Aphorismi, sive praecepta medendi generalia ex pluribus casibus particularibus abstracta

발행: 1792년

분량: 204페이지

출처: archive.org

분류: 미분류

71쪽

srUe praecepta. 6s corpus uti significat. Quod, si cibum non assu. menti hoc accidat, vacuatione indigere significat , Hipp0cr. Secl. 4. Aphor. 4 I.

. S 295. Saepe observavit B limius, periodicos quosdam dolores , ac morbos , periodice scilicet exacerbantes , si quasi essent soboles febrium periodicarum urinam , lateritio colore, Si Ue impense rubro tinctam , comitem habere irritisque aliis remediis psr diu retica, incidentia, amaricantia, et febri fuga prudenter , id est , tempestive et cum diu reticis et purgantibus mixta , more febrium intermittentium feliciter charataS esse . S. 296.

Sensus frigoris in vertice capitis inter maxima hystericarum diagnostica recenseri meretur. S. 29ZAnte paroxysmi podagrici insultum nulla in .

signis intumescentia partis Observatur , Sed durataXat quaedam Venarum protuberantia affecto loco circUmpositarUm , quae quidem Omnibus pa-roκysmi insultibus familiaris est, et singulos praecedit; estqhae signum veluti characteristi cum Jamiam advenientis podagrici.

S. 298. Pluries observavit Baglivius in nonnullis podagricis, quod cum repente materia podagramem ciens e Vanuerit sive retrocesserit, inciderint in vehementissimos ventriculi dolores , et vomitus biliosos, e X inde vero in icteritiam , a qua brevi

Multis ante in Vasionem paro Xysmi podagrici superveniunt dolores colici, quibus evanescentibus statim manifestatur podagra.

72쪽

66 Aphorismi

In tumoribus pedum qui oede malosi adparent ) ante vel post podagram apparentibus

nullum, omnino, nullum inquam , neque internum , neque externum adhibeas remedium , eo potissimum nomine , ut materiam illi a pedibus averteres: siquidem obser Uavimus saepissime post eX-hibita purgantia, diu retica, aut sUdorifera materiam illa a pedibus ad interiora retrocessisse, et a popleXiam , aSthmata , febres, aUt mortem repentinam produxisse, idque in fallibiliter sit topica, aut re Sol Ventia, aut alterius generis ut fieri solet ) externa remedia oede malosis pedibus adhibueris. - - - Conducit igitur in podagricis hoc pedum oedematismo, Omnia naturae Committere, primis coctionibus prospicere, diaetam et exerciti Una instituere. S. 3PI. Purgantia et sudorifera fortiora non ita bene eedunt arthriticis , et quantum diligenti observatione colligere potui BagliVius ) optima rerum

se X non natural sum diaeta, nec non remedia stomachia omnem absolvunt paginam in podagricis et arthriticis . S. 3Pa. Circa aequinoctia et Solstitia podagra eXacerbari solet. S. 323. Desideratur historia morborum vere in curabilium, vitio solidi, vel ex impossibilitate, non autem vitio liquidi aut ex ignorantia. S. 3Pq. Desideratur historia morborum , in quibus aegroti liberum sensum et rationis usum Us Ue ad ultimum vitae spiritum exereent, et in qui-

73쪽

sive praecepta. 6 bus illum prorsus amittunt multis ante morbum diebus etc. S. 3Q5'. Hortatoria ad medicos in describenda perpetuo historia morborum a nobis, et generalibus aeris influentiis, et antecedenti anni temporum statu pendenti Um. S. 3O6. Coelius Aurelianus, sectae methodicae princeps, videtur in detegendis signis et morbis a se invicem distinguendis ceteros glaecos et lati

Fluor albus uterinus et gonorrhoea gallica adeo similibus concomitantur symptomatis , Ut quilibet medicorum fere semper decipiatur in illorum diagno si . -- - Baglivius dat hoc infallibile signum tales morbos ab invicem distinguen.

di . Pete a muliere, an super Veniente men Struo sanguinis su Xu perseverat quoque eodem tempore fluor illae albae materiae; si dicat quod sic, significato eidem , quod morbus, a quo diveXatur, sit gonorrhoea gallica . Si vero durante menstruatione suor albus evanescat, et eadem finita denuo regrediatur, pro certo habeas, mulierem fluore albo uterino laborare, cetera signa fallunt .

f. 3 8. Inter signa laetus mortui in utero haec potissima judicantur ab auctoribus , nempe frigiditas

pectinis muliebri, foetor oris CadaUerOSUS, Conversio laetus hinc inde ad latera, et alia hujus generis; quae quoniam saepissime decipiunt medentes, infallibile omnium recenset Coelius Aure-

74쪽

6s Aphorismi

liam se si mulier gravida ingenti conatu foeces evacuandi, id est, tenesmo detineatur, aliaque signa etiam aderint , pro infallibili habeto, foetum in utero esse mortuum. Hujus asserti veritatem ipse quoque BagdUius observavit semel Patavii et iterum Romae . f. 3Q9. Signa hydropis pectoris valde obscura sunt et dubia; si tamen aeger dyspnoea assiciatur, hora somni potissimum ingravescente, ita ut post

paucas horas somno impensas de repente e X pergiscatur , e Xpergefactus suffocari se sentiat, fenestras aperiat, et liberum aerem eXOptet, pro Ce to et infallibili signo habeas, aegrum hydrope pectoris laborare, nam et pedes intumescent, aliaque signa minus Constantia aderunt. Nullius membri affectiones tam obscuris ad invicem confunduntur signis, quam morbi pulmonum, unde saepissime unum pro alio curare solent ignari practicantes; prae Ceteri S tamen magnam errandi Occasionem praebet tuberculum pulmonum, de

quo Hipp. I. de medic. haec habet: tuberculae quidem pulmonem deprehendere, et dissolvere posse , maXime artificiosum habetur itemque collectiones illorum impedire ; ita millifus cap. de Vomica pulmonum, disserens de tuberculo ait: vitium hoc latet inter initia ita claucretum, ut vix tilla sui proferat iudicia, sed tota ejus res in insis

diis est: eadem fere symptomata habet cum tuberculo morbosa pulmonum adhaesio ad Co Stas. Verum tamen , quae nos obserUare potuimus inter constantiora signa, haec potiSSimum sunt re-Cen Senda : tales aegrotantes de cetero bene se

habentes dissiculter spirare incipiunt; dissicilis spiratio sensim augetur, inter spirandum non Ste

75쪽

3iυρ praecepta. 69ttunt, et nihil exspuunt, dolorem quoque in pectore Sentiunt continuum , et dolentem in locum decumbere non possunt ; Sicca tussi laborant , tandem genae rubent, febricula supervenit; et negotio ad suppurationem Vergente, alia Suppurationis symptomata accedunt . Duo tamen Pathognomica crudi et adhuc incipientis tuberculi signa sunt, tussis sicca , et dolor lenis in alterutro pectoris loco, cui arridet illud divini senisteXt. 63. l. de morbis; et quamdiu quidem tiberctilum adhuc cruditis fuerit, dolorem exilem , et tussim siccam in cit etc. Qui tuberculo pulmonum

laborant, saepissime de repente moriuntur, nam suppurato tuberculo pus erumpit in tracheam et

suffocat. In tabidis si dolor vehemens lateris derepente superUeniat, brevi delirabunt, febris magna accendetur , et paucis post diebus moriun

tur.

S. 3so. Phthisis saepe est morbus SecundariuS a Variis morbis principalibus v. g. lue Venerea, Scota buto, ictero, chlOrosi, asthmate, Sputo sanguinis, ulceribus internis et eXternis, febribus, melancholia , variolis , hydrope , dysenteria , animi

pathematis , studiis severioribus vel aliis innumeris hujus generis occasionibus pendens . Hinc varia phthiseos symptomata, Varia medendi methodus, pro varia scilicet origine mali.

S. 3II. Hysteria non contenta incedere accidentibus sibi familiaribus, repentina scilicet Sensuum OP- Pressione , gulae strangulatione, sensu frigoris in vertice capitis, convulsionibus partium etc. Saepissime imponit medicis sub specie doloris capitis, apoplexiae, palpitationis cordis, aliarumquec 3

76쪽

ejusdem assectionum, tussis, asthmatis, affectio. nis colicae aut nephriticae, Vomitus et diarrhaeae , tumoris , dolorisque tibiarum , suppressionis urinae, refrigerationis Partium eXternarUm, gravissimorum dorsi dolorum , et hujusmodi quam

plurium morborum . Bagiiviris curavit foeminam asthmate hysterico laborantem , ubi omnia anta-sthmatica irrita fuere, praescripto sale iovis in aqua meliss. item apposito empl. matri Cal. Myn-sichti; erat haec foemina aliis hysteriae symptomatis etiam obnOXia. S. δl2. Asthma convulsivum fit a convulsione musculorum thoracis, aut diaphragmatis , aut fibrarum carnearum pulmonibus intermiXtarum.

S. 3, 3 .. . Colicam convulsivam non a frigidis intesti.

norum hia moribus , secundum antiquos, Sed a Convulsione et irritatione nervorum mesenterii provenire, primus detexit Fernelius 6. pathol. Io. eamque purgantibus, clysteribus, calidisque remediis magis exacerbari, mitescere Contra antinervinis, dulcificantibus, et mere anodyniS. 3. 3sq. Baghυius vehementer hortatur medicos, Ut

aegros Suos sedulo eXaminent de catasa procathartica, quae internam ad actum proUOca Uit., 3. 3l 5. Febris ardens a nimia Venere producta non curatur purgantibus, nec venae sectionibuS. g. 3l6. In ischiade venerea profuit decoctum Sarsa- parillae, antimon. crvd. et cortic. nucum.

77쪽

sive praecepta . ItAit Baglivius dispositionum internarum Oc-c altarum indolem viX detegi posse, e X ante acta

tamen Vita, et SeX rerUm non naturalium usu aut

ab usu divinare poterimus generalitatem quandam talium dispositionum, terreae ne Sint, an a re S, acidae, humidae, inflammabiles , tensae, coagulabile S. g. 3i8 Lingua prae ceteris sc. indicat intimiorem morbosi sanguinis statum ; si acidus sapo in ea redundaverit, acidum Sanguinis, vel aliorum humorum ab eodem derivatorum constitutionem manifestabit; si salsus salsam; si amarUS, amaram ; si viscidus, mucosus, et insipidus, talium par. tium copiam; si humida humidam; si sicca siccam et inflammatoriam diathesin . Demum pro securo Sibi sit lector, me certiorem de sanguinis statu indaginem aliunde non haurire, quam ex lingua - reliqua enim signa frequenter fallunt, haec aut nunquam, aut raro. Cave igitur, ne discedas ab aegro in cujuscunque morbi curatione, nisi prius linguam inspexeris, praesertim , si de internis inflammationibus suspicio fuerit , quas tibi certissime eXplorabit lingua, utpote quae in minima inflammationum suspicione statim res iccari incipit , et crescente infammatione crescit pariter et siccitas linguae. S me erus exercitat. de apoplexia f0L 429 ait, se in cadaveribus febri continua extinctorum aliquoties, nonnunquam ec in malignis sanguinem fui dum , nec post obitum coagulabilem observasse. Simon Patili de febribus malignis S. a. notat sanguinem phlebotomia emissum maxime rubi

78쪽

cunduria, et Colore Proxime accedentem ad colorem floris cardinalitii, sive Trachelii Indici,

nec non PaUCO Persia Stim sero se pluries in aegrotantibus observasse , qui cum tali sanguine

semper de vita periclitabantur . Bagiiυius idem etiam Huxham hoc idem in peste a plurimis

Nemo curationem febrium feliciter absolve. re poterit , nisi ante quaelibet adhibita remedia certior factus fuerit de statu sanguinis febrientis, scilicet an sit nimium concitatus, tenuis, inflammabilis etc. id est an adsit dispositio sanguinis phlogist ca vel contra coagulabilis, lentus, malignus etc. 3 3a I. Cura intermittentium optime peragitur solventibus ; id est roborantibus saliuis, et leuiter ahum

nr0Uentibus , n0cent mucilaginosa, mere aquosa, purgantia fortiora, venae sectiones. Hinc optime convenit ἁec0ctum gramin. tarax. cichor. cum sumelle, rCO, sambuci et Sale medio. Neutrum seorsim si cit.

In febribus intermittentibus praestant Sum TlΟ-pere amara, acria, liXivo - alcatina 3 amara haec calidaqrie materiam febrilem altius ampingerent, nisi ter , quateriae per diem aseus m0υlatur. Aluum aH-tem moventia et . sine amaris calidisque debilitandenocerent. Stoll. S. 3a 3. In plurimis febribus diuturnis ac chronicis nonnullis morbis magnam afferunt utilitatem medicamenta quaedam austero amara de genere fere adstringentium, uti suat chinchina, tormentilla,

79쪽

SIUe praeceptu. 73 radix pentaphylli, alumen crudum, chalybeata , cortex fraxini, medicamenta vitriolico - martialia , aliaque hujus generis, quae adstringendo operantur . Haec enim mala ab elanguido solidorum fluidorumque tono, non autem a decantata Viscerum obstructione pendent. S. 324.

Multiplici experientia didici ait Bagitatus

colicas convulsivas pertinacissimas et veluti ab orgasino spirituum productas post Venae.Sectionem institutam et remedia anodyna maxime diluta brevi ac feliciter sanari. g. 325. Ubi sudor necessarius est et irritis quibusvis

remediis non erumpit, mitte sanguinem, et Statim erumpet.

S. 326. Baglivius ait, morbi a strangulatione Sive, ut ita dicam , arctatione humorum aut spirituum in aliqua parte, nullis aliis remediis adeo facile solubiles, quam per sanguinis missionem in loco affecto ver proximi0ri institutam. S. 327. Arthritis facile mutatur in colicam, omnes calculosi facile fiunt icterici; ex scabie retropulsa Vel male curata quam plures infausti morbi pro-Veniunt, uti sunt sputum sanguinis, apople ia, hydrops, febres longae etc. Scabies quartanario superveniens bonum. f. 328. Apoplexia pituitosa correpti facile pallescunt, graVissimo sopore corripiuntur, pulsus habent exiles; vomitoriis, purgantibus optime Cedunt,

a sanguinis missione ingravescunt; coutra in san-Guinea , rubore suffunditur facies, Vasa sanguise

80쪽

74 Aphorismi

ra capitis maxime turgent, sopores non sunt Vela ementes, nec pulsus adeo eXiles etc.

In colica biliosa contingit saepissime aphonia, et VOX ra Uca, duratque interdum Per totum morbi decursum ; haec eadem VOX rauca observatur pariter in febribus a bile ortis, quamobrem arguere merito possumus, raucas hujusmodi voces et aphonias in acutis et similibus morbis sub- indicare nobis causam proximam illorum penderea bile , sive partibus acribus , volatilibus, sulphureisque. Ista aphonia solet non raro esse prodromus convulsionum epilepticarum in colica. Dolores nonnunquam Observantur stata periodo ad instar intermittentium invadentes; si haec stac. cedant, pro certo habeas causam proximam illo. rum aIiunde advenire, nec in affecto loco generari : irritisque quibusvis remediis observavi Ba. glivius ) quod si tribus horis ante invasionem doloris lene purgans exhibeatur , praesertim in imo ventre tragoediam eXcitat et brevi, felicitemque subripietur; imo quicunque alii periodici do. lores per repetitas hujusmodi purgationes prot

nus recedent.

S. 33 P. Abscessus latentes hepatis per intolerabiles

cruris aut surae dolores nullis remediis cedentes manifestantur. Vide miserium Com. 2. ad i. 2. Coac. Hippocrat. fol. 348. idem pariter observa, runt Iacotius in Coa c. Hippocr. et sauhinus in suis observationibus, et tabulis anatomicis. g. 33 I. Observavimus nos, quamvis in tertiana ma

gna bilis copia evacuata fuerit, febrim magis ab que magis exacerbari et eX simplici duplicem',

SEARCH

MENU NAVIGATION