장음표시 사용
241쪽
mentum maius peracutae et upnosae stillest febris auctus ad mortem, ideo non debent ab exitu pr hiberi, sed si Avic ENNA, qui videtur et iterato errare, huic ipse loco contrarius est, dum ait:
ODortet, quod edatio eum reperens tuis sit, extinctitiis sanguinisque intrassat nis. Quod si aegritudo
biduum pertranseat, tunc fortasse retentione materiae infrigidatio noxia est. Fiat ergo pororum apertio, flebotomia vero dimittatur, sanguisque incrassetur, quae' tamen debitae curae contraria esse apparent. Nam ebullitionem persectivam, quae potius iuuari, non impediri debet, fluxum. que materiae ad exteriora et variolarum exitum auferunti At si contra nos quis obiiciat, est ebullitio perfectiva in Saphati, ergo repercussio adhi- heri non debet, sed resolutio, ad quod dicimus, Primo consequentia non valere, ast non esse in Saphati persectivam ebullitionem, sed corruptiuam,s' repercussionem Saphati esse conuenientem, quia ius materia crassa quum sit, quam interiora autem magis laedit in viis artis venularum capillari msubsistens parietesquo undique tangens, ubi et virtus debilis est. Quod non lacit in magnis, quae latae sunt, virtusque in eis validior. Quod si rursus eumdem A VICENNAM aherrare quis dicat, atque suis in verbis perplexum este, quum aliquando apostemata etiam parua, ut a PO
242쪽
ctomata, curet, quandoque ut a certa materia, quandoque ut tali aegritudini iuncta sunt, vel accidenti, vi viceri et febri variolae, quandoque ut defluxu, quandoque ut congestione adducta sunt; nullo au- . ν' tem in loco uniuersali, aut particulari capito, hanc
docet uno canone, ne quis erret curae vaIietatem.
Quomodo ergo id prooemii verum est, quod et tu supra exponis, minimum, quod medico necessiarium est, continet. Dicimus, haec omnia membra partim universali, partim particulari capite ipsum tractare, et sic id prooemii verum esse, ut supra
exposuimus. Nec Vno canone eam curae varietatem docuit AvICENNA , quum ob tam breue vitae spatium tam multiplex et prolixum opus perfecta retractare non potuerit excussione, cuius partem praeiticam, ut supra diximus, initians stir svps, nisi praematura mors inuidisset, diligentissime ac utiliter perfecisset. Sed multa p ' ab AvICENNA adducta etiam a GENTi Li disserentiaque 1 7se a Conciliatore recursum in principio et veram apostematis curam, per aecidens tamen, ut ibidem innuit Avi-CENNA, quod et cintillator declarat, fieri prohi-hent, nisi trahat morbus curam ad se. Ea vero sunt plectoria ropletioque, donec ipsa evacuetur, item materia cretice pulsa, ut variolarum est, nisi
ob id natura non naturaliter operetur, item mo
bus paullatim coni estisne natus, qui Pt sola declaratio . est, licet et defluxu sit factus, item quum
243쪽
nouae fluxus materiae non timetur, sed tota ad terminum, ad quem iam fluxa est caussa, ac sub caussa coniuncta exsistit, praesertim si ignobile membro recepta fuerit, item materia, quae crassa est, frigida et viscosa, ut tertio Tegui adduci tuea GALENO. In materia enim frigida magis soli cibi
sumus de resolutione, minus autem de repercussio ne, e conuerso vero in calida, in materia autem
molencholica mollificationem magis diligimus, quam resolutionem, e conuerso vero in flegmatica, item materia, quae venenosa est, quae ad prin- ei palo quum pellitur, redit; apostema item in emunistorio, nisi, ut Vso ait, ex dolore, quae principali debetur membro, trahatur hamoriam et spirituum quantitas, ceteraque caucae curtam petentia supra capite 3' in initio a nobis adducia. Tunc, ut ψμ primi ait AnoHALI, erit in nullo ap-Ponendum, quod retraenet, licet sit vera apostematis cura, quoniam volumus, quod membro
principali est melius, ut scilicet cadat malitia in ig. nobile, quum principali collaturum sit, ita, vestudium impendamus in attrahendo materiam alignobile membrum, facereque debemus, Ut ipsum apostometur . si non cum alio, cum ventosis et attractivis atque acutis emplastris, ut plus commodi consequantur, maiusque periculum evitemus.
244쪽
Ex quibus patet eorum magni momonti orror, qui scilic0t hoc in myλιο et quolibet aegro solis emunctoriis praecipiunt repercis sitia apponι, error quoque AvouAO huius sui documenti oblici, qui
capitella esto ita, quod in emunctoriis vcnono lam est apostania, in principio refraenantia iubctadhib2ri, ut vorba remeatique adaucta declarant. Error quoque GENTI Lis eum locum interpretantis, qui AvIcENNAM velle ait poni ea remedia in apostematis circuitu, ne corruptio vitetrius serpat. Bonum est enim venenosam materiam ad cΣteriora membra offundi, intus autem non esiti acri. Qua to enim in peste pustulae plures ertra apparent, tanto minus periculi est; at si una dumtaxat, plu-Tumque aegroti salus perdita est. Apparet et error AB ORA LY de clopitia capite, qui ait: Sit tonsoriatio in medicinis, et proh I Dio, De Eoa sns j et erilis via lignam materiam. Id fzim ad cerebram pellit. Quod otiam de subet capite videtur praecipere fronti frigida applicando, quae exeuntes VaporeS remit. tunt ad cerebrum; ex quo subet magnopere a Ugetur. Item de carabito ψ' etiam p stomaco et hepati repercussiua praecipiens ca' de vos alibus. Eodem errore et M Esu Es de pleuresi capite repercussiua praecipiens detinetur
) Nisi legendum sit de fiber. SAnr. Leg. de subet.
245쪽
At si quis instet supprius esse dictum liceres
transitum fieri per principale, respondetur id vexum esse , sed non pulsionem in principale, ut hostfit loco, nisi maius nocumentum euitandum sit-Hic autem augetur, quum hae aegritudines auge-Σntur. Eorum quoque iam error apparet, qui iacmnibus huius morbi non solum declinantis, sedontiquati materiam repercutiunt, quae quum non
solum praeter eius tenuissimam partem grossa sitvit terrestris, sed horribilior atque malignior facta, infixa , inhabilis ad recurrendum essicitur, quum
venas repetere debeat pars subtilis reprecussivo medicamento, quod validum sit oportet, natura Ub id patiente, quod autem crassum est, in carne Temanet inuiscatum, hinc et corruptio augetur citque corrosio, dicente ψ 3φ Avic ENNA de flegm nis capite: Administratio eorum, quae sortiter re- Percutiunt in principio. et quae fortiter resoluunt 4n fine, mala est. Primum eorruptionem adducit, dolorem secundum, quanto magis in hoc iam antiquato , ubi materia non benigna, sed maligna exsistit. Ex hoc enim vel apger moritur, vel in morbum relabitur, vel totius complexione eorrupta semimortuus vivit. Ropereussione enim hoc ipso in morbo , ut in multis, quia saepius cutem occupat uniuersam, membra ignobilia defenduntur, et nobilia assiciuntur, corpusque totum ab eis Tectum, timeturque ex ea caloris extinctio, vel
246쪽
subita su solatio, quum praecipue materia multa fuΘrit, aΘgerque natura vel morbo iam debilis, guttureque praesertim maxime lato, deglutitioneque Myedita, ceterisquo ante adductis, quae causis curam postulant. Est enim saepe repuiuo virtutis euacuationi et operationi opposita, Omnis autem talis, ut libro ait Id Es v Es de tonsolatione medicina-ε Em , cui accidit ab eo, a quo regulata est, diuerso infelix est. Unda enim natura repit , inde diserere oportet, ait HIPPOCRATEs. Quinque enim in euacuatione consideranda , ph ς' ponens AvICENNA ait: Cognoscas declinationem humoris; Nam si
nauisa adest, vomitu fiat evacuatio; item mem-hrum egressionis, ut m hepate humores trahens,
hasilicam dextram portundat, sitquct membrum egressionis ignobilius eo, a quo fit euacuatio, nΘad nobilius humor declinet. Est igitur repercussio Omni in morbo periculosa. Ait enim tertii XXID Aso MALY: Multotiens quid om sit doloris
iuncturarum curatio, confortatio et ab eis materie.
Tum expulsio. ad perniciem caussa, quoniam Perueniunt superfluitates ad principalia membra, sa-ciuntque cadere in timorem, saliumque eadem membra visceraque his laeduntur, a grauius ma-'toria se ope facta maligniori. Sane autem, scut in omni morbo, ita in omnium apoilematum uniuersali is pulticularibus que
247쪽
quo generibus cura caussae plurimum est saluhriori
quum plurimam minori cum nocumento sutura sit. Si volo quam C que maius nocumentum vitari cognoscimus, cogitque noceat tas, ut hoc in morbo, cruciatus iram eii os, formae deturpationem, me tirorum etiam interiorum temporis diuturnitato
Communicatam corruptionem, morbi aeternitatem, et cetera, qua o morbi curationem trahunt, sup xius ante dicta in curae principio, item et in pronosticis, quae nocumenta saepe maiora vidimus,
quam ea, quae hac in labo visceribus repercussio intulit, ipsa abzquo dubio tutius eligenda est, quam
permittere materiam e centro omnia membra Pe
tentem rodere, sicut sponte sua natura quandoque facit loco superiori, AvICENNA testante, et omni morbi tempore, non in principio tantum. Con dimus enim hac in necessitate virtutem praesertim internam et in morbi initio validam, cui nihil est impossibile, ut prima ophorismorum exponit GALENus, quoniam trahit per ossa humores, et vias occultas repulsam materiam extra ducturam esse, antequam viscera transitu materia ipsa assciat, praesertimque medicina eductiva, Vt supra diximus inferiusque dicemus, natura adiuta. At si dicitur, cura coactao nocumentum mi nus est , quam regularis certo in casu, ergo cura coacta
248쪽
eoacta magis regularis dicetur, cita quod dicimus non nocumentum maius quandoqua sequi ex cura coacta, quam regulari, licet ad regularem ipsam maius soquatur, quam ad Coactam ; antecedens ergo est taliam, certa cura coacta est nocumenti minoris, quam regularis, ad quam maius sequitur.
Hi autem canones pro repercussione notari debent. . Primus canon est, quod repercussiua ea accipiantur, quae et dolorem tollunt, qui materiam trahit fortiter, Ut cortex papaueris est, et in materia parum calida stiptica misceantur, ne congele. tur. Secundus est, quod venenosis regia mem-hra non inungantur, quoniam totum 'o corpus deis
hile redditur, sine qua cura omnis est impossibilis,pi ψὰ dicente ABOHALY: Super principalia membra aliquid cum fortibus medicinis non saciemus, in quo sit ambigendum, quanto magis nos potueri.
mus, ne nocumentum toti corpori inseramus commune, immo, inquit ipse, debet sibi cauere, ne
membris acuti sensus ac neruosis malarum qualitatum praebeat medicinas, quarum i s sunt species, valide scilicet resoluentes, vehementer infrigidantes et contrarias corpori qualitates habentes, si1cut cerusa est, flos aeris et calcechumi non, id est. vitrio- In codico tamen legitur, totiιs eorpus debilis.
249쪽
vitriolum siue adustum aes, maximeque ea inquieesse amouenda unguenta, in quibus vitium argentum immittitur, a stomaco scilicet atque regiis omnibus membris, δε scabie capite. Ex quo patet, omnes sere errare, qui vulgatis iam unguentis omnia membra inungunt, in quibus venenosa et huiusmodi ingrediuntur. Ex quo ulterius patet, duas saltem requiri inunotiones repem
cuspicias, vitam scilicet regiis membris, soniaeo Diagicet me admouendam ' , quae careat a nobis supra prohibitis, membrorum Vero roborantibus, vestiplica et aromata sunt, ei admixtis, quae, ut priini ' de apostematum capite AVIcENNA testatur, virtutem dissolui prohibent, asteram reliquo eorporin litandam, crassoque modo omnes corpori applicentur, quoniam diutius agunt ac validius. Quoniam autem, Ut capite primo exposuimus, dolorum
materia crassior est ea, quam pu=ιlartim sit intinctio in his, qui dolores tantummodo potivntur, acrius reis percutians, quam in habentibus solummodo sustulas ). iEx quo sequitur, in utrimque habentibus meis diam requιri inlinitioncm, id est, ex prima alteraque
Similiter PixcTon. c. I s. p. Io . et C. II. P. ID8. Commune adhibendum Iuadet PINcTOR. c. I 7. P. II o. diue pullulae adsint, siue doloIes.
250쪽
eontectam, licet et complexionis, et humorum, et aetatum , et temporum Varietate sint ipsae tu fortitudine debilitateque variandae, suntquo ebcum aceto conficiendae. Ipsum enim repercutit, dat penetrationem medicinis, incidit atque resoluit, ut ex Avic ENNA prima colligitur, qui oetanonis capite proprio ait, apostemata prohibet, ambulati uis ulceribus confert, impetigini, scabiei
et ignis adustioni, citius omni re, huncque can nem Avic ENNA obseruat in huiusmodi assectioni hus, inunctiones repercussiuas, immo et resolue tes cum aceto componens, ut de igne persico, dolepra, de morphea, de stabie, de impetigine,
de malo mortuo, de Verrucis, de desudationibus, de Saphati capitibus, et in areolis fere sempeta' canonis decorationis, et bothor. Miscere qti que oportet porci si iungiam etiam resoluti uis cum medicinis, ut infra dicemus, ne, hac resistenta,
quod crassum est, congeletur a repercutiente unguento, neque a resoluente, quod tenue est, tantummodo resoluatur. Hircina vero adeps magis conueniens est . at quia valde resoluit, caprina ideo omnium conuenientissima est. Utraque enim
frigida et stiptica est, ut doctoros assirmant. Totum vero corpus est inungendum, aegro lascia inuoluto in docto ita cooperto leuiter, ut potius rigeat, quam calore exaestuet, mane ac vesperi, diebus