Catalogus artificum : sive Architecti statuarii sculptores pictores caelatores et scalptores, graecorum et romanorum, literarum ordine dispositi

151쪽

quod scilicet Callonis aetatei haud prorsus certam cum Angelionis et Tectae non magi certa Coniunxerim ; sed mirum tamen est, Omnia iam egregie intorse consentire, neque Ullius loci condemnatione opus osse. mihi potius ipse hic orbis, quo cuncta bene inter se clauduntur, non exigui ponderis esse videtur. Videamus, quae sequuntur. Gunt duo eiusdem ausaniae loci III. 18, 5. IV. 14, 2. , qui inter se com parati cum omnia, quae aliunde de historia artis Graciacae scimus, mire perturbant, tum huic ipsi quaestioni impedimenta obiiciunt i In hoc enim loco Pausanias haec refert: Λακεδαιμόνιοι δε post sinem primi olli Messeniaci l. XIV. 1. 1 Pausan. IV. 13, 5. πρωτα με την 'Θώμην καθεῖλον ἐς ἔδαφος ἰπειτα καὶ τα λοιπας πολεις ἐπιόντες ρουν ανέθεσαν δε και - των λαφύρων τω A'μυκλαίω τρίποδας χαλκούς. φροδίτης γαλμα εστιν ἐστηκος ὐπὸ τω τρίποδι τα πρωτω, 'ρτέμιδος δε ὐπὸ τω δευτέρω Κόρης ὁ της Δημητρος π τω τρίτω. ταυτα με δ ανέθεσαν ἐνταυθα Quisque Videt liaec

verba cum iis quae statim asseram, Verbo tenus On- Sentire, ut scriptor ea quae uno in loco scripserat in alterum transtulerit. Etenim ait III. 18, 5. τα δε ἐν A'μύκλαις Θέας αεια, νηρ πένταθλος εστιν π στηλης ονομα Αἴνητος' τουτου τε οὐν ἐστιν εἰκων καὶ τρί

Jacobsius et Behkerus του προς εσσηνίους πολέμου φασιν εἶναι Ἀπὸ με δη - πρωτω τρίποδι φροὀίτης αγαλμα ἐστηκει, 'ρτεμις δε πὰ τω δευτέρω Γιτιαδα καὶ αυτοὶ τέχνη καὶ τα ἐπειργασμένα. V τριτος δέ ἐστιν

152쪽

Δήμητρος ἔστηκεν. A'ρίστανδρος δε Πάριος και Πολυκλεισος 'ργεῖος, 4 μεν γυναῖκα ἐποίησεν εχουσαν λύραν, Σπάρτην δηθεν, Πολύκλειτος δε 'φροδίτην παρά A'μυκλαίω καλουμένην , οὐτοι δε οἱ τρίποδες μεγέθει τε περτους αλλους εισι, και ἀπο της νίκης της εν ιγος ποταμοχ ανετέθησαν. J Tria hic tripodum genera discernenda sunt, unum eorum qui de Victoria ad Aegos- potamos dedicati sunt, opus Aristandri et Polycleti; alterum Aenei quinquertionis tertium Vetustiorum, quam proxime memorati, qui ex praeda belli Messeniaci facti fuerant. Iam quaeritur, utrius generis auctores Giliadas et Callo fuerint, eorumne qui Messeniaci dicuntur, an qui Aenei memoriae dedicati fuerant. Comparatio illorum locorum indicare videtur, Callonem et Gitiadam sub tempus primi belli esseniaci vixisse, quod tamen si statuere velis, neque perspicis, quo modo Callo Aegineta Canachi aequalis, neque quomodo Angelionis discipulus dici potuerit. Alia eodem pertinentia iam Mulierus L I p. 101. n. protulit, qui praeclara ingenii sagacitate verba IV. 14, 2d 'φροδίτης γαλμα usque ad ανέθεσαν ἐνταὐθαomblema e loco altero male intellecto verbolenus do- scriptum esse perspexit, cui iudicio Thierachius i. 1. o Schornius de studiis p. 195. q. maXimam partem subscripserunt. Ante ulterum iam Hirtius in Amalthea Vol. I. p. 260. in eandem suspicionem devenerat;

neuter neutrius sententiam noverat. Dimale autem illum locum a librario sciolo intellectum fuisse, docent ipsa verba quae illic leguntur, ubi φασίν accuratae descriptioni statim sequenti inepte adversatur, et om-

153쪽

nino omnis verborum ordo errore Iibrarii arguit, quem ne Pausaniae imputemus, Sedulo cavendum est. Idom litterus aeque praeclare pronuntiavit, verba τους δε αρχαιοτέρους - εἶναι Parenthetice legenda esse,

ita ut oratio a τρίποδες χαλκοῖ statim ad υπὸ μὴ δῆκ. .' transeat. Haec quummullerus et Thierschius nam de meis paucissima tantum attuli recte dispulaverint, Calloni Aeginetae, ut et Gitiadae aetas supra dicta manet, et nihil restat, nisi ut unicum pus, cuius notitia praeter tripodem Amyclaeum cum imagino Proserpinae ad nos pervenit, ipsis Pausaniae ver

bis II. 32, 4. commemoremus: ἐν ε τῆ ἀκροπόλει Κορίνθου της Σθενιάδος ναός εστιν Ῥηνας αυτὸ ἀειργάσατο της Θεο το ξόανον Καλλων ιγινητης Non autem dubium esse potest, utrum de hoc an de altero Callono verba Quinctiliani I 10 valeant Durioraratques Tuscanicis Proxima Callon iatques Egestas soce ut Liam minus rigida Calamis etc. ΙΙ. Statuarius Eleus, memoratus a Pausania V.

27, 5. ου πόρρω δε του Φενεατων ναθηματος ἐν λυμ- ωια Ἀλλο στῖν γαλμα, κηρύκιον Erρμης χων. επιγραμμα δὴ ἐπ' αὐτω Γλαυκίαν ἀναθεῖναι γένος 'ἐγῖνον, ποι - σαι ὁ Κάλλωνα Γλεχν, et altei loco V. 25, 1. ε σηνίους τους ἐπι τω πορθμω Σικελικω κατὰ Θος se τι ἀρχαιον κατ ετος πέμποντας ες Ρηγιον χορὸν παίδων πέντε ριθμὸν και τριάκοντα και διδάσκαλόν τε μου σωχορω και ἄνδρα αὐλητην ς εορτην τινα ἐπιχωριον Pἐγίνων, κατέλαβεν αυτους ποτε συμφορά, μηθένα πίσω των ἀποσταλέντων σφίσιν ἀποσωθηναι, αλλά ναυς αγουσα του παῖεας φανίσθη συν αὐτοῖς κατ το βυ-

154쪽

Θοῖ - - τότε δε ἐπι τ απωλεία των παίδων οι Ῥεσσηνιοι πένθος ῆγον, και ἴλλα τέ σφισιν ἐς τιμην αὐτων ἐξευρέθη και εἰκόνας ἐς 'λυμπίαν νέθεσαν χαλκας, συνδε αὐτοῖς σου διθασκαλον του χοροῖ και τον αὐλητην. θμεν ὀ ἐπίγραμμα ἰηλον το αρχαιον ναθηματα εἶναιτων ε πορθμω εσσηνίων χρόνω δε στερον Γππίας

λεγόμενος π Uλληνων γενέσθαι σοφὸς τα ἐλεγεῖα παὐτοῖς ἐποίησεν. ἔργα δέ εἰσιν ΙΗ'λείου Κάλλωνος α εικόνες Inde quod Hippias Sophista illi donario carmen licet seriore tempore inscripsisse narratur, hierschius s Epoch. . Adnot. p. 62. recto collegit, Callonem Eleum iam ante l. LXXXVI vixisse, et artificem huius nominis, quem linius XXXIV. 8. s. 19. Olympiadi LXXXVII adscripserit, illum ipsum Eleum esse.

Statuarius incertae patriae atque aetatis, quem unice ex Clementis Alexandr. rotreptic P. 30 Sytb. novim . Verba eius haec sunt: μ αμφιβάλλετε ιτων Σεμνῶν 'Θεννσιν καλουμένων Θεων τα με δύο Σκοπας ἐποί σε ἐκ του καλουμένου λυχνέως λίθου Κάλως δέ, ν μέσην αὐταῖν στορουνται χουσαι, Πολέμωνα δεικνύναι ἐν τῆ τετάρτη των προς Τίμαιον. Hisce do Statuis, quarum tamen artifices nominare neglexit, Pausanias loquitur I. 28 6. τοῖς δε αγάλμασιν ἴτε τούτοις πεστιν οὐδε φοβερόν, ἴτε οσα αλλα ἀνάκειται Θε- ων των πογαίων, et quaeritur, quo modo fieri potuerit, ut Polemo tres eas esse diceret, Phylarchus autem p. Schol ad Soph. Oed Col. 39. duas tantum

memoraret, Φύλαρχός φησι δύο αὐτας εἶναι , τα δε

155쪽

CALUS. CALYPSO. 155

Ad υνσιν γαλματα δύο Πολέμων δε τρεῖς αὐτας φησι. Id vero inde explica9dum esse puto, quod hylarchus ille, qui duas Scopae statuas vidit, ante Polemonem et Calon vixit, qui duabus a Scopa factis tertiam adiecit et hac de causa post l. CVΙ. floruerit oportet. Tragico autem, qui de tribus semper Furiis loquuntur, ad ali aetatem definiendam nil valere, itide sequitur, quod tum Calos ante Aeschylum v. Reifigit Enarrat ad ed. Col. p. XXXIV ponendus

Osset poetae aut statuas non curantes mythologicia rationibus sunt ducti, aut, iquidem de statuis cogitabant, vetustiora signa innuebant, quas ut reliquorum Deorum earumque sic et Eumenidum exstitisse satis

est probabile. Hinc ordo artificum et scriptorum, qui nobis memorati sunt, ita se excipit Scopas, Phylax-chus, Calos, Polemo; et, si Phylarchus a Scholiasta Sophoclis laudatus, idem est, qui iliter historicos Iaon infimum locum tenuit, Calos post annum fere 22O. ante Ch. n. artem exercuit, quo tempor Phylarchuua

CALYNTHUS.

Statuarius incertae patriae, natae aequalis Pau-San. X. 13, 5. Ταραντῖνοι δε και αλλν δεκατ ν ἐς Δελφούς απο βαρβάρων Ιευκετίων πέστειλαν τέχνα μεν τα αναθηματα 'νατα του ιγιν του και Καλυνθου τε ἔστηκασιν ἔργα ει κόνες δε καὶ πεύων και ἱππέων.

Pictrix incertae aetatis et patriae, Pinxit Enem et Praeuigiatorem Theodorum. Plin. XXXV. 11. s. 40

156쪽

I36 CANACHUS.

Ex quo in vitas artificum Graecorum accuratius inquiri coeptum est, nullum fere artificis nomen maiores difficultates movit, resque alioquin expeditas magis perturbavit, quam Canacki, qui partim statuam Apollinis Philesii fecisse perhibetur, quae ante Ol. LXXV. facta fuerit necesse est, partim Vero I. XCV. 1loruisso dicitur, unde hic vir per octoginta et

quod excurrit annos artem exercuisse putandus sit.

Quae huic difficultati multae alia accedunt, omnes dilucide exposuit Thierschius Epoch. II. Adnot. p. 38-44. , quas ut denuo colligam, post huius viri di

ligentiam et doctrinam non opus est. Comprobavit autem indo Thierschius I. l. sententiam a Schornio de studiis artific Graec. p. 99. antea breviter indi Catam, duos Canachos, utrumque Sicyone natum et fortasse avi nepotisque consanguinitate inter se coniunctum, probe discernendos esse, quod dola. uI- Ierus Κunstblati. 1821. P. 16. De Bookhius Corp. Lascripti. G I. p. 39. suffragio suo corroborare haud dubitarunt, ita ut mirandum sit, Heriricum eyerum ne verbo quidem illud virorum praestantissimorum repertum memorare dignatum esse; cfri potissimum histor art. r. T. II p. 74. Meum iam est, quas Veteres scriptores de utroque Canacho ab ipsis tamen non distincto attulerunt hic numerare et disponere, quo facto discrimen utriusque artificis luce, ut aiunt, clarius apparebit. I. Canachus Sicyonius, filius Cleositae, frater Aristoclis fuit, qui illi gloria artis non multum cessit.

157쪽

CANACH IS. III

Pausan VI. 9, 1. et V supra.ν Cum lio et Ageladaasiquat Musarum triadem confecit supra s. v. Ageladas P et quum Ageladam Argivumi circa Ol. LXX soruisse suo loco demonstraVerimus, Canacho quoquo eadem aeta est Vindicanda, quae insuper est

unde etiam confirmatur. Praestantissimum enim ae quo ac celeberrimum eius Pus Statua aenea magnitudine humanam excedente Apollinis Philesii ab vetustis scriptoribus praedicatur Plin. XXXIV. ε 4 19. Paus ΙΙ. 10 4. IX. 10, 2. in De hac statua MullorusLI. egregie disseruit, cuius dissertationem hic repetere liceat, Stetit ea in templo Didymaeo prope Miletumusquo ad Xerxis expeditionem, qui redu factus o I. LXXV. 2. eam Ecbatana secum duxit I. 16, 3. VIII. 46, 2. unde a Seleuco Nicatore demum restituta est. Post hunc igitur annum illa statua facta esse non potuit, o pari acumine Milllerus perspexit, eam anteol. LXXI. 3Afactam non fuisse. quo quidem anno Milotus a Dario capta et excisa est. Herod. VI. 18.)Talem autem colossum, qualis Apollo Philosius fuit,

communem Urbis ruinam superasse, nemo credet et

Μύlltirus inde recto collegit, manachum circa l. LXXIII. huic imagini faciendae operam navaSSE. Praeter hunc vero OIOssum et Musam supra memoratam celetigomas Puctros aere fecit Plin. I. I.) H Lgiem Veneria in templo Corintlii de qua Pausan. II. 10 4 haec tradit το μεν η γαλμα καθ' μενον Κανα-χος Σικυωνιος ἐποίησε, ο και τον ἐν Διὸύμως τοῖς Mιλησίων και Θηβαίοις τον σμνιο ειργασατο 'πόλλωνα πεποίπα δε ε τε χρυσου καὶ ἐλεφαντο φέρουσα ἐπὶ τῆ

158쪽

133 CANACHUS.

κεφαλῆ πόλον των χειρων ε ἔχει ν μεν- κων τῆ δε

ἐτέρα μηλον et Statuam Pollinis Ismeni in templo huius Dei prope Thebas Pausan. LI. DIX. 10, 2. eo δὴ ἔγαλμα Α'πόλλωνος μεγέθει τε ἶσον ἐστι τω ἐν ΒραγχMαις, και το εἶδος οὐδε διαφόρως χων οστις δεσων γαλματων τουτων το τερον εἶδε και τον εἰργασμενον

ἐωύθετο οὐ μεγάλη οι σοφία ,αι τ ετερον θεασαμενω Καναχου ποίημα ον ἐπίστασθαι διαφέρουσι δε τοσόνδε

ὀ με γαρ εν Βραγχίδαις χαλκου, ὀ δε σμηνιός ςr κέδρου. Aliud argumentum, quod docere possit, Canachum circa Ol. LXXV. floruisse, supra quidem s. v. Callo Aeginet protuli, quo Ver hic uti nolo, ne scilicet Canachi aetatem per Callonem, huius autem per

illum finibus suis describere videar. Ad utrui vero artificem, maiorem an norem Canachum verba litanii XXXVI. . s. 4. Invenio et Canachum, laudatum intre statuarios fecisses marmorea referenda sint, di iudicare nemo poterit Ciceronis certe iudicium, quod supra S. V. Calami apposui, de natu maiore valere, nemo non intelliget.

II. Canachus minor et ipse Sicyonius, prioris fortasse nepos, a Polyclet Argivo natu maiore artem edoctus fuerat. Pausan VI. 13, 4. Una cum Patrocle aeneas statuas Epicyridae et peonicae Spa

tauorum fecit, qui pugna ad Aegospotamos l. XCIII 4. interfuerant X. 9 4. , et Bycellum aere fudit, qui primus Sicyoniorum puerorum in pugilatu Palmam retulerat. Pausan VI. De hoc igitur Canacho linius XXXIV. . s. 19. locutus est, qui hu-

159쪽

ius nominis artificem cum aucydo Patroclo o Di nomen Olympiadi XCV. adscripsit.

CANTHARUS.

Statuarius et argenti caelator Sicyone natus quem Plinius XXXIV. . s. 19. iis artificibus adnumerat, qui aequalitate quidem, at nullis Operum suorum celebrati fuerint. Filius Alexidis v. supra , discipulus Eutychidis fuit. Pausan VI. 3, 3. Athleticis potissimum statuis operam dedisse videtur Pausan. I. I. et 17, o, et quum Eutychides Ol. XX. oreret Plin. I. L), Cantharus fere Ol. XXVIII. vixerit necesso est.

Pictor non ignobilis, Euphranoris discipulus Plin. XXXV. 11. S. 40.

Architectus, qui cum Ictino librum de Parthenone scripsit, in quo templo struendo eundem adiuvisse videtur. Vitruv. VII. Praef. q. 12.

Scalptor, qui nomen suum variis gemmis incidit. Winchelman description des terre gravέes n. 1456. Gori in gemmis Etruscis T. II. I. 6. Bracci T. I. P. 250. Raspe nr. 6019.

Statuarius, quem Plinius XXXIV. . s. 19. inter

160쪽

eos artificus ponit, qui optime comoedos et athletas

expresSerint.

CEPHIS.

Statuarius do quo linius eadem narrat, quae I. I. de Cenchramide dixerat.

Sculptor notus ex inscriptione Tanagraea P. Rosium in inscripti. Vetustiss. P. 308. Ε'ικο- τηνδε ἀνέθηκε Rosius I. - κα , Φορυστας καο 'τρίακος, Κηρυε κικησας κοιλον αγωνα Διός, Kλλου τε θλοφόρους παχνοῖς ποσὶν εἶλον ἔγ-ας, E υόλβου δε πάτρας ἄστυ καλὸν στεφανω. Καφίσιοι ἐπόεισε.

I. Pictor, qui cum Aglaophonte minore et Euenore patre Parrhasii a Plinio XXXV. . s. 36. l. XC. adscribitur. Omnes quidem hos pictores iam il-Iustres fuisse dicit, neque tamen in quibus expositio haerere deberet. Ceterum notandum est, omne Codd. Parisinos Cesphinodorum tueri. De scriptura autemper simplicem literam CHPhisodotus. II. Sculptor qui cum Aeschramio opus fecit, cuius imaginem Μonifaucon in antiquit illustr. T. III. pl. 158 edidit.

Cur utrumque hunc artificem, de quo iam agen dum est, CoPhisodotur ι, neque unium secutus Ces his-

라틴어 텍스트