Vrbium praecipuarum totius mundi liber tertius

21쪽

DE N B V R G V M. Regia de metro politica in Scotia Urbs , ALATA CASTRA vocant, a

Cruthneo Scotorum Rege condita, deprime ua institutione Agneda, posteriore autem At te ab Etho. Pictorum Rcge Exhiriburgum cognominata, in Landonia prςcipua Scotiae Prouincia sita, Forthea amne alluitur, excipitque ab eiusdem nominis aestuario nauigia ab Orientali Oceano, in frequentalsinum portii m. vix ria ille passibus ab urbe distantem, Vbi Hπ-monia est insula. hodie Colum tia dicta. vltra Forthcamon cuius ostio castellium OV NBA Rconlpicitur Habetautem urbs ipsa Eden burguin duos montes ad Or: entem; Australior, Cathedra Arthmi. α qui Aquilonem respicit Collis apri nuncupatur. Ager Undique fertilissimus est , amoena prata, sylvulae. lacus, rivuli. arceS Ultra centum per circuitum Urbis, inIra Vnum milare Germanicum Ad Septentrionem, interuallo Italici miliarij, est brachium maris, iuxta quod situm est oppj dum Lcilia , in cuius medio const ructa porticus, in qua simul videre licet centum magnaS onerariaS naues Haber brachium maris ibi ad aquilonem, in latitudine septem milliaria. Porro ED εN A usto v M in monte instar Pragar, sita, habet in longitudine miliare Italicum, in latitudine dimidium. Longitudo accipitur ab Occidente in Oriensem. Ab Occidente urbis, assurgit mons, & alta rupes, atquc arx in rupe, natura loci munitissima, sub qua, Undique est profunda Vallis, nisi ea parte, qua respicit urbem. quare arx omnino ineXpugnabilis esse censetur; quanquam tamen eo bello, quo David Brusius Scotiae, & Edouardus Britanniae Rex, magnam Angliae partem. & Scotiam omnem ad internecionem vastarunt, occupantibus eam Anglis, mirabili prorsus strategemate, ac dolo sit expugnata. Agris namque multis annis permanentibus incultis, tanta fame laboratum est in Anglia pariter, & Scotia, ut equos, canes, fel cs, ac similia animal ia penuria aliarum rerum, ederint. Traditum inis super a quibusdam est, eo inopiae redactos quosdam, ut diutinam famem non ferentes, pueris a vicinis suffuratis, miserabili calamitate non pepercerint. Eo tempore Arx Eden burgensis eiuscemodi strategemate in Scotorum manus peruenit. Dougias, Eques auratus, V Valterum quendam, cognomento Turris, virum opulentum, admodum sibi deuinctum habebat. Is naui sua, ex mandato Dougias, in Forthiam proficiscitur, fingens mercatorem se. Vinaque e Gallia adferte, de ex composito, dolia quaedam secum attulerat, ac postridie, depromptis aliquot lageniS ad arcem Eden burgensem pergit, Oeconomum prodire iubet, venienti lagenas dat, vinumque gustandum , cam non parum placuisset, quibus nimirurn iam diu maxima vini penuria fuerat;) rogat, num vasta ad se aliqua ex eodem genere,adferre velint Enimuero respondit Oeconomus, rem multo gratissimam facturus es, si in tanta vini inopIa , eam nobis benetiolentiam exhibeas. Ac, quo certior res sit de de pretio nihil dubitet, pecuniam praesentem dat, postridie vinum adferri iubor. sub auroram se ille adfuturum cum vino respondet. Postero die, dubia etiamnum luce, adest, vasa duo carpento adferenS, portae extemplo aperiuntur. Cum vero in medio portarum consisterent, per fraudem soluto axe, carpentum procidit. Ac mox Dougias nam haud procul iam inde cum expedita militum manu consederat; cum paucis superuenit anitores resistentes occidit, arcemque ipsam tandem occupat. Atque tum Rex David cum coniuge Ioanna ex Gallia in Scotiam reuertitur. Nobis vero ad descii ptionem dictae munitissimae arcis, a qua stratagema hoc paulisper nos abduxit redeundum. Itaque Edenburgensis haec munitissima Arx,quae ab asseruatis ibi puellis nomen ducit. omnium difficillimo est aditu, nec quisquam ad eam etiam qualibuscunque scalis scandete potest;tam dura scilicet & praeceps est petra; in qua vultures nidificant, quarum auium nidos depraedantur iuueneS audaciores, ex arce insportis demissi. Haec arx, occidentalem urbis partem claudens, Puellarum Castrum vocaturi quod illic Regiae, Pictorumque virgines insigniores, manuari js artibu, discendis, ad nubilem usque aetatem, ut tum fiebat, addictae, arcta custodia seruabantur. Caeterum ad Orientem urbis est augustissimum monasterium S. Crucis , habens annexum palatium Regis, Sc amoenismos hortos, quos claudit lacus ad fundum montis, Cathedrae Arthmi. In hoc monte inueniuntur pretiosi lapides, clara die radiantes, adamantes praecipue. In urbe sunt duae magnae viae, ab arce Puellarum, vs ille ad monasterium , & regium Palatium. lapidibus quadris stratae, praesertim regia via. Est suburbium ad Occidentem, dimidio miliari longum, vocaturque via S. Cuthberti. Sunt in urbe multa Monasteria, ct templa , praesertim Franciscant, Dominicani. Ecclesila MARIAE de Campo, Collegium Sacerdotum: Sc aliud Collegium Trinitaris, Hospitale D. Tl OMAH. Urbs ipsa non est constructa ex coctis, sed naturalibus di quadris lapidibus, ut etiam singulae ardes possint magnis palati js comparari. In medio urbis est Capitolium, & Ecclesia collegiata sancti EGID11 Habent Episcopi, Duces, Comites.Barones dc Proceres totius regni, in urbe sua palatia, quando ad Comitia vocantur. Est Palatium Regis. positum supra Monasterium amplissimum di superbissimum, a quo', usque ad arcem Puellarum extenditur perpetua quaedam platea, Vicus Regius dicta; sed quae prope arcem Puellarum latio r, prope Monasterium autem angusti Ot est: atque haec regia via insignes habet ab utraque parte aedes, potioresque polito ex lapide constructas. Porro alia oblonga via, q iae vicus Canonicorum vocatur, angustios est, seiungiturque a Regio Vico , murmorta. ac turribus; atque pro suburbio reputatur. A regia via in ter Ao stium di Boream, infiniti extenduntur viculi. qui omnes excelsis aedibus sunt ornati; quemadmodum di vaccarum via, in qua patritiorum 6c senatorum Vrbis habi. ' rationes, Principum ac regni palatia, ubi nihil humile, sed cuncta videntui magnifica. Inter maiores Eden burgi

Ecclesias, post insignem Monasterii Basilicam Collegiata sancti Egidii Ecclesia primum sibi Vena icat merito

locum, in medio regiae viae constructa. Deinde in vico, qui Eden burgum a via Canonicorum de iub-urbio diuidit, Ecclesia est celeberrima. Collegiu m Reginae intra muros. Item inter Monasteria Franciscanorum I Praedicatotum. sta est Ecclesia M A RI A E de Campo, ubi Sacerdotum etiam est Collegium. Et sub rupe demum arcis Puellarum, noua sancti CvΤΗBERTi Parochia est sita. -

24쪽

EA Iss A, Baeticae fettilissimae Hispaniae Regionis oppidum, a Baccho, alias raccho, Lltatione Historiae suae, quam Vt parem gloriam reportaret ei, quam ex domita India con

tyris cultam dicit, propter ipsum nomen. Nebrisertim pellem hinnuli, id est, pulli cet uini significat, qua bacchantes Bacchi sacerdotes induti, sacrificaae sole Hyt, unde scribit:

Ai Nebrissa Dionysiis conma thyrsis,ssuam n ri coluere leves.

Haec urbs olim inter aestuaria Baetis fluuij, qui in saltu Tvgensi ortus, non longe a Castaone, Buri in occasum.

dextra laevaque oliviferis colitur oppidis, atque ab Andugaro Baeticam mediam secat, & prouinciae nomen imponens, eius urbes nobili Taras,Cordubam, Italicam,Romuleam que. nunc Seuillam, P rerlabitUT,ta ira, e II quePer Unum ostium, magno cum impetu, exit in mare Atlanticum, iuxta municipium,quod Lucifeἰi tera uni amantiquis dicebatur. Olim autem duo habuit ostia. quorum alteram, quod Meridionalius, oblimatu ria cta, ualueo eodem, pertendente ab hac ciuitate Nebristi per Astam Coloniam ad turrim Capionis. Ex quibus facia inquit Antonius Nebrissensis: θ soluitur illa dubitatio, quae solet harum rerum curiosos mouere. S mei plum Plerumque ambiguum reddidit. Cum Strabone, Ptolemaeo. Mela, Plinio, omnibus Cosmograpnis a Actoribus. Nebriisa,& Asta colonia inter aestuaria Baetis positae sint, qui potuit fieri ut hodie non paucioribus, quam octo nis passuum millibus a flumine distent Nimirum, quia aliaeus ille qui Nebrigam & Astana prae tor Atrebat, Oblimatus est, sic tamen. ut illius vestigia hodie visantur cum aestuarijs, atque drorygibus manufactis, ut inquit Strabo, ad exportandas scaphis & lintribus fruges ex agras in vicinas Vrbes. Oppidum est autem peram rium & pul. Chrum, cum arce perueteri, agro undiquet beatissimo cinctum. Nam etsi uuiuersa Baetica prouincia frugibus, re Cunctis rebus necessarijs sit admodum foelix, hoc tamen praecipue tracta, non solum Iaetissimas fruges, vina,mel-1a, delicatos arborum fructus, oliuas, sed & immensam rerum omnium copiam producit. Quocunque namque oppidum Nebrissense egrestis, te vertas, patentes te castipi excipiunt, prata vi ri ditate & storibus laeta, vincta , dc maxime frequentia oliveta. Quare Ncbrissensis ager, aboler non Vbertates Olu n. sed di bonitate prae CIpue com mendatur, quod hinc in Indiam exportatur. in quem , Arin . v a 1 generis Acriata & vasa i itea hie conficiuntur, magne capacitatis, quae ipsi Tenagias & mmora quae Botigio S. nuncUpant quibus Oleuin ad remotissimas mundi Deum

Elisabetha, Hispaniarum felicissimis Regibus, gestarum ci magna cum laude conscripsit Huius op pidi & circa id regionis abundantiam si vidistet, si desti res si et M ictisteras,nunquam . Gallia. vini,frumenti. & carniam copi a Hi: paniam Vi nci asseuera ster dum zundo eo itinere. quod ad oppidum S. Luzar de Barta mesa, Duo is de Medinabidon: a ducit a Baetis uuii. Distat miliaribus inde quinque Teres dela Fronterea, qua Ginde Callaium, & ad Gad tanta : .m Feruenitur.

EPTENILIUM, , u sto Se ten. Unpani oppjdum, in monte positione prorsus mirabili, itinereqno

ex Xeres de la Frontera, Malagam versiis N id Nur , plura incolarum subterranea habet domicilia caue nosa , in rupibus excisa, quain quae foris str Outa videntur electa. Solum, quale in montibus frequens, asperum & lapidosium,ut aratri cultus uri non ferat , sed pecori S uari j generis diues. Namnaonte hic palasim gregibus, & armentis boum, ovium. atque caprarumplent. Oppidum hoc cum castello , postremo Granatensi bello in Ferdinandi Regis re statem deuenit. Existimabant namque Hilpani. id oppidum. quia limitaneum, tentari debere, quo expugnato, hosti in vires fierent tenuiores. Igitur R. Y cum exeriscitu cohortibus ordinatis e Corduba profectus, Marchionem Gaditanum cum duobus equitum millibus.& conuenienti peditatu praemittit, qui ut fieret certior, quo in statu oppidani client ι curtauit ex pastoribus de rusticis aliquot comprehendi, , quibus accepit, nullos esse hostes, sed castelli tantum incolas & habitatores, qui tamen putarentur ad moenia, munitionesque tuendas posie sufficere . Fixis deindctabernaculis, machinisque & ti ramentis suis in locis dispositis, machinarii & tormentorum praefecti opus suum aggrediuntUrs pzrque dies tres , noctesque continuas

non cessant maioribus tormentis turres murosque quatere minoribus ves o intra mu ros saxeos Or es passim intorquere. Prrnc;pio cum

obsiderentur, coeperunt eum Hispaniis pugnae simulachra conserere, sed cum viderent, e non esse numero pares,& sagittarum ictibus,& stlopeiorum glandibus ex paucis in horas pauciores fieri, statuunt continere se intra munitiones, S portas oppidi non solum obserant, sed structili opere ex lapidibus & mortario claudunt. Cumque inteIlexissent, parari oppugnationem cui non p sient resistere, eis viribus & armis non sufficerent coeperunt de se dedendi conditionibus agere. Quod facile impetrarunt. quoniam ex direptione praeda tenuis erat, nec tanti aestimanda, ut vel uno die tantum exercitum uno in loco immorari oportuerit. Iussi sunt igitur ea conditone, vi bonis suis assarcinati abirent, datis custodibus. qui illos ad Arundae Usque term nos deducerent. Rex oppidum ingressuli murorum ruinas instaurari idbet, oppidi praesidium cum dueentis equitibus, Franci sco Enirique et coinmendat, quos armis N alimentia inastructos relinquit, &c. Haec eA Antonij Nebris sensis lib.3. de di. λ.de rebus Hispanicis.

27쪽

V R E L I A, vel ut alii Aurelianum,in Gallia ciuitas est quondam Genabum dicta, sita ad Ligerim fluuium Quis eam condideri Certo adfirmari non potest. A multis creditum est ab- Aureliano Imperator e fundatam esse, atque inde nomen sortitam: sed, cum constet Cammulto ante,quam Aurelianus esset, extitisse Genabi nomine: fieri non potest, ut ab eo fundata sir. Genabum vero, de quo Caesar meminit commentariorum suorum libro r. ipsam Amrelia esse, cu ex ipsaCaesaris &StraboniS lib. eiuS descriptione colligi facile tum ex Almonis historia, & aliorum scriptis aperte demonstrari potest. Quapropter Franciscus Belleforestius, celeberrimus nostro tempore historic ,in noua sua Galliae descriptione, verisimile videri ab Aureliano 1mperatore ei nomen inditam,qui vel auxerit eam,tametsi Vopiscus & Aurelius Victor eius rei nullam mentionem faciant,Vel Genabenses a se Aurelienses Vocari voluerit, quod apud eos per Druides de imperio suo praedic tam fuerit eXplodi autem Omnino eorum opinionem, qui ab Aurelia Caesaris matre sic Vocatam autumant, Cum multo post etiam Genabum adhuc dicta sit. Minime quoq; Sabellici sententiam probari, qui a Gallico auri Vocabulo, Or,denominatum, quo ob loci,in quo sita est, fertilitatem,& ciuium singularen industriam, mire abundet. Ligeris fluuius tota Gallia notissimus hanc praeterlabens, magnam illi com moditatem ad mercaturam faciendam, praestat. Vnde non sine causa olim etiam Vnicum quasi Carnutum forum fuit. Agriacircumquaque fertilissimum habet, omniumque abundantis Simiani, Ut Honminus pro horreo torius Galliae habeatur, quam quondam Sicilia Romae. Vina eis territorium praestat nobilissima, qaae inde & in Galliae, & in alias Europae partes magna

copia exportantur, nomen ab Urbe consecuta Quapropter mirum non est, ciues ei magno numero Opuleritissimos, &di tissmos esse,Cum & merces naturae benignitate habeant,& ad eaS alio exportari curandas egregiam commoditatem. Loco

est paulo editiore aedificata,ea maxime parte, qua Lutetiam. Parisioriam respicit, atque Unde se templum S. Crucis, quod non ita pridem per sectarios dirutum fuit, ostentat. Aere gaudet puro atque salubri. Peropportunus certe ac maxime idoneus iuersitati locus, quae istic, inter caeteras Galliae academias Clarissima, Anno M.CCC XII post natum Christum a Philippo pulchro Galliae Rege erecta est. Iurisprudentiae imprimis alumna de consservatrix. Nam cum Philippus Rex in animo haberet, hoc loco totius prouinciae sumtrio senatui sedem figere, qui etiamnum ibi est, necessitatem postulare facile iudi cauit esse oportere,Vnde veluti ex equo Troiano, prudenteS ad ius populo dicendum atque administrandum rem ramini moraralium societati uti maxime necessariam, Ita dignissimam, euocari haberique possent inam ad rem nihil erat Academia i Ii commodatius. Ex hac Vniuersitate quot egregij viri non Galliae sottam,Verum etiam uniueris Europae communicari, &quasi dati sint, non est facile hoc loco referre. Plures enim sunt, quam hic locus patiatur enumerari Hoc tamen praetere-Dndum non est, Bertrandum Burdegalensem Archiepiscopum, qui postea Pontis Maxim creatus, Clemens Quintus dictus est, hinc quoque egressum esse. Lingua hic nuntur Vernacula adeo pura, Vt Gallis Aurelianisinum esse adfirment, quod Graecis quondam fuit Atticismus. Quare profecto multae sitant caussae, cur externi homines frequentes huc confluant Alij enim mercandi caussa,alij studendi, alii linguae discendae gratia, multi procul dubio utramque ob causam,ut videlicet & studia prosequantur, & simul linguam pure discant. Vnde imprimis GcrmaniS moris esse aiurit, huc filios suos domo paterna a legare. Qua ratione inde ab Origine gubernata sit, cum nemo scriptorum,quod sciam 3 posteritati mandarit, non est facile dictu Colligere tamen licet ad leges Druidum,ab i11itio sub indigena principe istic Rempub administratam.Postea Romanis, rerum potitis,eorum imperio, uti praescriptu fuit,haud dubie paruisse.Ijs inde Vel eiectis,Vel conuentione facta, inItaliam reuersis,tandem adregni titulum evecta est, eo si ilicet tempore, quo Cl Odoici fili j Galliam inter se partirentur, primusque Rex eius Clodimirus fuit. Hoc & proic sua mortuis, Clotanus frater in regnum successit, qui idem etiam Galliae uniuersiemonarchiam, fratribus Omnibus absque prole extinctis, adeptus est.Postea Galliae coronae restituta, ab ea v1que ad Vale-1Loium imperij initium, non est diuulsa. Ioannes enim Valesius, Re Vt erat a Philippo patre Iussi is,eam ducatus titulo, ac perpetuo quasi rcgni seudo, cum omni ditione ei adhaerente, fratri Philippo, turri Comiti Valesio, contulit. Vnde deinde ducatus nomen retinuit. Eo iterum sine mascula prole Anno M.CCC .XCI. vita defuncto, secudo ad Gallorum regnum re- dijt Nec enim in huiusmodi laudum, praeter mares, quisquam 1iaccedit, non magis, quam in ipsum Galliae regnum. Postremo Carolus eius nominisQuintui, Galliae Rex, qui sapiens cognominatus fuit, perpetua lege sanxisse videtur, ut semper Aurelianensis Ducatus secundo Regis filio, quemadmodum primo Delphinatus, cedat. Quondam ab Attila, qui se Dei Bagellum appellabat, obsessa legitur,verum inde strenua ciuium defensione repulsum, irrito conatu referre pedem opo tuisse. De memorabili, post omnium hominum memor1am eius obsidione,qua Carolo VI. eius nominiS Rege an. 1 28 ab Anglis cincta fuit,& miraculose abs Ioanna virgine, belli duce liberata, Vide benigne Lector, integrum libellum Ioan. L eouici Micquelli Aurelianensis, ad Carolum Lotharingum Cardinalem: res enim paucis pro istiusloci ratione, recenseri non potest. in eius liberationis perpetuam memoriam, S. die Maij, quotannis, totus Vrbis Magistratus, Vniuersa plebs, α omnes Ecclesiasticorum ordines, Vniuersiali processione, gratulabundi, Obire ciuitatem consueuerunt. Reges hic aliquot inauguratos,quemadmodum Rhemis fieri consueuit, historiaruri scripta testantur. Episcopum etiam singularem habet, quem de suo nomine Aurelianensem dicunt, non solum sedis antiquitate, sed maiorum etiam Canctitate in Gallicana Ecclesia celeberrimum. Childeberto Galliae rege,s gure coelitus tacta, tota fere conflagrauit.Nostro tempore, bello civiali miseram in modum iactata est, ab Hugcnottis proditione capta ali quandiu, multis in ea deformatis, S aliquot Ecclesiis dirutis, in Corum potastate mansit, postea a Rege recuperata est. Franciscus Guysius, insignis belli dux, a Ioanne Pol trotio, latrone nefario , globo tormentario traiectus hic Occubuit. Qui plura de hac

30쪽

HO TO MAGUS, Gallia Narbonensis urbs admodum vetus, hodie Rouen, ad celebre SeqUatiam flumen,quam Ammianus Marcellinu Sex Beron libri S a Mago,secundo vel tertio Cellar Um Rege conditam affirma habSquo & Galliae complures aliae Urbes nomen sum puerunt, ac sub Rege deinde Rhomo , Rhomo magum, ac postremo Rhotomagum appellaram tota haec narra pio , Ut Vero consentanea, erudἰtiS Placet Rhomi tantum nomen excipi Utar persuasum habentes,CX Roto potius, quam ex Rhomo Vrbem appellatam. Fuit enim RO ius idolum quoddam a

S Mellone Rhotomagesium Archiepiscopo euei sum. Quo autem loco sanctus ille Praesul 1do lum euerterat templum condidit, Vel potius extructum antea idolo templum , Deo vero,subfanctissimae & indiuiduae Trinitatis nomine consecrauit in quo dcinde CaΠOnicorum Augustiniani ordinis coenobium institutum, hodie a . Loo nomen habet. Nec vero absurda videri debet hcec idoli ap pellatio, quamuis dura: Cum & Gothi suum Clim Deum habuerint,nomine Rositarum, non nimium a Roto dissidentem,qui Deus Gothorum Saturnus erat,quem non secti S humano sanguine placabant, quam Galli situm Theu-

thatem hoc est, Mercurium, de quo Lucanus lib. I belli ciuilis. Robertus Cenalis,Aranchiorum Epistopus, in sua

Gallia , inquit , Rhotomagum, non ab idolo Roto appellatam , sed a rubore lapidam pontis cui Idam, Urbi VI cini, quod Roth,antiqua Gallorum lingua rubrum significet.Eam vero sententiam ut confirmet,Ecclesiae sua: tabulas, de codicillos adducit, ut certum & irrefragabile testimonium. Idem interea non reiicit Magi nomen ,a Rege urbi da tum quod& maximum in hac urbe at liquitatis argumentum credat. Quod autem existimant quidam, hoc Verbum Roth, Germanicam osse cohortem signa ficans ,&abeo ductum esse urbi nomen, quod Magus Celtarum Rex, urbe condita, eo Coloniam deduxerit de Colonia nihil plerique repugnant, sed cum Magus Gallus esset, inter Cel tas natus, non autem Germanus, nec Vere germanice Galli loquerentiar, vix possum credere, ex germanico vocabulo, inditum urbi nomen fuisse. Caeterum, Undecunque proscctum sit Rothi vocabulum, nonnen cerre latinum a Rot nourbi remansiit, & tertio ab ea miliari Victis esst, in quo etiam illud colebatur, idolum, hodie quoque Gallis, Montron, quasi dicas, Mons Rhothius appellatus H1nc intelligere est, urbem hanc, quae a primis Gallorum temporibu S Ortum habuit, antiquitati nulli tota in Europa cedere. Atque illud mirum, istos ruinarum Troianorum ostentatOres,subtilem aliquam rationem non excogitasse, qua Rhotomagensium etiam murorum auctorem, fugitiuum aliquem Phrygem constituerent. Caeterum, qui primi hanc urbem condiderunt, veluti praesagirent futuram eius amplitudinem, & ex negotiatione diu marum affluentiam, locum etiam ei delegerunt mercatui ,& commerci IS CX- ternarum gentium accommodatissimum. Ad Sequanae videlicet ripas, nec longe a si1 nu quodam maris, qui suo refluxu urbis propemodum murOS pul1at.Ptolem euS & RhCtomagum appellat dc in Celto gallatia ponit: AmmianuS- autem Marcellinus,caput facit secundae Lugdunensiis Galliae duos habet ad Orientem fluuios a quibus perluitur Rubecum & Aubet tam . Ad Meridiem, magnum & celCore flumen Sequanam , Ad Septentriones, latisfirmos pratorum campos,& montes praecelsos complureS, Vestito S Olim.densissimis sylvis quae postea, partim, ut magis conspicua esset regio, partim,ut urbis aer liberior, atque falubrior; partim,ut bello, minus esset in si1diis obnoxia, caeis,ac deiectae fuerunt Quod ad mercatum attiner fluvii commoditas,eiusque alaeus maXimarum nauium capax, tum mari Spropinquitas, eum ita facilem& copiosum reddiderunt, ut nulla hodie Europae 'bs,frequentiorem habeat mes-Catorum numerum, nec ciues negotiationis Vel terra, Vel mari magis peritos, non etiam longi US mercemo morum gratia proficiscentes, siue in occidentem , siue Vltra aequatorem ad ipsos usque Indos. Non alibi optimorum gubernatorum & nautarum maior copia .Et certe artes marina S Gallonormanni,propemodum habent naturales, tum ob maris vicinitatem , tum ob diutinam eius rei exercitationem, quam veluti haereditariam a Noru egis & Noria annis e Scandi nauia egressiis, acceperunt. Sunt, qui dicant, urbem hanc Olim sudibus tantum, palis conci u sa m ii se,sed,cum Caesaream videret Romanorum conatibus opportunam, cinxisse muris prauidioque muniuitie,propugnaculum autem deiecisse in monte,cui modo D Catharinae nomi en est,co uocatum. Quod, an verum, in medio examinandum rei nquitur. Eias certe neque Dionis, neque Caesaris scripta meminerunt. Id tamen verisimiae , Vrbem hanc,Romanorum tempore non tantam fuisse,quantam hodie videmus. Nunquam enim Casar eius ampu-tudinem, potestatem,splendorem,si leurio praeter ijsset viaeque huius urbis expugnationem laudi sibi duceret, atque aliarum Galliae urb1um, quarum tum erat fama insignis. Crevit autem huius urbis amplitudo & dignitas, poliea uuam&siub Regum Francia potestate fuit,&Norimariniae Duces in ea sedem posuerunt, complur; bus aucta splendidis aedificiis quorum Archiepiscopi domus,& S Ouentii Coenobium,loco totius urbis pulcherrimo, situm,Vtpote in quo & pulcherrimus sit Orientis prospectus,& horti,' airum in modum amoeni Itaque Reges fere GallIae, quoties Rhotomagum adeunt, illic excipiuntur. Eiit autem hoc coenobium, a Clotario Rege conditum, cum antea non aliud esset, Quam Ecclesia, sub Apostolorum Petri & Pauli nominibus extra urbis muros consecrata. Inter iub1tructiones, quas Rhotomaui splendore atque maiestate Videas excellentes, est pons ille in Sequana, eo artificio constructus, ut uno hoc opere arrilax ingenii sui atque artis praestantiam VCI maxime omnibus probet,cum alioqui rcs iactu dii ficillima fuerit,ob maris fluxum,& refluxum,bis die quoque accidentem. Est autem huius pontis substructio, ex lapide quadrato,maximis , crassissimisque columnis, dc arcubus pulcherrimis firmata , altitudine prorsus, Sc latitudina insigni. Alterum huius urbis admiratione dignum opus est,Ecclesia Cathedralis Virginis Dei matris nomine, d1 Cataan qua nihil omnino desiderari potest, quod ad arch1tectonicae artis ablollat 3ssimam rat Ionem exigi queat Ea tribus veluti armata est amplissimis turribus,quarum,quae antiquissima,sancti Romam,Rhotomagentium Archiepiscopi turris vocatur;Secunda. nomen habet butyraceae,quod aedificata fuerit m p1bu S corrogatis abi popuὲo, ad Ob-:inendum quadragenarii ieiunia tempore, butyri Vstam: Izrtia constructa est ad ipsUm Ecclesiae vestibulum, eleganiati atque admirando artificio,quemadmodum & reliquum Ecclesiae corpus. Historia Ecclesiastica Norim annue, pWmum Euangelij nuncium atque Apostolum , sanctum Nicasium agnosciz, non ulum Romanensem , sed alium,qui