장음표시 사용
401쪽
volvuntur : has lascias solent pueruli semestres donare, quando in Synagogam primum deferri solent: & quandoquidem plures deserantur pueruli in Synagogam, quam sunt ibidem Pentateuchi , ideo solent eas, ut ipsemet quidem vidi, in angulum Synagogae projicere. In omnibus & fingulis illis fasciis nomen infantis, nomen patris, aetas, Sc dies nativitatis ipsius artificiose sunt depicta. 3.Judaei judicant hanc ulciam adPentateuchum serondum non lassicere, ideoque adhuc alii cuidam palliolo Bombyeino , vel ex alia quadam materia iacto eum involvunt. Hoc palliolum, quando Pentateuchus per Synagogam portatur, solent omnes adstantes, qui idem attingere possunt, osculari; vel si ore eo usque pertingere non possint, solent idem digitis attingere, quos repente ori & oculis luis admovent, quod putant esse optimum adversus oris foetorem & oculorum lippitudinem remedium. 4. Ab hoc palliolo,cui Pentateuchus involvitur, de eatenula argentea dependet lamina argentea, cui nomina festorum,dierum, aliaque inscripta sunt. Memini me in Synagoga Iudaeorum Germanorum talem laminam vidisse, in qua haec sequentia verba inscripta erant ab una parte:
Ab altera vero parte haec eidem laminae erant inscriptar
s. Etiam dependet de Pentateucho,ex quo lectiones Sabbathinas in Synagogis praelegunt, stylus argenteus, in cujus
402쪽
De Pentateuchis Manuscriptis. 3 I Isummitate, cum viderem, erat Parva manus argentea: hunc stylum praelector in manus sumit, ut textum eo demonstrare possit, ne inter legendum hallucinetur. 6. Sectione aliqua ex Pentateucho praelecta : solent eundem Pentateuchum rurius recondere in arcam, quae eum in finem parieti assixa est. Arca Amstelodamensis in Judaeorum Germanorum Synagoga non est magna, quia pauci Pentateuchi in ea reconduntur e sed in Hispanorum Synagoga est multo major quia, ut ante dixi, sexaginta, vel fortasse plures Pentateuchi ibidem asservantur. Arcae illae intrinlectis solent ornari eleganti velo,& quidem acupicto, atque quo testum est inajus, eo pretiosius 1 olet esse Velum : communiter avium picturet in velis illis exprimuntur. se plura inΡΠs Buxt. cap.'. Nonnunquam extrinsecus in januis arcarum lolent textus quidam Biblici depingi.Amsterodami in Synagoga Hispan rum haec verba magnis aureis literis depicta in arca conlpiciuntur:
Hoc unicum hic considerandum est, quod pro π de LVISRin asseribus, & in libris pro tanis, alitique in rebus utpluri-
403쪽
mum scriban; & , quia verentur, ne si instrumenta illa profanarentur, etiam nominis Divini profanatio
D ne ieci . Ut Judaei certi essent, quinam libri sint sacri, Scliciti , quinam Vero propter scripturam illiciti, ideo Maimonides Hal. The bissin cap. Io. viginti vitia enumerat, quae libros M. S. reddunt profanos, dc ad legendum ex eis illicitos. Omnia illa vitia post invicem breviter hic dabo : qui plura de his x idere desiderat, adeat ipsum Maimonidem loco citato.
1. Si liber sit scriptus supra pellem immundae bestiae, liber ille est prosa
a. Etiamsi sit scriptus in pelle animalis puriat pellis illa non sit debito modo parata, liber est profanus. 3. Si pellis debito quidem modo sit
parata, sed non cum hac intentione, ut inde liber legis fieret. . Liber est pro sanus, quando scruptura non est scripta in debito loco scripturae, hoc est, si in parte perga me ni, qlice contigua fuit carni, aut in parte illa membranae, in qua suerunt pili scripta sit. Vt hoc intelligatur, scicndum est D deos pelles nonunnquam dμ videre in duas partes, qκod si hoc facium fit, tum non licet scribere ubi fuerunt pili, ct illa
pars membrana, qtra pilis olim ornara fuit, vocatur: p, ct nos distinctionis ergo vocamus membranam; Red quando pellis non est divisa, tvm eam nominamus pergame
s. Liber est pro sanus, quando pars ejus est scripta in pergameno, dc pars in membrana,
404쪽
De Pes ateuchis Manuscriptis. 3 sy, y an det . o. Sist scriptus in corio, hoc est, in
8. Qui est scriptus atramento e Va- nido.
s. Qui est scriptus aliis linguis.
ro. Ille liber etiam est profanus , que in 1 cripsit Epicuraeus , sive aliquis ex profanis, aut gentilibus. it. Si quis scripserit Nomina Di. vina sine attentione. ia. Si una litera desit liber prosa nus est. r3. Si una litera redundet etiam pro sanus est. I . Si una litera tangat aliam. rs. Si figura literarum sit corrupta, aut si literae sint ambiguae, per
versae,persoratae,aut maculata .
I 6. Si literae ita anguste, vel ita late
sint scriptae, ut una vox videatur ut duae, aut duae voces ut una.
i . Quando Paraschq sive lectiones legales iunt mutatae, &. non debito modo distinctae.
Ig. Quando carmina Exod. t s. δίDeut. 3 2. lunt lcripta ut reliqua prosa.
405쪽
I s. Si prola Pentateuchi sit scripta uti Carmina scribi debent. ro. Si cortine libri Μ. S. sint consutae nervis animalium immundo
Hae e sunt viginti illa vitia, quorum singula librum M. S. reddunt profanum. Sed quem usum habent tales profani libri, sive inveterati φR h. i. Vel docent inde pueros. a. Aut sepeliunt tales cum hominibus p robis includendo eos vasi testaceo , quod vas ponunt juxta cadaver probi Viri. EX his omnibus apparet, quam curiosi, si non superstitiosi, sint Iudaei circa Si Scripturam, & quod nunquam data opera eandem corrumpere voluerint. Ita hactenus quaestiones illas Philologicas absolvi, quae tangunt ipsum textum Hebraeum : si Deus vires&vi tam concedat, adhuc alias quaestiones philologicas, concernentes extrinsece textum Hebraeum, illustraturus sum, hoe est.de Versionibus, Commentariis Rabbinorum, aliisque rebus,ad studium Hebraicum pertinentibus, acturus sum.
406쪽
Nempe a 8 Assirmativorum, &363 NegatiVorum, in quae totuSPentateuchus ex sententiaJud orum
divisias est, tranflatus, & in hunc ordinem dispositus A
407쪽
' PRO LEGO MENAIn si centu ct tredecim Pnecepta.
AN tequam haec sexcenta & tredecim praecepta in
medium proseram, prius quasdam quaestiones, concernentes haec prςcepta, illustrationis ergo praemittam, ut Lector cognoscat,qualia sint illa Praecepta. unde eadem sint desumpta, & quare Iudaei nee in plura, nec in pauciora Praecepta Pentateuchum divisum esse statuant. &C. Primo quaeritur:Unde haec sexcenta & tredecim praecepta sint desumpta p Respondeo. Haec omnia praecepta sunt desumpta ex solo Pentateucho, sive ex quinque libris Mosis r hoc ita esse,apparet ex omnibus textibusBiblicis,qui immedia- tb post ingula praecepta tum Assirmativa , tum Negati
Secundo quaeritur: Quis haec omnia 6 is praecepta hoc ordine ex Pentateucho collegit ρResondeo. Varii fuerunt Judaei, qui Mosen ita in ordinem redegerunt, & omnia praecepta in hunc numerum diviserunt : omnes tamen eodem modo & ordine ea non collegerunt: quidam haec, alii vero alia praecepta praemiserunt. Hic ordo praeceptorum Hebraicorum est desumptus ex praefatione libri Iad ChaZaka compositia R. M m. ibi omnia praecepta tam Assirmativa, quam Negativa hoc ordine post invicem hebraice disponuntur : &quia omnibus non datur ad ea intelligenda accessus, ideo ab altera parte Latinam interpretationem
408쪽
Infrecenta se trederim Praecepta. ' is addidi, tum ut eadem ab omnibus, etiam linguam Hebraeam non callentibus, intelligerentur ; tum etiam ut Philoliebrari se in his exercere possent. Nonnunquam de verbo ad verbum haec praecepta transtuli, sed saepissessime magis ad rem, quam ad verba respexi , quia tapophrases Hebraicae non patiuntur translationem verbole nus factam. Deinde adjeci loca S. Script . ex quibus Mai monides haec sexcenta & tredecim Prqcepta probat. verba textuum, ex quibus haec praecepta eliciuntur, allegantur quidem, a Maimonide ; sed capita, versus, & nomina librorum non adduntur, in quibus haec prςcepta dicuntur contineri, ideoque,ut Viam haec praecepta evolvendi faciliorem redderem, magna molestia horum tex-
tuum libros, capita, & versus investigavi, & Latinae interpretationi addidi: & adhuc multo majori molestia hos textus investigare debuissem, nisi, postquam translationi & investigationi aliquandiu intentus fuissem, incidissem in opera Theologica Simonis Episcopii, qui
me multum in hoc Praeceptorum Catalogo adornando adjuvit. Denique Maimonides in multis non tantum
ipsa praecepta recenset, sed Lepi sirine explicationem suam, petitam ex Lege Orali, adjecit: hanc explicatio nem etiam in linguam Latinam transtuli. Tertio quaeritur, Quare Iudaei statuant in Pentateucho praxi se sexcenta di tredecim priecepta contineri tResipondeo. r. Propterea praecise uni dari 6 I s. praecepta, quia Deut. 33. . dicitur VI nLegcm praecepti notis Moses. In hoc textu continetur vox pinan lem constans quatuor literis Tau, Vau, Resch, ID, quae secundum supputationem Hebraicam, quam Judqi per literas faciunt, continet numerum 6I I. Sed quia hic duo
409쪽
duo numeri desunt, ideo hoc mysterium in eo Iatere a-j unt, quod duo priora Decalogi praecepta, scit. Ego sum Dominus Deus tuus,qui &c. Et Non facies tibi siculptile &c. non per Mosen populo sint data, sed quod ea immediate ab ipso Deo toti populo tradita fuerint,adeo ut respectia
duorum illorum praeceptorum Moses & populus in eodem gradu prophetiae, sive revelationis immediatae ex Dei ore auditae tum temporis constituti fuerint. Haec duo praecepta ab ipso Deo populo annuntiata, si addaniatur, erunt sexcenta & tredecim praecepta. a. Sunt ex sententia nonnullorum Iudaeorum 613 praecepta, quia in Decalogo , exceptis duabus ultimis vocibus , continentur 6 is literae : &quare illet septem literae in Decalogo sint superfluae,hoc ipsi Iudaei explicare non possunt. Haec6i 3 praecepta dividuntur a Iudaeis in Assirmativa, & in 36s Negativa. Hinc quarto quaeritur: Quare Moses ex sententia Iudaeorum praecise constituerit a 8 praeceptaAmrmativa Respondeo: Maimonides ait in fraef. Iad Charala tot
esse praecepta Assirmativa DIN Pa I, sicundum numerum membrorum hominis. Judqi omnia membra hominis accurate, sive potius superstitiose hplanta & digitis pedis usque ad verticem numerarunt, Minvenerunt esse a*8 membra, atque propterea putant Deum totidem praecepta Amrmativa dedisse,ut 1;c cuilibet membro speciale aliquod prςceptum assignaretur. ide siupra dissext. F. inuinto quaeritur: Quare Judaei statuant Mosen prς-ci secedisse s 61 praecepta Negativa tRespondeo. I. idem Maimonides ait hoc factum esse Propter
410쪽
In sexcenta se Dedecim Praecepta. propter nunn 'Pau numernm dierum an ni solaris quia in anno solari sunt3ω dies, ideo putant
Deum per Mosen totidem Praecepta Negativa tradidisse, ut, ii Istaelitae singulis diebus unum mandatum obis servarent, & ab uno interdicto sibi caverent, sic omnia .
Negativa praecepta addiscerent. a. In libro Hebraeo G ermanico, vocato Bran piege dicuntur dari 3 61 praecept Negativa,quia totidem sunt venae in corpore humano. Scribunt insuper Sapientes,
inquit Buxt. 'nag p- . Vuamquamque corporis hamansmenum hominem, veluti frueno, cohibere, ne in vetitum ni-
satur se hac ratione so pracepta uia prohibentia exacte observantur.) En subtilitatem lud orum s Sexto quaeritur: Quare quidam sapientes superioribus sis praeceptis adhuc addiderint septem praecepta, ita ut numerus iIle jam accreverit ad 6ao praecepta λRestondeo r.Numerum prςceptorum ad 6ao auxerunt,
quia tot sunt literae in Decalogo Hebraico, si duae ultinis voces, continentes seriem literas, addantura. Quia literae vocis Irta corona sexcenta& viginti juxta computum Hebraicum exprimunt. Quia si quis haec omnia praecepta observare posset, totius orbis Corona seret. Et qui dicente Buxt. ibidem praecepta omniacu Zodiunt, Egi Creatoris capiti coronam imponuni, o Deus micissim septem coronis coronat istis, haredesique connituit septem conclavium in horio Eden, ct ὰ contrario a sieptem Gehennae conclavibus liberat , eo quod septem caelos =piem terras scit. observatione horum praecepzorum
Septimo quaeritur : An in rei veritate praecise sinet si R. vel σao praecepta, quot ludaei constituunt 3 An non sui