장음표시 사용
151쪽
Primis temporibus quum prouinciae tuendae armis essent,& in discrimine versarentur exibant in eas inito statim magistratu consules,& praetores; vel ut quaeque cuique sorte obtigerat, vel etiam quandoque consulibus inter ipsos comparatibus: sic enim loquebantur quum inter eos de duabus consularibus prouinciis conuenisset. nam inter praetores comparandi consuetudinem non fuisse opinor. quod si bellum produceretur,imperium in iisdem prouinciis proco sulibus,aut propraetoribus a senatu prorogabatur in annum,&aliquando in biennium. Donec C. Gracchus tribunus plebis Tiberi j frater legem tulit, ut co-sulares prouinciae quotannis per senatum decernerentur,& imperium consulare,non nisi annuum esset. Post constitutas vero quaestiones perpetuas, quod Cicero anno urbis DC V. factum fuisse tradit L. Mar- λcio Censorino,M. Manilio cos. praeturae iurisdictionis forma paulo etiam mutata est,nam quum sex praetores essent,duo tantum urbanus & peregrinus invrbe manebant,reliqui quatuor inito magistratu statim in prouincias quas singulis sors dederat, ibant,in quibus δ' annum praeturae explerent: post constitutas vero quaestiones perpetuas omnes deinceps sex praetores toto magistratus sui tempore in urbe retenti. Ex his auo more veteri ius dicebant, urbanus, & peregrinus;
reliqui quattuor publica iudicia exercebat, de quibus
non videbatur extra ordinem quaerendum esse, ut repetundarum, ambitus,maiestatis,& peculatus. Postr
mo L.Sulla dictator aucto perpetuarum quaestionum; o numero,ut de falso,de periurio,& de iniuriis, & quattuor tantum praetores publicis iudiciis praeessent, duos alios praetores adiecit, ut ex Cicerone intelligi.
152쪽
tur, atque ita coeperunt octo praetores Romae esse, quorum duo urbanusta peregrinus priuatis potissimum iudiciis , reliqui publicis quaestionibus praeerant;annua praeturae in urbe administratione finita, tum pro praetoribus in prouincias, quas senatus praetorias esse decreuerat, exibant. Quorum administratio Cornellia lege tantum annua erat. h. enim Sulla di-eritor lege cauit, ne quis plus anno prouinciae praeesset qui viderit opinor , in re p. diuturnis imperiis a si iosuescere, tutum non esse. Itaque Galliarum decentiis hilla Caesaris administratio libertatis exitiu fuit. Huius legis meminit Cicero in epistola ad Appium. Post '. Sullam Caesar dietator legem tulit, ne pra et oriae prouinciae plusquam annum,nec plusquam bienniu consulares obtinerentur: tulit autem hanc legem victo Pompeio, quum ipse iam per decem annos Galliam ..contra C. Gracchi & L. Sullae leges obtinuisset, cos quut sid quod nemo ante,& S.C.& lege Legis vero, quae rectoribus prouinciarum imperi u dabant, duae fuerunt. Curiata dabat imperium populus . ut Liuius indicat libro nono, Cornelia senatus. Nam quuS.C. factum ess et,ut prouincias magistratus sortiretur, aut compararent inter se, tum si ii vel sine lege curiata in prouincias proficiscerentur, imperium habere dice-bilntur, donec in urbem reuertissent. Quod in epistola Ciceronis ad Lentulum intelligi potest. Quod autem in agraria II scriptum est,Rem militarem sine curiata lege attingere non licere: id intelligi debet de ii, magistratibus, qui sumptu publico ibant in prouinci s, quibus publica pecunia opus es et alcndis militi bus, belloque gerendo. his enim imperium dabatur lege curiata, quo rem militarem attingere possent.
153쪽
verum quum bellum gerendum non esset, neque milites in prouinciam iam pacatam educendi, id solo S.C. fieri,& sine lege curiata in prouinciam ire poterat. Hic aut m statas rei p. & administrandarum prouinciarum ratio libertatis tempore, ante remp. a Caesare occupatam fuit. Nam ab Augusto Caesare post bella ciuilia confecta,rei p. longe diuersa forma, Vt mox reseram, constituta est
PROVINCIAE . A . CAESARE LDICTATORE FACTAE
Bello ciuili ad Pharsalum gesto , in quo caesa optimatum factione,Caesar qui victoriam obtinuerat ,rerum potitus est, ipse postea sugientem Pompeium Alexandriam est persequutus. Quem ut occisum de praehendit, cum Ptolemaeo Aegypti rege , a quo sibi quoque insidias tendi Videbat, bellum difficillimum dio gessit. Regnum Aegypti victor Cleopatrae fratrique
ei s minori permisit, veritus prouinciam sacere, ne quandoque violentiorem praesidem nacta, nouarum rerum materia esset. Ab Alexandria inis riam, & inde in Pontum transiit, urgentibus de Pharnace nuntiis.
Hic enim Mithradatis magni filius, quum a Pompeio bello Mithradatico Bosphori Cinunerii rex constitutas esset , captato tempore quo Romani inter se armis contendebant, patrij recupcrandi regni cupidus , Colchida & Armeniam, Cappadociae & Ponti partem occupauit , Cn. Domitium Caluinum a 30 Caesare ad eius opprimendos conatus missum, profligauit ; qua victoria ferox expugnata Amiso re
154쪽
quintum quam adsuerat diem,quattuor quibus in co- spectum venit horis, ad Zeliam una protii gauit acie: qui cum in Bosphorum profugeret, ab Asandro Bosphorani tumultus auctore occisus est. quo factum est, ut merito Caesar gloriatus sit,se ita cum Pharnace pu- nast e,ut eadem hora venerit,viderit,& vicerit. Atque ac victoria Bosphorus, Ponti & Bithyniae prouinciis adiunctus est
Mauritanias duas Sitifensem & Caesariensem Bocchus rex & populi Romani amicus, quo auctore Iugurtha Numidarum rex in potestatem Romanam venerat,diu obtinuit. Boccho successit Iuba, qui bello ciuili quum se Pompeianis partibus addixisset, proelio a Caesare in Africa victus,se ipse interfecit. Itaque subacta omni Asrica,Mauritaniae quoque a Caesare prouincia factae sunt.Iubae filius Iuba alter admodu. puer Romam a Caesare in triumphum est ductus. Is
fuit qui postea scripsit historiam, quam saepe Plinius
citat,singulari ingehio &doctrina praeditus, Au- a P. gusti liberaliure demum ad regnum paternum remissus.Is successorem Ptolemaeum ex Antonii & Cleo patrae filia natum habuit,qtio a Caligula interfecto, Mauritania in duas est prouincias redacta, ut infra aperiam' PROVINCIAE. PANNONIA MOESIA. ET. CETL.Sempronio&L. Scribonio cos. anno Vrbis DCC - oxx victo in Sicilia Sex. Pompeio, Lepido III. virali potestate exuis, quum M. Antonius in Aegypto
155쪽
ςum Cleopatra luxuriaretur, Caesar Octavianus qui occidentem tenebat, bellum in Illyrico quod Dalmaticum a Tranquillo,Illyricum in Fastis municipalibus Petri Appiani appellatur , adhuc adulescens gerere coepit, quod multis annis cum Noricis, Pannoniis, Rhetis,Illyris,Dalmatis,Iapygibus,Liburnis, Tauris.cis ,Moesis, Thracibus, Vindelicis, Getis, Bastarnis, Germanis, & ceteris quae ad Danubium & Rhenum i o erant gentibus, partim suo, partim Agrippae,Vibij, Asinii Pollionis,M. Crassi,L. Pisonis,L.Lentuli , Neronis,Drusi,& Ti. Caesaris ductu gessit. Harum gentium pleraeque bellorum ciuilium tempore in Romanas prouincias incursiones fecerant. Quo bello domuit partim ductu,partim auspiciis suis Pannoniam, Dalmatiam,cum Illyrico omni,item Rhetias, & Vindelicos,Moesos,ac Thracas. Coercuit Dacoru & Sarmatarum incursiones,tribus eorum ducibus cum magnis copiis caesis. Germanos citra Album fluuiu submouit,ex quibus Vbios & Sicabros dedentes se tranc duxit in Galliam,atque in proximis Rheno agris collocauit. Alias item nationes male quietas ad obsequium redegit , nec ulli genti sine iustis & necessariis caussis bellum intulit. Ita Tranquillus. Florus libro C X X XI I.C. Caeseris ItbrisODalmatas domuit. Rufus
Vero: lpes Rhetiae,Noricus,Pannoniae omnIsor Danubii, Pontus omnis, Armenia minor ab Augusto in
prouinciam redactae sunt. Item alibi: Dardanos Mosios Curis pro cos ubegit, Cr primus Romanorῶ ducum ad Na-
nubium siue peruenit :sub Iulio G octauiano Casari ua Q per . elpes Iubas iterfactu est. lpinis omnibus dictis, Noricorum prouinciae accesserum. Fatbone Pannoniorum rege subacto , in ditionem Romanorum Pannoniae denerunt.
156쪽
marinis inter Saurem in Drau ι trostra: is,regis Savensis,aesecundorum loca Pannoniorum obιenta unt. Marcomani Vidi de locis Valeriae suae sevit inier sanisb:η svrauum, μ' ismi, in limes ιnter barbaros Romanos ab Augi 'per Uinielici minori Hm,Pannoniam in Mose
Antonio & Cleopatra Aegyptioru regina ad Actiu roproelio vietis, & interemptis, Aegyptum quam ad id
tempus socii & foederati reges tenuerant,Caesar Augustus inprouinciae formam redegit : quam ut seraciorem habilioremque annonae urbicae redderet,iansas omnes in quas Nilus exaestitat oblimatas logavetustate, militari opera detersit.& Velleius: Augustis praeter Hispani AE alia siue gentes quarum titulis forum Gin praenitet,paene idem taceopto stipendiariasalla, quarium pater eius ex Gallia in aerarium re ditum contulit. Et Rufus: eraptus.omnissub amicu regibus IDerat, sed icta cil ao monio Cleopatra protι- ιae formam Caesaris Augusti temporibuι accepit, in primuή a ud Alexandrinos Cornelius Gallus admini' auit. Eam. Caesiar equitibus Romanis,non senatoribus regendam tradidit, cuiRs praeses
praefectus,& Iuridicus Aegypti appetitabatur PROVINCIAE. HISPANI AEET. ALPES
Post bellum Act iacu Antonio deuicto, Caesar Augustus Cantabricum bellum gessit, in quo partim ductu,partim auspiciis suis Cantabria,Asturicam, Aqui- 3 Qtaniam, Salassos gentem alpinam, Alpes maritimas a Liguribus Comatis cultas,multis ferisque nationibus
157쪽
frequentes domuit,&prouincias Romanas secit, Vnde Rufus: In Hispania ad ea tremu a Caesare Augusto Cantabri, freti montibus imperii immunes adhuc resistebant, deleti sunt. Quo tempore quum ille conuentum Narbonae ageret,ccsius a tribus Galliis Aquitania, Lugdunensi,&Belgica,quas pater Caesar dictator subegerat,actus. Velleius: Posi belia ciuilia Dalmatia
retrastis ad reriam confestone pacata est imperii, Elpes mul-'tissem rue nistionibus celebres perdomitae, Hspaniae nune I Q i ii praesentia, nune Agrippae multo Miriopu Marte
Haec in Europa a Caesare gesta. In Africa autem tumultuatum iri gis quam bellatum. Caesar enim Musulamios,atque Getulas accolus Syrtium, Cosso duce compescuit, unde illi Getulici cognomen. Marmario, das atque Garamantas Furnio subigendos dedit. Ita Florus. Bellatum autem diu hoc tepore in Africa fuis
20 se,indicant T.Statilii Tauri, L. Autro nil b.Semproni Atratini, L. Cornelij Balbi ex Africa triumphi in t bulis Capitolinis exarati
PROVINCIAE. IN. ORIENTE.a FACTAE
Tanta virtutis & moderationis Augusti Caesaris fama fuit, vitandos etiam ac Scyt has auditu modo eo-gnitos pellexerit ad amicitiam suam, populique Romani ultro per legatos petendam. Parrbi quoque Io& Armeniam vendicanti facile cesserunt, & signa militaria quae M. Crasso &M. Antonio ademerant, reposcenti reddiderunt, obsidesque insuper obtule-
158쪽
mn denique pluribus quondam de regno concertaritibus, non nisi ab ipso electum comprobauerunt.Vel
Ieius : Diuus AugiHus praeter Hispam s , ab que gente frarum titulis forum eius praenitet, paene idemfacta expissipendiaria, ruantum pater eius Gallia in aerariu re datum contulit. . ει Caesar quam certam Hispanis parendi confessionem extorserat,iam parem Illyriis Dalmatisiue - tast: Rhetiam autem,ac Vindelicos,in Noricos, Pannonia sue, in Scordiscos nouas imperio Romano seuιiunxit prouin- cias , di bas armus,ira auctoritate Canadociamfecit'Lpendiariam. σε cet. Idem Augustus Pylaemene rege Paphlagoniam,item Amynta rege mortuis Galatiam, &Lycaoniam, Pamphyliamque ditionis regiae ad id te-pus, item Pisidas quoque & Lycios liberas gentes in prouinciae formam redegit, ut auctor est Dio. Cyrene quae antea libera fuerat,cum Creta prouincia con iunxit. His tot tantisque rebus gestis, imperio constituto, pace terra marique parta, Ianum geminum bis ante clausum, ipse tertius clausit. Rebus itaque sic compositis, omnibusque prouinciis in certam formam redactis,Augustus cognominatus est, & mentis Sextilis in honorem eius est appellatus PROVINCIAE. AB. AUGUSTO
Astures, & Cantabri In Hispania prouinciae Hispaniae additi A. vi: .. I .
Aquitania Galliis prouincia addita Pannonia, Noricu, V indelicia,Rhetia prouincia una Moesia, Thracia,& Dardani prouincia una 3 o Pamphilia, caonia, Galatia,PIsidia,Lycia prouincia
159쪽
Armenia minor usque ad Euphratem Suriae addita Aegyptus,& Arabiae pars prouincia una Cyreneica Cretae pro ui nciae addita Paphlagonia Bithyniae addita Illyrici & Dalmatiae pars Danubium versus una pr uincia facta Getuli & Garamantes Africaeadditi Salassi,Alpes maritimae, x gentes Alpinae prouinciato Vna Hae autem sunt gentes quae ab Augusto victae, vesregibus mortuis, populi Romani prouinciae factae
fuerunt,quibus ceteris quae rei p. tempore factae sum rant additis , in duas paties eas omnes diuisit, ut aliae essent senatus populique Romani, aliae Caesaris: quod cur secerit,& quae senatus, vel Caesaris prout
ciae fuerint,nunc exponam PROVINCIAE. S. P. L. ET
to IMP. CAESARIS. Α vG Anno urbis coditae DCCXXVII. imp. C esare Au gusto M. Agrippa IIT. cos. Quum Caesar Augustus ex S.P.χR.voluntate imperium singulare, quod minus ante legitimum videbatur,sibi uni stabilisset tipse popularis videretur,tyrannidisque suspicionem a se amoueret, nequaqua totius imperij curam sibi uni depoposcit, sed prouinciarum omnium populi Romani quas supra retuli, administrationem una cum s natu & populo communicauit. Quae enim pacatae
30 erant & imbelles, atque a terminis Romani imperii longe aberant, militumque praesidiis non indigebat,
160쪽
populo tradidit. Eas vero prouincias, quae milita mbus copiis instructae essent,ut exercitus omnes in potestate sua haberet, libi retinuit administrandas, tanquam eat quoque pacaturus, pacatasque populo reddit hirus. Prouinciae autem quas senatui populoque Romano tradidit administrandas, hae fuerunt, sic noua diuisione, & administratione in XII. dioecesses ab ipso distinctae
Asrica,Numidia,&Lybia proconsularis Io A fia cis Halitia,& montem Taurum, in qua Lydia, Ionia, Caria, Mysia, Phrysia,& Hellespontus pro
Hispania Baetica praetoria Gallia Narbonensis praetoria o Sicilia praetoria Sardinia,& Corsica praetoria Illyricum, de Epiri pars praetoria Macedonia,& Graeciae pars praetoria Achaia,Thessalia,Boeotia,Acarnania,Epeirique p*r io praetoria creta,Cyrene ica,& Libyae pars praetori Cyprus praetoria oriasithynia,Paphlagoni propolidis,& Ponti pars prae-
Hae porro fuerunt XII. prouinciae in quas S. P. Q R. more veteri suos rectores mittebat,quoru qui Africae & Asiae praeerant, hi semper proconsules appellati sunt, quamquam consulatum non gessis ent ; qui reliquis decem,praetores. Caesar vero suas prouincia. 3 oita diuisit, ut in quasdam mitteret legatos propraetoribus , hi proconsulum locum obtinebant, atque le-