장음표시 사용
341쪽
ita, ut in Lingua ceruina I COOOOO. semina pro annuo prouentu unius plantae computare ty). Heul quisnam tandem Orbis terrae omnes Filices capere posset, si haec omnia vera essent semina, et ad propagationem apta, et eX quolibet semine nova nasceretur planta. Lingua ceruina etiam in
hortis culta eadem producit semina, sed quis unquam tot iuniores obseruauit plantulas 3 dubito. an aliqua ex omni puluere nata sit planta, nisi opportuno quidem loco id acciderit, ubi forte tortuna unum Vel alterum semen ad. perfectionem delatum plantam nouam formare poterat. BOBAR-
et iv M Filicum semina detexisse, lego; sed haec
semina eadem forsan fuere, quae etiam CAESIVS, COLE, GRExv talia dixerunt. Seminibus itaque, vi credebant detectis, non amplius de semine, sed
de flore dubitare coeperunt. ΥΟVRNi FORTIUS,
hanc sententiam fouens, Cla Dem constituit, cuius plantas f0re, u0u vero semiue carere, dixit. Ast, supra iam monuimus, quod omne semen antecederq flos debeat: Igitur non est, cur Filicibus fores denegemus, et MARAT 11 et) Ostendit, omnino quoque Filices foribus gaudere; cuius vero sententiam, cum liber ad manus non sit, heic recensere non potui. Omni certe iure hasce plantas, aeque.ac alias. suos habere flores, valde probabile est. An vero eos nominare possinus fores, quos MICHEL1vs die 6. Maii in Adiantho nigro, referente T. T. T OZZETTIO, Vidit 3 aliis diiudicandum
Raj. I. c.' α) Descriptio de vera florum existentia, vegetatione et forma in plantis dorsi eris, Rom. 176O.
342쪽
dum relinquo: Huius fores a , inquit auctor,
qMemadmodum MICHEL Ius tu adversariis aduolauit,
nil aliud sunt, quam flamenta exigua alba, seu pellucida, globtilis quatu0r, Cel quiuque inuicem sim perpositis cotistantia, sitaque in superficie caulium, seu
pediculorum foliorum e terra erumpentium, ac NOH-dtim expassorum, inter qua uintas plures reticulatas. Polytrichi fores, pergit auctor, smiles hisce fulit, et inter pinnularum diui tiras Mascuntur. Similes quoque sunt fores Liriguae ceruinae et Poly-p0dii, verum ramos sunt. Certe, talismodi fit
menta in nonnullis adsunt, et ante aliquot dies ea quoque in Ruta muraria vidi, quae duplicis erant figurae, alia longa iam arefacta, ex tribus flamentis per alia transuersaria inter se conneXis, constantia, alia breuiora adhucdum pellucida, quorum superior pars per microscopium callosa videbatur. Attamen ea nondum pro solis foribus masculinis venditare vellem, cum duplicis sunt structurae, neque pollen in iis cernatUr: nec quoque arefacta mares, pellucida vero feminas dicerem , cum ambo mox eXsiccantur, et globuli copiosi, in inferiore pagina frondis ex velo villoso prorumpentes, maiori iure frui fificationis vicena gerunt et nisi utrumque seXum, femininum tamen certe constituunt. Merae igitur potius glandulae dicendae, usque dum usus eorum in fructificatione necessarius demonstrabitur.
n In appendice ad P. A. Michelii Catal. Plant. Horticaes florent. p. I 35 seqq.
343쪽
MATURATIO SEMINUM. Ex semine nasci Filices, exempla f. IO. adducta MORI SONII extra Omne dubium ponunt, reliqua, a iunioribus tantum plantis desumta, valde probabile reddunt. Sed pulverem illum, quem tanta copia spargunt, et quodlibet granulum pro
vero semine assumere , dissuadent parce nimis ex eo prognatae iuniores plantae: harum enim multis in locis nulla, in aliis pauca tantum vestigia videmus, etsi enim puluerem illum rudimenta esse forum et seminum non negare quidem velim, paucissima tamen et in aliis plane nulla semina ad perfectionem venire, omni iure asserere me posse, existimo. Caussa vero cur adhuc semina ista vera non satis sint obseruata, in eo forsan latuit, quia non ex opportunis locis semper sunt frondes, in quibus semen indagare volunt, collectae; quodsi enim ex apto solo, ubi luxuriantes deprehenduntur Filices, de seminibus earum magis solliciti fuissent huius rei curiosi, non tam diu dubii in hac
re haesissent. Accedit, quod erronea illa opinio, semina nempe Filicum autumnali demum tempore maturari, iusto serius disquisitionem curiosorum permiserit. R ius b) exinde sumit argumentum contra eos, qui superstitione ducti, ipso solstitiali die, vel vigiliis D. IOANNis in substratis linteis semina Filicum colligere credunt, et superstitiosae credulitatis T RAGUM accusat, quia hic testatus est, se neque superstitione ductum, neque incantationibus aut ullis characteribus usum, periculum te cisse, et quater in vigilia D. IOANNis nocte ten
344쪽
tasse, substratis linteis et Verbasci foliis, an semen id excipere posset, sibique sane contigisse, ut
mane ante illucescentem diem semen paruum, nigrum, Papauerint specie repererit, ita tamen, ut ex aliis speciebus plura, eX aliis plane nulla potuerit e Xcipere. Hinc RAIVS putat, TRAGUM vel o Y imaginatione falsa, vel praestigiis daemonum irretitum, existimasse, se vidisse semina, quae tam n tunc temporiS nulla fuerint, cum non ante mensem Septembrem producerentur. Ast, quam superstitiosum quoque Videatur, quod ipsa nocte D. 1 o AN. hoc 'fecerit TRAGVs, non tamen ideo omnem ipsi fidem denegarem, cum non Septembri demum, sed iam iam Iulio mense, vel ad initium Augusti haec Vera semina maturari, et eXsi lire e capsulis suis, mihi persuasum habeo. Atque si hoc tempore a pluribus attenderentur, saepius quoque occurrerent, ac tempore autumnali, quo omnia vera semina, reliquis corrugatis relictis, ex capsulis iamiam delapsa frustra quae
f. 13. OBSERVATIO. Haecce, quae de seminibus filicum protuli, non vanas tantum esse coniecturas, sed valde probabilia, sequens obseruatio illustrabit. Quum enim a. II 68. ad finem circiter M. Iulii heie Ionae plantarum colligendarum caussa, favente sereno coelo, in sylvis vastis, milliare et dimidium a Ieria remotiS circumvagarer, in vallecula 'L χGraud dicaa, Osmundam Struthi teridem LINN. sub nomine Filio ri septentrio talis et palustris ΑMMANNi ab MALLERO in Fl. Dii. p. 343. descriptam, maxima
345쪽
maxima copia luxuriantem secundum riuum, valleculam perfluentem, deprehendi, cuius foliorum dispositio in orbem, uti ili. DE MALLE R iam in FLI i. i. c. et de LINNE in FL sue . p. 3TO. eam descripsit, iucundum certe oculis praebet spectaculum; conum quasi ista formant, ex cuius medio unus, duo, tres, quatuor et plures, scapi fructificantes perpendiculariter sibique approximati surgunt. Quorum ab utroque latere disposita series
spicularum, ex duabus capsulis articulatis constantium, fructificationes continet copiosas, quas, tempore autumnali si examinaueris . non ni 1i iur- fure vel rudimentis forum seminumque corrugatorum plenas reperies. Equidem maxime hac re laetus varias tam steriles frondes, quam spicas fructificantes ad siccandum decerptas mecum domum retuli. Quum vero adeo tu Xuriantem hanc Filicem hic deprehenderim, atque plure Siuniores, cum duobus et tribus tantum frondibus e radice nascentes, pastina inter veterascentes viderim, quae, qUO maiores, eo propius quoque ad figuram veterascentium accedebant; facile ad suspicionem adducebar, annon in nonnullis spicarum harum verum semen inuenire possem, partim, quia haec species maxime ibi luXuriat, et capsulae huius illas caeterarum heic loci nascentium filicum multum magnitudine antecellunt, partim, quia tot iuniores variae magnitudinis, et, ut videbatur, quotannis e semine succrescentes inter maiores repereram; Quam ob caussam nonnullas spicas maximas, quas obtinere potui, hunc in finem simul in chartas, quas mecum portaueram, reposui, ut domi semina, maiori otio quaerenda, forsan inuenire possem, et certe mihi contigit, ut, cum domi chartas euoluerem, inter
346쪽
quas spicas reposueram, tria semina ex una spi-
. Ca, Vnum Vero eX altera, iamiam ex capsulis exclusa inueniebam; cumque disquirere vellem, an forsan adhucdum in capsulis nonnulla semina laterent , et spicam subleuarem, mox iterum unum in chartam subiectam decidit, postea vero nullum amplius in capsulis semen inueni; praeter illum puluerem enim, quam autumnali quoque tempore in iis obseruamus, et qui nunc non ita iacile, ac Septembri abstergi poterat, nil amplius
vidi, capsulas vero nonnullas ruptas bene cognoscere poteram. Fuere vero haecce semina, quantum adhue dum recordor, perfecte rotunda, magnitudine circiter Milii seminis, superficiei aequalis coloris ex viridi et cinereo varii, duriuscula, nec inter digitos, ut capsulis solemne, iriabilia f. Iq. RATIO HORUM SEMINUM. Haecce modo adducta, et cautio, quam adhibueram, cum spicas inter proprias reposuissem plagulas, ut impedirem, quo minus alia forsan semina, vel seminibus similia corpora casu illic delata, speciem delapsorum seminum inmundae' referrent, meque deciperent, certe dubitare me non sinunt, ea vera fuisse Semiua Osmuudae Struthiopter idis, ex quibus nouae iterum natae essent plantae , si terrae aptae Lemandassem. Superiori anno iterum Augusto mense eodem loco Struthiopteridem, eiusque spicas fructificantes quaesiui, sed copiosi imbres, perfluxaeque rapido flumine valleculam aquae, vix pauca vestigia huius Filicis reliquerunt; frondes unim tam steriles quam
347쪽
fructis dantes valde deformatae meae disquisitioni
non lauere videbantur. Hac vero aestate viterior sorsan occasio haecce semina extra Omne prora
sus dubium ponere posset, quo usi iterum ea colligerem at liue in aptum solum dissentinarem, ut ipse, quod certum contingeret, tenellas proger minantes ex iis sequente anno viderem plantulas, quod vero mihi, cuna ad eos usque dies heie non morabor, non licit uni erit; Experimenta igitur de hac re, cum ipse heic nequeo, instituant alii, eaque simul in plurimis aliis Filicibus, quarum non exigua certe specierum eo pia ibi, iii valle eula se. Zei Gruud) reperitur. Praeter Sti'uthse te idem enim, etiam Osinu uda Spica ut, Pteris aquilina . Aer ichuim Thelypteris, Polypodiuim Pheg0yteris, rhaeticum, cristurtivum , F tuas et F. feminat, Dry9pteris, occurrunt, ita ut illa valide illa cum sylvis eam ab utroque latere comitantibus prorsus crypto gamiae dicata videatur; e proximo enim adhuc luna varia Lyeopodia; clauatatu, iuuit datum, auu0tiuum, Sellago, nec non alii plures rariores Musci, Algae, atque rungi, pulcherri mae imprimis Clauariae, plurimae quidem satis abundante copia reperiuntur, quarum pleraeque Lydopodio iuui dat0 excepto, a RuPPIO in Flura I l. 1 eus iamiani recensitae legunturi
Rationem, cur puluerem illum, quem plerumque in Filicibus atque Muscis iuuenimus, non pro veris agnoscere possim seminibus, iamiam im dicaui: quod scilicet ex 1oOOOoci subinde vix una Ludit . Dele A. Opusc. ad s. nai specti Vol. I. Y alb
348쪽
alteraue nascitur planta, ne quidem in conueniente solo: deinde quoque pleraque haecce corpuscula
sunt vacuae capsulae membranaceae, Ouatae, non
hilo sed potius pedicello, quo adhaeserant, donatae: alia, quae solidioris substantiae videntur, sunt
nimis contracta atque corrugata, ut matura semina plane appellari nequeant, illa igitur potius sunt reliquiae florum, haec vero rudimenta seminum arefacta: porro D. COLE l. c. o seruauit, haecce corpuscula magnitudine parum differre, inque Ol munda regali non multo maiora inuenit, ac in aliis minoribus Filicibus: sic quoque eXCeil. D. SCHRE EERvs Muscum quendam pari tum et ViX oculis nudis satis conspicuum circa Lipsiam inuenit, cuius semina magnitudine multum superabant illum pul- Herem, quem in capsulis Polytrichi communis deprehendimus: Muscus ille fuit ad aulis, eiusque perpauca folia ad figuram aloeticorum accedebant, capsula vero lassiis, ex variis loculis constans; quilibet loculus semen includebat, quod, uti iam dixi, puluere Polytrichorum maius Oculo armato apparebat. Huius Musci, seminumque eius egregie delineatam figuram apud eX celi. VIRI M , dum Lipsiae versabatur, vidi; Cuius singulari in me benevolentiae, humanitati, et in plurimis cryptoga naiae capitibus institutioni me multum debere, gratus mihi gratulor. Descriptionem huius Musci Cum icone, nec non plura alia in cryptogain iis inuenta et emendationes Florae curiosi ab to publicandas expectant . Quaenam igitur proportio ΘNonne iustius videtur, ista in Musco minori pro veris assumere seminibus, pulue hem vero in Poly- tricho obuiuin tantum ceu fores arefactos an forte autheras') considerare o ; illi desunt propagines; Vid. obs de Necher in AEL Palat. T. II. p. 425 seqq.
349쪽
gines; solis ergo seminibus propaganda est species;
Polytrichum per propagines aut semina in indiuiduis stellatis enata propagari dicitur, non igitur opus est, ut tot semina in capsulis perficiantur. Omni sine dubio in iis Filicum atque Muscorum
speciebus optime forsan Vera semina detegeremus, quae propaginibuS eXpertes per mera semina necessario propagantur, aliisque copiosus pro pullulantes conspiciuntur; sed locus si in ut aptus esset eligendus; non enim quodlibet solum pari ratione huic faueret obseruationi. Non semper a natum plantae, egregie monet excell. LvDwIG, in Inst. Megil. Neget. F. Ult. sed a Dariis accidentibus, a disserentia scilicet climatis, soli et cultκrae, dependet,au tu femine, au tu gemma Noua planta coa seruetur et germen exhibeatur: idem praecipue valet de plan-Haec sunt, quae aequo eruditorum eXamini
subiicere volui, si diutius heic versarer, vel prius quoque haec ita cogitassem, plura quoque forsan et certiora in hac re colligere potuissem, interim experiantur alii meque doctiores an recte hac d0 re senserim, an fallar opinione Z Equidem, si mihi ulterior occasio datur, an etiam in aliis Filicibus vera reperire semina possim, tentabo.
tis cryptogamiae. Hae enina, etsi copiosos flores proferunt, pauca tamen perficiunt semina, quia non semper aptum eas nutrit solum, et quia forsan nimia efflorescentia vires plantarum eXhaustae, multa nutrire semina riteque perficere non valent.
350쪽
PROGRESSUS COGNITIONIS MUSCORVM.
Tenuissimae, quibus componuntur Musci, partes , utpote oculis non armatis viX conspiciendae, dissicultas eosdem inveniendi.forentes, nec non loca, in quibus plerique eorum habitant, inamoena, et ad quae saepissime non nisi difficillimus datur accessus, in causa fuere, cur hi diutissime inter omnium familiarum vegetabilia, incogniti, atque ut abjecti et indigni ad quos animus adverteretur, iuerint habiti. Nec itaque mirum, cur tritum illud inficetae plebis adhibitum tuerit: Musco