Delectus opusculorum ad scientiam naturalem spectantium. Volumen primum

발행: 1790년

분량: 589페이지

출처: archive.org

분류: 미분류

171쪽

atque I INNAgus ad ordinandaS a UeS Vssi erant, Pendulinum rostro subulato, recto, lingria lacero-ema; - Tab.

giuata in regulis siue in troglodytibus numerabam iu); praesertim cum Cl. LINNAgus alio in loco troglodytibus linguam adscriberet apice bifido lata cerato ri), qualem in nostra avicula reperi Tab. II. Fig. 3.) Interim ampliss. KLA1NIus id tradebat in diuersum auem in numerum parorum reponebat, apice linguae licet non obtuse truncato, aut quatuor setis instructo. Interiectis aliquot diebus auiculae speciem rursus examinavi, atque scrupulum 1 uper eadem feliciter mihi e X emi, cum linguas plurium auium unius eiusdemque speciei monitus inspicerem, et insigne hoc criterium haud tallinescium reperire1n. Eit, ubi lingua ad historiam naturalem auis pleniorem, quemadmodum aliae partes intrinsecae, facere aliquid potest: quod vero eadem ad determinandam eius speciem opus sit, id qui aflirmauerit, a vero prorsus abhorret. Esto exemplum de paris, quorum apex linguae ad similitudinem plerarumque avicularum plus minusue fissus, et interdum tam parum diuisus est , ut sentiri amplius illud haud queat. Lingiua turdorum, sunt verba KLE1Nii in ipsius ad me litteris, diuisa; alaudarum in apice variat; tu Nou nullis Dis ac Nevix quidem diuisa; 0mues picae habent linguas Ilittia fas, et praeter eas aliae ar es heue multae. - Vnde 'l sequitur, ut constituendis auium generibus linguae conformatio parum inseruiat; nisi omnes, quarum linguae bifidae aut uniuersim diuisae sunt, in uno eodemque genere cooptentur. Taceo linguas pa

172쪽

rorum experientia teste vehementer variare, et speςierum inde species oriri debere, quas Ornithologia aut prorsus ignorat, aut magnopere a uersatur ti). Turdi pedibus tribus anticis viro postico, linguam habent canaliculatam; cuculis suntlis est lingua canaliculata, rostrum simile mandibula superiori paulisper carinatum; accipitrum pariter canaliculata est ad sugendum sanguinem. Ecquis

vero ob linguae similitudine ria in accipitre turdos, in turdis cuculum numeraret 8 pedibus duobus an ticis totidemque posticis in alia auium classe reponendum. Rideretur, qui caudas auium respiciens, vim quentur, ut attolluntur, ut exsultant, Vt contremiscunt, genus auium caudas mouentium sibi fingeret, et turdum p) CATEsagii indicum the Moch-Bird) inter troglodytes, aut motacillam LINNAE 1 ι, o pectore nigro inter turdos connumeraret, quod uterque cauda tremiscunt. His demum rationibus superatus, Pendulinum nostrum inter paros refero, ad quoS omnino res rendus est, si vel digitos vel rostrum attentius e Xa-minaueris. Et hoc opus esse tot virorum do cho, tum eXempla docent, qui in constituendis auium characte-

ob Testis huius rei autoptes est Cl. MOHRINGIus in auium generi,. p. 45. ubi de paris obseruat: Variat inciso apicii linguae; in paro maiore apex 3 vel 4 setis terminatuῖ', in paro caeruleo apex setis quidem terminartis , sed ferarum una vel altera in quibusdam indiui. duis lacera evadit; paro atro es singula se:a in Angulo apicis truncati margine, medio spatio sere verticali,

integro.

p) Natur. Hi sory in Carolina, Florida and the Bahama

173쪽

eharacteribus hallucinati sunt; se V. C. PETR. BAR-nt 1vM secutus 1 , cur aviculam inter paros referta res non haberes. is enim parum definit, quod sta uis genus fissipedis rostro arcuato sursum conuexo

Calitis aequalibus, cauda recta plerumque bifida et

immota. Sed iure quaeritur, an unquam natura paris rostrum arcuatum cesserit, quemadmodum

alaudis, turdis ficedulisque 3 unde falsum, ut per

imagines parorum a GES NERO adumbratas in fraudem deductus Doctiss. BARRERE, Curiacam aliasque aues huc non pertinentes inter paros collocauerit.

Rectius vero Amplissmum KLEI NivM fecisse, supra memoraui, quippe qui in eminenti opere: Stem ruata auium quadraginta labrilis illustrata, quod futuro anno in lucem proditurum speramus, in genere parorum de Pendulino, quae potiora putauit, breui obseruatione adduxit. Magni existimo interesse ad iucunditatem lectorum, obseruationem tam praeclaram Autoris etiam verbis percenseri. - REMIS Z et Pendulino nidos construunt

Amarsupiales suspensos, ex pappis arborum florumisque et lino, artificiossis me; Aues specie diuerissae. Caudatus simili fabrica utitur ex musco et istino, quasi Phrygium diXeris opus acu picctum. -Oriolus siue Galbula perperam Picus dicitur nidumissu peti deus; quum sit turdus nidum suspendens, Mnee picus, nec par usi materia nidi pensilis euis stramine sbrisque cannabinis negligenter constru- -ihi. FRiscuit nidus, qui dicitur Orioli, me iu-Adice, est pari caudati, quod orioli rostrum disconis veniens est fabricae admirabili. Dicitur et tur- ,,dus calami aromatici ad arundines nidum suum suspendere, ideo tamen nec Remig nec Penduli-Mnus est. o Atque sic certum est Pendulinum ad L a parO-

174쪽

parotum classe in recte referri, de quibus antequam dicendi finem faciam, exponendum mihi est, qualis sit parus caudatus, quidue disserat a pendulino; cuius nidus pro opere pari caudati vel ab oculatioribus ornithologis saepe habitus est. Caudatus dicitur, quod cauda ei singularis est, et corpore longior auiculam ab omnibus cuiuscunque generis discriminat s θ; pennae scilicet extimae breuissimae, reliquae ordine longiores ad medias usque, quae longistimae sunt; extimae coloris sunt albi, Versus mediam caudam magi S nigrae. Sed haec longe aliter se habent in Pendulino. Huius cauda tota cinnamen, rotundata, pennis longitudine haud tantopere diuersis. Caudati pedes

nigricant; Pendulini caerulescunt. Caudati rostrum breue, nigrum, cito decrescens in acumen; Pendulini longum, fauescens, paulatim desinens in apicem. Illius verte X albicat, collum nigrum est, gula alba, pectus album, venter et latera dilute castanea, dorsum et Vropygium castanea colore nigro tincta; Huius vertex canus est, guttur cinereum, iugulum albicans plumulis rubescentibus intermixtum, pectus, venter et uropygium cinere a. Remiges alarum pari caudati obscure fuscae, interiorum margines eXterni albescunt; remiges Pendulini cinna meae, breuiores margine

cinereo rubescunt. Praeterea paruS Caudatus corporis pulchritudine et forma forte etiam colorum. venustate pendulinum praestat; et ab hoc cantus suauitate vincitur. Tandem parum caudatum teste wILL vGHREIO hortos potius quam paludes desertas quaerere legimus, quod autem communi omnium

eXperientia non comprobatur.

Atque

175쪽

Atque sic constitutis specie atque discrimine inter utramque aviculam, in systematibus facile locum asserere pendulino possumus, et quidem in

L 1MNAL 1 systemate inseratur N. 6. t Parus miniamus, nudusiuus, POL Remiz. Qui MOEHRINGI v M sequitur auem in ordine secundo Hymenopodum inter paros referre potest u . Caeterum in nidispari caudati et pendulini magna est diuersitas, de qua mihi paulo interius sermo erit. Huius tamen videtur esse loci, ut ostendam, pendulinum Bononiensem et Remia polonicam Vnam eandemque esse

auem, parum scilicet eiusdem speciei, nec nisi qua regionem, quam habitat, diuersum; idque

tanto magis necessarium Videtur, cum descriptio pendulini Montiana ad nostram aliorumque relationem de aue polonorum pendula Comparata nonnullis imponat, ut hasce auiculas plane diuersas arbitrentur esse. Colorem enim quod attinet, in Italica aue is eX parte cinereus est ex parte rutus; in polonica vero fuscus. Quam diuersitatem MoN- tius, ut tolleret, recte obseruat x , colores istos

in foemina praesertim ita esse obsoletos, ut possit auis minus curiose inspicienti videri ita sca. Quare non tanta est inter Penduli nos, italicum nempe et polonum,' quanta potest maXima esse, colorum distantia; quin potius omnis, si qua est,. diuersitas in verbis scriptorum latere deprehenditur. Auis enim rufi coloris est aut cinnam ei, uti Montius initalicis, ego in poloniciS eXemplis Obseruauimus. Reliqua, quae adhuc occurrerent, a se inuicem di-L 3. versa

176쪽

166 TIT, I PARUS MINIMUS

versa, V. c. nidi figura, et e X qua constat, materia, macularum dispositio, colores magis minusue diluti cet. ea ne minimum quidem speciem auis mutare possunt; adeo ut dubitare non debeamus, quin polonica Remig eiusdem speciei auis sit cum Pendulino Italorum. Tandem si qua constans magnitudo huius auiculae diuersa reperitur, necdum tamen variat species, quemadmodum Vaccae belgicae, equi boreales, hungarici, germani, magnitudine diuersi, eandem quadrupedum speciem constituunt. idem dicendum in auibus de gallinis vulgaribus, indicis et nostratibus, ad unam candemque speciem pertinentibus. Varietas speciei, si determinari debet, respiciendum in auium speciebus videtur ad 1tructuram corporis et partes constantes diuersas, victum diuersum, et modum diuersum propagandi speciem seu nidulandi. Quod si enim ova nostrae auiculae aliquando diuersae magnitudinis deprehendantur, quod contingere posse ipse expertus sum, eX eo tamen neutiquam diuersa aviculae species poterit derivari. Namque inter agnitudinem auium atque ouorum magnitudinem non semper proportio habetur eadem. In generibus quidem oria struthionum, anserum, gallinarum indicarum, anatum, gallinarum Vulgarium, Columbarum cet. qua mediocrem magnitudinem respondent sic satis moli corporis parientis. Sed extra ordinem variat magnitudo ouorum et in eadem speciei; e. g. gallinae indicae crista plumosa, parum magnitudine superantes vulgares, tamen Oua pariunt fere a natum ouis aequalia; item alia oua sunt minora aba maiora solitis, atque nemo ignorat dari oua moli matris in auibus non respondentia. Itaque an species auis nostrae magnitudine distinguatur Τ equidem ignoro: an cantu 3 non

minus

177쪽

minus incertum. Memini tamen e X amico aliquando audire, duplicem omnino speciem auiculae dari; terrestrem nempe et aquaticam Laud -tiud si a ser-Remia): priorem in continenti circum paludes et stagna nidificare, nidumque, e X arundinibus atque dinetis ad exiguam altitudinem suspendere; posteriorem salicta quaerere et nidum alti simis ramulis super aquam pendulum , in salice, populo et id genus arboribus aliis construere, quibus circumuestire natura suuios solet. Quae si recte se haberent, non unius, fateor, speciei

esset auicula nostra. Vereor autem, ne Remig terrestris, quam appellant, fCHwENCRFELDII pa Jer sit arundinarius quem REACEYNS RIVS inter arundines nidum artificiose suspendere memorat x , alleg tas caeteroqui aviculae species plane ignorans. Descriptionem partium externarum morum consuetudo e Xcipit, eique annelia natiuita S, incrementum, copula, nidificatio, partus, alimenta, affectus. Aue1n vidimus in harundinetis agere. Illam videre rarum quidem, sed comprendere, Vivamque captare rarissimum est, nec nisi solis occasu aut coelo turbido in nidis latitantem. Hinc

de moribus eius apud autores parcos par Cior narratio. Foetificat primum incipientibus vernim diebus mensibus Aprili et Maio; iterum in aestate circa Augustum mensem. Verisimile non est, ter in anno nidificare, neque huius rei ulla habetur obseruatio. Nidum industria atque arte prorsus mirabili construit, figura singulari et modo diuerso. Non enim nidum, ut reliquae volucres: superne patulum, crateris instar conficit, sed clausum in modum sacci arcuati et undequaque occlusi, eXL 4 cepto

178쪽

cepto foramine, quo introire solet. Figura nidi partim socci, partim perae instar habetur, nunc amplo latoque fundo, nunc angusto et in apicem obtusum desinente. Utramque vidi, Vtramque Tab IV. delineari feci. Nidus socci formis in Tab. II l. conspicitur, oblongus et insolitae magnitudinis, cuius modum in condendo domicilio suo auis perraro tenet. Altitudo nidi LX septem erat pollicum Paris latitudo HM 4r, versus fundum vero, infra GH 3l . Forma eius, ut apparet oblonga, sacculo haud absimilis. Pendet e ramusculo arboris admodum tenui D, qui ad F et E incuruatus, lino et Cannabe plane circumligatus, et unculis suis nido tam firmiter implicatus est, ut nisi disruptis silis cannabinis extrahi non possit. Aliud ramale ex E versus F et A adfuisse via patula ostendebat; adeo ut nidus a duobus ramusculis iisque bene nodosis et denticulatis pependerit. Ostium oblongum circiter II amplum, margine B, C superne tecti

instar aditum muniente, ne in nidum impluat. Hunc marginem, puto, ab auicula, cum introierit, ad Occludendum ostium introrsum reponi, quo melius ventorum vim atque frigoris arceat. Sed ostiorum non eadem conformatio; ampla interdum sunt, labiisque ad reponendum munita; interdum angusta margine penitus carent, quem Cl. SCHVL-ΣΙvs tempore partus adsui ab auicula suspicatur. Quod materiam attinet ex qua nidus constructus

est, constat illa, ut REACEYNSKIVS, MONTIVS,

ELEIN Ius aliique obseruant, e X pappis florum, e XIanugine salicum et populi, immo ex moleculis se-riceis in gemmis arborum aut calicibus forum quorundam absconditis. Harum nonnullas adhuc integras reperii, hinc inde inter alias moleculas lanuginosas in ambitu nidi externo intextas et pappis

179쪽

refertas. Sed avicula praeter enumeratas materias alias plurimas colligit, ad struendum vestiendumque nidum idoneas. Hinc typharum copia, hinc, cardui, hinc plantarum papposarum quodcunque genus aliti materiam nidi praebent. Ego certe, nidum aliquando contemplatus filis cannabinis et gramineis extrinsecus Vestitum, atque miratus, quid id esset, globulos aliquot euulsi, ut commodius indolem illorum, et si quid iis admixtum esset, considerarem; et evulsas moleculas, quales in FeXprimuntur, cum attentius scrutarer, fecit similitudo quaedam, ut de globulis, quibus aranearum

telae contexuntur, cogitare coeperim, atque arborum pappescentium copia in mentem venerit,

quae in locis Lithuaniae Vothyniaeque paludos sirequentissimae habentur. Quin immo si vel plan-

cognita paulisper flora polona facile pervidebis,

magnum earundem numerum in Polusae tractibus reperiri. Heic enim iuXta vias, ad fossas et paludes sponte nascuntur carduorum variae species,

imprimis spinosissimi illi cardui palustres seminibus lanuginosis densis limis donati, primo venti ludibrio

per aerem volitantibus, porro iacea, scolymus satinus spinosus, hieracium, aster, taraXaCUm, gna-phalium , conyZa cet. Taceo arboreS papolas salicem, populum, aliatam, arUndinem VUlgarem, typham, gramen arundinaceum cet. ingentem pap-porum copiam aviculae nostrae subministrantia.

Omnes hosce pappos ad nidum promiscue adhibet; frequentius illos, quos natura et ingenium loci gignunt. Hinc nidos vidi alios ex vellere salicum populique maXimam partem constantes; alios eX

et Plantar. Hi ser. Natur. Oxon. T. III. P. ISI seqq.

180쪽

ITogramine arundineo pilis fibrinis intexto compostos, fibrarum enim in his locis ingens copia habetur; alios e pappis carduorum et lanugine typharum constructos, quod herbae genus Polesiae paludes dens si me vestit, clavamque fructus loco pr ducit, quae molli et copioso tomento composta suavem lanuginem aviculae praebet. Recte MON-ΥIus monet, colorem nidi semper indicium materiae praebere, ex qua constructus est. Salicum et populorum lanugo albidiorem quidem, sed molliorem neque satis firmum nidum effecit; typharum, plantarumque papposarum fuscum colorem praebuit, ob inteXta fila graminea et muscosa ad

Cinereum Vergentem. Intus materia apparuit qua

mollitiem gossypio haud absimilis, nisi quod conglomerata interdum globulos constituebat lanuginosos paulo crassores. Ambitum nidi internum mollissime loricatum reperii, fundum vero pappis cuiuscunque generis sibimet inuicem firmiter in extis quam mollisis me substratum, ut molliter oua cubent, aut pulli a trigore, humiditate, vento, et ab omni aeris intemperie tuti sint, si qua mater in pabulum volat. Fundus igitur totius nidi. densis mus est.

Tab. 11. Alter nidus perae aut crumenae figuram exhi- - t. bens, Tab. ΙΙ. Fig. I. apparet: Uni tantum ramulo profunde in te Xturam nidi immerso, neque extrinsecus in conspectum venienti appensum erat.

Ostium paulo amplius quam in priori; latitudonidi cum foramine in tubum extantem porretio 5r sub formine 4 ; longitudo paritur 5: eficiebat. Atque haec nidorum figura frequentissma est, et omnibus fere communis, nisi quod in nos nullis, qui caeteroqui figura non disserunt, fora

SEARCH

MENU NAVIGATION