장음표시 사용
361쪽
342 sum quodammodo imminuentes s s. 89.2s2.J. . . Iam in debellanda sidemica hae lue ita 1 um versatus: incursum quidem ipsius arcere, qui nondum experti, per remedia fuit irratum I 39.J ῆ optimum fuga tanιum contagii I o.J . . . Neque universalis fuit illa Variolarum copiam arcendi Me thodus. quam post Sydenhamum G schmidius , aliique ce lebres in Hassa Medici dilaudarunt, per crebriorem spirituum
mincralium acidorum . bene praeparatorum , ante infectionem. vel etiam primis Morbi diebus. usum . sub temperato tantum regimine. Non enim potuit hoc remedium, vel quidpiam aliad, omni etiam diligentia adhibitum , extinguere maligni- ratem in nonnullorum sanguine. nec variolas numerosas deinclinare g. I 39.J &c. Halienus Hos annus . cajus dolomus haud gurdem opportunam nosologicam diligent/am , qua Eprimicas Ardentes, ae mali moris Intermittentes Febres,
relatam Varrolarum grassationem comitatas atque consequutas,
in atia transtulit capita a) ι unde nobis . perfectam hujus Varaolosae Pestis cum Thucνdidis Morbo , atque Hippocratis Sacris Ignibus analogiam consciendι, DeuItatem praer mi. Analogia quadragesimaseeunda.
rasoria M. ex Loe H. Constitutis Epidemiea Semproniensis anni I 699. s. 296. ,, Iapones , inquit Cel. Lo/ω , & Sinae liberis
dotati, ubi interrogantur quot soboles alant, regerunt totis dem . quot Variotis jam Iaborarant fg. I 39.J : reliquorum enim vitam in ancipiti locant , ideoque inter permanentes proles non numerant tibiae . Idem responsum fere a nobis hoc anno nonagesimonOno tulissent curiosi , si ex uno alte
362쪽
rore quaesivissent , quot filios aut filias habeati tot nempe
quot jam Uariolarum virulentiam superarunt. Et si enim apud nos Uariolae non adeo aliquando observentur funestae ,
hac tamen hyeme I. I 83. aufrali tepidiori ac humidiori plus minus existente I. I78. , illae Pestis instar in infantes de
ad ultiores furere coeperunt, eosque pro diversitate tempestatum , magisve vel minus maligni aetheris , nec non humo rum in corpore existentium varie affecerunt g. I 83. . In- coeperunt modo cum horrore , quem excepit calor intensus
I. 89. ι pullus fortis, oculi turbidi ι sitis rntensa , aliquando Iactatιο inquieta , se utatio frequens ibid. . Nonnunquam jam primo, aut secundo ebullitionis die , apparuit una
vel altera Fustula in faeie, ae dorso ibid. o I 8 3. , ut plurimum vero iub finem tertii aut quarti diei eruperunt Uariolae, primum rubrae, exιos sibi θ, rotundae . figura nem- . colore . & magnitudine regulari , cum Febris, Symptomatumque, etiamsi hactenus fuerint gravisma g. 383. aeque nervoso generi periculosissima I. 89. , remisone , aut notabili diminutione c3. 283 . Hae turgidae maturuerant brevisibid.J, justoque tempore exaruerunt jam incrustatae. In quibusdam subjectis Pustulae fuerunt admodum rarae , solito tamen majores, hinc inde sparsae, valde discretae. ita quidem, ut iisdem assem in lecto vix contineri potuerint, quin deambularc voluerint, si ipsis concessum fuisset: quae Variolae mitissimae ac benignissimae fuerunt sI.I83J. Ῥιarriara , haemor rhagia narium diebus ebullitionis suborta, omnibas saluti fuit ibid. . Notavimus e contra spiritus a miasmate hoc varioloso diebus jam ebullitionis obrutos , ac sere oppretas , ut
amplius sese sufficienter expandere nequiverint, multo minus inqu/namenta variolosa excutere potuerint cibid. . Reman litergo miasma virulentum in massa sanguinea , quam ad coagulum disposuit. Tingebatur quidem cuticula ruberine quasi erysipelae g. 89. I 83. , ac tumore a sebatur . nulla ramen, aut fere perpauca apparuere variolarum vestigia g. I 83. : p xius loco harum tertia jam die maculae in facie, dorso . natibus, pcdibus effloruerunt purpureae, quae exacte morsus puticum aliquo modo obsoletos repraesentarunt , copiosae e aut
363쪽
diebus ebullitionis, quarta nempe. antequam ulla adhuc cominparuit Pullula , aut ante plenam & susticientem Variolarum eruptionem, quae semper manserunt parvae . sessus depressae. eonfluentes, durae, septima die Iethales I. 89. I 83.); o servabatur in his pulsus deortis, catarrhus suffocativus ob nerin vos affectos ι insultus episeptici , subsutius tendinum , deseria ibid. , maculae purpureae latissimae ad nigredinem spatio alio quot horarum tendentes . ante aut post mortem largissimum sanguinis per alυum pro vium rbiae. . . . Reliqui omnes his petechiis purpureis laborantes, etiamsi ex methodo medendi ordinaria & optima . . . tractati fuerint, mortui sunt. Sine dubio a veneno variolos pestifero sanguinis compages nimis
fuit soluta I. 183. s & jam in suorem conversa, in primis
serum acre virulentum redditum atque dispositum, non solum visceribus , sed & parιιbus externis mediante essiorescentia neerosem induxit funestam g. 89. 83.). Neque gravidae, licet alias naturae consilio a Morbis epidemicis immuniores sunt , quam alii, ab hoc Variolarum contagio fuere immunes g. 39. imo decubuerunt pessime. Hae semper sexta aut septima die abortum passiae sunt Cum magna uteri haemorrhagia. Variolae malignae ut plurimum incoeperunt eum lumborum & abdomi-nιε doloribus Γs. 89.J, qui si cum erupturientibus jam pustularum notis remiserunt, boni; sin minus, mali fuerunt ominis . Ut plurimum enim in his Variolae aut non susscienteν eruperunι g. I 83. , aut si prodierunt, eonfiuxerunt. & temin ore maIuratronas depressae manserunt; sepe refugerunt ibid. iis in fauces . gulamque copiosae incubuerant , catarrhumque Iethalem , imprimis circa Morbi statum induxerunt I.89. I 83.J. In permultis salivationem in eruptione, & post eruptionem observavimus copiosam, qualis a mercurio assumpto oriri s let. Diarrhaea viebus maturationis oborta pessima fuit g. 89. . Natura enim jam debilitata, & in negotio maturationis impedita, deducendo aliorsum materiam variolosam succumbere debuit, Varrolis nempe non bene maturatis, quin poIius cal- nix I. I 83 . aut catarrhus . aut convulsiones supervenerunt funestae g. 39. . Respiraιio anxia . interrupta . vel sublimis,
364쪽
dubitatum signum malignitatis . quae nullis medicamentis empeui potuit s. 339. , quin potius humores in suo motu imis pedivit , atque sic lethalitatem intulit . . . Mense Aprili, MMajo notabantur Morbilli . . . Fuerunt Exanthemata haec morbillorum mati moris . . . Mense Aprili , Majo , Iunio frequentes suerunt Febres peterhiatis Matiguae , quae invas runt cum horrore levi g. 2s2. , nec manifesta sanguinis aestuatione ι sed calore mitiorι sibi J. Accessit anxietas prae- eorHorum ibid.) ; sitis immanis, evitis dolor, vigiliae, scabrities , deliria cibid.) , aliaque symptomata. Quicunque a purgantibus , credentes vitium haerere in ventriculo , curam incoeperunt , ad unum omnes decesserunt , & in illis maeal observatae sunt longe majores ae latiores ibid. . . . Circa solstitium mense junio Morbus hic fuit pessimus , multisque exitiales ibid. &c. Hactenus Loe . Hic probe adnotan dam, Ardentes Febres exscriptam Variolarum exearsonem sequutas, Petechiis quae in allatis Ardentibus Sacrorum Ignium Confectar ιs g. asa. , nullae , sed earum loco plurima adfuerant alia Exanthemata sibi ) . stipatas fuisse, ast in II.
hujus operis Parte habebιmus ex imo Hippocrate hascemet Ardentes Epidemicas Febres Petec&is non destιιatas. Analogia quadragesimaterIia.
Consitatio Did mira inatisti υiensis anni I oo. g. 297. In Ianuario sie loquitur Cl. Gahrli J... printer Morbos superiori anno I699. enumeratos quos inter Variolae is Morbilli Epidemιei praesto fuere) Variolae grassabantur S.I83. . & quidem multo frequentius distinctae quam confluentes. Primis ab invasione diebus , seu tempore ebullitionis , nunquam non Febrιs acuta aderat g. 89. I 83. .
365쪽
. 3 seujus exacerbationes satis incertae , nisi quod tertio die re. currentes aliquibus Tertianae Febris suspicionem movercnt. Praeeedebat fere last udo dc gravitas corporis . pandiculationes,
de oscitationes . dorsi lumborum fue dolores g. 89. , pulsus ad spinam dorsi , & sensus pruritus ac punctionis in cute rsed horror 8 rigor , praesertim recurrentes . rarius vulgo. Frequentes vomitus a primo Morbi insultu fatigabant, iique interdum immanes , aut, si hi abessent, praecordiales anx etaistes graυ Smae, cum inani vomendi conatu conjuva . aegris
negotium facessebant sibi J Alvi fluxus rariores observati totae ct i 83 J. pluribus alvus sine damno ad aliquot
dies adstricta : in paucissimis etiam urina suppressa. Vix vi. si qui saepe se ad reddendam urinam urgeri conquererentur. Urina varia erat ; quorumdam flammea & intense νων a , nonnullorum turbida, opaca. qualis jumentorum csse solet, quae post eruptionem Variolarum interdum clarior reddebatur , interdum vero per aliquot dies a protrusione adhue
turbιda excernebatur; aliorum autem pallida , in uno altero.
ve cruenta I. I 83. . Nares frequenter sanguinem itillabant . Propensio in sudorem ingens. Nonnulli praecipuia qui erant temperamenti phlegmatici , dormituriebant ibid.): Alii de turbulentis conquerebantur insomniis, ac saepe expavelcebant ac altos subinde in illis tollebant clamores. Capitis dolor/s jam gravati vi , jam punctorii cum temporum pulsationibus mole iii . 89. . Facies tumebat , atque maxillae rubebant a Oculi prurientes, rubentes , ac splendιntes, quin imo aqua suffusi ibid.) . Palpebrae ac Narcs dolore prurigi nolo vexaban
tur . Anhelitus dincultas ι vox rauca , tuss mea, , coradix palpitationes a d tandem etiam deliquia non raro observabantur cibid. , ct 183. . In aliquibus habitu corpori, densiori
praeditis etiam saliva in majori quantitate rejiciebatur . Pars magna aegrorum corpus varie jaetabat I. 89 . In genere musculos subinde motitationes , minime etiam raro teneriores invaserunt motus eonvul i, iique vel particulares in labiis,
oculis. vel magis universales ibid. . In multis detiria g i 83. . Ordinario die quarto prorumpebant, in quibusdam tardius, vel citius, subrubrae Passaia, tenuissimarum acicularum pun-
366쪽
3 6cta aequantes . 8 p. i 3. , sensim dein subeunte humore agebantur in altum , & cvadcbant fastigiistae ac disinciae , quae
mulio erant tutiores si in basi est ent rubrae, supra autem albae s eminentes Sc molles is quam illae, quae in latam exporrigi bantur si id. J . Mati ominis erant , quamquam non adeo frequentcs . ndidae , violaceae et cerIi vero lethi praenunciae , quae macula nigra in medio deformabantur I. 18 34. In quibusdam cacochymicis corporibus notatae suerunt in interstitiis
Variolarum Petcchiae. aliaeque maculae , nonnunquam etiam
vesiculae aqueae . cum lane iti ut plurimum eventus praesagio β. I 83. a F2. . Nonnulli, etiam post eruptionem, nihilominus Febri, spirandi di sicultate . anxietate , cruciatibus in gnibus circa lumbos vexabantur I. 89. 183. . Atque hi non erant extra periculum constituti. Evasere nihilominus plerique , modo abesscnt inexpugnabiles vigiliae et phrenitis, cre bra deliquia, palpitationes cordis . motus conυul vi , urina nigra , vel haemorrhagiae enormes . arei profluvium cibiae . In aliquibus . admisso frigore , alioque incommodo regi mi mine, retrocedebant non sine summa discrimine vitae ig. 83. . Circa octavum diem in facie intervalla Pustularum , prius alba, incipiebant in tumorem attolli, & dolore tensivo assici ; extendι bantur palpebrae , & ut vesica insura haud raro oculos claudebant: proxime dein intumescebant manus, digitique distendebantur F. 89. 183. . Calamitosum si Pustulae
subito iterum conciderent fg. I 83.J. Tandem pus fundebant coctum , quod sensi in exsiccabatur et Variolaeque circa diem decimum quartum decidebant Obid. P. Variolis exsiccatis majores rumores, ct abscessus subinde in artubus observari, pus
acerrimum plorantes, Si nisi in tempore occurreretur. venas exedentes, carnes eonsumentes, ae ipsa ossa vitiantes , membrisque omne robur adimentes I 89. I 83. I sa. . variae mo
horum spasmodicorum species eodem tempore, ac conVulsi num non unum genus visum ... Erat etiam hisce diebus odon-rastia non paucis molesta I. I 83. . . . Sub initium hujus tri mestris vernalio Febres perechiales quadantenus remittebant, ac in tauotidianas , Tertianas , aliquando etiam , ut ut paul rarius, tauartanas degenerabant fg. 2sχ. 166.4. Passim ver
367쪽
tum temporis Erysipelate infestabantur prae primis sanguinei,& sanguineo-cholerici. rarius sanguineΟ-Phlegmatici g. 166. . . . Purpura alba solito frequentius hisce diebus insantes, pucrosae taminas, & in primis puerperas cholerico-sanguineas &c. corripiebat . . . Qui isto tempore in aetate puerili fuerant immunes ab Exanthematibus, sub finem veris Achoribus, tinea
infestabantur g. I 83.). . . Hoc tempore casi vo) grassabantur
Febres continue Intermittentes , cum dolore hypochondrii
dextri I. 266.J; pleuritides spuriae; in infantibus corporibus
excretio miliaris . notabantur. Multos cholera , Harr ara , ac
senteriae fatigabant fg. as 2 J. Multi catarrhis obnoxii de gebant & pertinacissimis ipsisus concutiebantur g. 266. . Vidimus etiam in aestate motus quosdam Febriles, quι nullum pum obserυabant, neque satis exacerbabantur periodis cibid. . Mirabilis in istis vicissitudo est, eaque satis erebra : χι hae fora ex angustia cordis gemit O trepidat . de fatigatione summa conqueritur , ρον unius alteri ve horae spatιum erecti anima est is frontis exporrectae ibid. . Non earent hae inordinatae Febres suis symptomatibus ι nam ct anxietates
graυusimae praecordia premunt . languor totius corporis , erossifraga omnium membrorum lassitudo in υadit , ac interdum alii graves impetus ac tumultus corpus asiligunt sebiae J : Partes autem maculis obsideri solitas dolor tensivus, gravativus, imo & rigor occupat sibid.J . Adest vertigo , non raro aestuantem calorem sequuntur horripilationes illud ), pulsus scre magnus est, interdum aliquo modo inaequalis & parvus . Urana fere crassa est . & statim , postquam reddita est , eonturbatur , ac deponit corpora rotunda instar arenularum , & suis perior substantia nihilominus er D manet, & quas pinguedo quaedam vitri parietibus adhaeret: vix post sumpta cathar-ctica, ut alias fieri solet, clarescit, sed turbida manet cibid.) . . . Uicissim eodem tempore excruciabantur aliqui dolore artuum satis horis, singulis diebus , per aliquot septimanas redeun-ribus, sine ullo Febris signo. In Cortice Peruviano inventum est remedium . Viri quidam & Mulieres fervido caelo de tormentis pruritus interdum ad lipothymiam usque . interdum certis tantum in partibus , praesertim ano O ludendis, X x x fue-
368쪽
fuerunt eonquesti l . 2 2.J. Quaedam gravidae cum aliquibus
an hemasibus torIorem hunc per multas septimanas sustinuerunt. Qui non tam ab humoribus acribus , quam a ver mIum morsu excitatus fuisse videtur . ρraesertim quod remedia anthelmintica prae caeteris conduxerint, ut Iosica amara
in vino decocta. Caelo sereno & calenti frequentissimae erant semulationes . is jungebantur hae etiam Morbis rum grassantibus fg. 89.J... Multi sub hac Aeris constitutione fauin rumnabJ Us in sabantur s. 266.J : . . Alii lienteria corripiebantur I. & aegregie stomachicis sublevabantur, P primis ex mentita & absynthio paratis; nisi . quod aliquando eveniebat, cum Ictero , hydrope . Febribus tertianis lentιs eadem complicaretur g. 266.J. Quidam coeliaco lab rarunt Fluxu I. asa.J, atque iisdcm remediis sanabantur .
Hactenus Gabrilep , o quidem anno post Loe Iecundo , Fos Ho mannum vero tertio, ut simul patescat , Varaolarum
Pesιm nullo interjecto vel temporis momento ab una n aiare am . quin imo plurimas Europae Regiones perPeIua cιrcurirιone ινansiluisse, ac ess e grafatam. Conelusio vigesimatertia. Quum itaque I g. 29s. 296. 297.J integra Morbi Athenien-ss a Thaeivide , 8c Meroram Ignιum ab Hippocrate destriapta historia, phoenomenis, symptomatibus atque Morbis cor sectariis , apprime respondeat integris Variolarum historiis, ab Hoemanuo , Loeis . ac Gahroes memoraris i clare Iiquet, Athenientam Morbum dc Meros Hippocratis Ignes nota aliam fuisse, quam Pestim variolosam. I. ry8. Ne vero huic nostro instituto analogismo aliquid vel minimum defit, quominus integrum abiblutumque evadat . haec duci . quae supersunt , inquiramus oportet , de quidem primum, an Variolae sub Pestis bubonitae speciem veritustis illis temporibust sese obvclare potuerint 8 Alterum, undenam ut tot saeculorum testimoniis famosa Atheniensium ues . nunc bubonicae Pestis nomen amittere debeat ξ Binishiice quaesitis ut satisfaciamus , nil aptiua nobis Occurrit , qua
369쪽
quam bubonisam Pestim cum Variolis comparare , simul &inspicere, quaenam inter ipsam & Atheniensium Morbum discrimina intercesserunt. Haud facile erit , quin inter omnes bubonicae Pestis historias hactenus evulgatas , & excidiorum immanitate, & annorum, quibus grassata est , diuturnitate , & Historicorum, a quibus descripta fuit. Dominis claritate, primum tribuamus locum ConstanIi potitanae, quam Ill. HowveIus ex Cel. Procopio, cultiori calamo, & pleniori omnium pathematum expositione contraxit. Hujus igitur bubonaeae Pestis historia ex μυvelo cum adjectis Praeci. Freinaiι adnota.
tionibus, apud ipsum Freindium saJ sequens est: consantinopolitana bubonica Festis eum hactenus evolutis
Hariolarum phaenomenis atque Θ tomaritas una paretraphoram enatιone comParaxur. I. 299.
Utrum Medicus . inquit Freindius , fuerit 'oeopius necne, haud amplius immorabor: illud autem a mare ausis certum quemdam ab eo Morbum haud minori eam artificio ct accuratione depictum esse, nec His mιnus medico expressum, quam si ex professo Artem nostram exercuisset . Loquor de Pes e, quae Constantinopoli anno Domini DXLIII. graffata est. Auoniam vero ejus hisoria is exquisite istimata est , is utiles multas observationes eontinet ad Morbum istissum spectantes , eam Hovveli verbis , pauca insuper animadvertens, proponam. Pestis haec, rac fatur HoυυelusJ, genus humanum absumsit . cujus nullam aliam fuisse causam putat Procopius . nisi Dei voluntatem . Neque enim unam dumtaxat orbas partem ruυast fg. 81.J , neque una atiqua
anna tempestate desaeviit I. I 4.J . quod si fecisset, a sublimibus ingeniis id , ut ille ait . causis quibusdam artiscios.
praetextu adscribi poterat . Universum autem terrarum orinhem perculit, & omnia hominum genera corripuit, utcumque viuersae natura , ct dimerentis essent habitus ; neque aetatι aL
370쪽
3 soli. neque temperamento parcens g. 9έ. I 3y.J. Hominum varietas quoad eorum vel habitandi locos . vel rationem victus, vel corporis constitutionem, vel animi studia, vel aliam quamvis rem, nihil quicquam contra Morbum hune valebant
ibid.J. Quosdam aestate , alios aliis tempestatibus oppressit g. II . J. Pelusii caepit in AEgypto, dein ab una parte Alexandriam , totamque AEgyptum pervasit: ab altera vero Pa
Iesine partes to conterminas occupavit sq. 83 J. Inde
.ad ultimos orbis fines quasi satis urneribus pervcnit, omnia destruens, omnes Insulas , antra, montes, quacumque homines versarentur populans fg. 8 I. 83. J. Nam si regionem aliquam praeteriisset . revertebatur illico , parique ac caeteras frage amigebat ibid J . In ora semper maritima incipiens ad interiores penetrabat rcgionum partes fg 82.J. Anno ab ejus ortu secundo ConstantDiopoli, ubi tum Procopio esse contigit, Circa ver medium apparuit. Mortuorum simulacra sub humanis cujuscumque generis formis plurimi videbant , & ab iis in aliqua corporis parte scis percutas putabant f a g. 9 s. ad Ioo. . o ubique locorumJ. Nam statimac simulacrum
ejusmodi conspexissent , Morbo tentabantur id l. Quum
in eo primum incidebant . divina quaedam proferebant nomina, Sc in templa sese proripiebant , neque tamen ita magis tuti ab eo cratit. Postea Amicorum compellationem veriti intra cubicula se auribus obturatis concludebant. Quidam in somnis monstra his similia conspicere, quidam vocem audire visi sunt . quae nuntiaret , eos in numero esse morti destinatorum fibidJ . Plerosque vero sine ulla praemonitione F bris eontinuo invasit fg. 9 J , neque tamen ulla vel ealoris
immutatio , vel ardoris sensus aderat a nam usque ad vesperam adeo tenuis inhaerebat Febricula, ut neque aeger, neque ex pulsu Medicus quicquam discriminis vereretur S.Io6.J. Quibusdam vero codem die. alios crastino, alios multo post Bubo occupavit aut in inguine, aut in alis, aut pone aureis aut in alia parte. Haec pariter omnibus symptomata contigerunt. quicumque Morbo tentati sunt. Sed & alia quoquem Δυersis ἀυersa accesserunt: id an e corporum varietate, an ex Dei voluntate evenerit Auctor noster assirmare metuit