De morbo Gallico scriptores medici et historici partim inediti partim rari et notationibus aucti. Accedunt morbi Gallici origines maranicae collegit edidit glossario et indice auxit d. Christ. Gothfr. Gruner

발행: 1793년

분량: 683페이지

출처: archive.org

분류: 미분류

231쪽

1 a De Morbo Gallico.

autem sunt modicum aromatici rosati, triferae sar cenicae, MEs v Equo item et diamusci cum plurimae cordiali mixtura ante cibum per horam assumptum, quae cum nimia caliditate siccitateque noxia sint. contrariis alterantibus contemperanda sunt. His

quoque membris fiomento, item inunctiones adda tur, cibaria etiam facilis digestionis difficilisque

corruptionis, ut secunda diximus intentione, propinentur, item electuaria instaurantia. Nisi enim digestio optime perficiatur, corpus non Vegetabiatur, sed ipse augebitur morbus, sicque corrupta corripietur digestio, morῖi caussa. Haec de causarum antecedentium abscission

membrorumque mittentium curatione. Nunc vero. de morbi extirpatione et membrorum recipientium curatione agendum est. At quoniam, ut ex pronosticis elici potest, morbo abscisso , eius in xa qualitas recidivae caissa di ulter eradicatur, ideo curatia totam praedictam curationem, vere incipiente ae de mente autumno, per hiennium iniungera utile es, aue si haec curandi ratio molesta sit , balneum villae ' tantum totiens per biennium repetendum hortamur, praemissa tamen corporis necessaria purgatione. Atque haec de caussarum morbi curatione. Nune de morbi evulsione dicendum est.

Vid. eius historiam et vires ap. . BACCIVM. l. L. L. VI. P. 341.

232쪽

De Morbo Gallico.

De morbi curatione. Ρostquam de morbi huius caussis antecedentibus obscindendis a nobis satis dictum est hoe loco, quum sola saepe purgatoria non lassiciant, ubi cutis habet corruptionem , primo Mentiri auctore GALENO, de morbi eiusmodi et caussarum coniunctarum euulsione agendum es f. Et quia varia acci dentia hunc sequuntur morbum, conuertiturquo ipse interdum ad alterius, ut ante diximus, aegri tudinis genus, ideo et de his omnibus sermo fiesta nobis. Et ut rem perspicue ac distincte tractein anus, septem intentionibus caput hoc diuidetur. Prima intentio ad morbi principium pertinet, 23 ad augmentum, 3' ad statum , ψη ad declinatio α. nem, S membra roborat exteriora fluxum quo intercipit, sexta accidentia morbi tollit, VII ' eas dispositiones, ad quas vertitur aegritudo, eXte minat.

prima intentio. Primam intentionem principii esse' dicimus, quod, ut superius diximus, est, quum incipit materia fluere et cutem petere, quum scilicet prolatae minutae et paucae paruique dolares anarent,

233쪽

De Morbo . Gallies.

non autem augeri, ut AvICLNNA aa pi testatur. Haec enim intentio medicinis repercussi uis pulsum facientibus constat, quibus coniuncta saepe etiam caussa regrediendo euacuatur, ex quo aeger vulgo

curatus putatur. Haec quippe est apostematis cura, ut primi ψR AvICENNA , 3' TEGNI et Me miri primo tollitur a GALENO, praecipue in corporis a gri repletione, licet a caussa primitiva sacto a po- stomati resolutiva sat sit adhiberi, corpore tamen repleto non exsistente, ut ibdem AvIcENNA aTrmat. Est autem repercussivi proprietas frigiditatem in membro ponere, ut inipi sientur pori eius, et eius membri frangatur caliditas attractiva, prohibeaturque, ne .ad id materia currat, neue ibidem materiam eamdem recipiat, sed ut ipsa redeat, vea Canonis et libro de viribus cordis ab AvICENNA,

et a GALENO Tegni colligitur. Constat et haee

intentio eis, quae transmittunt. Virtutis enim unitae non est recipere, sed fugare contrarium, ut libro suo de tonsolatione asserit MEsv Es. Constat haec quoquo intentio trahentibus ad diuersum, quam intentionem ex his constantem recursum appellat GALE Nus. Recursum enim triplici rationo fieri decet, ut colligitur a GALENO tertio Tegni, prima ratione frigidis impellendo, altera stiplicis transmittendo, quae non ita , sicut frigida naturae inimica exsistunt, quod et primo Menuri scribit, et ψς primi AvICENNA mirios adducens, tertia di

234쪽

De Morbo Galliso.

uersiuis trahendo, ut, quod in facie est, per ad uersam flebotomiam, ut ait ibidem HALY, a per ceteras euacuationes 3' capite dictas. Potest, inquit GALE Nus, νεeursus seri duobus modis aut triabus ex his, prout scilica uecessitas posularit. Idem etiam η' ait de regimina sinitatis: Trahunt intus repercussua, solutitia, trifilia, timor, balneum vero,

aestus, ira, fricatio, gaudium, extra ducunt. Ex quo patet, eos errare, qui in apostematum omnium principio balneo et fomento utuntur, praesertim tibialium, ad quae ultro ipso sese humor declinat. Eos modos primi V a GALENO praedictis locis colligens AvicENNa sic inquit: Ea, quast evacuantur et suunt, inhibentur, ne strant, aut intus assumptis diuertentibus euacumtibusque, des quiis hus superius diximus , aut ab extra detinentur attractione ad partem contrariam emplastris vesi1catoriis, aut medicinis repercussiuis infrigidantibus, aut viscosis, aut stiplicis, aut ustulationis ac religaculis. Idem ibidem ait: Si h posemata, quae junt propter cavlsas primas aut antectaentes, cum repletione vicitia regiis membris non fuerint, nullo modo, niseura coacta .liquid ex refomentibus est eis in princia pio applicandum. Innuo ea membra, siliget recipiemtia , melioranda sunt. De membrum mittens singulare fuerit, sue torpus totum, quatenus ad ea pertieniat, quidquid refraenat, et ad diuersam trahit, pellit, et

235쪽

De Morbo Galliis.

Ilipticum , UGONE sic exponente, facit. Ex quibus

Avic ENNAE verbis errare Conciliatorem apparet differentia i76o dicentem: Apost altim Cnister esitim iotam torptis cccupantium, ut variolae sunt et more buli , scabies . clinque bothoralia, non es repercusso. Ait enim, quoniam non est locus, sicut aposterumati singulari, ad quem fiat materiae tantae dea pulsio. Id enim salsum est, immo iuxta centrum interiores sunt venae continentiae capacissima grandiorisque, in circumferentia vero capillares ac quam minimae. Alioqui Avic ENNA stulto dixisset, siue singulare fuerit, sae totum, et nos non solum in morbi principio, sed tu iam facto eiusquδdeclinatione, immo et antiqvato vidimus in multis in teriam recuresse. Iam igitur viscera recepisse, eos que aegros penitus incolumes euasisse. Ego vero libenter ab eo quaeram, si apostemata magna, ut puta duo in principio repercutiantur, num illorum materiam viscera recipere apta sunt, assirmaturum putamus, quum humorum miram quantitatem ex aegrorum saepe visceribus eduxerimus. Quanto ergo facilius recipietur trecentarum puta pystidarum materia dispisertim, quum minorem esse contingat, quam unius apostematis magni. Vario s autem a doctoribus et morbilos ob caussam inserius assignandam non docemur repellere, neque etiam sca-hiem et huiusmodi holhoralia, quoniam plurimum dedecoratio sunt, vel vitio quartae digestionis pet

236쪽

De Morbo Gallico.

congestionem adducta, licet etiam per dρfluxum interdum adueniant. Ex his quoque super Tegnis' TRvSIANI error apparet, dicentis, incipiendum esta ab his, quae lenius resoluunt, et fluxa laciunt apostemata. His enim ea potius augentur atque dolores. Quo etiam errore deprehenditur CEL-sus in pustularum quibusdam capitulis, qui aquam calidam, quae trahendo auget, et chauterium praecipit. Error et A VICENNAE apparet de morisphea capite, quum ait: Medicince albaras t via

Mehiis ab erylanis, sanorum fortirer extrahentes,

et membri complexisnιm malam augentes Ulcerantesque,

et ad superficiem per censes, atque ita morbum valide exangenter. Eodem errore de Saphati capite tenori apparet, quum ait: MIMA anzr inscia cumfode et actio, valida item frix clie, balaeo quoque pali et membri eneporatione clim nil a calida in

c. scγe. Hasc autem trahunt ad cutem mor-humque adaugent. In humida quoque curanda Sa-plicti idem decipitur, quum prius debeat apo stetna curari, sine quo ulcus curari non poteth, ut p- οφ ωμίe .ultimo et P p* Avic ENNA adducit. IIuius ta- . ni p. contrarium capite do ii eligio praecipit, quum inquit: hmidae ciacumis confert, 1 i aptitit ago, portaliacae aqua et gnini prex; optim. I ror de impetigine capite eius apparet: Calida nam quo adhibet, ut pineum gummi, amaras amigdalas, sinapim, aquam sulphuream, inchoantelli vero

237쪽

De Morbo GaIlico. vero impetigine, aquae talidae praecipit effusionem,

quae ad superficiem potius materiam educunt, ipsamque augent labem, monetque subinde, quod oleo violato fricetur et aqua ordei, quae eam tollit. Atqui medicina haec est superiori contraria , scilicet conuersiua ad centrum, quin et pugnantia sibi praecipit, fricationem una cum frigidis. Simili errore sum dem implicari apparet pi qμ de πο- sematum curatione, quum ait: Ex apostematibus

praeterea funt ulcerosa, stat formica est in frigidanda

veluti segmon, non autem molli canda, licet si vo stranatis cura, quoniam accidens carissam superauit, et ulteris medicina ex fucatio es. Mollificatio autem

contraria magis res est, sed rationem nequaquam adducit, quare accidens caussam superarit, Ot si viceris curatione, quae exsiccantibus fit, ut ipso ait, est opus, quare frigida a Tert ulceribus inimica, ut aphorismorum SQ HIPPOCRATEs monuit 8 Quod et nos facere repercussi uis videmur, non facimus autem, quoniam Soranti in initio ulterosum non es. Eius ot de variolis capito error apparet, quUm praecipit aquam potui exhiberi pannisque obuolui,

ut omnis materia exeat, quod tamen auget morbum. Sed pro A VICENNA et CELso dici pol st,morpheam, impetiginem, Saphati et similes pustulas duplicis habere posse morbi rationem, aut lar go modo accepti, quia sola dedecoratio sunt; operationes autem nihil aut modice laedens, siue clangestio no

238쪽

vol caussae curantes nos, morbo autem n quaquam

intendimus, donec nihil plectoriae vel antecedentis fluxurae caussae relinquatur. Sin vero unica fit euacuatione, ad declinationem fluxus iam peruentiamus, sola caussa remanente coniuncta, licet obtemporis breuitatem in principio rem esse appareat. Ideo hoc in casu tempore que per eamdem partem euacuamus; Materia namque per 'iam propinquiorem educenda est, propterea, quod naturam minus satiget, tutiusque materia inde trahatur, praecipuo si sint quartae digestionis vitio pustulas, item quum is initio cutis ex contogigne aeris, aut dormitionis, me novaculae infectu sin item si exigua reis

stet causta antecedens, aut repletio, quae illuc reis pat, repercussiua, tunc intro qualitatem assicientem adigerent, atque hoc modo AvicENNA intel lectus curas allatas instituit, euacuationes etiam caussae, quae est, vel quae fieri potest, docens, quae fouere posset morbum vel augere, postea autem resoluere. Accipit enim eas disposition os, ut dedecorationes, cum Feu decorationis de eis scribat, quia tales dispositiones ut plurimum ded coinuatio nos habendae sun . Vel hae pustulae, congellione natae, vel fluxu operationes euidenter, M a lieet ) Heie in codice relicta est lacuna quinque vel sex θllabarum. SART.

239쪽

licet modico, auferentos, morbus sunt, ubi similiter et caussa, non autem morbo, nisi et plectoria, vel caussa euacuata intendimus, praecipue si a caussa tunc primitiva vel via congestionis in cuto ipsae exsistant, vel tota iam sit sub caussa coniuncta. malpria, ipsaque sit valde maligna et in membro ignobili. Si vero non sine indutiis expectari non

potest, quia quam molestissimus sunt ipsae pustilae

morbus ' , eius cura in principio repercustio ost, veluti omnium apossematum. At hoc modo nos accipientes apostematis curationis genus, primum decernimus huic morbo conueniens esse. Quod si ita contra nos dicatur, non videtur eas affectiones pro dedecoratione A VICENNAM assumere, neque vitio quartae digestionis morbum oste apud eum, quum in eis fiebotomiam pro caussa antecedenteot medicinam praecipiat, respondemus, quod, etsi via fiant defluxus illae affectiones, nec vitio tantum quartae digestionis, humoresque euacuat AvI

CENNA, non sequi eas dedecorationes non esse, quoniam euacuat humores, quibus iam communicata est, v l communicari timetur cuti assixa qualitas vitio quartae digestionis, vel certa caussa primitiva, qui antecedens caussa, tandemque coniniuncta fieri possent. Quod etiam sacile fier i ad

cutem Hinc searum exiluin citandum suadet PINCTOR.

240쪽

cutom rosobrontibus traliontibusque. Si vero in- statur, si oa pro dedecoration p ipse accipiat Av1CENNA, Cas auferre, non autem augere debet

pra dictas uti positio nos, quod sit per adductam ab co sanguinationem atqtae attiacbionem, dicimus illum octu augerendi modum, es equo pro paruo tempore tracturit anictvmqto. Becto id seo illud sit, quia carni immersa extra aci supprficiem trahitur, ac modis, quos AvICEsrrA ponit, enim hi latur. Si quis item obiiciat in principio apostematis exsiccativa remedia adhibet AvICENNA , atque haec viceris cura est Saphatique, ut ex definitione eius hahetur , non sit ulcus, praeterquam in processu, ideo errare ipsum videtur, dicimus, AvICENNAM ea rations rosolutionis adhibere, quia etiam exsi cativa resoluunt.

Ad id vero, quod de formica adductum est,

dicimus, eam ratione complexionis et materiae calidae ab Avic ENNA curari; at contra exsiccatio huic rei contraria est, sed dicitur eam ratione viceratae formicae approximare. Ad id autem, quod de variolis dicitur si morbillis, respondemus, periculosiori AvICENNΛM id tendere, qualis labris est, morbique allati, quia ipsius naturae sunt crises, testo AvERROI, eorum quoque materia venenosa, ut Avi ENNA est auctor, time. turque repercussonu; suffocatio item et noru- M a mentum

SEARCH

MENU NAVIGATION