장음표시 사용
141쪽
Primus in Cretam insulam bello Antiocheno Romanum exercitum deportauit QTabius Labeo praetor, rebusque in ea prospere gestis naualem triumphsi egit.Longo tempore post,quum Cretenses praedonibus piratisque se adiunxistent, atque Mithradati sturo dui se a P. R. insimulati essent , aduersus eos primo missus est M Antonius rit. viri pater,qui in Creta, ubi parum prospere pugnauerat,mortuus est Post quem iterum aduersus Cretenses missus est Q Ietellus consul,qui tota insulam igni ferroquevastavit. Gnosium, Lyctum,Eleuthram,Lappam & Cydonia urbes cepit, saeue in captiuos animaduertit, postremo victis Lasthene & Panare Cydoniae ducibus victor rediit, nec quicquam amplius de tam famosa victoria quam Cretici cognomen reportauit. Domitis igitur Cretensibus, liberae in id tempus insulae leges dedit. Nam in dio nosse alieti X. legatis a senatu missis Creta in prouinciae formam Dedacta est. Vnde Velleius: Creta Metelli ductu lon 'κ delibertatis sine mulitatu est. Et Rufus Creta per Melestam consistemprouinctii si Ita est. Iustinus quoque libro x L. Creta Cilicia bello piratico perdomitae,inpros in laeso mam redacZael'nt. Cretam postea cu Cyrenet ca unam prouinciam fecit Augustus
3o Pontus pars maior per Pompeium Magnum victo Mithradate rege Ponti, prouinciae formam accepit. Nam altera pars sub Nerone , Polemone Ponti
142쪽
rege mortuo, eandem fortunam est consequuta. Paphlagoniam Ponto finitimam prouinciam Pylaemenes rex amicus populi Romani vi tenuit, saepe a Mithradate pulsus ex regno, a Romanis est restitutus: quo mortuo postea Paphlagones prouincia facta.Bello hoc Mithradatis ea Ciliciae pars quae nondum imperioRomano subiecta erat,item Asia quae ad Pergamum est, Pontus,Bithynia, Phrygia, finitima Mysia, Lycaonia,Pamphylia,Galatia,Lydia,Caria,Ionia,Hellespontus,Lycia,Icaria,Pisidia,Armenia minor,atquelpia Graecia partim recuperatae,partim tunc primum in potestatem populi Romani redactae, ut tradit Appianus. Quarum prouinciarum dispositionem paulo post referam
PROVINCI A. SYRIA Syria Pompeij Magni virtute ultimo bello Mithradatico victa leges accepit, prouinciarumque populi
Romani numerum auxit. Cn. enim Pompeius aduersus MithradatemPonti regem,qui diuturno bello populum Romanum Sulla & Lucullo ducibus fatigauerat,quamquam ante a Lucullo fractum, missus,ipsum saepe vicit,& in ultimas & incognitas terras fugauit. Aliquot proeliis Tigranem Armeniorum rege, quod Mithradati auxilia contraRomanos praestitisset,victu in deditionem accepit, eique Cappadociam, Ciliciae partem,Armeniam minorem, & Mesopotamiam, ac Syriam cum Phoenice & Sophene,quas regum Syriae stirpe deficiente,vi interceperat, utque ad Euphrate ademit, pecuniam ingentem imperauit, regnumque
Armeniae maioris ei tantum concessit. Albanorum,
Colchorum, &Iberiae regesproelio victos, obsidi-
143쪽
bus acceptis,dimisit liberos. Nouissime Mithradatem saepe deuictum veneno sibi mortem asciscere coegit. Qui deinde in Syriam transgressus, Aretam Arabum regem qui Syros populatus erat, in deditionem accepit; in Palaestinam pro sectus Iudaeos debellauit, urbem Hierosolymam cepit,atque Hyrcano rege costituto in Pontum reuersus est: ubi urbibus in fidem a ceptis,in Asiam traiecit,quum Orientem omnem usque ad Euphratem debellasset. Ex regionibus victist o Pontum,Bithyniam, & Phrygiam ;Asiam cum Lydia, Caria,Ionia, Hellesponto , &Mysia; item Ciliciam; Syriam quoque ac Mesopotamiam, prouincias populi Romani quattuor,vel de nouo fecit,vel restituit. Regibus amicis & foederatis,ut Tigrani Armenia maiorem,Pharnaci Mithradatis filio Bosphorum, Ariobarzani Cappadociam, Antiocho Comageno Seleuciam,Deiotaro atque aliis tetrarchis cu Armenia minore Galatiam,& Lycaoniam, Pylaemeni Paphlagoniam, Aristarcho Colchidem,Palaestina Hyrcano per- φ misit Rhodios, Pisidiam,& Lyciam suis legibus liberas reliquit. Deinde in urbem reuersus ex Asia, Ponto, Cilicia,Paphlagonia, Cappadocia, Syria, Scythisaudaea, Albanis,Iberia,insulaCreta,Basternis,Armenia, pirateis, & regibus Mithradate atque Tigrane nobilissimum triumphum per biduum III. & prid. cal.
Octobris egit,anno urbis DCxClar. cuius triumphi titulus hic fuit: .Pompeius MVnus belli xxx. annori; confecto,suseis,fugatis,occisis,in deditionem acceptis homini. γi' ciessemel centenis I xxx III. O . depres is aut captis navibuπ30 DCCCLXVa. onidis, a fellis Dxxxvm. infide acceptis, terris a Maeoti lacu ad Rubrum mare siunctis, dotum meri
144쪽
/Insula Cyprus ultima stante Rep. in prouinciae formam more maiorum est redacta,misib in eam M. Catone quaestore, cum iure practorio,legeP. Clodij tribuni plebis,Cn. Lentulo & L. Philippo cos. ut rege Ptolemaeo pulso,insulam prouinciam faceret, ac bona regis publicaret. Is in insulam quu nauigasset, per Canidium quem praemiserat, regi, tui sibi vim inferri non est passus,persuasit, ut sponte Cypro cederet rcuius morte percepta, quam rex veneno hausto ipse
sibi Rhodi consciverat in Cyprum profectus, insula
constituta regiam supellectilem omnem , quae pIaeciosissima erat, Romam cum magna senatus ac magistratuum occurrentiumvoluptate ac plausu,per Tiberim deuexit. Qua de causta senatus ei praetutam citra comitia decreuit, quem ille honorem repudiauit. Hac rem ita memorat Rufus: C prus famosa diuitiis paupertatem populi Romam di occuparetbolicitauit. Eam rex foede ratus Ptolemaeus regebat jed tanta fuit penuria actari, Ro- 2Dmani, in tam inges fama opum Capriarum,d i lege lata per P. Clodium tribunum plebis C prus confiscari inb eretur, quo
accepto nuntis , rex Cyprius denenum seu sit,si: oditam prius quam diuitim amitteret. Cato Caprias opes nauibus δε- uexit, ita di ius eius in selae auarius magis quam ii ius Romani simi a sequuti. Et Velleius: CDrus S.C. ministerio Catonis,regis morte fatZa prouincia est. Haec postea timui cu Cilicia tanquam una prouincia S.C. tradita est P. Letulo proconsuli: quod haec verba Ciceronis ad ips una significant: posse persticere qui Ciliciam Cyprumque teneas, quid e Iicere suid consequi piis. Postea quaestores
in eam missi cum iure praetorior quod ab eodem Ci-
145쪽
cerone didicimus,qui ad C. Sextilium Rufum sic scribit Tuae Ludi conducere arbitror,guum primus in eam Insulam quaestor a eneris ea in huere quaeseruan ur ali,
Bellum Callicum Transalpinum, quod Caesar perio nouem innos gessit,L. Pisone, A. Gabinio cos. susceptum csc non Gallorum magis culpa quam Caesaris, qui gloriae cupidus omnem belli occasione arripuit. Is enim in conlulatu quem anno ante gesserat,Crassiodi Pompeio & L. Pisone cos.sustragantibus Illyricum ac Galliam citeriorem cum tribus legionibus a popu- lo,ulteriorem cum legione una in quinquenniti ae se- natu obtinuerat. Qui inprouinciam prosectus, efferis & sortissimis gentibus lacessitis,nouem annis quibus in impet io fuit omnem tSalliam , quae a saltu PH, o renaeo alpibusque,& in monte Cebenna, fluminibus Rheno, ac Rhodano continetur,patetque circuitu ad bis,&tricies centum millia passuum, praeter socias ac benemeritas ciuitates in prouinciae formam redegit, eique in singulos annos stipendij nomen imposuit. Germanos qui trans Rhenum incolunt, primus Romanorum fabricato ponte aggrestus, maximis affecit cladibus. Aggressus est Britannos , ignotos antea , superatisque pecunias & obsides imperauit.
Velleius: Ga iis rimum romitio in Fabio nepoti Pa b, Τηι obrogicus alvo aius ell, in rato cum exercitu, 3o mgna mox cla e nostrasaepe C adfecta simus,cr a mi i-m sedfulgenti m. rem C. Caesaris opus in his con Orciti nffli ne eius ductu auspiciisque infractae paene,ide quod io'
146쪽
tuo terrarum orbis ignauum conferunt' enonum. Et Rufus: Ceterum Caesar cum decem letionibus Gallias per annos nouem pube it,cum Gallis bra Henum positis conflixit,abalpi,us Britanniam sue transiluit,decimo anno Gallio in Tritannivi tributari fecitHae itaque sunt regiones omnes,populi, regna, &gentes,quae ab urbe condita usque ad annum eiusdem urbis DCCv. consulatumque L. Lentuli&M.Marcelli,
in quo Caesar dictator primum creatus, libertate oppressit,in ditionem populi Romani venerunt. Quarti I Otriplex conditio fuit Etenim aut liberi populi suis legibus vivere permissi ; aut regna amicis & foederatis regibus concessa; aut prouinciae populi Romani fuerunt,in quas quotannis vel proconsules, vel propraetores mitterentur. Prouinciarum enim quaedam co-sulares,quaedam praetoriae erat, idest,quaedam a proconsulibus,quaedam a pro praetoribus regebantur. Verum ne quis erret, neutrum perpetuum fuit: non enim haec aut illa prouincia semper aut cosularis,aut praetoria; sed ita nomen mutabat, ut variae modo acosularibus,modo a praetoriis administrabatur. Qua potestatem non populus,sed senatus habebat,ut quos vellet,in quas vellet mitteret administiatione annua: quod lege Se pronia a C.Graccho tribuno plebis sancitu erat. Qua lege C. Caesiar no obseruauit,cui prou ciae per quinquennium decretae sunt. Erat igitur eadem prouincia ex volutate senatus modo consularis, modo praetoria. Vt exempli gratia) Macedonia, qua Cn.Dolabella,C.Curio,M Lucullus L. Torquatus,C. Antonius omnes consulares administrarunt, 30 tum C. Octauius praetorius Augusti naturalis pater, rursus
147쪽
ater,rursus consularis L. Piso,& Pisone rςuocato. Ancharius praetorius, idemque patet in ceteris. Nouisiimis autem rei p.temporibus paulo ante Pharsalicam pugnam, qua libertas populi Romani concidit, prouinciarum populi Romani administratio in xv dioecesses diuisa erat,scptem consulares, di octo praetorias:quod ex Coelij cpistola ad Ciceronem eo tem pore scripta apparet, ubi sic scribit: Senatui placere in
Ciliciam prouinciam, in que octo relisuas praetorias mitiisto Regebat itur porro octo prouinciaς, quae in eo S. C. praetoriae vocantur,a magistratibus oeso praetoriis; Cypro excepta,qtiam quaestor, ut supra ostendi, cum iure praetorio administrabat Verum postea inter praetorias numerata fuit. Prouinciae autem populi Romani, tuas xv. fuisse ex ea Coelsi epistola liquet, tu
consulares,tum praetoriae,haς erant
Sardinia di Corsica prouinciae factae inter primuiri& secundum bellum Punicum a T. santiu Torquato;& C. Papirio Masone ' lio Sicilia,cuius partem prouinciam fecit bello Pithico primo
C. Lutatius Catulus, totam vero bello punico secundo M. Valerius Laevinus
Gallia Cisalpina prouincia facta a M. Claudio Marcello V.consule Gallia Transalpina a Q FabioMaximo Allobrogico Hispania citerior γ Scipionis Africani victoria pro . Hispania ulterior S uinciae factae . Illyricum, Dalmatia,Istri, & Liburni in prouinciae 30 formam redacti victoria L. Anicii Galli Africa & Numidia prouinciae factae a Scipione
Africario minore,& C.Mario Vii. cos
148쪽
Macedonia , Achaia, Thracia, Graecia , Aetolia, Thessalia, Boeotia, Acarnania, Epirus prouinciae factae Q. Metelli Macedonici, L. Mummii Achaici, M. Tereti, Luculli, S M. Fulvii Nobilioris victoriis;om, nes enim hae prouinciae lege P. Clodij ab eo qui Macedoniae praeerat Aegebantur
Asia, Lyciia, Ionia , Caria, Hellespontus, Mysa,&PhΠgiae pars, prouinciae factae M. Perpernae, & M'. Aquilij victoriis Pontus,& Bithynia,& Propontidis pars,a Cn.Pom- Iopeio Magno prouinciae factae Cilicia,Pamphyliae,Lycaoniae,& Phrygiae pars, victoriis P. Serviiij Isaurici, & Cn. Popei Magni. Phrygiam in duas iurisdictiones dispertitam fulse, ut una pars Ciliciae, altera tribueretur Asiae, itemque Pamphyliae & Lycaoniae partem sub regibus, partem sub
Ciliciae procos. fuisse,Cicero & Dio auctores sunt Suria omnis usque ad Euphratem & Mesopotamiae pars in prouinciam a Cn. Pompeio Magno redactae
Creta insula Q etelli Cretici victoria prouincia rosecta
Cyprus insula a M. Catone in prouinciae formam composita Quod autem esset ςnnuum vectigal, quod populus Romanus ex his omnibus prouinciis,tam ante, quam post bellum Mithradaticum capiebat,quantumque id Cn. Pompeius primum, deinde libertate sublata sequentes Romani imperatores auxerint,vsque ad Traiani Augusti principatum,sub quo imperium Romanum, ad summum quod peruenire potuerit, auctum, a osensim deinceps labare coepit, haud multo post commodius ex instituto exponam
149쪽
ROMANUM ι 7 Haram prouinciarum tae consulares hoc tempore erunt
Hispania citerior ' a Cn. Pompeio procos. per lega- Hispania ulterior 3 tos administratae Gallia Cis alpina , -
Hae vero v I Geraetoriae pro uinciae erant Sicilia
Sardinia, & Corsica Africa,& Numidia Macedonia, Achaia,Graecia,&c Asia,Lydia,Caria,Ionia,Mrsia dic φ Pontus,& Bithynia Creta insula Cyprus insula
Hoc tempor ocij,ve Oe erati reges
Ptolemaeus Aegypti 'Iuba Mauritaniae Pharnaces Bosphori & Pontigo Ariobarzanes Cappadociae Tigranes Armeniae maioris D Ex Dione, Cicero- Antiochus Comagenae C ne, Rufo,&KE ij
150쪽
D eiotarus,& tres alii Armeniae Strabone mimoris, Galatiae, S Paphyliae Pylaemenes Paphlagoniae Aristarchus Colchidis Hyrcanus Iudaeae Palaestinae
Liberi vero populi erant Rhodii .Tranquillus in Vespasiano
Cyreneici in Africa.Liuius,& Dio ro Pisidae & 3 in Asia.Cicero in epistolis ad At- ,
Haec porro est Romanae ditionis prouinciarum ab Hispania ulteriore extrema ad occidentem prouincia, usque ad Euphratem,qui terminus ad orientem imperi j tuit,descriptio. Quod populi Romani extremo libertatis tempore imperium erat. In quas omnes prouincias ibant,vel consulares cum duodecim fascibus, vel praetorii cum sex , totidem utrique quot in urbe habebant: interdum etiam praetorios cum iure consulari,&duodecim fascibuis, senatus in prouincias mittebat, ut Q Ciceronem in Asiam. De quo Tran- . quillus in Augusto : Extant inquit Ciceronis epistolae quib- .nctum fratrem parum secunda fama proconsulatum iae administrantem hortatur monet, imitetur in promerendis sociis ducinum suum Octauium, ubi proconsulatum vocat hominis praetoria administrationem: Eadem ratione titulus est Q Metello Celeri pro cos. in duabus epistolis. Qui tamen consulatum non gesserat, sed ex praetura in Galliam Cisalpinam profe-; cictus erat. Item alibi: Cum prouinciam Asiam proconsulari imperio obtineres, dic. de homine praetorio loquitur.