장음표시 사용
261쪽
acta De Morbo Gallico. Tertia intentio. Tertia est ipsius satus intentio, qui est, ut suis
perius diximus, quum tota materia antecedons sub caussa coniuncta inlapsa est, nullaque fluxura rein licta, neque augeri numero quantitateque continua pustulae doloresque, neque sensu minui apparent, sed eodem modo ad tempus aliquod se aeger habere cernitur. Quoniam vero status huiusmodi pasdem sere exigit medicinas, quas et declinatio, ex quo sequitur, tertiam quartamque intenistionem fere unam esse, ideo, quae sequenti intentioni accommodabimus, huic etiam deseruire sat mur , de hac intentione plura non afferentes. Quarta insentio.
euarta intentio ad declinationem pertinet, quae est cum causia ipsa coniuncta, pustulae et dolores sensu minui cognoscuntur. Haec autem intentio per eamdem Partem, scilicet laesam, caussam coniunctam educentibus rectissime adimpletur, per partem autem Patientem, vir Tegni GALENus, fit dupliciter euaeuatio. Aut enim insensibiliter aiunt medici, cum his scilicet, quae in vapores resoluunt, aut sensibiliter cum his, quae sanguinaticino vessicationeque coniunctam caussam extraducunt. His enim modis apostemata prohibentur, ne matu- ου rescant,
262쪽
De Morbo milies. o 3 testant, ad quod terminantur, nisi sic impediantur, vel
indurentur, vel, ut aiunt, transmutθntur. TranS muta
tio autem natura sit aut arte ad alia membra, saepe etiam ad extra corpus. Arte enim fit transmutatio fishotomia ex opposito latere facta , itom medicinis ceterisque 3' intentione 3' capite superius dictis. Sed multa sunt, quae, debitis praemissis euacuationibus, non solum in declinatione, cuius est propria cura, sed etiam in principio resolutiva, sue per laesam partem eductionem apostematibus tutius accommodare cogunt, Prima intentione superius annotata, de quibus apostema in emunctorio est, item materia venenosa, item cretice pulsa permutataque. quum est etiam sens m eo in membro conis gesta , vel defluxu nata dedecoratio; item visco sacrassaque in ignobili quoque membro recepta, quumque minus incurritur laesio, ceteraque adsunt praedicta intentione collecta repercussionem negantia. Propterea AvICENNA utitur per partem laesam eductione. Volumus enim ait p φ AvicENNAstudere, ut materia in membro cadat ignobili, et facere, ut ipsum aposte metur, et si non cum alio, saltem cum ventosis, attractivis item emplastris atque acutis. Ex quibus patet eorum error, ut supra diximus, qui non solum morbi in declinatione, ubi iam tota materia sub causia coniuncta defluxit, ve-
263쪽
tum etiam in eo antiquo, ubi materia inlapsa iam est infixa, inserta, , terrea. gipRaque, non recuGens sub cute, vopercussi uis utuntur, ea praesertim emunctoriis applicant s, quae res.non solum apo stematis . curam . exigit. scilicet resolutionem, sed curam quoque talis materiae, videlicet mollificationem. Ex superioribus quoque dictis AvIcENNAE admirationem concipere possumus, qui res Iutiuis non utitur, sed variolas maturari expectat; quamuis dici possit id ab Avi CENNA fieri, quia resolutiva febrem peracutam eis coniunctam, quae periculosior ad se curam trahit, audiu lethalemessicerent, nisi fortaste tutius esset extrinicus, uti variolas leuiter resoluentibus, sicut materiae febris commodam aquam ficuum bibendam praecipit AvICENNA, quam earum expectare maturitatem, quae cutem excavant, formam deturpant, saepiusque eaecitatem inducunt. Eiusdem quoque error ain
paret 3' - capite de aer pila, qui eam in statu frigidis et stiplicis curat, quae principii cura est Hoc damnat Hipso CRATEs M aphorismorum, quum ait: Hery pila i extrinsecus Dolam intus converti novi
honum, exterisI Nero bonum conuerti, quae intus es. Uuod exponens, non tamen penetrans tantillato , nec status apostematum curationem errat, quum ait, eum de cretice expulsa materia intelligere.
Quod si GALE Nubi hoc loco, antequam id exprimeret, perlegisset, qui ait de omni passione Hippo-
264쪽
ex ATEM intolligere ex nobilibus in membris igno-hilibus facta, nequaquam ita exposuisset. Si uoenim cretico , siue alia via factum fuerit apostem materiaque tota sub caussa sit coniuncta, ut in statu
est, propria ac Vera eius curatio est per eamdem partem euacuatio, ut omnium doctorum sententia est; minime autem repercussio, quae principii cura est, ut supra monstrauimus, . nisi ex reperrussione, quast etiam in principio periculosa est, maioro mutilitatem consequuturi simus, ut pluries antea diximus. Iure igitur ac regularitor eam vetat HIPPOCRATEs , quem dicere tamen Postumus quando quo bonum esse certo in casu, noc eum sic absolutum dictum suum ponsere debuisse. Ex cuius etiam interpretis dictis error apparet, scilicet non cretico factam hori si pilam bonum esse intro referre per locum ab oppositis, ad Avi CENNAEque senten tiam tuendam dicere postumus, id remedii, non ut rope cutiat, ipsum scribere, sed ut risoluat, quod eo in tompore commodum est; Stiptica enim ob siccitatem resoluunt, frigida voro non a postematis gratia, sed causiae illius ipse praecepit, rationeque calidae complexionis urentis ac dolore interimentis, quae curam postulant fortasse magis . quam heri fi- pila, ut apostema est; Ssed contra Oum illata ratio adhuc soluta non est. Quamquam enim illud remedium rosolutionis gratia ponat atque caussae eius, non tamen sequitur, quin et x percuti M. Item
265쪽
IosItem frigida non resoluunt, prohibent autem id potius, siccique impediunt operationem. Siccitas item caussae et complΡxioni valde siccis etiam obest. Fit namque simili conseruatio auctusque, lices dici possit parum detrimenti siccitatem asterre
eo in tempore. Namque materiae commmptione
est opus, siue calidae, siue frigidae exsistentis; id autem calidis melius fit atque siccis, quae licet quid nocumenti afferant complexioni, id tamen
minus erit, quam materiam mombrum corrumpentem ibi relinquere, confidentibus nobis eam facile remoueri posse per ea, quae superius a R intentione notauimus. At si dicatur in statu ipsius Saphati sustulas ulceratas esse, ut ex definitione eius haberi potest, ideoque medicinas, quibus ulcus curari solet, huic aegritudini magis proprias esse, ad hoc respondemus, legitimam a nobis dari curationem, quoniam Saphati in statu, quum pustulae sint viceriis hus iunctae, debeatque , vi py -- docet ABOHALY, ab ea aegritudine curiae initium sumi, quae sine alia, ut apostema ulcerosum, est, curari non potest, quum hae quoque non a postemata. sed paruae Pu-stulae sint, modice sub cute suffultae, ab eisdem
remediis apostema et ulcus pariter resoluentur, quamquam et medicinae resoluti uas, quas praecipue hoc loco nos adducemus, quia exsiccant, ut
ceri etiam propriae sunt. Illi enim caliditati ma- sis , quam frigiditati coniuncta siccitas commodior
266쪽
De Morbo Gallico. ao 7 est, quoniam ulceribus frigiditas inimi ea est, ve
tem fere omnes, qui prima notati sunt intentione, hoc in loco peropportuni sunt, scilicet quod venenosis et valide altorantibus regia membra non inungantur. Ex quibus apparet duas saltem inunctiones exigi resoluti uas, unam regiis meminbris, stomaco et spinae approximandam absque vetitis, sed cum membrorum roborati uis, qualia stiptica et aromatica sunt, a virtutisque dissolutione prohibentibus, de apostematum cura p g ostensis compositam, alteram vom reliquo corpori applicandam, crassoque modo omnes corpori appliceimtur, quoniam diutius sic res agunt ac validius. Quoniam vero dolorum materia ea, quae Pu-stularum crassior est, ob quod valde resolutiva exiguntur, ideo his , qui eos tantummodo patiuntur, validiora debentur, quam his, qui pustulis solis laborant, praesertim si vetustiores exsiliunt dolores, ut de Saphati capite admonet AvICENNA, in utrumque vero habentibus media, scilicet ex utrisque composita, conficienda est, licet complexionis et humorum qualitate prima crassitudineque, item aetatum et temporum varietate atque
Nisi legendum si propria. Codex enim habet
267쪽
2 8 membrorum sint ipsas in sortitudine et dobilitato ceterisque variandae. Quod si humores in profun- .do fuerint, ut dolorum sunt magis, quam pullul rum, acriora adhuc adhibenda suntέ Quod si m0hrum clitam spissum sit, Potentiora praeterea expetuntur, ut tertio I fgni monet GALE Nus. Si enim in profundo est' morbi materia, evanescit debilis medicina, antequam illam attingat, ut idem ait. Si vero res huic contraria fuerit, decet modo conritrario operari. Si enim in superficie aegritudo est, mordet calidior medicina, qualis fere omnis resolutiva est, dicente GALE No ibidem: Medicianarum resoluentismi omnium complexio calida es. Quod si a' tanonis libro quoque de viribus cordis Avic ENNA confirmat. Ex quo dolor augetur et morbus, ideo moderata susscit medicina. Ex quo patet error Γva semper utensium iκ- 'tinctione pstr omne aegritudinis tempus. Sint et eum rosoluti uis mollificantia, ut adipes sunt, etiam ct quid humectantis, ne fiat exustio materiao, quae etiam lapis gipsumque tenui dempto non
reddatur, neue membra medicinarum siccitate spasmo contrahantur. quod Praecipue in materia morbi antiqui obseruandum est, quoniam, ut THEYsi R suo Zo AR materiam duram ait no quaquam
dissolui posse. Conficienda est et cum aceto inimctio, praesertim doloribus adhibenda ob Penetrationem,
268쪽
quam medicinis praestat, obque rationes, quas prima intentione attulimus, lunaque Crescente coriapori applicatur, quoniam tunc materia corporis superficiem magis petit. Totum Veio corpus est inungendum aut membrum illud, quod affectum esse conspicitur, in lecto quoque coopertum, ut re aestuet aeger, Porique, aucto intus ea Ioro, aperiantur, ex quo materia facile eXeat, mane aevespori, diebus septem continuis, in quibus in auia rora aquam dactylorum ficuumque cum acetoso et modico vino albo calidam aeger assumat, ut et sa-cilius pori aperiantur, et materiae etiam crassae reliquum, qualis dolorum est, ex prosundo ad cuiatis superficiem propellatur, faciliusque trahatur a praedicta inunctione. Si etiam commode fiat, omni mane per horam ante prandium coenam ue thermas
aestiarias, quas subas I voeant, aeger subeat, ibi, quintum potest, sudaturus, quod libentius,
quam sanguinationes caussae eductione eligit aeger. At si thermae non adsint, arte hac comparentur. Aeger cistae gallinariae aut corbi frumentarias nu. dus insideat, linteo culcitraque circumuolutus, caripite solo exerto, ut superne ascendentia suffimenta
excian Do his eorumque variis generibus vid. BAcc Ius de Threm. VII. p. 43 . seq. in specie ad reliquias morbi gallici, c. 18. P. 463. Reprobat omnia . ealida balnea PINCTOR c. I 9. P. m.
269쪽
at o De Morbo Gallico. excipiat; sub cilla autem candenti prunae iniiciantur
pinea putamina, tignamica, Iosmarinus, laurus,sti cados, floros camo millae, ceteraque resoluentia atque a portentia. Hac enim via pori aperiuntur, tantumque sudoris emittitur, ut liceat aegro, si velit, in liquorem prorsus esiluere.
Simplicia igitur modicamenta resolutiva dia&xeticaque haec sunt : Basanus et semen eius impetigini admirabilia sunt atque doloribus, vi 2ρ canonis AvicENNA ait, libroque primo ad PAIERNIA-Nves scribit GALE Nus; semen quoque erucae 7ο θ' EX- pertum est; tartarum etiam mirifice resoluit, aristologia insuper, tamariscus, cucumis asininus, cinis corticum vitis, grana ben cum aceto ulceribus, scabiei item ulceratae, variolis, Saphati, conserunt atque holhor, ut a' rauouis Avi CENNA est auctor;
scabiosa scabiei, alopitiae, apostematibus G. viceribus, et pectori prodest D IAsCo. et PAvLLa auetoritate, hedera dis lintericis, et ulceribus, videlicet 'secundum Drasco. et GA L. Caulis quoque pustulis et doloribus confert, et cinis eius similiter, lapatium item acutam, id est, rumex, suo Rcco, scabiei admirabile est, commodum et perutile; Similiter et lilii radix, ut γ' de simplici medicina scribit
G Lxuus; Ulmus it. m lepram Euseri, amarae item amigdalae, cupressus quoque, nasturtium, Pentafilon celidoniaque ulcerosae conserunt scabiei,
270쪽
di iti item ei mini, qui sunt satirionis species , proprietate cutem mundisicant; alleorum etiam cinis cum m0lle ulcerosam scabiem sanat, lepra in ius exterminat. Similiter et vitis alba, auctore GALENO, quam brioniam vocat, nigella item verrucis admirabilis est, ut testis est Avic ENNA. Minium ulcera tollit, anetum etiam ulcera tollit atque dolo
res, ut O de Iimplici medicina icribit GALEN s;
Abrotanum quoque apostemata dissicilis resolutionis dissoluit, ut ex AvicENNA habetur, licet recentia ulcera mordeat. Ciciaminis item cinis cum melle iuncturarum doloribus, ut aag IV ponit Aso HALY, salutaris est. Agrimonia otiam doloribus et malas proprietatis pustulis confert, similiter et bardana. Althea item dolores resoluit, ac dura apostemata mollia reddit, et eius radix, tintorum etiam rubea cutis conducit affectionibus, ut secundo canonis testis est Avic ENNA, colloquinta item fricata cum aceto morpheam tollit, elefantiam lepramque, ut Jugsugs scribit. Lut quoque, secundum eum indem, apostemata tollit, ulcera delet, cancrumque
et culpm abstergit, Arta nita etiam est ex maxime eutem mundantibus, quae foeda Ost, eodem auctore, qui et de helleboro ait, bothor apostematibus, im , petigini, cancro, scabiei et omnibus cutis aegritudinibus aduersatur. Ireos quoque mirum est, ut O a ME- i. e. herba serpentariae. SERAP. φ