장음표시 사용
391쪽
METHODUS MI SCORVM ILLUST. 38 IEXPLICATIO TABULARUM
TAg. I. fig. I. SPLACHNVM Sphaericum. tota planta naturali magnitudine cum Stella mascula. c) b) Caysula cuin receptaculo, magnitudine aucta. fg. a. BRYVM dendroides. a) Muscus naturali magnitudine.
b) ramulus foliis lente visis. iig. 3. POLYTRICHVM convolutum. fg. q. BVXBAVMIA foliosa. ab Muscus situ uniformi et naturali. b) Capsula loliis cincta, lente aucta. fg. 5. JUNGERMANNIA vaginata. bb surculus discerptus, foliis magnitudine
Capentis. si g. 4. LICHEN trigidus.1ig. 5. RVPINA rupestris. LINN. Supplem. Alga ex America meridionali.
392쪽
LIPS. MD CCLXX VII. vota mea plane Vacua sint literis nostris; animus mihi est, Tecum quaedam ex recentissimabotanides historia communicare. Probe enim nosti, multa adhuc superesse dubia, quae Oeconomi- iam herbarum spectant, doctrinamque de sexu plantarum cryptogamicarum inprimis summa obtegi obscuritate ita, ut hucusque naturam partium fructificationis earundem plane cognitam non habeamus. Leguntur quidem in Michelii libris sp. 1o8. t. 59. nonnulla de partibus fructificationis muscorum; etiam Ill. Otto Fridericus Mueller, qui D, o niain sua doctrina et industria ornat, in Flora Frid-richsdalina p. 188 a de Iungermanniae seXu quaedam memoriae mandavit. Nec minorem Operam alii in hae dubia re investiganda posuere. Nam- que
393쪽
que Schmiedelius et Schreberus nonnulla plantarum cryptogamicarum genera, tam accurate et sollicite consideraverunt, ut vix aliquid relictum videretur, tamen nec horum virorum observationibus
res plane confecta est aut a dubiis liberata. Nuperrime autem accepimus librum Cl. Iosephi Gott-lieb Meli teri, viri herbarum cognitione eXimii, qui inscriptus est : Das elitue te Geheimsi s der gyt0gamie. Carlsruhe 1 77. 8. a cuius lectione adeo non potuimus nobis temperare, ut eUm protinus perlegeremus. Etenim nobis constabat. Cl. Ioannean Hedwigium Medicinae Practicum Chenani- censem, virum in arte sua probatum, bolanicumspectatissimum et intelligentissimum in detegendo sexu plantarum cryptogamicarum teliciter occupa. tum esse. Et saepe Tibi narravimus de He igitinventis, eXoptanteS, ut vir eruditionis laude e X-cellens ea vulgaret. Priusquam igitur K0esreuteri . libellum perlegeramus soli libri inscriptioni, quae multa pollicetur, nimis confidentes de Hedwigii gloria doluimus. Perlecto vero libro, animus protinus erigebatur, partim quia ambo eodem tempore in mysteriis huius naturae arcani detegendis et disquirendis versati sunt, partim, quoniam etiamsi ΚΟΕLREvΥERus egregia obiervaverit, tamen HED IGIus multo certiora et praestantiora nobiscum communicasset, ita, ut nulla aetas positi HEDwIGio gloriam inventi plantarum cryptogam bcarum seXus detrahere. Quod primum attinet, haud dubie uno eodemque tempore investigandi sexum harum plantarum, quarum nuptiae in reconditis celebrantur locis, initium iecerunt. I OEL-REvTERVS nimirum, uti eX libro eius cognovimus,
observationes suas initio anni 1776 primum instituit et Hedu ieius,cii recte memini, jam anno
394쪽
1 74 aut 1 75 primum foemineos et masculos fores muscorum detexit ita, ut adeo prior hac in relio EI REvΥΕno sit existimandus. Licet vero nec reliquas huius familiae sive classis plantulas negligeret, praecipuam tamen operam muscis, qui vultigo vocantur, impendit, ut eos fere solos curasse videatur. Itaque cum mense Iulio anni 1776. Lipsiam veniret EXp. I. E. Pohlis et Ampl. N. G. Les-hio et mihi microscopio adhibito non solum antheras, Verum quoque fila succulenta articulata, quae antheris tantum non semper interponerentur monstravit, et si microscopia meliora, reliquusqUe apparatus ad has observationes instituendas aptior adfuisset, neque HEDK1GIus Chenanigium redire debuisset, certe nobis plura adhuc monstrasset. Communicavit quoque eo tempore suum inventum cum Ιll. INGENAous et Physico celebri et SwEDIAugno Doctore Medicinae Vinde bonensi, qui eodem tempore Lipsiam visitabant. Repetiimus quoque observationes micros opicas cum Ill. O. F. MuELLE- Rus nostram salutaret litterariam universitatem. Cum vero ad finem beptembris praeteriti anni cum LESKIo praeceptore Optimo et GNIDIT SCHIo amico nostro Fribergam iter institueremus fodinarum inspiciendarum gratia et ex hac urbe cum amicistimo et celeberrimo WERNΕno, qui terrae thesauros diligenter perscrutatur, per amoenistimas Lich-renwaldenses valles ad HEDw1G1vM novitatis studiosi et expectatione pleni nos conferremus; HED-wlGIus vir humanissimus non solum urbane nos DXcepit, verum quoque omnes suas observationes, figuras e Xquisitas, quas ipse assidue et studiose deline averat, quaeque seXum plantarum crypto gamicarum quam optime illustrant nobiscum communicare haud . dedignatus est. Cum enim in nemori bu S
395쪽
bus et sylvis Chenanizensibus plantae cryptogam i- eae quasi sedem et domicilium fixerint, semper
observatori bono et alii duo multa observandi copia fit. Hic igitur die ψ. Octobris 1776 observationds microscopicas instituimuS, antheras muscorum vidimus et pollen, quod dimitterent exque iisdem propelleretur, simulac cereo in loco antherarum capitula aperirentur. Pollen vero, quod immisius in guttulam aquae antheris exprimebatur', fluido tenaciori si mile irretitum farciminis ad instar sensim protrudebatur. Vidimus quoque ductus alios stigmati simillimos circa fructus rudimentum in foemineo sore positos et coronam capsarum elasticam. lndicavit nobis quoque jam eo tempore, plurimos eX m Uscorum familia esse dioecos, pauciores monoecos, paucissimo ςhermaphroditos, ratione fere plane diversa, quam quae hactenus in plantarum foribus cognita fuit. Haec erant, quae ad tempus et historiam inventi pertinebant, de quibus Te certiorem facere
Nunc vero, etiamsi nullo pacto iudicium
meum ausim huic rei immiscere, tamen breviter ex iis tantummodo, quae mihi constant, ea indicabo, in quibus HEDwrosus et EO EL REVTERVS conveniant, et in quibus Hedwigius multo certiora observaverit. Primum igitur necessarium ducimus, Tibi nunciare, Kog LREvΥΕRvM in libro laudato fere totam perscrutatum esse cryptogamiam neque in solis nauscis inquirendis occupatum fuisse, verum quoque algas, filices, et iungos observatione dignos iudicasse ita, ii pauca genera praeteriret, de quibus non quaedam moneretis HEDUIGIust vero cor sulto in solis muscis contem- Ludin, Delect. Opulc. ad s. nat. De l. l. I, 2. plati
396쪽
plandis acquiescere nunc videtur eo Sque primum accuratis me indagat, ut postea eo maiori cum studio et certitudine ad reliquaS plantas crypto-gamicas multo obscuriori se Xu conjunctas progredi possit. Itaque KoEL REVTYRus p. 13 I. libri laudati ex omnibus observationibus, quas curavit praecipue sex axiomata collegit, quae, quia sum,mam rei continent indic bimus et cum Hed wigianis comparabimus. Sunt vero ipsius propositiones sequentes: a. In plantis cryptogamicis uti in per- festis sexus locum habet. HEDwIGius idem de muscis assirmat: b. Omnes earum veri fores seu
partes fructificationis i triusque sunt sexus; itaque flores hermaphroditi. Hoc assertum, quod muscos
attinet non convenit cum HEDwIGII inventis,
quippe qui plantas mi iscorum plurimas dioecas invenit viditque singularia receptacula, in quibus a nares habitarent, alia quoque, ubi foeminae solae domicilia haberent: c. Non habent pollen,
sed loco eius algis e. g. jungermaniis et marchantiis sunt masculini sacculi, muscis calyptrae, filicibus involucra, iungis membranae. EX Hed vigianis vero observationibus patet, calyptram nequaquam esse partem masculam, sed antheras singularis et propriae structurae adesse, quae pollencontineant hocque suum sperna a per stigma calyptrae summitati in iuniore aetate innatum ad ovarium mittant. Eo EL REvTERVs remotis ab operculo calyptris, cum fructificatio, ut asserit, haeremota cessaret, ni fallor in errorem deductus credebat, calyptram esse partem foris essentialem. Quae vero potius munimentum esse videtur, quod si removeris eXsiccatio fructus tenerioris structurae facillime succedet. Taceo singularem operculi iunctionem, de qua edoc si sumus,
397쪽
perituram, si munimento calyptrae suo justo citius orbata fuerit. Et per se superflua erit' opinata haec calyptrae mascula Virtus, quam primum verae antherae ab HEDw1GIO clare demonstratae erunt : d. Habent semina Vera, neque vanum aliquem pUlverem. Verissimum Cl. Eo LL-REvΥgn I assertum diligenti et telici salibliti et educatione satorum muscorum ab Hessiligio nostro saepius confirmatum : e. Tempus qUod hucusque in muscis et reliquis plantis crypto gamicis florescentiae tempus judicavimus est se inationis et frui ius tempus. Quod decretum quoque ΗΕDw1G1vs nobis proposuit. i. Magis per semina, quam ulla alia ratione et pleraeque plantae cryptogamicae una hac ratione servantur. Jam notata satio ab HED vi Gio suscepta idem demonstrat. Nonne vel ex his videre licet, HEDwIGro observationes et tentamina in obscuriori hac bota-nices parte instituta felicissime cessisse. Sed maluit pro singulari suo in indagando Vero Omnium .maxime assiduo studio sua inventa tam diu silentio premere, donec vel decies repetitis observationibus in re tam obscura improbique laboris plena de veritate inventi certissimus fieret, quam modo visa et observata illico divulgare. Interim fecit nobis spem, novam suam de muscorum seXu theoriam brevi publici juris futuram esse, quod vehementer optamuS '). Vale nosque amare
perge. Lipsiae d. XXVIII. Augusti CIPIO CCLXXVII.
) Promissis quoque stetit oculatissimus HADwi Gius, amicus meus multis mihi nominibus colendus editis commentationibus et tracta tubus sequentibus: Sammiung etur Physik und Naturgeschi te erster Bb et i Barad.
398쪽
Band. ates Sideli S. 259. - D. Io. Hedwigii Fuimdamentum Historiae naturalis muscorum Frondosorum concernens eorum flores, fructus, seminalem propagationem adjecta generum dispositione metho- diea leonibus illustrata P. I. II. Lips. I782. q. Theoria generationis et fructificationis plantarum cryptogamicarum Linnaei, mere propriis obsWvationibus et experimentis superstructa Petropoli I784. 4. - Eiusd. Deseriptio et adumbratio micros copi-co- analytica Muscorum frondosorum nee non aliorum vegetantium e classe crypto gamica Linnaei, novorum dubiisque veXatorum. Vol. I. II. IT 87-1789.
399쪽
Varias variorum circa potanices historiaeque univer- De naturalis studium sententias Vse, eum alii illud superet acaneum plane, alii nimia temporis iactura comm ictum reliquisque medicinae fientiis insigni siseimpedimerito, eaque ipsa de causa medico maximam partem inritile iudicent, nihilo minus tamen inter artis salutaris aliarumque scientiarum cultores, olius iam vigui se hodieque adhuc vigere, nemini QMotum e se potest. Huius insuper disciplinae utilitatem a que Mecessitatem, ut tu universo scieMtiarum ambitu, se in arte praesertim salutari, iam dudinis planam a celeberrimis, huiusque rei optimis Arbitris, factam experientia satis constat. luod oero ad illud attinet, quod non utilii obiicere solent, cum nimia remporis iactura e se contris intim ideoque reliquis medicinae disciplinis impedimento sise, nescio profectu,su plane hoc, ut Ibi quidem per addui, evictuin ab
400쪽
illis atque expediturn fit. Qu0οι euim toti ut rei plurimum saltim temporis, qu0d aliis utilioribus scientiis debemus, illi c0Msecraretur , tune sub certis
quibus dam cunditis Mibtia hoc concederemus. Cum Gers multrim tempuris ' ad animi relaxati0nem atqtie
recreatis Hem, idque iure saepius futum0, adhibeamus Mecesse sit, Nulla ratione perspicere possum, qMiseri p0ssit, quod Π0u tu rerum naturae, earumqtie am0enitatum et Uarietatum perscrutatiuile, quae sieΠ-sus haud leviter a cit, eaque ipsa de causa, maximum eis ert oblectamentum, huius temporis partem, quae alias inutilis plaue nubis practerflueret, pctueremuS. Huius rei Deritatem ipse ego saepius pr0yria experieritia probatam vidi. quantam enim voluptat- rer tu trurn et quod exeurrit in illa temporis spatio , qui d historiae naturali consecrare mihi licuerat, sin expertus, verbis vix exprimore phyΠμ.
Sed omnis illa v0luptas quam susumam fui spe et adhuc quotidie Gye probe sentio, nunquam fortassis tauta fui Ret, nisi tot taurosque viros geuero os atque
referre mihi liceret. Inter hos primas facile tenet Perillustris atque generos senus Regis Britanniae Sa-HUtpa L. B. OTTO DE MUNcHΗAvSEN, clai maxi mas, anim0 beneficiormit inse collatorum haud immemori. gratias solemniter hoc loco persult 0,' cum me in seleutia naturali valde adhuc hospitem gratisse exceperit, accusumque ad hortum splendidiss-mΠΠι SCH Vog BERIANUM, permultis plantiS ex0ticis, imprimis ex America boreali adnectis, iisque raripinis refertum , per aliquot aestates gratissione mihi c0uce serit. Neque silentio praetereundum sau-