장음표시 사용
131쪽
initum est, quod post intra quadriennium, Carthaginis ipsus excidio a P Scipione Africano minore est terminatum. Belli caussae erant, quod contra foedus naues haberent, & extra fines exercitum duxissent, quodque socio populi Romani & amico Massinissae arma intulissent,& quod filium eiusGulussam, qui culegatis Romanis erat,in oppidum no recepissentaBellum per quadriennium gestum est. Quod postremo Carthagine a P. Scipione expugnata DCC. anno quaerat condita,confectum est. urbem per decem & septem dies arsisse omnes commemorant. Car haSine excisa Scipio victoriae nuntium Romam misit, sacri- ficia,& ludos fecit, transfugas omnes bestiis obiecit,& praedam militibus omnem, praeter aurum, argen-
tuque , & insignes statuas dispertiuit. Romae Scipionis victoria cognita gaudiim inges ortum, sacrificia, supplicationes, & ludi diis facti. Decem legati ex more in Africam missi, qui cum Scipione Africam prouinciam constituerent . His mandatum est, ut siquid superesset urbis disturbarent, quae ciuitates rebus Poenorum studuissent , eorum oppida diruerent , quae pro Romanis stetissent, praemiis agrisque donarent. Quibus rebus persectis, Scipio Romam rediens nobilissimum triumphum egit:argeti quater millia quadraginta,& septuaginta millia po-do tulisse,tradit plinius libro xxx m. Ita Carthagine, Africaque in potestatem redacta, Africani cognomesbi,ut avus eius etiam fecerat,vendicauit. Hac victoria Africae tributum impositum, S ut quotannis eo praetor mitteretur,tradit Appianus . Velleius etiam,& Strabo ultimo Carthaginensium regionem tum iii prouinciae forma redacta tradunt. Rufus: Ter frica Jj -
132쪽
reboliauit,ad extremum deleta per fricanum Scipionem Ca 'thagine, prouinciasacta e)ὶ. Africam autem prouincia intelli o regionem uniuersam, quam Carthaginieles possederant Nam Numidia, & ipsa pars Africae non nisi Iugurtha victo, item Mauritania mortuo Ptolemaeo a C. Caligula,& Cyrenaica, quae liberae gentes in Africa erant, ab Augusto prouinciae lactae sunt. Africa prouincia a praetoribus primum,deinde anno DC xxxvi. a consulibus, post Augusti tempora a proconsulibus,poltremo a consularibus adminiitrata eli io
GRAECIA Scipione Africano minore M. Livio Druso cos. anno urbis DC i. bellum in Achaia excitatum est. caussam huius belli tradit in epitoma Florus, quod legati populi Romani ab Achaeis pulsati sunt. Corinthumissi erant, ut eas ciuitates quae sub ditione Philippi tuerant,ab Achaico concilio secernerent. Qua de re p/enius Iustinus libro xxx I. sic tradit: erentibus aci inquit Romanis causas belli aduersus Achaeos, timcjolos
ex ' niiιeri a Graecia nimis potentes,tempessue fortuna querelas Spartanorum obtulit, quorum agros Achaei propter mutuum ossium populabantur. Spartanis asenatu respongum
e l,le atos se ad inspiciendas res sociorum, in ad iniimam demendam in Graeciam missuras. sed legatis occulta mandata datasunt ot corpus Acbaeorum dissoluerent ,pingula que drbes proprii ruris facerent. Igitur legatis omnibus ciui titis principibus euocatis Corinthum , άecretum 1enatus . recitant,quid consilii habeant aperiunt Expedire omnibus Rodicunt, di ingulae riuitates leges suas sua iura habeant.1uοά γbi omnibus innotuit, deluti in furorem de H)niuer-
133쪽
uersum peregrinum populam trucidant, letatos quoque ipsos Romanos diola sent, ni i audito tumultu, trepidi fgf- loli Florus Critolaum Achaeorum ducem dubium an manu, Oratione certe legatos Romanos violasse ait.
Pausanias Critolaum ducem ab iis lectum , bellum contra Romanos suasisse scribit. Pythiam it cm, qui
Thebis magistratum gerebat,Boeotos ad arma,quod a Metello praetore Macedoniae magna pecunia mulctati fuerant, concitasse. Quibus rebus Itomam min- Io tiatis, Romanos Achaeis bellum indiscisse. Quod a Metello Macedoniae praetore inchoatum, anno sequenti L. Mummius consili, qui Metello succesierat, cum Corinthi excidio cofecit. Florus. Cum Achaeis,
qui in auxilium Boeotos & Chalciden es habebant, Vcaecilius Metellus ad 4 hermopylas bello consi-xit. Quibus victis eorum dux Critolaus vcncno si imortem conscivit. In cuius locum Diaeus Achaici motus primus auctor, ab Achaeis dux creatus, a L.
Mummio consule victus est, qui omni Achaia in de- , o ditione accepta, Corinthii ex S.C. diruit, quia ibi Romani legati violati essent. rhebae quoque,& Chalc sdirutae Ipse abstinctissimu egit triumphum. Ita Florus. Corintho cxcisa L. Mummius omnibus Craecis arma ademit, er ex decem legatorum, quos lenatus miserat, sententia prouincia constituta est, tributum Graeciae impolitum, concilia sublata, insit- tutumque ut eo quot annis practor mitteretur, qui
non Graeciae, sed Achaiae praesectus appellaretur, quod Graeciam Romani per Achaeos tum Crae o ciae principes subegerunt. Hoc etiam bello Epirotas cum Achivis, &Tnesialis, & Macedonibus in prouinciae formam redactos produnt Iorna des &Rufus
134쪽
ita Graecis in nostra idem confugientibus a Achaiam aecessimus. Athenienses aduersum Philippum Macedonsi regem auxilium nostrum petιerunt. Libera di ub amicis nostris Achaia fuit, ad extremum lesai Romanorum apud Corinthum diolatιs,per L. Mummium consulem capta Corintho, chaia omnis obtela est. Epirotae, qui aliquando cis rege Drria in Italiam denire praesumpserant icti, atque TDesuli simul cum fchiuorum m Macedonum regionibus nobis accesserunt. Atque ita eodem anno Macedonia,
Asrica,& Achaia tres prouinciae factae . Prouincia ta λ men Macedoniam postea cum Achaia coniuxit,eque duabus unam secit rogatione perlata P. Clodius tribunus plebis,& utranque L. Pisoni, quasi premium, quod in Cicerone eiiciendo consensisset,dedit administrandam
NARBONENSIs M Plautio Hypsaeo, & M. Fuluio Flacco cos. anno urbis DCxxiix. primum cum Gallis trans alpes dimicatum est. Salyes populi huius auctores belli fuerunt, quum Massiliensium sociorum populi Romani fines inuasissent Salybus accesserui Arverni,Ruteni,&Al- olobroges,quibus quadriennis spatio subactis bellum finitum est,quod ab iis Allobrogicum est appellatu.
Res aduersus eos prospere imperatores Romani gesserunt M.Fulvius Flaccus anno urbis DCxxIx.C. SeX-tius Caluinus an D C xxx.&D C xxx I. Cn. Domitius Ahenobarbus an . DCxxx ri.& Q Fabius Maximus Ai-
miliani filius,qui postea Allobrogicus dictus est,an- m
no DCXXXIII. Florus Prima trans Os es arma nostrasen-
sere Sabes,quum de incurisionibus earii missima,atque ami-
135쪽
cissima Huitas quaereretur Massilia. obroges deinde, frueret, usi aduersus eossimiles Aeduorum querelae opem auxilium no=riflagitarent. Et in epitoma Lx. Fuluin Flaccus primus omnium transalpinos Ligures bello domuit, missin in auxilium Massiliesibus aditersus Sabos Ga os, cuisnes Massiliensum poplithbantur. Marcellinus libro decimo quinto : Gaturum regiones praecipuae,quae Italicis confines,'mmo tentatae per Fubuit, quassatae per Sextium, adduimum per Fabium Maximum domitae .Fuluio igi-I 0 tur Sextius,qui Satyos deleuit, successit. Sextio Ahe .nobarbus, qui Allobroges & Arvernos vicit, & de iis triumphauit. Huic Q Fabius Allobrogicus, qui Gallis Aruernis, Rutenis,& Allobrogibus ingeti proelio superatis,& hostium rege Bituito capto,bellum confecit,ut his verbis tradit Florus: Q. Fabius Maximin co-sul Paulli nepos aduersuου obrogM,Crsituitum ruerno rum regem feliciterpignauit. Ex Biiuiti exercitu caesa mi ba hominum CXX. Allobroges in deditionem accepti. Eadereserunt Strabo libro quarto,Orosius, Plinius libro aD septimo, Appianus, Velleius, & Marcellinus. Addit Caesar libro primo de bello Gallico: Arvernos,& Rutenos a Fabio Maximo superatos, iisque P. R. ignouisse,neque in prouinciam redegisse,neque stipendiuimposuisse. Galliam vero Narbonensem hoc bello inprouinciae sermam redactam, atque ut quotannis in
eam,ri praetores mitterentur, institutum,& Pomponius de origine iuris referre videtur, & ex sequentiuannorum historia patet, tum maxime & Critognati Arverni apud Caesarem oratione libro septimo, quia 6 it: Qμου ea suae in longinquis regionibus geruntur igno- ratis, respicite itimam Gaaiam, quae in prouinciam reda-Eia iure cum legibus comutatis, securibus subiecta, perpetua
136쪽
trem iusseruitute.Post Allobrogicum aliquot Romani duces, de iisdem Gallis, & praesertim Alpinis tumultuantibus, d victis triumpharunt. Postremo cam C. Marius ab impetu Cimbrorum egregie defendit, atque Cimbris cac sis, pacem & quietem eius conseruauit. C. Potinius Allobroges tumultuantes copescuit. Quam postremo prouinciam, quum C. Caesar obtinuitiet, uniuersalii Galliam nouem annorum interuallo in P.R. ditionem redegit 1 o
VICTAEQVaeeilio & r . Quinctio cos. dum rcs cum Allo Frogibus geruntur, bellum Balearicum exortum est. Cuius hanc causam exponit Florus: raleares cinquit Psolae piriatica rabie corruperant maria, ascendere etIam seconditas rates , praeternavigantes salinue inopina.o 72 erit terruere. Sed quum denoentem ab alio Romanam cla ses inprospexissent raedam litan es are se etiam occurrere , et primo impetu ingenti lapidum, saxorumque nrmbo classem veruere ed non diu. nam post iram cominus dentum ess, ro periique rostra m pila demensa, pecudum in morem . more sublato petierunt litiora fga, dilapsitque in 'roximositam os quaependi fitemni, i incerentur. Metelli Macedonici filii auspicio res gesta, Balearici ci jognomen
imposuit. Strabo libro tertiodecimo. imm ex Palearibus pauci quadam Apros cum maris praedonibus conspi- , t, diui uersos crimina us AI e testas cognomento Ralearicus inua it, idemque colonira con idit. De his vietis & sub actis triumphauit
M'. Acilio Balbo, C. Catone cos. anno Vrbis DCXL.
bellum cum Thracibus Macedoniae finitimis gestum
137쪽
est, quod non in proximam modo prouinciam Macedoniam incurrcrcnt , sed Thessaliam, atque Dalmatiam,vsque ad Hadriaticum mare praedando peruenissent. Contra quos primus consul missus est C. Cato cu praetore l. Didio. Consul male aduersus Thracas, praetor bene pugnauit,&de iis triumphauit. Hoc bellum multis annis continuatum est, de quo sic scribit Rufus:In Thracias Macedonica belli occasone transcur- sitim est;sem simi omnium gentium Thraces fuerunt. In δ' Thracum regionibus Scordysei habitauerunt pariter crudele
tus.T. Didius Pagantes Thracas repressit,M. Lucius Tm usistra es proprios continuit, M. I Iinucius Rifus in Hebri suminis acie Pastauit.L. Suta dictator Dardisos, atque alios Thracum populos Macedoniam incus' ntes proelio profliga sit. Cn. Dolabella post Sullam contra Thraces res prosperegessit. Per Ap. Claudium proconsulem hi , qui Rhodopen GH Caucasum incolunt, issi sunt. Euro ae maria 6 timis Piles ante mana classis obtinuit. Dardanos. Moesos Curio procon uisi erit, di primus Romanorum δε- cum ad Danuboum γλue peruenit. M. Iucullus per TLracia com Bessis primus pugnauit famaque ca ut gentium I bra- cIam 'scit .Hemimontanos ascinos jubegit, lympiada, uae nunc Philippopolis, Mui cadomam, quae modo Hadria nopolis dicitur,m ditionem nostram rea it. Caubilem cepit: supra Pontum p itas civitates oecupauit, po Antam, Galatiam, Parthenopolim, Tomos, IIarum, ad Danubium Y ueperueniens Romana S cythis arma monstrauit. Triumphauit vero procos.de Thracibus,Dardanis,& Bessis 3o ex Macedonia
138쪽
Anno urbis DCXLI ii. P.Scipione,L. Bestiacos. bellum contra Iugurtham Numidarum regem a populo Romano susceptum est, quod fratres Hiempsalem &Adherbalem,agitatus regni cupiditate,contra senatus denuntiationem occidisset. Primus in Numidiam cuexercitu missus L. Calpurnius Bestia,qui captus regis pecunia pacem cum eo flagitiosam fecit, quae a sena- tu improbata est: post Bestiam Sp. Postumius res in Africa male gessit. Deinde Metellus cosul aduersus Iugurtham missus exercitu ad pristinamdisciplina redacto,duobus proeliis Iugurtha fudit Thala oppidum deripuit,uniuersam Numidiam vastauit, ac rege ipsum pi r Mauros &Getulos fugientem insequutus, rc paene cosecta successorem accepit. C. Marium costilem. Ipsic Romam triumphans ingressus est Numidici cognomine auctus.C. Marius consul transporta- tis in Africam copiis Iugurtham qui bellum reparauerat,aliquot leuibus proeliis primo fudit, fugauit,&armis exuit. Eu postremo cum Boccho Mauritaniae 2 oreae,quem bello socium adsciuerat,vicit. Bocchus in desiperationem versus Iugurtham vitium Romanis prodidit. A quibus captus & in triumphum a C. Mario ductus, occisus est. Numidia, quae eius regnum
fuerat,a C. Mario pro cos. anno DCXLIX. ex dece legatorum sentetia prouinciae formam accepit, atque in As ica duae prouinciae factae sunt, Africa ubi erat QCarthago, & Numidia. Hanc rem Sex. Rufus ita tradit: Numissia ab amicis regibus tendatur, sed Iugurthae ob necatos Derbalem in mepsale adici sae regis pios bel- 3o M indillum est. Quo per Metellam consule attrito, perpse C. Marium capto,inpotenalepopuli mani Numidia drnis
139쪽
, Anno urbis DCLX. C. Coelio & L. Domitio cos. Ptolemaeus Cyrenarum rex cui cognomen Appionii , fuit,mortuus heredem populum Romanum reliquit, I S eius regni ciuitates senatus liberas esse iussit. Cy-
, rene autem Africae regio est Aegypto contermina. De hac re ita scribit Rufus: C3renas cum ceteris ciuitatii ι- Libae Pentapolis Ptolemaei antiquioru liberalitates Io cepimuύ. Libyamsupremo Anionis regis arbitriosum- --ψ sequvii. Libera haec regio diu fuit. Postremo eam in prouinciae formam redegit Augustus, Craetaeque administrationi coniunxit , ut Dio & Strabo aucto-xes sunt
Aduersus Cilices & Isauros,qui se piratis & maritimis praedonibus iunxerant, mareque omne,quod inter Cretam,atque Cyrenas, Piraeum, & Achaiam, siti a D numque Maliacum est,iatrociniis vexabant, P. Servilius Vatia proconsul missus,eos Phaselide , Coryco , Olympo,Isauroque ipsa Ciliciae arce captis, subegit, atque Isauricus appellatus est. Hoc bello P. Servilius Pamphiliam, Lyciam, Icariam, Isauriam, Phrygiae &Ciliciae partem in prouinciae formam redegit, nam Cilicia post Mithradatico bello tota fere a Pompeio in potestatem redacta est primusque omnium Romanorum ducum per Taurum duxit exercitum, ac limite itineris fecit. Vnde Rufus ita scribit OG ri Isau-
' ros, qui se piratis in praedonib- maritimis iunxeiat, Serus.
bin proconsul ad praedonMm bellum missus subegit, iam fer Taurum montem primus isseituit. P mphiam 'bruta,
140쪽
Icariam idem obtinuit. lue de Citicibus cir Isauris trif)ba- mi, atque Isauricus cognominatuι est. Triumphauit auteanno urbis DCxx C. De hoc bello multa Eutropius, Orosius Florus ex Liuio,& Marcellinus libro xim. qui sic loquitur: Cilicia siuria prouinciae belu quon-Aam piratico cateriιis mixtae praedonum , a Seruilio procos.s ιb iugum missae actae; in ectigales. Iustinus libro x L. Creta Ciliciaque piratico bello perdomitae informam 'rouinciae redi untur. Et Iornan dea: Sensilius proconi tui bello pi- ioratico obtinuat Pamphilam, Ciliciam; Phidiam deuicti Je
Bithyniae rex Eumenes Romanoru socius, qui bello Macedonico secundo Romanis contra regem Pers subsidia tulit,filium Prusiam reliquit. Hic filium Nicomedem successorem regni habuit. Post que alius Nicomedes Bithyniae rex, amicitia Caesaris dictatoris notus, cognomine Philopator. Hic eodem tempore quo P: Seruilius Isauros & Cilices domuit, sine liberis morieris , ut antea 2 ttalus Asiam, sic ipse Bi- . thyniam populo Romano testamento reliquit. Cuius regnii in prouinciae formam redactum est, quae paulo post una cum Poti parte in qua Mithradates regnauit, eo mortuo, una prouincia facta est, Bithyniaeque
nomine appellara. utramque vero in prouinciae formam redegit Cn. Pompeius Magnas pro consule,P5vi rege Mithradate victo,atque occiso. Altera porro
Poti pars Bosiphoru versus Pharnaci Mithradatis filio 3 regi cessit. Bithynis &Ponticis Pompeius leges &iura constituit de quibus Plinius meminit ad T raianum