recentiorum Scriptorum, ipsique nomen imposuerim fautoris aut amici , cuius gratiam inde
inirem; sed in ea re veteres sapientiores fuisse arbiarror; nomen illud demum utile censendum est, quod ideam plantae in se continet; et s. p. dein pergit: Vbi nomina, a viris desumta, imponunt, summa est stultitia et ingens adulatio; Vnusquisque nonne ridet, βTulipam audiat vocare Regem Prusae, Auriculam Principem Ferdinandum etc. 3 estne minus ridiculum, alias plantas denominare Malchellam, Calesbeiam etc. 8Bolanicus enim, qui sui aliis conditionibus memoriam
conseruare non potest, nec meretur, eius ut mentio
amplius hiat. vid. Exotie Botany I759. fol. edit.bM Hoc unicum esse illorum, quibus nomina, a cultoribus desumta, displicere solent argumentum , contendit Ill. von LiNNE Criti ea Bolanica p. 78. quod
vero, ut nobis videtur, satis et bene refutauit. l umvero ille connexionem nominum eiusmodi cum plantis per exempla declarare studuit, noua forte adue
sariis arma struxit, e. gr Bauhinia foliis bilobis, a nobili fratrum pari Bauhinis, Dalecham pia planta diuersis floribus, ut diuersi authores Historiae Lugdunensis, Gronouia planta scandens, attrahensque Plantas omnes, a viro, qui in colligendis plantis Paucos pares habuit, atque sic in multis aliis.
203쪽
IN CULTOR. MEMOR. NOMINATIS. I93
quodam singulari, nomina constitui se, facile anim aduertimus. ideoque si ultimum denominationis fundamentum erui; et character, plantae quassii insculptus, nomine e Xprimi haud potest, nomina, hominibus alias propria, substitui atque ad hi heri licebit e . Suffcit enim, plantam nomineese insignitam, quodnam autem illud sit, nunquam, et cur idem sit, raro admodum disquirimus d). Neque deficiunt rationes, quae eiusmodi nomina maxime suadent, quasque inprimis lil. von LINNE e)copiossius adduxit. HaS autem Omnes nunc repetere nolumus, unicam, ast et praecipuam, no
tasse lassiciat, scilicet addit f) Illustris Archiator: Nece se Vi Onicuique hola uic0, ut hi storiam artis,
quam tradit, leueat, Quulque Auth0res omnes cum suis nominibus uscat, eaque memoriae mari det, haeco Non solum in generibus, sed et in speciebus commode nomen inprimis sic dictum triuiale, a botani eis desumi solet, maxime tunc si speciem vel inuenit, vel accurate descripsit, vel egregie delineauit. Si vero genus a cultore dictum, postea pro specie tantum assumitur, et nihilominus derelictum nomen generi eum, ut triuiale et speeificum nunc retinetur. confusio certe metuenda erit; e. gr. Gratiota Mon-nteria, Duranta Ellisia, Cactus Peres Lia, Antho lyga Cunonia et Meriana. d) Cur vero solummodo in plantis haec denominandi
ratio assumta, ad reliqua autem naturae regna, animale praecipue, applicata non fuit Z unicum modo exemplum inuenire potuimus; Ceruum volantem scopo La Lucanum ceruum dixit in Ento mologia, p. I. Ne vero inter ipsa regna confusio oriatur, ut imita- tores nullos accipiat, maXime optamus.
204쪽
haec D smina, mem0riae tabulas inscripta, si plantis imposita sint, subleuatur memoria, Nec u0ua Π0mina generica iterum cou kienda de u0H0, quae me--0riam orierent. Ideoque duo inprimis erunt Commoda, quae ex eiusmodi nominibus fluunt, Cultori plantarum maxime proficua; scilicet et plantarum, et Auchorum, a quibus nomen acceperunt, facilis recordatio j); cum quibus et tertium coniungi liceat, ad imitationem scilicet, eamque gloriam atque aestimationem reportandam invitatio. Aemulatio optime ingenia alit, et adnabratio incitationem accendit. Ab illis autem nomina plantis imponenda erunt, qui vel ipsim et artem nostram coluerunt, eamque suis falsis atque scriptis illustrarunt magisque per fecerunt, vel saltem adiuuarunt et varia ratione
promouerunt. Cum enim, ut bene monuit LIN-
IJD De his certe valebit Illud PLATONis in Georgia effatum. 2 'i nomina norit, norit etiam res. Liceat quoque locum, ex Promptuario Hamburgensi, ubi de nominibus, Dianthis, Auriculis, Tutipis et s. p. imponendis, disseritur, hue transscribere, et ad imitationem commendare: die Nasimen, die man bisiardissen Blumen gegeben, filii thnen nur init ire, um sevon einander unieycheiden tu fidunen, gegeben re orian. meiter haben se heinen Nutgen; dahero etdini de es
205쪽
IN CULTOR. MEMOR. NOMINATIS. 195
NAEVs g), maximis expenses ex li te reatur botaui- , cor, crimque inde nullum lucrum expectet bsta uicus, et pauca fluit, quae eum Vocetit, miluera, Omuiris
pauci exijsererit, uis Reges, Magitates, aliique diati si ui Viri opem arti adferant, sumptibus que ire e sybriis subleuent. t deoque qui vel suis sumptibus
hortos bolanicos e X struxerunt, eosdemque publicis usibus, praecipue autem botaniciS, pro eXCO-lendo studio concesserunt, aut in usum academi cum legarunt h), vel ad itinera botanica suscipienda stipendia constituerunt, vel pingendis aerique incidendis plantarum iconibus pecunias necessarias impenderunt, vel alia demum quacunque ratione artis nostrae Maecenates fuerunt atque Promotore S, eorum omnium merita ad posteros transferre, eademque ac ipsorum nomina plantis quasi inscribere atque depingere, memoriam denique in plantis repullulantibus posteritati insinuare et commendare, eodem, immo maiori iure poterimus, quo alii nummis, imaginibus, statuis, struci is urbibus , aliisque modis Celeberrimorum Virorum facta atque merita concelebrare studuerunt; Plantae enun diutius immo perpetuo durant, et si moriuntur, semper reuiuiscunt, et quasi perenni et immarcescibili fore, una cum suis promotoribus, vigent atque persistunt; Et cum ad remunerandum nihil, praeter voluntatem, nobis suppetat, ipsi' que Promotores propriis scriptis memoriam sui posteris commendare rarius soleant, optime et grati N a animii Crit. f. 237, P 73- h) Nonnulli academici horti e priuatis originem habuerunt; Hortos Chelset prope Londinum coluit, et Societati Pharmaceuticae concessit si OANE. In Cli fortiano L1NNArus, in Waltheriano LvDwiGIus, in Zietentano GLEDITscuius enutriti quasi fuerunt.
206쪽
animi tesseram et benefactorum recordationem plantae dabunt, et in perpetuum conservabunt. Hoc quidem leue erit munusculum, ast nullum,sΕNΕ Α Auffore i), beneficium est tam angustum, quod non eXtendat bonus interpres. In his autem nominibus constituendis non de-bsimus esse liberaliores, nec imitari veteres, quia diuis sanctisque h) plantas denominarunt, nec sequi recentiorum nonnullos, qui amicis, fautoribusque suis, de rei herbariae commodo atque incremento haudquaquam sollicitis, plantas dedicarunt, neque illorum, qui in aliis historiae naturalis, vel medicinae partibus gloriam atque aestimationem consecuti fuerunt, nomina plantis inscribere, licebit Vnquam, potius eiusmodi nomina I IN NAEVS, eoqUe duce, recentissmi reiecerunt scriptores. Ne vero aliquid detrahatur Viris, ab uno alteroque bolanico aestimatis, cumqUe eorum studia priuata esse possint, neque omnibus eo gnifa, necessarium maxime erit, ut quilibet Auchor, qui promotoris memoriae sacram esse voluit plantam, rationem quasi nominis reddat, factaque ac merita eiusdem i) De Beneficiis Libr. IV.
sanctisque nomen habentibus Basil. IS9l. 8. HEN R. M itur pHORTI Tr. germanicus, de origine et virtute herbarum, a Diuis nomen habentium, Schleusingae I 627. 8. BARTH. AMBROsINI Panacea ex herbis quae n Sanctis denominantur, Bonon. I 63O. I 2. Gu1L. DU VAL Pietura sanctorum medicorum et de plantis nomenclaturae sanctioris, Paris i 643. 4. Quibus et addi potest Poeta antiquus, cuius Carmen de viribus herbarum, Deo alicui consecratarum, graece edidit ALDus, ac DIOsCORIDI subiecit, Venet.
15I8. 4. et Bibliothecae Graecae interuit FABRicirs Libr. IlI. c. 26. P. 63O.
207쪽
IN CULTOR. MEMOR. NOMINATIS. I9
eiusdem recenseat atque exponat; quod si praestiterit, facile applausum merebitur nomen, atque
Conseruari vero et porro debent nomina illorum, qui ipsimet botanices studium excoluerunt, plantas legerunt, easque e Xaminarunt, descripserunt, delinearunt, determinarunt, disposuerunt, vel alia, quacunque ratione, historice aut physice easdem disquisiverunt, hisque omnibus rem herbariam magis magisque periecerunt. Licet enim Clariss morum Auctorum nomina in publicis eorundem scriptis optime conseruentur, immo. Conce dendum sit, nomina eorum, plantis inscripta , non diutius durare, quam. ipsorum in lucem emissa volumina; illa tamen, a Bolanicis desumta, nomina communis. quasi applausus esse poterunt testimonia, illorumque inprimis praemia, qui . magnam saepe aetatis partem in disquirendis quidem plantis . consumserunt, ast vel praematuro fato . extincti, inchoatum opus non perfecerunt, vel quorum scripta maxime rei herbariae damno perierunt ; praeterea illi quoque . hac aestimatione condecorandi. erunt,
qui plantas novas, ab ipsis lectas, aliis botanicis
exhibuerunt, primamque occasionem praebuerunt,
illas cognoscendi, et in systema introducendi; Et si ex his, nouiter allatis, una vel altera esset, quae
nouum genus constituat, inuentoris nomine merito insagnienda erit. An autem Omnes, qui ad rei herbariae Auctores pertinent, . eiusmodi publico. quasi testimonio commendari, an horum saltem nonnulli, et illi, qui prae multis aliis famam adepti, publicisque
litterarum monumentis celebrati sunt, et, Cum ultimis modo illa aestimatio concedatur, qui '
208쪽
nam ad hanc classem rei mri debeant assirmare et definire, nec volumus, nec forte possumus. Illud namque, si merebuntur, prunum esset praesuppositum, maXimam autem dissicultatem quoque inuoluit illud. Dedit quidem Ili. LINNAEVS catalogum auctorum botanicorum Id, eosque secundum se a merita in Classes distribuit; dum aliis, qui inter reliquos, Ut sidera quasi, eminent, et principem locum occupant, maiori, qui succedunt, minori asterisco signauit, reliquos, infimae fere plebis botanicae socios, sine signo recensuit; . attamen nec in hac Auctorum classficatione applausum ubique reportabit in , nec ipse principibus suis omnibus plantas dicauit n), nec hisce solis, sed aliis multo inferioribus, eundem honorem tribuit o),
raro id Vid. Ana oenit. Academ. Vol. V. p. 276 sqq. ἡ E. gr. maiori notauit GEsNERUM, FUCHsIVM,
NUM; bene, quam multum vero ab his distetnt RoN
cohonestati. Neque his inferiores sunt, licet minorem stellulam acceperint, GREWIVS, MALPIGHIVS, CA-TESBY, LUDUIGIUS, ALLIONIUS, BROWNius, aliique; BLACKWELLIA cum BEsLARO certabit; signum etiam meruisset vAL. CORD vs , sΥERBEcR, illiteratus quidem homo, qui vero suo de Fungis tractatu, antecessores omnes superauit, CORNVTVS, GARIDEL, SUA quem et ipse L1NN. Phil. Bot. p. 9. inter praestantiores retulit, sΤAE HELIN, wACHENDORE, TINN, EURET, minus bene accepit PARRINsON et f. p. M Ita e . g. sEBAE et BRADLEYo nulla consecrata fuit, licet hic plantarum succulentarum optimas figuras et descriptiones dederit, aliisque scriptis rem herbariam illustrauerit.
s) V. gr. Gris lea, Sibbaldia, Vateria, quorsum et re- serri debebit Quassia.
209쪽
1N CULTOR. MEMOR . NOMINATIS. I99
raro autem illorum nomina, qui conceptam spem nullo modo impleuerunt, denuo castrauit atque alia substituit p). Alii praeterea Bolanici , qui plantas a suis cultoribus denominarunt, saepissimo nullum selectum obseruarunt, sed superiores aeque ac inferiores eadem ratione aestimarunt, eodemque praemio cohonestarunt. Quae cum ita essent, abusus maxime in his nominibus constituendis i . Valuit, Omnisque haec stirpium appellatio dignit tum suam amisit q). Ac dit, quod haeo a cultoribus desumta nomina aliquando ambigua sint, et vel exercitatiores haesitent, an a celebri quodam Viro, an alia quadam ex causa, dicta fuerit
Vt sunt: Boudleia, Iustitia, Scit albea et alla. 6 Bene hinc de BERGEN scripsit: valet lac illuci tritu ν,
ne quid nimis, metu, ne posteris ad vanitatem potin , quam utilitatena comparata videatur stirpium appellatio. vid. Flora Franco furtana I7SO. edit. p. 8. Quo de nominum origine certiores euadamUs, eorumque etymologia cognita memoriam facilitemus, non solum in genere necessarium videtur, ut quilibet, qui noua nomina condit, rationem eorundem adponat exponatque, sed et in specie idem observet, dum a cultoribus eadem desumserit. Morem hunc omnium
applausu seruarunt PLUMIER, MICHELLIVS, BERGIVS aliique, minus bene autem ADANSONIVS, BRO NIVset alii neglexerunt. Duplici exemplo, altero antiquo, recentissimo altero, assertum illustremus. Sambucus planta non, ut quidem Videtur, a IOH. SAM-BvCO , Medicis quoque notissimo Historico, dicta fuit, sed, notante RYPERO, ab instrumento musico, cui nomen Sambuca, ab inuentore SambyX, erat. vid. Eius Lexicon Rei herb. pag. 376. Calceolariae nomine condidit genus Lo FFLING, et facile existi
mare possemus, in FRANC. CALCEOLARII, Pharmaco
paei Veneti, memoriam dictam fuisse, inprimis, cum etiam itinere suo in Baldum montem, 1566 edito,
210쪽
planta; etssi etiam coniectura assequi posset, virile
nomen esse, quandoque tamen ignoram VS, qui S- nam ille sit an seor, et quaenam eius sint merita; cum partim denominationis rationem rarius apponere, partim autem a viris, vix omnibus lassicienter notis S , nomina desumere soleant botanici. Porro quoque illa transmutatio et reformatio horum nominum, dum vel genera, eorumque nomina in species saepe mutata, vel duo, aliquando plura genera ab eodem viro nominata, e contrario au tem Una eademque planta, a diuersis cultoribus t). dicta, fuerint, nouam peperit, et quotidie fere parit dissicultatem atque confusionem. Quo itaqae haec, plantis hactenus imposita, virilia quasi nomina, eorumque fata, et auctores plenius innotescant, atque a quolibet artis perito eo facilius diiudicari possint, omnia, omissis illis, quae a Diis u) sanctisque x) recepta, vel sic a a Poetis
Iocum inter botan cos sibi vind7eguerit, et tamen non est, a figura enim floris nomen desumserat Auctor, ut ipse monuit. vid. Eius Reisebeschrei-bung p. 24 .s Exempla sunt: no. 3O. 45. I 43. I 45. I79. t 87. III. 2I2. 265. 293. 328. et forte alia. Mutationum eiusmodi exempla facile ex Catalogo nostro inuenire quilibet poterit; ultimo loco notatae confusionis specimen maxime praebet Calycanthus Linn. quae tria accepit nomina, ΕΗRE11vs scilicet Beureriam, DU HAMEL Blitineriam et M ILLE Rus Basteriam dixit; et ad priorem vel solius MICHELII nomen possit notari, dum Michelia ΗcvsTONI, LINNAEI et AMMANN1 sint diuersissima genera. Q Ut sunt Mercurialis, Hymenaea, Nymphaea, Sa'
x Haec plerumque mutata, et alia substituta fuerunt, hine nulla hodie Gerardi, Iacobi, Hunigundis et t. P. heiba