De variolarum morborumque contagiosorum origine, causa, atque facili extinctione Ferdinando quarto utruiusque Siciliæ, et Hierusalem regi ... Nunc primum proposita simul atque demonstrata a presbytero phil. et med. doct. Francisco Maria Scuderi ... P

발행: 1789년

분량: 393페이지

출처: archive.org

분류: 미분류

101쪽

8 scitissime s bl eavere norunt , horum morborum contag um longe a sese abigentes. Parallelum primum.

Ex quibus fg. 7 7s. 3 satis clare liquet, Cl. Richa dum Mortonum ab e re scripsisse, quod variolarum Mor.

bus revera Testis Vsius virulentiam aequare Uel D'erare non nunauam olervatur , variolasquc , perplurimis orbis terrarum regionibus jamdiu ignotas, cum Athenientium Morbo exci

diis ac novitate convenire .

g. 76. Nec enim Medici oe. Irrupto tam diro inauditoque morbo, Athenienses Medici , methodo , quae ab cx- Persentia quam apte suscipitur, quaeque ratiocinatione illustrata sagacissimos efficit IE sculapios, propter Morbi uno intiam destituti , perplexi haeresccbant , quibusnani auxiliis aegrotis opitularentur . Sub primo in Europam Variolarum impetu, id ipsum per id temporis cujusque regioniς Medicis contigisse fas cst credere , sicuti & idem evenisse Americae , Morientalium, ac austro-orientalium Insularum rei medica peritis, propter Morbi g. 7s. ignorantiam. Alia etiam ratio Athenienses Medicos occurrendo morbo impares reddidit. aegrotorum nimirum frequentia ac multitudo. Firm: stimum enim pro acutis morbis experientia demonstrat Cornelis C ipraeceptum illud ita expressum b): Ex his aurem inquisitistionibus ad unicum acutum morbum apte curandum apprime necesIariis θ intelligi pote', ab Lno Medico multos non posse curari ; eumque, si artifex est . idoncum esse . qui non multum ab agro recedit . Immensum aucto Athenis aegrotorum numero , quot Medici omnibus praesto esse potuerant, & quidem sub Morbo iisdem ignotoy Quid Z An post tot saecula vulgatis jam per Europam Variolis, firmatisque adversus eas quam plurimis curandi methodis , satis superque quandoque fuit Medicorum numerus, qui sub carumdem epidemica gr.u

102쪽

8 Isatione omnibus variolatis diligenter priestiterit medicinam pPost habito Celsi praecepto , viginti hominum millia Parisiis intra annum. & intra paucas hebdomadas Neapoli sex millia g. 7 . variolis perdita, certissimum conjectandi exhibent argumentum. satis numerosam Medicorum copiam curandis variolis populariter saevientibus haud parem extitisse Quid sub primo in Europaeas Nationes illarum ingressu ρ Parallelum fecundum. Igitur Variolae identidem Medicorum penuriam, uti Α-theniensium Morbus , pariunt. g. 77. Sed gs potissmum eo magis interibant . quo magis ad aegrotos aecedebant. Athenienses Medici, quo frequentius aegrotos contagioso morbo affectos invisebant . eo facilius eodem inficiebantur, eodemque interibant. Variolae .

inquit Meadius a , Morbilli. O ipsa Pesis hauriuntur solo

' propiore accessu ad aegrum 3 nec est hodienum, qui Variolas esse morbum contagiosum negare audeat. Parallelum tertium. Igitur variolae cum descripto Atheniensium Morbo contagione conveniunt.

g. 78. Nee ulla alia hominum ars illis opem ae salutem ferre poterat. Apud Tralles b haec leguntur . . IV. Gaubii

Van Ghert. aliorumque exemplis haud motus CL Grattherus Van Doeveren, Groeningae, sermonem academicum vinno II 6 r. haόuit , de erroribus Medicorum utilitate non carentibus . In eo testimonia summorum virorum habentur, qui Hariolas

ut hostem saepe invincibilem eonsiderant M. g. 79. Omnes etiam supplicationes ad Deorum templa factae , ct omnis opera, qua aut in oraculis sciscitanias e e.

103쪽

82 Tam invisus . inauditus , ac insuetus Morbus Athenienses incessit . ut ferme omnes tanquam malum ccesitus demissum crederent , vel id testante nostrate Diodoro Siculo his verbis scJ: Athenienses sane Morbi tam atrociteν grasvntis cansas in Numeu retulerant : Inde expiationes, vota . auguria , divinationes &c. Quidnam de Variolarum causis senierint Europae Nationes , quum primum in ipsas ingressae sunt , saecula , sub quibus tantum malorum eisdem accidit , densis itinis ignorantiae tenebris obducta , posteris non tradidere . Si conjecturae detur locus , haud alienum a veritare erit opinari Europaeos per id temporis easdem ac Athenienses culpas te causas, quum vel hisce nostris diebus haud desint altioris subsellii Modici, qui Ferneliam secuti bJ illas e coelo dilapsas autument . Dolendum intcri m , quod hucusque nos ad saniorem mentem non pertraxerint orientales Insulae, Europaeis accessiim cx mari in terram denegantes, varioli seri ac morbillosi contagii metu ; imo, quod Rirmopere mirum, OttenIotae, Promontorii

Bouae-Spei incolae, hominum illud genus, quod Europaeoru in arbitratu . prae ipsius sorditi e , segnitieque cJ mediam quamdam naturam inter bruta animalia, is hominis sortitum fuisse videtur, hac supcr re Atheniensium atque Europaeorum credulitatem simul ac philosophiam scitissime redarguere vidcn-rur , sese nobis praestantiores judicio prostentes , dum Uariolas sibi incognitas, ibi tum primum a Batavis advectas animadvertentes , inanibus hypothesibus haud praeoccupati,

postquam sunt haec Meadii verba salo J experientιa didice

rant , malum hoc contagione spargi, non defuit eis sollertia, qua se defenderent. Munimentis itaque ex vallis contra hanc pestilentiam pugnabant . quae adeo diligenter qui adhuc erant sani custodiebant, ut telis oeciderent, si quis ex vicinis jam vi Morbi repletis, ea transilire aggrederetur .

104쪽

. Parallelum quartum. Wriolae igitur ab Atheniensium Morbo causae ignoratione non differunt. μη . 'ξίο ili το μετὰ πρωτον , ούς λίγετα , εμ Asιοπιας

- 8. Primum autem hic Morbus ut frtu J initiam duxit ex AEthiopia, quae es supra Aeg=ptum , deinde vero is in Aegyptum is Africam descendit , i, in magnam partem

regionis Regis Persarum : in Atheniensium porro cizitatem de repente incidit . ae primum quidem in orae eo homines tentavit i ita ut ab his etiam rumor di eminatus fuerit , venena a Pcloponn siis in puteos dejecta fuisse: nondum enim fontes illic erant. Deinde vero se in superiorem urbem processit, is longe plures tunc moriebantur. Pronunciet autem de eo Morbo , tit quisque sentit tam artis Medice peritus, quam it peritus , unde verisimile videtur eam extitasse , ct quas causas fuisse putet, quae tantae mutationis faciendae vim

habuerint . Ego vero is euusmodi fuerit , dicam , is quae sibi quisque praeponens , s quando rursus etiam his Morbus

ingruat, jam praedoctus aliquid habeat, ex quo praecipue eum cognoscat, haec declarabo; tum quia ego ipse Boe Morbo la-loravι , tum etiam quia alios hae laborantes ipse vidi . Thucydides i. c. 8. pag. I 27. II 8.

105쪽

8 g. 8 I. Trimum aEtem his Morbus ut fertur initium

duxit ex Aethiopia AEthiopiam morborum contagiosorum uti & vulgaris Pestis domicatium esse, ex variis Austo. ribus collegit egregius Meadius faJ, & hac de ratione ipsam infamem asserit Po: Nardius fbJ . 'id micorum morborum proprium charaescrem esse solum contagium, quo extra suos Iares in varias dissitasque regiones pro minantur, g IO. dc 2I. jam demonstratum credimus. Hujus generis suisse Atheniensium Morbum , quae g. 77. jam dicta sunt . & ejusdem in Aegyptum, Africam, Syriam . Graeciamque propagatio apertissime evincunt. Analogia fecunda . g. 82. Initium duxit ex IEthiopia cte. J variolas origine AEthiopicas suspicatus est laudatus Marius feJ . qui accuratissime earumdem vulgatam quidem , haud vero reconditam historiam est prosequutus , & prae caeteris haec scripsit: is Sed redeo ad Variolas . Me igitur Morbus mihi vera 'Peia sis sui generis esse videtur: Lues in Africa primum genita, praesertim in AEthiopia, quae pars ejus intolerabiliter est torrida , in Arabiam, deinde in aegyptum, ut volatrix illa Topulorum magna Pesis J iis , quos diximus modis fomi-ribus nimirum is hominum commercio J delata es . Doctis. smus Ioannes Freindius . vir orientalis eruditionis peritissimus . Pocockium AbuLPharaVium Arabum Medicorum volumina perscrutatum presso pede sequutus , in epistola ad Ill. Meadium t J elaboratissimam , de pene absolutam tradidit cognitam Variolarum historiam, & quidem ab eo, quo inclaruerunt. tempore 13 quam hic exscribere longum forci :Alibi vero feJ strictim, quae sequuntur, est loquutus: , , Ex antiquissimis , quae supersunt Variolarum traditionibus , has in

106쪽

in AEgypto primum Omaris tempore, qui Μahometi Deeessit,

apparuisse comperimus ; et si, quam has Graeci prorsus ignoraverint , Arabes sine dubio Morbum illuc a sua gente arivexerint , quem ipsi fortasse autea a remotioribus Orientis

gentibus suscepissent . Horum enim antiquis i scriptores de

eo non ita loquuntur quasi recenter orto. Vti vero Bie 'Populus intra mInus , quam triginta annorum spatium religionem suam, atque imperium, ita quoque novam hanc luem per AEgyptum, Syriam, Palestinam, Persiam, ae paulo pos per litus Asiaticum in Liciam, ac Ciliciam propagaυit. Sub proximi vero

saeculi initium ulterius in marit1mas Africae partes quoque, ac trans Mare mediterraneum, in ipsam Hispaniam eumdem diffudit M. Haec Freindius. Celeberrimo huic auctori primum Uariolarum ortum, a remotioribus orientis gentibus repetenti adversari videtur Rhaetes , qui, ut g. r. adnotavimus, refert suae aetatis Medicos, Syriacae linguae doctos. Uariolarum haud novi me originem, neque aetatem . & aliquos ex Arabibus M dicis earumdem novitatem praefracte tutatos esse ibid.J. Nec

praetereundi: m, quod per ipsum Freindium faJ omnium primus , qui saeculo septimo nostrae aerae Variolarum meminerit, Aaron Sacerdos fuit, AEgypto natus anno Domini DCXXII. Haec talia sunt, ut Variolas a remotioribus Orientis gentibus in Arabiam , indeque in AEgyptum transvectas fuisse neutiquam arguant , & M adio easdem ab A thiopica plaga erupisse conjectanti, Thucydidique consentienti adhuc adstipulandum esse , nos cogant : ab ea quippe regione , quae historicorum pariter atque cordatiorum Medicorum consensu Pestilitatum mater semper fuerit vocitata.

Parallelum quintum. Satis firmis igitur rationibus ex Uariolarum historia petitis inferri posse videtur, Variolas sub cognitis in Europam irruptionibus idem habuisse, & modo detinere sui ortus domicilium, . Ethiopiam scilicet, ac Atheniensium Morbus habuit. g. 83.

Q Oper. Medie. Episti ad Ne ad. Hist. X. P. 9 .

107쪽

EO tempore inter ANNIam Athenasique inita e ne hominum commercia patet ex justino ab haec scribente : Sed nee Lacerimonia quievere, qui quum Messeniorum bello occupati essent, Peloponnenses immisere, qui bellum Atheniensibus facerent . Parvae tunc temporis , classe in Aeg*tum ηmssa , vires Atheniensibus erant . . . Interjecto deinde tempore post

reditum Jorum aucti Athenienses is classis o militum

robore, praelium reparant '. Morbus igitur ab AEgupto, aut proximo hominum eodem insectorum commercio . vel lino, lana, xylino, stragulis, vcstibus. & hujusmodi aliis fomitibus, potuit per mare Athenas asportari : potuit adhuc id per continentem contingere, uti cx Gatius I. 2 o. notaVimus , quum ab ipsa AEgypto in magnam parIem regionis Regis Persarum dicenderat . unde per Palaestinam . perque litus Asiaticum in multas regiones, Lemnum, is aba loca, g. 7 I. Thraciam nimirum, Thasum. multasque Graeciae civitates, in frat. In Atheniensium porro cιviIaIem derepente incidit, ac primam quidem in P=rae. o homines tentavit. Haud frustra magni judicii vir Thuc diris Piraeeum omnium primum mali contagionem suscepisse tradidit ; sed consulto id egit: ut nimirum demonstraret hanc calamitatem non in

Atheniensium laribus genitam , sed ab AEthiopia dilapsam fu i me . perque varias Africae , Asiae , & Europae regiones disseminatam . Py eum pcrvenisse ; indeque dispersa ejus

Contagione superiorem in urbem invectam esse, veluti ignis scintillam per combustibile indesinenter serpendo gradiendO-que , modo tardo . nunc rapido gressu , quandoque oculi ictu magnarum sylvarum incendia cumulantem. Est vero, inquit Nardius b), oraeus Athenarum stortus, ubi primum

grasta fuit Fesis, non intacto forsan Munichio ct Phalero maritimis ejusdem Ciυitatis muniinentis. Conscendit quidem lues illa repente superiorem in urbem tunc. quum agrestum turba confugit Athenas, verata foederatorum incursio

nem a In Pompon. Trog. Histor. lib. lII. p. 22. B. Antaeadv. X XVII. In Lucreo de ret. natura lib. VI. p. 33

108쪽

nem , deferens secum interim eontracta Morbi contagia M. Perscrutamini modo , an Variolae, sese contagione propagando, Atheniensium Morbum prorsus aemulentur . Ill. D: Huxhamius, in construenda Dademicorum omnium Pathologia vitiatae atmosphaerae addictissimus , de mense Augusto anni I738. . & quidem sub pluvia & admodum frigida tempestate, haec fatur ab: , , Variolae jam frequentes amiseris SaltZburgensibus patria expulsis huc advectae . Iure

meraIo int/r morbos maxIme contagiosos ponunIur Variolae sariovi vel unus puerulus hisce correptus forte longe lateque saepissime luem dispergit At praesentem Atheniensum Morbi cum Variolis analogiam apud neminem fideliori calamo depictam nobis invenire datum fuit, praeter Cl. Carolum Ritfa sequentia enarrantem foJ : , , Morbilli, quι praecedentibus

annis toIam pene Pedemontanam regronem longe lateque inisse arant , fatiscentes , dein Variolis locum celsere, quae inineunte aestate subortae, autumno maxime debacchatae sunt. δε-

ploranda tenellae praesertim aetatis clade. Curiosam sat simul dolendum sane erat, quo hae pacto ab uno ad auerum rimam oppidum migrabant, ac sese invicem exegiebant, stem pendcre s eumdem scilicet, quo antea Morbidi , ordinem fr-vantes , ac morem ingeniumque: Alpina namque loca ab hiasee primo. mox universus denique Pedemontanus ager funest rus est. Diceres ab Alpibus illas ad Subalpinas urbes transisiisse s unde demum facto veluti agmine ae impetu a finitimis rcgionibus ad magis dissitas, a Subalpinis ad Insubriam, ab Insubria ad Mutinensem agrum, ab hoc ad Romanum, totamque denique extremam usque Italiam propagatae sunt U. Haec laudatus Richa. Quicumque peculiarem magis de cuique propriam morborum naturam , quam speciosa hypothesum figmenta investigare maluerit , ex enarratis facile perspiciet, Atheniensium Morbum smul ac Variolas, minime subito repentinoque amatu , uti Morbos constitutionales ex

109쪽

magna temporum muta ne s. 27. procedentes , tot regionibus incubuisse , sed sola contagione ab Aethiopia in Aegyptum. ab Aerapto in multas regiones, ab harum aliqua in foraeeum, a Pνrae eo in Athenarum urbem: A Salletharge bur in pomuthum . ejusque viciniam , ab Alpinis ad Subalpinas civitates , ab his ad Insubrιam, unde ad Mutinensem agrum , indeque ad Romanam , totamque Datiam, interrupto progressis serpsisse , seseque propagasse . At enitu vero dijudicent simul ingenui, num, fas cato in Aethiopia, aut Aerapto , vel Pyraeeo primo hujus Morbi contagionis seminio , praepedito in Plymuthum SaltEburgensium variolatorum ingressus ad internecionem coercitis intra primam Alpium domum Uariolis , Athenae, Plymuthum cum Da vicinia, universaque pene Italia, tot hominum excidia deploravissent , sub ipsorum initio quam facillime declinanda prohibendaque . Epidemici quidem Morbi g l . , extincto eo rumdem contagio g. r. extinguuntur ibad Taralleiam sextum. Variolae igitur, grassandi. seseque propagandi ratione,

Atheniensium Morbum adamussim imitantur. s. 8 . Datit ab his etiam rumor disseminatus fuerit, venena a Peloponnesiis tu pateos devecta fuisse. Insueti, nus quam comperti, mirificique Morbi id adhuc proprium fuit,

ut Athenienses , dum malum enorme. monitrosum , & Rcausis naturaliter evenientibus longe alienum existimarent, ejus culpam in hostium immanitatem. confictis venanis, in jicerent . Ignaro quidem parcendum vulgo at mirati nos iubit vel clarissimos Medicos de Didemιcorum Morborum naturalis causae cognitione desperantes, ad inulitata crimino laque pariter coniugisse . Venerea Des , quae non minora quam variolae fata circa suam antiquitatem & causam pas

sa est , a Gabriele Fallopio a venenis ab Hispanis confectis, inque puteos injectis , uti & gypso pani dolose admi

110쪽

xto , quibus Galli utebantur, falso est attributa ι & a celeberrimo Andrea Caesalpino ca) vino veluti ab iplis Hispania

Elephantia affectorum sanguine coinquinato , & Gallis hauriendum tradito, fuit adicripta . In hisce vero fictionibus . a Morborum natura haud procedentibus , quaenam unquam Variolarum cum Atheniensium Morbo analogia subesse poterit 3 Quidnam sub prioribus Variolarum per id temporis incursionibus Europaei opinati fuerint , in ignorantiae tenebris delitescit : maxima interim nos urget conjectura , ut credamus , a notis jam in Europam Uariolarum ingressionibus veneni suspicionem haud abfuisse , si detur tantum malorum a Saracenis, Maurisque bcllo furentibus, nostris rcgionibus, post qua in pluries exulaverat, fuisse concessum . g. 8 Deinde vero is in superiorem urbem processit oe.)Hujus textus analogia jam patet eX g. 83. . g. 86. Pronunciet autem de eo Morbo ut quisque sentit oe. Ex hac Traucydidis libera, reliquis concessa, circa Moris ιι causa in judicandi facultate eruitur, inter medicinae pertinios simul & imperitos aeriter de illa fuisse disceptatum; attamen nil certi definitum , neque per experientiam , neque Per priorum auctoritatem . quum hae nullae adessent Morbo

apprime novo , ac omnino incognito.

g. 87. Ego vero ct cujusmodi fuerit dicam cte.) Si A

thenienses id Morbi genus compertum jam pridem habui Gsunt . supervacaneum Thurνdidi erat haec praefari . monere- que se Morbum pallam , cum dcmque in aliis Observatum ,

munus assumpsisse illius describendi , quo posteri, si quando rursus hic Morbus ingruat , jam praedocti aliquid habeant,

ex quo eum cogetio scant, tamquam memoria exemploque, unde Malum , uti antea, prorius non ignorarent. Quibus recte pcrpensis , satis liquido concludi posse videtur . Atheniensium Morbum haud vulgarem sive bubonicam pestim, Atheniens bus g. 72. jam notam, fuisse, sed aliam Pestilitatem , quae usque ad id tempus in Athenas nunquam irruerat. M Anain

c Art. Medici lib. IV. cap. III.

SEARCH

MENU NAVIGATION