장음표시 사용
111쪽
g. 88. Ego vero se cujusmodi fuerit . dicam cte. Nee
Variolae Historico destituuntur pene suntllima, quae Thucydι-des . exordiente. En quae praeloquitur Rhaetes sa): is Inquit Abu- Dec ρr Moammed Zachariae filius: NoeIe quadam, quum confesV us haberetur apud virum quemdam nobilem . incidit se mo de Variolis. Ibi ego in medium protuli ea nocte, quae illa de re in mentem mihi venerunt. Vurbus auditis vir ille . quem Deus hominum bono diu supersitem incolumemque serinmet. voluit, ut de iso Morbo Tractatum componerem, ea con .etententia O aptitudine elaboratum, quae esset solida ct fu eiens . Siquidem super hoc subjicio ab ullo sive ex antiquis, sive ex recentioribus satis exquisitus, ac plane sussiciens sermo nondum hactenus prodiit . Luare hunc TracIatum composui. sperans Dei potentis gloriosi remunerationem, is esse-LIum beneplacita ejus M. Taralti tam septimum . Igitur Variolae Rharis diebus , attenta maiorum traditione, tamquam Morbus in Arabiam recenter advectus, sicuti ille a I hucydide descriptus, habcbantur. G μιξτα γαρ ετθ, ως ωμολογεῖτο, εκ 7ωπων μι λι- a cη μειγο ανο ν ες τὰς αλλας ασθενείας ετύγχανεν OH εἰ δέ τις L, προεκαμνε τι, ες ταυτο et ca ἀπεκρβη. Jὰς δ' arar ουοξφας προ*aσεως , άα εξαι 'νN , υγιεῖς ργὶμ . πήουτον
co Tract. de Viriol. apud Mead. Oper. Med. in Praes P. II.
112쪽
9. , , Nam annus ille ut veI omnium eonfessone constabat ex omnibus maxime fati immunis ab aliis morbis. Vuod si quis is ante aliquo alio morbo laborabat, omnes hi morbi in istum eon υertebantur . Alios vero ex nulla certa mgnifestaque causa anarente , sed ex improviso . eum sani forent, primum quidem acres capitis fervores, is oculorum rubores. O inflammatio corripiebaι. Et interiora , guttur inqua in Olingua continuo cruenta erant, ct halitum tetrum 9 graυ olentem emittebant. Deinde vero ex his sternutatio ct raucitas sequebatur e nee multo post Bie dolor eum vehementit si in pectus descendebat . Ubi vero in corde Baserat, cum ipsum subvertebat , tum etiam omnes bilis ejectiones , qu bl x quot
113쪽
92 quot a medicis nominatae sunt, sequebantur, is ipsae cum in-gιnIi cruciatu . Singultusque plerasque incidebat manis , vehementem afferens conculsionem , in aliquibus quidem statim cessantem, in nonnultis multo serius. Et corpus qhidim exterius tangenti non erat admodum calidum , neque pallidum, sed subrubrum, lividuis . parvis pustulis,& ulceribuς csiorescens. Interiora vero ita flagrabant, ut neque tenuissimorum τestimentorum aut linteorum injictiones s tmerint , neque aliud quippiam praeter nuditatem : Gr libenti sine in aquas gelidas se conjicerent. Et multi eorum , qui neglecti erant ,
hoc ipsum etiam fecerunt, o in pulsos se duccerunt siti insedabili. Et largior porus perinde erat ac partior . Et corin oris vexatio . quae quiescendi facultaIem adim bat, O pem petuae vigiliae eos urgebant . Corpus etiam ipsum . quamdiu Morbus vigebat, non languebat ; sed praeter opinionim crueiatus resistebat. Itaque plerique intra nonum . aut etiam δε- stimum diem , propter inIernkm ardorem Interibant, ahyuId virium ad ue r tinentes s aut, si, hoe temporis spatio praeterito , mortem Tita Gent , tamen , quia Morbus tu vinIremi Eriorem descendibat, eis exule ratio vehemens in ipso na-f batur , simul etiam, quia immoderatti in alvi pro drum ιn-τad bat , plerique postea propter debilitatem inter dant. Morinbus enim, qui Irimas in capite sedes collacarat , per t=tum corsus, initio a summis tartibus ducto . pervad bat . Et si quis ex mammis illis pericutis evasisset, extremae tamen corporis partes, quae captae lae aeque remanebant. eum hoc 'Iorbo laborasse tessabantcir. Nam in ipsa quoque pudenda , ct in summas manus, summo que pedes prorumpebat , multιque
his membris capti mortem Citarunt a nonnulli friam oculisam is . Nonnatos etiam , smia ae ex Morbo couzaluerunt, sat m omnium rerum obtivio pariter carpit , ita ut neque si os , neque necessaraos agnoscerent Thucydides I. c. 9.
g. 9o. Nam annus ille ex omnibus mavime fuit immunis ab aliis Morbis. J Jam ante g. 86. Historicus tam artis Medicae peritis, quam imperitis, pro dcccrnenda hujus Mo bi cssicienti caula , pene omnimodam concessit opinandi li
114쪽
. 93hertatem : ne vero illius culpam aeri inurerent , nunc eosdem vult monitos , quod annus ille , quo Morbus incidit, vel eorumdem confisione, maxime fuit immunis ab aliis Morbis i luculento ratiocinio , tunc temporis atmosphaeram extitisse saluberrimam . silentibus reliquis Morbis, ab ea ut plurimum promanantibus, & quidem Endemicis g. 26. , Con-j IuIional bus , atque Sporadicis g. 3o.). Qui recte hane a Thucydide ratam observationem . experientia C teroquin comprobatam , perpendet . hypothesim illam , qua adstruitur , fidemicorum morborum causam aeri inhaere re , prorsus e medico foro eliminandam esse fatebitur .
Ipse Sonuertus huic hypothesi ut ut addictus , paulo intimius rcm meditatus , haec scripsit ca) : Ipse aer quatenus
Iaram elementum os . nec putrescit, nec alio modo ita corrumpi fotest, ut malignus, Venenatus, ac pestilcns ezadat,
sed si talis evadit, id accidit, quum mi asmata, ct inquinamenta maligna continet , per quae o Morbi pestilentes sepe
ex una retrone in aliam transferuntur; Gr qua ea hauriant,
tam subito moriuntur , ac si praesentissimum venenum hau
sent M . Equidem m asmata , sive inquinamenta , aere usu n-tur tamquam vehiculo , quo a corporibus Pelle bubonica , Variolis &c. coinquinatis, eorumque fomitibus ad circumscriptum distans in analoga alia corpora transiliunt; indeque ex contagios s Morbis, acuti quidem omnes, sed non eodem gradu , ob majorcm minoremve, quam Glasmata possident, transiliendi vim , divIurni vero fere nulli, ad disans assiciunt. Confg. I s. Quod vero mi mala, & inquinamenta solo aeris ministcrio, absque corpore nimirum vivente, sive mortuo, Peste vel Variolis insecto , aut fomitibus earumdem tabo conspurcatis . ex una regione in aliam transferantur , res est , cui omnium temporum & locorum includiabilis experientia apertissime refragatur. Gynccaea, Monasteria, carceres, privatorum domus, adhibitis diligcntiis, iplis in Civitatibus vel ditissima Peste assectis, immunia sese servantia , & appositae
115쪽
custodiae, ne Pestis in vicina loca transiit gret , hune misematon ex una in alias regiones aeream Cedrionem manifestae
salsitatis evincunt , de luce meridiana luculentius demonstrant . contagiosa mi mala , praesentibus corporibus , Se fomitibus infectis , ex quibus erumpunt , atmosphaeram satis brevem , vel vento at portata , tranare poste , minimeque aeri inhaerere, uti falso hactenus a doctillimis Alculapus creditum cst. Analogia quarta.. g. 9 I. Nam annus ille cte. Variolas sub annis saluber. rimis , inculpataque atmospla aera contigisse tellatur cgregius Ballonius . sequentia a loquutus: ,, Autumnus anni DomIni Is 77. Exant lacmaton fueritium feracus mus: immo qui annis. usu o experientia vatibant, tautam puerorum clarim v/x se
nn rvam perces e diclitabant. Aesas sutabris fuit, sicca , o squaoda; ιιr, o principium Aesaris humidam ct tepidam. Si d mirum J Abum Aesas saluberrima fuisset . quum vacarent lare omnes Mcdici munere Ob aegrotantium inopiam . quomodo eruptio sa Pullularum Iot pueros D uleriti aduι- cumine enim in Ilo prehcndebau ur , I,Vi. nte grante Malo , omnes pene serviant , ct non prosiciebat hilum ars ea , qvie multis avx lio ess e solet V . Tellatur Cl. Lucas Schroe
vergente, quietem Alcdicis Augustanis concclIcrat, mutiam hoc quoque contInuaverat, ita ut luet morba aliqui epidi mice umbem infestarent , raro tantin invitos in uadore δρα&nd. ren-rur a Morbilli imprimis o Variol. e tum benignιores, tum consuenter. gravibusque θυ promatιbus Ilipatiae, puerisim aeque ac juvenilem aetatem invadebant, cycladem iisdem inserebant
116쪽
νique aura praedita incaepit Variolarum, quae posea toto an no IIII. miserrime perseverans, Puerorum stragem multiplicavit . . . Caeterum praeter rictas febres, o magnam Variolaram copiam eam lumbricis in Puellis, annus iri . salubris' dici potuit Testantur denique cunctae frequentissimae Eur paeae urbes simul & emporia. in quibus magnus, &a dissitis locis hominum fit concursus, & ubi nuperis hisce temporibus eo res deducta est , ut varioliferus Morbus quotannis, s non perpetuo epidemice , Sporadicorum Morborum saltem Hritu Vagetur. PIImuthi. oppidi portu ac munimento, haud vero incolarum frequentia, insignis, juxta laboriosissimas Cl. Huxhamii ab anno III 8. ad i7 8. exaratas ab observatio-NeS , praeter non paucas satis truces contagiosarum febrium grassationes, Variolae annis II 29. I73O. II 3I. 17 34. 173s. II 38. II O. IIAI. I7 2. 1743. 37 s. 1746. I 747. II 8. populariter sunt grassatae , annis vero I 728. I 732. II 36. I 737. 1739. 17 4. osoraduorum more vagatae . Quid δUnicus annus I 733. , quo nullae extiterunt ibidem variolae , Epid micis , lethalibusque Morbillis infamis fuit , qui
adhuc annis I 739. I 742. I74 . & II 6. vulgariter grassantcs , Variolarum clades vel adauxerunt , vel earumdem vicibus functi sunt . Nec ulli dubitamus. quin ab anno 1748. ad hunc usque diem quo annorum curriculo ulteriores nobis desunt Plymuthianae Didimicorum Morborum historiae θVariolae, ac Morbilli, sepositis reliquis contagiosis subribus, eamdem , ac nuper expositam, illo in cmporio lustrint tragoediam. Quid inde Τ Qui Uariolas, Epid Micosque rcliquos Morbos ab oectilia aerIs diathesi, a quodam occulto aeri inhaerente ; a deprazatae armosFhaerae constitutione, hisque similiabus repetunt, vcl inviti concedcre deberent, Flumutho. cunctis Europae Metropolibus, perplurimisque magnis Civitatibus. varioloso Morbo perpcruo divexatis, inter tot tantosque annos, nec unum hucusque illuxisse salubrem, neque in posterum clucescere posse, & quidem luctante experientia.
117쪽
Et Variolat igitur , & Atheniensium Morbus sub aeri;
g. si . Vuod si quis is ante aliquo alio morbo liaborabat, omnes hi morbi in ilium convertebantur . Variolae non solum alio, morbos in suam trahunt ditionem , sed vel ipsa Peste simul feroci cnte grassari non desinunt. se Variolae, inquit ingenuus Syden hamus a) , quo tempore lati,sine despopulantur , Febris toto anno sparsim oberrans ejusdem plane inflammationis es particeps , quae Variolus parit . Uterque
nempe Morbus ad eamdem fere normam adoritur , maximaque inter maxime propria utriusque fueromata init rcedit cognatio , excepta Variolarum eruptione , ct reliquis qu.e ab illa pendi ni , ut ex ingenti illa tum a I spontaneos odorestum ad stivam excernendam propense iove . in qua utrique cou Venit, abunde conuat V . Miasmata variolosa cum aliis mi asmatibus , febres ardentes atque malignas excitantibus, conjuncta saepissime procodere , inserius , ubi de Variolarum Pathologia, indicabimus. Hic ad faciliorem Syden hami doctrinae intellitantiam animadvertcndum , noliris in regionibus Variolas jam passos , ubi recurrunt , easdem haud iterum suscipcre , perbene vero acutas febres , a naiasinatibus Variolarum consectariis promanantes : unde expertio simi in arte viri probe notarunt , non semel Variolas febres pestilentes vcl praecedere , vel comitari, vcl consequi . O . g. 4.3. ρK. F8. Atheniensum autem nemo hoc morbo dcfunctus erat sub primo ipsius ingrcssu ι unde& qui aliis morbis laborabant . ab illo corripiebantur . Cl. Diemerbroechius b de anno I 6 o. haec prae caeteris loquitur . , , Circa medium monsis Iulii Variolae Cr Morbilli grassari caeperunt , qui Morbi ct maxime Var olae mense Auguso magna incrementa sumpserunt , ct sic que ad Unem istius anni continuarunt, plurimosque e medio Iustularunt:
118쪽
Imo quibus dictis his mensibus alii contingebant morbi, illis Morbilli, sed longe frequentius Variolae brevi adjungebantur M. Cl. Initissus ad verbum Thucydidis textum imitatus est . ,, tempore, inquit aj, increbescit contagium , se Variolae sunt epidemicae, lare alii quivis Morbi in hunc degenerant M. At notatu dignum est , ut supra innuebamus, quod adhuc grassante bubonica Peste . Variolosus Morbus impavide etiamnunt ferociat . En verba Ili. Gensetii id O
testantia : ,, Principitim Augusti . . . . Festis tam in At syria , quam Hungaria continuavit saevire . Grassabantur etiam Variolae malignae confluentes eum 'Pelechiis intermixtis,ilusque, qui non satim in principio remedia adhibuerunt, fatales oc. M. Farallelum nonum.
Variolae igitur, uti Atheniensium a Thucydide descriptus Morbus, reliquos Morbos in suam ditionem trahunt. Atheniensis Morbi Fussalarum eruptionem praecedentia symptomata. g. 93. is Al0s vero ex nulla certa manifestaque causa narente, sed ex improviso, cum sani forent, primum quidem acres capitis fervores , & oculorum rubores de inflaminmatio corrastieoat . Et interiora , guttur inquam & lingua continuo cruenta erant. ct halitum tetrum & graveolentem emittebant. Deinde vero ex his sternutatio . o raucitas δε-quebatur: nec multo post hie dolor eam vehementi tussi in pectus descendebat. Ubi vero, in corde haeserat, cum ipsum subvertebat, tum etiam omnes bilis ejectiones . quotquot a Med eis nominatae sunt . f quebantur , ct ipse cum ingenti cruciatu. Singultusque pIer que incidebat inanis . vehemen-
119쪽
tem afferens coimii sionem , in aliquibus quidem satin res 2 nonnullis inulto serius o. Funcsta symptomata quibus Morbi initio Athenienses discruciati sunt , Hugricii
jam incipit enumerare; quumque Γ3 9 Morbi genus adhuc alio morbo detentos inscci me , protinus subdit: Alios et ero cx nulla certa manifestaque causa anarente , sed ex improviso , cum sani Iorent ,
acres capitis fervores corripsebant , nimirum . nulla prae ressa in sex rebus . nonnaturalibus dictis . erroris causa, sive procataraica , sanissimos atque pancratice Valentes repente occuparunt acres capitis fretores , quos reliqua textu enarrata consequuta sunt sympton ata.' Analogia quinta. o L. Alios vero ise. in Medicorum nullus , qui Vario larum grassationem vel semel spectavit. reperieras . qui ne arit, sanissimos vividosque Pueros . Adolescentes robustoque Iuvencs, maxime qui sanguine vigent puri illmo , iubinculpata valetudine epidemicis Variolis insultari . . , Di ge
Iet in corpore maxime integro is sano, sine ulla praevia τυ corporis vel animi passione aut dolore, pariter ac s quis Ianas a bestiola vcnenata linus fuerat V . Illustris Nominicus
ctι . Ab his ne hilum distant quae de anno III enarrat Cl. Gerbetiua ce) is quod . nimirum , Variolarum ac Morbillorum epidemia. malignitate parum a Pese V a recesι us , rota hyeme & vere, praecipue Majo mense usque ad IuniuN. qui cras amaenissimus . eatenus in omnem a talem O sexum, praesertim in quoad faciom ceterum sanissimos μυιerat, ur tale quid nosra memoria hie Labaci nunquam fuerat observatum:
120쪽
μ αε solum hie Labaci, sed successio ct per reliquam Pro
vinciam, ρraesertim circa Sitticium in Parochia SancIi Viti is .eirea Rudolphsbertum in Parochia Sancti Ruperti , ubi maximam subditorum partcm e medio sustulit D . I nunc &a veteribus simul ac recentioribus ti imium celebratam in cor. Poribus causam proegumenam , sine qua homines Variolis, aliisque contagiosis Morbis opprimi non valeant , expecta Nisi peculiaris vitalium succorum Idiosncrasia , morbosanriasmata perim eos, illis praesto fuerit , vel inculpata gaudentes valetudine contagio subjiciantur neccsse est . Parallelam decimum.
Igitur Variolae, sicuti Atheniensium Morbus , sanissima
g. ys. Primum quidem acres evitis fervores Cre. Symptomaton , quibus sub ipsa & Variolarum & Morbi Atheniensis aggressione humana corpora excruciantur , Analogi satisfamiri unum rogamus, ne a diversis Scriptoribus ordine perturbata eorumdem positio nobis Culpae detur ; nam Me dicorum quisque, quae maxime notabiliora sibi persuaserit , reliquis vcl fortioribus praeponere suevit . Apud Arabes omnium, qui de Variolis methodice accurateque scripserunt, vetustissimus Rhames hujus Morbi initium sic exposuit: Erotionem Variolarum praecedit labris continua , o dolor dorsi. o pruritus in naso, is terrores in somno . me quidem sunt propria signa instantium Variolarum s sed praecipue dolor dorsi eum febre, tum etiam punctio, quam sen-rit aegrotas ιn univcrso corpore , item repletio faciei , tum ejusrim in priorem statam reditus o rutilus color, ct intenso ruboris alia atque alia ι rubedo oculorum; toIius corporis gravitas , oscitatio frequens ι dolor in gutture o pectore eum quadam spiritus dissicultate, ct faucium angustia; item ariditas oris , crassities salivae , raucedo vocis 3 Cephalalgia , gravedo capitis; inquietudo a animi taedium e nausea