장음표시 사용
231쪽
atque Morbillos adhue appenit saJ . at de ejus eantagionenti refra memorabile: Uui de hoe opere nostro sententiam tulit , tibi de Febre lenta . vel Hectica , Tabe , Phthisi bJ , nulla ad Institutum exscribenda proponit . Perpendant igitur Veritatis Investigatores, Pubtierque Sanita ιιs Praesdes, num si eritis f hr . J per nos Medierime culapiis, pro distinguenda Tabe contagiosa a sporadica, conititutionali, atque ei demica. traditum fmbolum, at quid utilitatis Reipubticae afferre valeat. g. 2Is. Atque ει quidem eranι populares morbi. J Hlegra cum verbum epidem anta ex fatigero ligni ficat Morbos vulgares, vulgivagos, qui vagantur per populum, grassantur& populantur; & ex ipso Galeno Morbi peregrinatores intelliguntur . uti g. I adnotatum est . Ex quibus clarum est , haud recte ab aliquibus rei Medicae Seriptoribus . illa Hippocratis verba nasimata epichoria ad epidemicos Morbos tranglata fuisse . His enim verbis indigenas ., locorum prinprios, patrios . sive enisinicιs Morbos magnum Senem intellexisse, ex libro Arimo de Aer. Aqu. is octa u. I. O IV. ρ. 327. 33o. 33 I. eit. edit. dilucide patet; sicuti ibidem patet, Morbos
omnibus communex ex temporum mutatione obortos . eum
dem haud vocalia D demicos . Popularcs Morbi. J Thucydides g. 66. inquit: Medici . . . eo magis interibant , quo magis ad aegrotos accedebant f 8c populariter Morbam gras alum esse G. 8o. I 3 . I 39. & III. clare retulit . Galenus hune Hippocratis locum sed sequentibus interpretatur : ., Unus de vulgaribus Morbis O ipse pestilens es , ut in libro quoque de victus genere acutorum vidium est his verbis: A Nam si quando nulla morbi pestilentis forma communis vulgetur , caeterum dispersi sint morbi D r Neque enim certi est morbi nomen vulgare vel pestilens: eaeterum quicunque uno in loco multos simul invaserit , vulgaris hic vocatur et qui
232쪽
simul si hoc habeat ut multos perimat, Pestis fit V . H -
ocrates in textu de vict. gen. acui. per Galenum Citaro , non dixit nulla morbi alicujus forma communis vulgetur, sed quidem nulla morbi pestilentis forma commun3s vulgetur. pro
be scius non unam essae Pestis speciem , sed I. 6 a. multiplicem. Neque enim Mnoerati satis est forma eommunis,& popularis grassatio , ut aliquis morbus pestilens dicatur . quum populariter grassari omnibus quatuor Morborum generibus f I. I9. J commune subesse cognoverit , & formam commaim Eudemicis pariter D 3. 13. J . atque Consit uti malibus f F. i8. J illis verbis, praeterquam si morbus aBquis
omnibus communis ex te orum mutatione oboria ar ι namo Bujus participes Aunt , attribuerit , sed ut pestilens alia quis nominetur Morbus a morbidis foribus, morbosque exhalatione contagium includente O g. 2 o. 3 ortum ducat necesse est. Galeni pace dicam: Vateumque Morbus uno in i co multos simul invadit, vulgaras haud vocandus venit , si . vulgaris idem sonat ac epidemicus I. 4.) sve eontagiosus: scuti neque qua simu cum vulgari nimirum grassatione γδε hoe habeat tit multos perimat, pestilens sit decernendus iutpote quod de Endemici g. 14. , & Constitutionales I 27 2, quin imo & Sporadjei Morbi g. 29. uva in Deo uti multos muI quandoque invadunt, sic invisos perimunt . Sacri vcro HipPOcratis 1gnes . quum una eademque fuerint I i Τί Variolosa Pestis , ac Morbus Atheniensium a ThuUide descriptus, ab AEthiopia contagione g. 8o. erupto4 , inque Athenas invectus, natura epidemici populariter vulgabamuri Et qui ab ipsis eructabantur Morbi consectarii , Lippitudianes , Tabιε, Febreι Ardentes Oc.. quum ejusdem fiassent
indolis ae natum , adhue populariter grassati sunt . Horum quidem Masmata exotica & natura epidemica a principalibus Masmatibιε avulsa , separata . 3c sui juris facta . Morbos sibi peculiares excitarunt, successivaque suorum generatione longe lateque vulgati . quin imo ab una in alteram regioni m hominum commercio transmeare potuerint , tosdem affectua perpetuo productura.
233쪽
χI3 g. II 6. In fingstiis autem relatis speeiebus aegroti, o moriebanIar multi. 9 Hippocratis mentem ipse Galentis hie neque probe assecutus est . Hunc enim textum sic explicat a r ,. Auum dicit dc complures moriebantur, pestilentes fuisse morbos, qui vulgarentur, demonstrat : qui quando dives fuerunt de singulis separatim infra a sturum promittit . Pestilentes si quidem non quia ex iis eomplures mortui sint , g. Mς. sed quod contagio muniti: & verbum relat a denotat morbos , de quibus hucusque egit . non autem de quibus infra acturus sit . Relata saeroνum ignium varia genera facile comperiuntur in illis Hippocratis verbis I. i 83. γ, sacri ignes multi quibusdam eam oceaμ- .ne. quibusdam noui quorum multiplices species ca Iss. ad I99. J enumeratae sunt 3 hisque a Galeno addendae erant
populariter vetarι , multos interimere . & epidemicas esse , haud opus est, ut ultra demonstremus.
Parallelum quadragesimum secundum. Popularis itaque Derorum ignium grassatio, ab ipsisque
patrati interitus a Uariolis non sejunguntur. Sacri Hippocratis Ignes, a parvis utiusculis eirca caput in- .cψιenies, in ιoiam corpus prorumpebant.
,, Acelderunt autem singulis horam hoe modo . Multis equidem Ignis Sacer eam occasione ex vulgaribus se valde parvis ulculculis in toto corpore. inaxime sexagenariis, circa caput , si vel parum neglecta essent . Multis vero uiam in
234쪽
0 sa curatio που in ammationes magna fiebant ε σ Sacer Ignis multus, brevi , varique depascebatur M. ) Postquam genera. lem Sacrorum Igniam diversimode grassatorum indolem si .mul & notionem Hippocrates Odidisset . ad particulares descendit notatu dignas observationes , subditque multis equidem ignis facer cum occasione ex vulgaruus se valde parvis ulcuscutis in toto corpore. Si quis etiam mim dubius haesurit . num Sacri Hippocratis Ignes. 8c Morbus a Thucydide enarratu, , unam eamdemque constituerint Pu-stim , de quidem variolosam , ne gravetur hunc Mnocra- tis textum comparare cum Thucydidis illo I. 89.): , ,eorpus quidem exter/uF rangent ι non erat admodum calidum,
neque pallidum , sed subrubram , lividum , parvis ρ fulis .
o ulceribus efflorescens memorque illorum, quae g. 77.& g. 181. adnotata sunt , omnem liac super re tibi ad unet scrupulum . Analogia vigesimaquinta. g. 2I8. Ex vulgaribus cr valde parvis ulcusculis in toto corpore oe. Hujus textus analogia ex F. Io I. & II9.
repetenda, ne crambem recoquere vidcamur.
I. 2I9. Maxime sexagenarais, circa eaput . si vel parum
neglecta essent. γ Ducydides jam scripsit g. 89.): is Morbus , qui primas in capite sedes collocarat , per totum corpus, initium a summis partibvs ducto, per υadebat ι 8e hujus textus cum Variolis comparationem . II9. tradidimus. Etate adultos ac senes Variolis invasos durius prae pueris fatum sortiri , iisdemque confluentibus vel diligenter pertractatis , caput in monstrosam excrescere molem , Prax in Exercentibus notum est . Ut ut enim maxima vir rum mulierumque pars , hoc morbo per tot saecula per
Europam frequentissime vulgato . ejus periculum sub pueritia evaserit, quod ab Atheniensibus nondum g. 66. cum dem passis longe fuit , nostris tamen diebus haud desunt exempla illorum , qui in senio Variolas perpessi sunt : cujus Dissiligod by Cooste
235쪽
jus rei clara praebent testimonia Megmannus a atque Van- istentur λθ. g. axo. Multis vero etiam in ipsa curatione insumma riones magna fiebant. O sacer ignis multur, brevi, undique depascebatur. J Per Thucydidem fg. 89. J is Morbus in vem
trem inferiorem defendebat, is exulceratio vehemens in ipso nascebatur . . . Morbus enim , qui primas in evito sedes collocarat, per totum corpus . . pervadebat . Primae hujus textus particulae analogia jam I. O. 198. & I99. absciis tuta est , de quidem ita , ut secundo adhuc articulo satis. faciat. Farallelum quadragesimumtertiuis. Parva ulcuscula toto corpore emorescentia , inque senibus caput praecipue impetentia , ipsisque supervenientes magnae inflammationes , sive vehementes exulcerationes , sicuti in Saeris Hippocratis Ignibus . ita Sc Variolis contingunt.
Sacri Ignes pos eorumdem decessioneis maculas atque esca. trices affectis partibus inurebant.
., Flurimis igitur ipsorum abscessus ad suppurationes eontigerant: carnium, O nervorum ac stam elusus magni. Erat autem O fluxio collecta non puri similis , sed alia quaedam putredo , ct fluxio multa ac varia . zuibus igitur circa eaput horum quid fieri eontigit ι his glabrietes totius evitis ae menti fiebat: ct ossam denadationes ae elapsus sis multae fluxiones. Ex g. 183.
236쪽
Analogia vigesmasexta. s. m. . . Plurimis igitur 'sorum abyeessus ad funa. rationes cte. J Ajebat Thueνdides DF. 89.J: ., In sesa quaque pudenda ct in summas manus, summosique pedes Morbus Iprorumpebat: multique his membris castii mortem vitarunt e nonnulli etiam ocutis amusis Haec omnia , imo & plurima, sub variolis cumire g. II . ras. 126. I 27. & 128. satis probatum manet. Ne vero & hic sicco pede Hippocratem transeamus, sequentia addenda ducimus: is Acidam corrosivam, inquit Dolaeus ab juxta sua loquutus principia, hie me- eare ossa in Variolis erosa tesantur, quemadmodum Limburgi ad Lanum misere agentem puerum, cujus ossa ita erosa , ac nunquam in lae venerea fera potuit, tristis spectavi M. Moristonus b): ,, Ubi natura pose Variolas do ιam rIas Iargutida se congressuι impar , auι e Vacuationιbus intempesti υιν elumbis fuera hosem a ue detitescenteis adoriri is propulsa
re nequeat virus vero . aegrotante interea diu anore τιa is
intemperie hectica consulo, eo exaltatum fuerit , ut de amessibus aut carni musculosae in quavis parte sphacelu in iurentet . de vita patιentis plane conclamatum est . Auid ρquod non ex quovis accidente , veram ex flamma vitae veneno ρene extinua. o massa humorum inde in satum gau-graenosum redacta . ae si a perenni fonte sphacelus jam omtum suum ducat. plures artus, vet ossa simul derepente prehendens, aut fauem ab una starte in aueram sensim serpenticui sisendo nullsis remediorum apparatus star est ι aegrotaus autem vanis jam artis subsidus , qu/ne jam sero nimis , atque inde incassum allatis, inter frequantes is nigras exo stolas . O exedentes O faetidas gangraenas animam brevi at μ' .g. 213. ,. Erat autem o fluxio collecta non puri sim
Iis, sed alia quaedam putredo oe. J Thucydidis verba g.
I 3 o. haec fuerunt: is Etiam hoc indicio maxime declararit,
237쪽
se aliquid aliud esse , quam aliquod familiarium e Nam alt-tes . ct quadrupedes, quotquot humanis cadaveribus usi s-lent . cum multa jacerent ιnsepulta, aut non accedebant, aut, si gustassent , interibant D . Cujus textus generalem analogiam s. 13 . M 13 s. apposuimus a & si forte ipsius m mentum ibi haud apte librati sumus , sequens Hippocratici nunc exscripti textus cum Variolis comparatio , ab ulteriori consideratione nos expedie . Probe equidem rasu erates assequutus erat laudabilis puris conditiones , quum
. scripserie a) : is Fus , optimum es , si est album . is aequale, is leve , is quam minine graveolens e Laod vero hale contrarium est. pessimum es m . Hic vero ab abscessibus ulcusculisque, Igntum Sacroram virulentia concitatis , haud pus album , aequale , leve & minime graveolens , sed alia quaedam putredo , is saxio multa ae varia extitit . Supra g. I96. ex Sennerto notavimus alias Uariolas ex hoc, alias ex illo humore eonsare; alias esse alias, alias rubicundas. substavas . ti viris, violaceas, subnigras, coloris varii , alias tactu duras ob erassitiem is duritatem materriei, atias molies humore aqueo vel flatu etiam turgentes. Variolae itaque , praecipue confluentes , fluxionem puri Ditem haud contrahunt , sed aliud qaiddam putrcrinis , 8e fluxio-nιs multa ac variae genus, pro multo varioque ipsarum humore, sicuti Meri Hippocratis Ignes, eructant: ., Si morbus
Variolosus ) , inquit Boerhaavius b) . vehementissimus ,
ichor gangraenosus loco puris, tota fere cutis occupata, facile patet cur inscii cem adeo , imo ineluctabilem perniciem adferat hie Morbus Cons. I. II 4. IIS. II 6. III. . M prae caeteris s. 13 3.
g. 2I . αuibus igitur etrea eaput horum quid fieri romtuit . hιs glabricies totius rapitis ae menti flebant a ct ossium denudationes ae elapsus cte. J Εκ Tbu dide sequentia sunt narrata g. 89. J: ,. Morbus , qui primas in capite sedes collocarat, per totum corpus, initio a sammis partιbux
o Lib. I. Praenot. n. VII. p. Α . cit. edit. Ob Aphor. de cognost. & curant. Morb. I. I4O3. P. 23 ι
238쪽
evasisset, extremae tamen eorForrs partes. quae capte laesaeque remanebanι , eum hoc morbo laborasse tefabantur . Hujus ad nostrum institutum magni ponderis textus analogiam g. 124. & seqq. assequuti sumus . Hippocratis vero mentem hic faJ Gatinus nobis aperit: is Humorum , inquiens , ρurreri , cujus es commune munus , ut ruas partes , in quas i ιUat, corrumpat . terribiliorem in capitis partibus speciem praebet ι propterea quod , licet zel paulum Ae natura hic desectant, major fiat sugillatio , suam caeteris in parti- . . bus mutiam a natura dizertentibus. Nam a femore, vel brachio . vel tibia , vel cubito , si cutis recesserit , minorem praebet mali speciem , at si capitis una cum cute crines deis fluxerint , atque adeo menti cum illis . vitii fit facies magna , pcricatam vero minus, quam se is naturalia aqfritas i neat , ut guttur , aut thoraci m , aut atiam princistem pamtem - . Per Galenum igitur Gera Hippocratis Ignes, faciei cutis rec/gione ac fgillatione, terribiliorem in castite, quam an eaeteris partibus oeciem ρraebuere , quod idem sonat ae . ipsos faciei deformitatem. Qui babonicas Pestilitates, F. I 28. citatas, diligenter perpenderit, easdem nunquam faciei tur. Pitudinem , perpetuamque sugillationem ex cutis ipsius recessione attulisse comperiet , & contra id , maxime imbelli sexui uctuosioris, infortunii quotidie a Variolis produci in
consesso jam habet. F. et as. Totius capitis is menti glabrationes. J Tineam a Variolis genitam vidit Hoerus D s. 1 Ia. J vidit & EIta uerus quod si nostrae hic locum habent observationes.& nos quater vidimus. Menti glabrationes autem testantur, quotquot a passis Variolis barba per totum vitae spatium haud amplius condecorat. Et ossium denudaIrones , ae elapsus Omultae fluxiones fiebant. J His majora a Variolarum gangraenoso ichore promanantia capitis & totius corporis mala I. I 26. 333.
Q Cl. III. in Lib. III. Hippoer de Morb. Uulgar. Comment. III. text. XXV. p. tq3. G. tb Golleg. Consuli. de Variol. Cas. XXXIX. p. 8s r.
239쪽
Ο9 et 3 3. & alibi passim sunt relata se Pellicula hae , inquit Syden hamus faJ , seu scabies omnia sterυadens . ubi prιmum deciderat naua quidem scabratio vultum incit: At vero mox illam excipiunt squamulae furfuraceae indolis perquam corro- ae , quae non modo patentiores excabant foveas , quam δε lent Variolae di ncyae , sed etiam faciem eicatricibus faede deturpant . In consuent Ium gnere , si admodum saevierit Morbus , humerorum etiam is dorii cuticula nonnunquam deperritur , nudatis parIibus subvectis expositisque Parallelum quadragesmumquartum. Sacri Hippocratis Ignes variis abscessibus, membrorum mutilationibus , gangraenoso ichore . capillorum ae barbae de fluvio , atque faciti perpetua deformitate , quam Pestis bubonica nunquam produxit, uti Variolae, stipati sunt.
,, Et hist in Furibas, O sine Febribus. Erant autem
haec horrenda magis quam mala . Guibus enim ad suppura-rιonem latium maturatio pervenit, horum plerique ser Uaban-rar Ex g. I 83
Analogia vigesimaseptima. s. a. 17. Et haec in Furibus see. J Medie ina sub incunabulis morante, Febris ac Pulsus notio ita fuit obscura . ut non defuerint qui vel cum ipso Galeno asserere non dubitarent . magnum Hippocratem doctrinam de Pulsibus haud probe perspectam habuisse . Gravissimum vero Senem hae culpa exsolvit Ill. Zaninus apud Ballonium . Haud mirum itaque si ou dides in tota Atheniensium Morbi historia Febrim ne quidem nominaverit . Non enim tunc temporis tam perspicua res erat, ut praeter celebres Medicoς historicis vel disertissimis patesceret . . Quae reliqua Hippocratici textus est pars apud Thucyd deis invenitur g. 89. his Ver-
240쪽
bis exposita : , , Nam in ipsa quoque pudenda , ct in fam. mas manus summosque pedes Morbus J prorumpebat, mu
rique his membris captι mortim vitarunt Istaque partim in Febribus. J Absccssias nimirum , membrorum mutilationes , faciei cutis desquamationes modo cum Febre. modo sine ea contingebant. D Licet hoc contagium . ait S iete-- nius saJ . susceptum turbet omnes functiones Corporis . Febrimque validam saepe excitet , tamen haec omnia tolerari Fossent : raro enam moriuntur hoc morbo antequam pastulae
eruperint ; quibus erumpentibus Θ toinata solent minui , imo quandoque integre cessant . Verum s hoc venenum multa sibi asinita verit in corpore , tunc numerosae admodum 'alae nascuntur , quae , dum inflammantur , tar suppurantur, novam Febrim accendunt, qua se e pereunt aegra. Poissea a pure resorpto is adhuc magis a tabo gangraenoso , spejoris indotis fuerint Variolae , putrida Febris accenditur, qua plurimi hoc morbo decumbentes moriuntur ι imprimis si ister ora Corporis sinititer a fecia fuerint . ae cutis externa Ill. de Guvages DbJ sequentia scripsit : . . In tertiosario pustulae nigrescere incipιunt, verruntur . er ichoreis emittunt faetentem , crusaque dem nigra obducuntur Α, tun Febris aliaque implomata penitus desinere solent, nisi Fe-hris maligna cum variolis com uetur, veI malia caeochylia. morbo invadente , intra corpus latens is exaltata Febrem cum reliquis D tomatis foveat M. Fartim fine his s febribus nimirum J aderant. J Patet hujus textus comparatio ex observationibus , quas nuper ruietentus ac de Saavages notarunt , & quotidiana firmatur experientia , inferiusque dicendis. g. 228. Erant autem haec horrenda magis quam mala. JHaec, abscessiis nimirum , membrorum mutilationes , atque faciei vastationes . sine Febre evenientes , terrorem simul& eruciatum, haud tamen vitae discrimen inferebant . Quae ingenuus S denhamus de unis faciei cicatricibus scripsit ,