Casti Innocentis Ansaldi ... De authenticis Sacrarum Scripturarum apud Ss. Patres lectionibus libri duo ..

271쪽

238rinorum MDCCXLIL Vir Cl. Sacrae Theologiae Do

ctor, qui nomen suum initialibus modo Literis ita de signavit: l. F. R. Quum igitur Capite X. Partis II. quae prima est Argonensis, de nece Ilitate agatur legendi Scripturas Sacras, ut aequam consequi possimus SS. Patrum intelligentiam; operae pretium duXi, ea omnia hic, h pilogi instar accoinodatissimi loco, exseribere quae cum Argonens s docet, tum Cl. eius etiam Inter pres in Commentario subiicit; quo sane fiat, ut in utraque huiusce Tractatus parte a me hucusque dispu

tata maiorem accipiant lucem, confirmentur veluti, ac vindicentur. Quae rotundo charactere exarata te ges, Argonensis erunt; quae diverso, Interpretis.

bcribit itaque Auetor Quisquis Patrum Ecclesiae is fidissimum se praestare laborat discipulum, attenti Dis sive Divinas Scripturas pervolvat oportet, nec eas, , linquam e manibus dimittat. Diuturna exercitatiose laborem minuit, facilioremque parat intelligentiam; ,, ac mira demum suavitate, atque delectatione per ,, 1 unditur animus, cum Occurrentia Patrum loca sta is tim, nulloque sere negotio, quem insensum reseran D tur, Percipere valet. Ne autem error Obrepat, videndum inprimis, ex

is quo Scripturae Libro testimonium, quod sub oculosis cadit, de sumtum fuerit; & num Liber iste, vel eius,, locus in Iudaeorum, vel Christianorum Canonem re ,, latus. Multum quippe disserunt auctoritate Liberis Canonicus, & Apocryphus, & Ecclesiasticus, qui,

is cum abesset a Canone, legebatur antiquitus in Eois closa, ut documenta pietatis, vel alia quaedam emo. turrienta ducerentur ad Populorum institutionem, is atque salutem. .

Apocryphi Codices, quos haereseos, vel mali e- is xempli caussa rejiciebat Ecclesia, nullius erant ponis deris, Disitigod by GOrale

272쪽

2s 9 is deris, nulliusque auctoritatis. Eos quidem protuleis re nonnumquam Ecclesiae Patres; ast ea duntaxat A ratione, ut illa deligerent, quae recta videbantur ,

,, atque fere semper, ut Haereticos eorundem, quos ac-

cipiebant, Librorum auctoritate refellerent. ,, Inspiciendum secundo, quinam Libri, qui expen- ,, ditur, Auctor, vel Scriptor, cur, quomodo, quano do, & quicum loquatur. Si enim ignorentur caullae, ,, quibus ad scribendum moti suere Sacri Scriptores , is ti illorum ingenium lateat, ac consuetudo loquendi; is a genuino sensu longius recedes, quo propius eum at-

tigisse putabis. Tertio loco diligenter considerari debet prolatiis testimonii positio; videnda, quae antecedunt, ct con- D sequuntur. Inquirendum insuper, mina plura Scri- ,, pturae loca in illud referri pollini, num eodem senis sus mores ne , an dogmata spectet; integrum ne, &, , de verbo ad verbum descriptum sit, an vero man- ,, cum, mutilum, nec propriis, sed aequalibus verbis,, redditum: quod quidem Patribus admodum fam , , liare fuit, qui Scripturae loca memoriter prosere,, bant, de verbis parum solliciti, dum rem ipsam sar- ,, tam tectam, integramque servarent. D. Has lius in

Asteticis, quae nullius Libri subsidio perscripsit, fi-

denter, bc libere, eorum more qui memoriam te- , , stem adhibere coguntur, Scripturam adducit. Iu- is stinus Martyr, Cyprianus, aliique illorum tempo-

rum Patres Scripturae loca commemorant, prout in D mentem veniunt, & nonnumquam a LXX. omniis no dissentiunt. Adnotat hic Interpres: Memoria tantillum lapsus videtur hoc loco Aufior operis, quum D. Qtrianum ab Editione LXX. Interpretum quandoque dissentire pr*nuntiat; quasi vero Graecis Exemplaribus uteretur D.

273쪽

non Graecam, sed ejusdem Graecae Latinam Interpretationem adhibebat . Jam vero Latinae ejusmodi Interpre- rationes plures erant numero, atque a se omnibus diverse, tese Hierondimo Praefatione in Iosue, ubi ait... Apud Latinos tot sunt Exemplaria, quot Codices ;oe unusquisque pro arbitrio suo vel addidit, vel subtraxit, quod ei visum es... Quid ergo mirum, quod D. CFprianus ab δε-terpretatione Graecorum omnino dissentiat λProsequitur Argonensis:-Huiusce rei caussa peti posiis set, vel ab Exemplarium, quibus utebantur, varie- ,, tale, vel ab Amanuensium audacia, qui Glossam in ,, margine positam textui inseruerint; vel demum ab ,, iisdem Patribus, qui nullo habito delectu Interpre-

tationum, quibus utebantur Ecclesiae, Scripturae lo. ,, Ca, quae adducere libebat, ex Graeco transtulerint. ,, Probabiliter haec omnia assirmari possunt; veri ta- men simillimum est, ut notavimus, solemne fuisseis Ecclesiae Patribus Scripturae loca memoriter prΟ- is ferre. Expendendum quarto loco, num vitiata sint, at - que corrupta Exemplaria, quibus utuntur quum e- ,, nim tot saeculorum decursu in omnium manus vene- , , rint , haud dissiculter potuit irrepere mendum; quan- , , doquidem ex supputatione Lucae Audomarensis Deo cani in postremis Vulgatae Editionibus, quantacum- ,, que fuerit duorum Summorum Pontificum cura , ,, quatuor & amplius mille reperta sunt loca emenda.

,, tione digna; quod Bellar minus & Ioannes Baptistais Bandinus, qui susceptae iussu Clementis VIII. Edi-

,, tioni praefuere, inficiari ausi non sunt. Notandum denique, ex quanam editione sumtus,, fuerit locus in controversam adductus: num ex He- is braica, an ex Graeca LXX. num ex vulgata, an a -

274쪽

is lia qualibet. illud Rutem hac in re principio pon ι-

dum, tot inter antiquas Editiones, nullam genea- tim apud Patres maois in usu fuisse, quam Graec:mis LXX. Tum enim a Cnristo Servatore, ct ab A polo. is lis usurpata fuerat; tum etiam ab Ecclesia, ut cer-- tissimae fidei habebatur: in conventu Fidelium vul- ,, go legi solebat , ac demum a Iudaeis etiam, licet nonis nihil in ea reprehensione dignum arbitrarentur, exisis cipiebatur tamquam legitima. Interpres: Non sideo sane , quo fundamento nixus affirmet Auctor Opeνis usurpatam a Chriso Domino Grae.

cam LXX. Interpretationem . Etenim Chrsus Servate eodem eum Iudaeis sermone utebatur, eandemque cum

lis adhibuit Scripturam Sacram, scilicet Hebraica squibuscumque demum characteribus ea aetate exa r

foret Textus. Origenes , quum Interpretationemo adhiberet in suis ad Fideles cohortationibus in ', , tans contra Iudaeos, Editiones Aquilae, Syrn' cni, ,, & Theodotionis adducebat, ut occuparet 'Dia ne is quissimorum hominum argumenta, qu-riminariis solebant, Interpretationem LXX. mult i '.' i. ROD Autographo, seu ab Hebraeo Codice dientire. Notae. Parum omnino sebi constare Clitur Auctor Operis hoc loco . Quum enim paulo ante inerri, Graecam LXX. Interpretationem a Judaeis Mmuam legitimam cceptam fuisse; nune ait, Orige,m . Ontra Judaeos disputantem, relicta LXX. Interpraeasone , protuli1se ed riones Aquilae, Symmachi, O Deοιotionis. Verum haec

conciliari optime possunt, s disinae ris D Os Helleni-ησε ab iis, qui μνωοθmam, Mevasque Provincias colebant . Apud Hellenissas, utpot per universa1 Alexandri Successorum Regiones disperas, atque Hebraicae Lin-gμπ pene oblitos, maximo instonore habebatur Graeea

275쪽

tionis .

Argonensis rursus: V Alia quoque ratio Patres imis pellebat, ut LXX. Interpretes sequerentur; scilicetis persuasum illis erat, Hebraicum Codicem corruisse pium fuisse; Graecam vero LXX. Interpretationem ., unam esse tot inter, quae e X tabant, Editiones primigenio Codici consentaneam, paucis e X ceptis , quae, demta, vel addita, vel obscurius expressa fuerant, D e ostenderetur Ptolemaeus, aliique Gentiles, quorumis gratiam LXX. Interpretationem hanc elabora.

Ahaae Augustae Taurinorum Interpres: Numquam p σμῆm Dile sidetur Ecclesiae Patribus Hebraicum dicς a Judaeis corruptum . Equidem Jusinus , Ire-

meus ac Prigenes editas narrant ab Hebraeis Interpret rion enuino Sarrorum Codicum sensu alienas . at vitiatum . mea ab ulli Exemplar Hebraiciam nemo u

me servorint in ipturas Sanctas , vel iis etiam in locis, quae illorum deιν is magis a Arsiabantur. Hinc D. Augusinu os Cugiis, o Librarios nostros appellor in

V. 4o. θ s6. ,, Revera existi ris,ant Patres subiicit Carthusianus is illius Interpreta totis Auctores divinitus inspiratos, is adeoque ab Omni edioris suspicione immunes fuisse. is Hoc semel posito aiebat Ruffinus, Interpretatio ,, nem LXX. Ecclesit , tamquam fidei regulam abis Apostolis relictam Lisse, ue D. Hieronymus Ama-

δε nuensium ignorationi uel incuriae assignat menda, D quae Diqitiroo by GOoste

276쪽

IIIIIIIIIIIIIIIIIII IIII III IIIIII III

263 quae in hae Interpretatione notantur; immo pro

certo habet, non secus ac Augustinus, ea , quae te

xtui addidere LXX. a Spiritu Sancto auctoritatem

habere.

A Deinde disputantibus contra Centiles, qui He

braeam linguam ignorabant , plurimum proderat Graecam Interpretationem proserre. Tum enim Verbum Dei Graeco sermone illis consueto explicatum lubentius excipiebant; tum etiam ad eos proprie spectabat haec Interpretatio, in quorum gratiam fuerat exarata. Itaque D. Chrysostomus dicere non dubitat, supremo Dei Consilio factum, ut Gentiles eius Filium agnoscerent media Graecorum LXX. Interpretatione, quae instar viae,& ianuae sit, qua ad eum itur. Praeterea, quum frequens esset Patribus occasio disceptandi cum Arianis, Macedonianis, & Nestorianis, qui veterem hanc Interpretationem ceteris omnibus anteponebant , necesse O

mnino erat, ut eandem & ipsi adhiberent. ,, Notatu tamen dignum, Ecclesiae Patres, licet ea Interpletatione, quam Sanctam habebant , Divi

nam , atque Canonicam, vulgo uterentur, ubi tamen veritatis elucidatio postularet, ad autographum

Codicem provocasse. Qua in re secuti sunt exempla Novi Testamenti Scriptorum, qui relictis Graecis Interpretibus, ad Hebraeos se convertebant, quum eorum Codices Spiritus Sancti mentem nervosus exprimerent. D. Augustinus, qui Editionem LXX. omnibus aliis anteponendam existimat, id tamen vult fieri, salva , quae debetur Hebraeo Exemplari,

honoris reverentia. Neque enim antiqui Patres Editionem LXX. unam esse putabant authenticam .

Extabant & aliae Editiones Scripturae, ex quarum usu Patres aliquid emolumenti capiebant. Eius ge-

277쪽

χε neris sunt Editiones Hesychii, Luciani Martyris, &

Origenis, quae non tam novae Editiones, quam Ue- ,, terum correctiones, ab antiquis hisce Criticis sua- , , rum Ecclesiarum commodo factae, dicendae sunt. is Judaei vero videntes quantum subsidii peterent Chri- stiani ex LXX. Graecorum Interpretatione , novas ,, Bibliorum Editiones Hebraicis illorum temporum is Codicibus magis consonas , adeoque a Religione, , Christiana magis alienas, vulgare aggressi sunt. Interpres : Editiones suscepereJudaei non tam Hebraici, illorum temporum Codicibus consonas quippe ut nuper dicebamus, vitiata non fuere Hebraica Exemplaria sed potivi deliramentis suis magis faventes .is Iudaeus Aquila , Theodotio, & Symmachus Inter, , pretationes luas ediderunt. Prior se totum vocabu-

is lis ser viliter addixit; alter verborum minus solliciis tus, ad Graecos LXX. magnopere accessit ἔ poste- rior summa cum libertate, nulla vocum habita rari tione, solum Scripturae sensum reddere satis habuit.,, Eodem saeculo, sub Imperium Caracallae nova Bi-- bliorum Graeca Interpretatio in lucem prodiit. Tem- poribus autem Alexandri filii Mammeae in Urbe, , Nicopolis alia visa est , ac demum Septima , quae is solum erat Psalmorum Davidis.

Adnotator : Hae duae Interpretationes, quinta nimirum oe sexta, det eme quidem , repertaeque temporibus

Caracallae, ct Alexandri; sed Jam pridem perfectae

fuerant. Prima, referente Origene apud Eusebium, in Urbe Iericho; altera in Urbe Nicopolis reperta fuit. Denique cum Graeca LXX. Interpretatio variasis ab Amanuensibus corruptiones passa foret , Orige- nes in ea restituenda , mediis optimis Exemplaribus, o quae sedulo exquisivit, operam suam collocavit. Cauri tum inprimis habuit , ne quidquam adderet de suo;

278쪽

is omnes enim additiones ex Theodotione excerpsit, ,, ac Veterum Grammaticorum obelis & Alleriseis di

se sinxit.,, Haec omnia diligenter animadvertenda sunt, quis um loca Scripturae ab antiquis Patribus prolata ex- is quiruntur . Quamobrem, ut sanum de illis iudicium M proferas, abs re non erit partem aliquam temporis is insumere in variarum Sacri Codicis Lectionum in- ,, vestigatione. Quod quidem summam diligentiam ,, Postulat, atque attentionem , ne diversitas esse vi- , , deatur, ubi nulla prorsus occurrit. Consuli potestis ea de re Ludovicus Capellus, qui varias Scripturas ,, Lectiones ita collegit, ut nec illarum numerum ni-

is mis auxerit, nec earum laudes nimis celebrarit. Ex

is mille & amplius Lectionibus ut notat recentior ,, Criticus quae centum fere, oc mille Evangelii San- ,, cti Matthaei versiculis subsunt , vix quinquagintari sensus varietatem inducunt; quin immo illa diversi. tas in iis rebus sistit, quae Religionem, & pietatem

is haudquaquam laedunt. Varietas Lectionum apud Ec- ,, clesiae Patres originem principio duxit ex variis Scri- , , pturae Interpretationibus. Verum inde etiam oririri potuit, vel quod Patres quorundam Auctorum, quin nobis ignoti sunt, emendationibus confiderint, velis quod suas ipsi correctiones secuti sint. Tunc enim , , Bibliorum Exemplaria liberius quisque corrigebat; i, si ve quod Librariorum errata notaret; si ve quod linis guae ubertas, cum varios sensus offerret, pluribus is locum daret Interpretationibus , quarum aliae ab an liis quandoque dissidebant.

, , Quuemadmodum Graeci Patres Graeca LXX. In- , , terpretatione utebantur; ita Latini Veterem Vulga se tam adhibuere, quae Latina erat illius Graecae Edis, tionis Interpretatio. Aliae praeterea habebantur in-

is num e

279쪽

χεε is numerae. Quamobrem Hieronymus, & Augustinus

is scripserunt, innumerabilem esse illarum copiam , is quum omnes fere, modo Latino , Gra: ve sermone,, vel levissime instructi forent, novas interpretatio- D nes cudere aggrederentur. Verisimile admodum est, is Editionem Italam, qua usus est Augustinus, ean- dem esse, quae a Hieronymo appellatur Vulgata.

M Attamen D. Hieronymus, cui veteres Lucubrationes probatae non erant, non modo priscam Latinam is LXX. interpretationem emendandam , verum etinis iam novam Hebraei Codicis Latinam Interpretatio- nem suscepit. Quae quidem multorum excitavit que - ,, relas, nec ab Ecclesii a probari coepit ante D. Grego- rii Papae tempora, qui Praefatione in Iobum testa- tur, Sedem Apostolicam utraque uti Interpretatio. ,, ne, ac semetipsum utraque indiscriminatim Vulgari ea, veteri, & nova usum fuisse. Commentator: Sermo es hoc loco de universali istus Interpretationis approbatione, ita ut Sedes Apinolleastraque Latina uteretur. Quod enim attinet ad peculiarer aliquot Ecclesias, ante D. Gregorii rempora procul dubio probari coepta es, quinto nimirum seculo in Galliis, ut constat exemplo Salviani ejusdem aevi Scriptorii I in Hispaniis etiam, agente inprimis Lucinio , ct

in Africa, tesante D. Augustino, qui Episola LXXI. narrat, ab Africano quodam misite lectam in Eccle-sa Prophetiam Jonae. Ipsemet etiam Augusinus eam si pe profert in Librum Job

Argonensis tandem Nihilo tamen minus, nescio is qua de caussa, postrema isthaec Interpretatio honori ratiorem locum occupavit: antiquae vero nihil reliis quum est, praeter pauca apud Patres Latinos fragis menta, ex quibus Nobilius Flaminius, quo melius D Potuit modo , eam compilare nisus est, quae deside-

280쪽

267 rabantur, marte proprio supplens haud infelici fue

se cessu . Quanquam haec Editio sit restituta, non ea- is dem certe est , quae ante D. Hieronymum: satis ta-

men inde dignosci potest, quaenam foret antiquitus, se atque iis, qui diligentiorem Latinis Patribus ope.

D ram navant, inutilis plane non fuerit. Habes Lector integram Clarissimorum Virorum do. ctrinam de Veteribus Scripturarum Editionibus rela. te ad citationes Patrum . seu, quid, eorum sententia , animadvertendum sit, ut de locis Scripturae ab Antiquis Patribus prolatis absque errore pronuntietur . Quamquam vero oppositae a nostra opinionis Argo. nensis esse pene videatur; vel mediocris tamen ingenii Lector videt statim per se, ex sola inconsiderantia seripsisse eundem , Patres saepe saepius Scripturarum

loca ex memoria recitasse; tot enim ac tanta simul

scribit atque docet consequutioni illi opposita princi . pia, ut nil ei nisi. tenuissima defuerit animadversio , ruo scribendi nobis praeriperet argumentum. Siquiem , si Patrum diversae citationes ab Exemplarium varietate , ipso Argonense teste , peti possunt, si a Codicibus Amanuensium audacia corruptis a si nulla aut hodie sunt, aut fuere olim Exemplaria, quae levibus saltem mendis non scaterent; si non tam Editionibus Hesychii, Luciani Martyris , & Origenis utebantur antiqui Patres, sed Editionibus etiam Aquilae, Symmachi, & Theodotionis, saltem adversus Iudaeos, Ierosolymorum , vicinarumque Regionum incolas ;Theodotionis , inquam, qui summa cum libertate, nulla vocum habita ratione, solum Scripturae sensum reddere satis habuit; si ante Pontificem Gregorium diversis utebantur Interpretationibus Latinae Ecclesiae: quid aliud consequens est , nisi id, quod inserendum tam recte & aperte contra Auctorem suum voluit Ιnterpres