Galeni librorum septima classis : curativum methodum tum diffuse tum breviter descriptam, victus rationem in morbis acutis, singulorum morborum facile paranda remedia, privatam quorundam morborum curationem, chirurgie constitutionem, fracturarum ac l

발행: 1576년

분량: 669페이지

출처: archive.org

분류: 미분류

362쪽

DE MEDICAMENTIS

trahito,iR ipsum diligenter conterito 5 nasturtiit semini elixo adiicito,& una feruefacito atq; si ve, Alit aegrotans,edito, sin id non possis,aqtIam PolasO. Aut taurinos renes frictos potui dato. Aut vete rem caseum acri aceto incoctum iei Uno esui concedito. ff. Vrinae Da scultatem. ISa. Pagurum fluviatilem conterito, dc panniculo expressum potui exhibeto. Aut sceniculi radices ad tertiam partem decoetas laboranti propinato .

Exterius promInent; Ant tumores. I .

Vitiam calcem Sc recens au ripigmentu in Unu mista imponito. Ad Artuum Dolores. I δή. Qtiinqueneruium scorpidium Nacetum modicum misceto, & locum oblinito. Aut sinapi ec caricas in unum conterito, oc in balneo se perdalo. Ad Dolorem Genuum. II s. Maluam,hordei farinam,lini semen,Vna contere : Sc in sartagine cum oleo flicta loco impone. Ad ossa Fracta. I So. Accipe picem,thuris puluerem, palmulas, maluae florem,oui album: omnia misia imponito,ec stupa supcraddita,calamis ac fascia deligato: sanabitur. Ad Diartanam. III. Vinum vetus trixaginem inco 'tam habens ter potui dato. Ad olorsi/m Scorpy. III. Testam igne candentem impone. Aut alam ex melle potui dato. Aut humum respiciens,quem Flapidcm premcbas,cum imponito. AdVenescia Praemgia. IS9. Caridion4latum cuminum Tochii radicem ad tertiam partem decoque: ex vino vetere potui da. esici Zc glaneum ossa haec enim sumta dsmonas abigunt.

Vt Mulier concipiat. Isto.

Leporis uterum frige, tritumq3 as sidue propina: habeat autem S leporis sanguinem. Aut vul pis stercus cum seuo bubulo misce, dc mulieris viriq3 genitalia inunge.

- Foetam in utero Mortuum. Is I.

Muliebre lac cu melle dc radicibus amaranthi potui dato,dc eXibit. Vt Lac abundet. I pa. Foeniculum & anethum cum melle Sc vino decoque, quotidie mammas obtine: laete mulier

Gallinam iugulato,dc fcstucam lineo panniculo inuolutam intra eam condito,atq3 ita elixato:ius potui dato sulto vero gallinae oculos, bc manetarem Verum,oc caridion Ure,ec propina.

G alti gulam gutturi annexa concidito, & vrito,ac diligenter terito, ex vino vetere potui dato. Ad Roborandum Penem. Iss. GRapi semen tritum melli admisceto: Sc panniculo attrito illitum peni circundato. EScabiem Unguium. Issi. S inapi mentamq; ex aceto coi iam imponito. Ad Intertrigines. Iyg. Muscum marinum aquae marinae incoquito, expresse humore imponito. Podagram. Is Τ. Accipe myrrham Mur vocatam,herbamq3 policarem, aut pyzurcatum mystri mensura ex aceto,pedes illinito. d Roborandum Stomachum. Iys. Accipe lignum aloes,acorum,cyperiam,maitichen, thus, nigellam,sceniculum,& spanthos:val de conterito,& in Unum corpus redigito: ec ex succo punici mali dc melle super carbones coelo po

Eo aceum Zupha, aut ' vi quod ad Tu si acit, or Angustiam cse Dolore Pectoris. Custio haec es.

Accipe manuliacorum drach. iv,Una pia,Vel zizipha num cro viginti,Tepistania,Uel myxia tori dem, ficos aspr.dulces numero XV, aut dulcem radicem semitra am mensura drachmae: chaschatis contusi,vel papaueris capitulorum drach.V: pares ausa,vel polyirichi, drach. 4: anesuen, vel dulcis anesi drach. ij tolme caraus,vel apii seminis, drach. ivvuas passas,grana bona togaricae s. Eupha vel Hhyssopi drach.iij rhaetani,vel scminis sceniculi, drach. duas. V uas passas,granaq; milia lauato:& e mos chalam ex aqua refrigera per diem Unum Sc summo mane: ut elixatum cum praedi sto videli cet logaricyon unc.iiii α tantisper decoquatur,donec aquae remaneat togarica una ct semis: & tuc Percoletur,ut certo sciatur in ipsa nullam rem anere materiam: deinde sacchari logaricam unam ad dito, ut Tulapion fiat:& quotidie unum potato per dies octo,& oleum amygdalinum instillato. Vomitum Bilroseum. ΣΟΙ. Bilem vomcntibus huiusmodi cataplasma adhibendum est,quod ex his constat: i Palmulis mali corio gallis in vino aut posca incoctis di pane exceptis. Acacia praetcrea hypocistis, & balaustia,&rhus cataplasmatis adiiciantur. Item cucurbitula magna cum multa flamma stomacho si afligatur, henefacit. Cibus paucus crebro exhibendus est. v erum ad atram bilem vomentes si stomachuinflatum spongias aceto acerrimo calido imbutas adhibeto. Aut ex heaci foliis vino incoctis cataplasma facito. De Singultu. Eoa. Singultus aut ex repletione, aut cX inanitate, aut ob acies humores stomachum mordentcs, cxcitatur: quihus vomitu reiectis definit. Plerique authm, si coin potitione ex tribus pipcribus deuo rata, mox vinum biberint i Ingulare solcnt. Cibo praeterea in inoi acem qualitatem corrupto quidam

363쪽

FACILE PARAND. LIB. III. ip S

Adam singulturni. Vomittim sane ob plenitud mem aut morsum singultientibus remedio esse inire nimus: calorem iis, qui ex refrigeratione. Si Uero eX humo i una copia s1ngultiis fiat, cuacuare Velie mentius oportet,id sternutatio praestabit sed ab euacuatione singultum sternutatio non curat. Sin gultientibus autem ruta ex vino danda est,aut nitrum ex mulsa, aut seseli, aut daucum, aut cuminis, Ut Tingiber,aut calamintha, aut nardum gallicum. Haec singultibus ex cibi corruptela,aut ex frigore,aut ex multitudine ciborum,auxilia sint. Ad eos verὀ, qui ob frigidorum, aut crassorum succorum multitudinem singultiunt, castoricina eta posca potui datum hcne facit cuti quoque ex oleo vetere cucumerino illitum prodest Scillinum quoq3,aut mulsum acetum potum iuuat. ltcm spiri tus retentio magnifice lingultum discutit. Pedum Intertrimenta, Sc surru, o Perniones. C A P. ao R. .'. Rubricae vel sinopidis, S cimoliae, paribus portionibus ex caprifici succo illinito. liud. Hederam,calamintham,di salem, in aqua simul incoquito diligenter, ac pedes semel atq; iterum laua to Sc sanitatem recuperant. Aliud. A1 Uriam crassam cum icceris, calidae aquae admisceto ex ea pe des ac perniones foueto Γertium, sal,cuminum,oleumq3 m liceantur: Ic prius inunctos pedes illinito curiose nam per occultos sentibus meatu S materia clabitur. B Ad Podagram. Eo .

Semperuiui succo diligenter cocto utere. Aliud. Vini succum asinino lac ii, ac dulci vino ad misce, S illine. Aliud. Phocae aut leonis aut lupi aut Vulpis corium siquis elaboret, calceos gestet, pedes non dolebunt. Aliud. Vespertiliones tres aquae pluviatili incoquito: deinde haec aquae adiicito,lini seminis triti Uncias quatuor,Oua cruda tria, olei cyathum unum bubuli stercoris, cerae, utriusque uncias quatuor: Omnia in Vnum corpus redacta subigito, cubitum eunti scindi atque

iterum applicato.

Ateti Scistini conscrio ex Galeno. ao F. Remedium optimum ex scilla a Pythago i astribitur, quo omnes Imperatores usi sunt. Ab ipsius auctore fertur, quicunq3 hoc Utantur, longae Vitae fore, & eius extrema integra usque ad finem permansura. Et ipse quidem Samius senex huiusmodi extitit: quantum enim temporis vixerit, haud ignoras: de ipso enim in libro traditum est, Q cum suis continguineis hanc facultatem com

municauit, cum J, hoc medicamento Vti incepit, quin Vagellimum annum natus erat ,-vsque ad centesimum decimUm septimum Vitam ProduXit integer, , nulla Vnquam aduersa valetudine tentatus. Hsc sane medicamenti autor disserui qui Vir philosophus erat mentiri nescius nos autem vi C ri huius fidei periculum fecimus, ac firmam constantemq3 huiusce medicamenti facultatem esse te stamur. Oportet igitur scillam montanam librae Unius pondere capientem dura circuncidere , mollia minutatim conc1dere dc aceti acerrimi sextariOS Octo in Viti cum Uas mittere, atque obtura, re ac per triginta dicS in canicule caloribus,Ut maceretur sinere deinde scillam extractam exprime. Id genus aceti parum mane sorbeto tibi enim haec euenient,Vt ne faucium Ora que partes Unquana remolle icant: os ventriculi bene Valebit, facile spiritum duces,vox recte habebit, oculi acutitIime cernent aures in officio manebunt,nullUSqῖ flaἔUOsUS Uapor in Uentre unquam excitabitur,nullum viscussuspensum erit: bene spirans, bene coloratus deges,ad ciuilia negocia recte affectus: non acidum, non salsum ructabis, si aliquid aceti huius assumpseris. Et ieiunus Vt assumas praecipio, septemq; posteas radios deambules, ita enim dussoluet tur. Hoc aceto qui Utitur,m victu quamuis licentiosus esto. omnia enim cibaria cons ciet, ct a nullo Unquam ostensam patietur: neque valde imple buur,& eius,quod utiliter sumitur,nihil superuacUi in corpore rcis debit, non flatus, non bilis, non si ercus non urina, sed omnia facile excernit atque educit: alvu S lubrica omnino est, totiusq; corporis purgatorium est medicamentum, etiam si in Ombu Ssordcs inhaereant. Item phthisicos ab omnibus deploratos hoc medicamento sanitati restitutos inouimus. Morbo comitiali diuturno cffica D citer profuit,ut nisi post longa temporis interualla non redierit: incipientem vero ac nouum per se

cie discutit, neq; reuerti amplius hunc affectum permittit. Ad podagras pi aeterea, 5b articulorum morbos, iecoris lienisq; duritiar, vehementer facit. Et fingularcs quid c m aceti scillini effectus hi

sunt cornmuneSautem quam plurimi, quibus nos commoti salutare hoc medicamentum sanitatis integritatisq3 causa tibi tradidimus. Deficit. Vim Scistina compositio ex Galeno. Vinum hoc potui datum Omnem sanitatem affert. Humores enim attenuat, sed maxime pituitam neq; ipsam in scomacho,aut Uentre,aut capite,aut iecore,a Ut liciae,aut neruis, aut ossibus, coniis erepermittit,neq; alium id genus tenacem humore obstructiones facientem, sed omnia dissoluit, ec ventre lenit,atq; ita subducit. Et Vrinam mouet, ec st ipsam causas attenuat excernitq3. Adeo Uero caput purgat Ut nares ProrsuS humore Vaccias. Commodum es podagrs,articulari S comitiali morbo deniq3 ois sanitatis autor est.EX his consitat. Scilla alba montana circiter canis exortu accipito librae pondere per dies dece in Vmbra refrigera deinde scillae folia refrigerata in vitreum vas mitte, & vim albi veteris sextarios duodecim super funde', ec suspensum vas per quadraginta dies habeto p mea scillam exime, ct abiice Sc vino ad antedicta vitia Vlcre, ec eius vim percipies. Sub inde ante ciba vini duas uncias inhibe: sin ' a cibo,PVncia media . Qiiod si ipsum potui comodum eisiceret Aliter

364쪽

DE MEDICAMENTI s

essicere velis,ut magis delestes,mellis sextarios duos aut tres admiracto. Ireicamentum,quod Manducarum SIom.rchi λ:tuiram detrahit, Gar iri istum Caput purgat. CP. zoff.

Origanum, gummi, hyilopum, fampsucum, pulcgium, thymum, passi uncisis iii incoquito, do.

Accipe Tinxiberis drach. inbi amicae seminis drach. iiii, papaueris drachmam succo cxcipc, Scglobulos facito laborantiq; cxhibcto. Ad Vranae StifcIdium. IIo. Thymi dc ioeniculi mitias portiones conterito, de ex aqua temperata calida potui dato. F ad Dolorem Viae Ῥranariae T DI scutiatem mictus,atquestritus, ct ad

Sanguineum lotium, Calculum. a I r.

Aser mysios,nardi gallici,aequas portiones accipito nacile attico cuius spuma abiecta sit, cxcipito dc dato nucis ponticae magnitudinem: iacit cnim etiam scines conualelcere, quibus cili UXus sic cior clit.cumq3 validiorcm reddit. AdInuoluntarIum VrInae exitum. III.

Lilii radicem clixam potui dato. Alterci quoq; succum aut semen in vino ec lacte maceratum corio celui includito, R dcxtro femori appcndito miraberis. Apri Ungulas Vltas ex vino potui dato. Aut galli telsem v situm cdendum apponito. C Ad Inuoluntarium Ua Ictum. Cochleam

cum resia Uitam iri tamq, ex vino cubitum cunti potui offerto. DI cultatem i rinae, Oz Calculum. - a IS. Lini semen, piper, petros linum, tusa Sc creta cx condito accipe cochlearium Unum. Ad Exterendos Calculos e Vertum. II . Scorpiones marinoS cX Uos tres integros comburito,dc cinerem ex condito propinato. Ad S prumendum Aluum. - I c.

R hun atq; oi 3T am vino incoque, donec tertia pars remaneat, ξύ per inferiores partes immitte. GAut vinu aut rerum in quo hirci iccur incocitum lit potui dato. Aut gallas usitas beire terito, dc suit iam adipem misceto,irictasq; ex accio esui dato laboranti piperis drachmam,farinae lupinorum drachmas tres,mollis ligulam.

Ad Crtandum Sodorem, Finiendam Febrem. IIo. Cachryos senacia cx oleo illii uiri. Aut pyrethrum cx oleo calefaetum Scillitum horae Unius inter Uallo polrannotationem. Ad Canis SMorsum. II. Vrticae semicla cmplastri modo impositu. Aut nigri marrubiu folia sismiliter. Aut apiastru ex vino potum Vci mortibus impolistam . Aut allium illitum,aut astum .potui eluiqidathim. CAEMorsu Canas rabio . ni a Ticae folia cum lax cre cx aceto trita imponito: per sc. n. bra Tica rabioli canis morsibus aduersatur,ec iplius dccoctum potui cxhibitu .Elixa auid bramica ante alios cibos astum pta phthisicos sanas,& arteriae Uissa emcndat.contrita vero dc liciat superdata ipsum consumit. Ad Angrnam Coodosirem. II.

Alba populus arida,trita, ct cx melle illita collo.Aut nastu: th semen, ec columbinum fimum ex

InIernas Ani prominentias. a Iy. HAmaranthum aqua maceratum mane vesperiqet potui dato. Lienem Cataplasma vallae efficax. IIo. Inulam,sinapi, baccaS lauri pira proportionem: accipe dc tere: deinde nucis nouae corticcm parui contundito, mox in pilam coniecitum validius terito, oc eximens aceto acri macerato per triduum: ec omnia in Unum rediges cum succo Tiberiadis usq; ad cataplasmatis tempcraturam dccoquito: ec lieni ita inmo manc pcrocto dies imponito euacuato prius Ucntre, atqa miraberis. Ct Iudad Comminuendum Lienem. Capparis radictam Unc. iij,calcis Uiuae Unc iiij, contusias cribratas, acetoq3 committas, imponito non diutius horae spatio: totus lienis absumitur. Aliud. Hrasmicae decoetum solum ex aceto mullo iciuno potui dato. Aut rubi radiccna usq; ad tertiam partem decoque, ecdecoctum per tridUum dato. Aliud. Corticem nucis aceto ac melli incoetam ieiuno propinato. Aut scrrum candens in mulso retinguito,dc potui dato admirabile est.

Palmularum clithus mastichehmelle dentes per septem dies perfricato & albi redduntur.

Lupinos lauri tolia ac ies taurinum misce umbilico impone id bene facit. Ad Interiore/

365쪽

FACILE PARAND. LIB. III.

A i Interiores Exteriores Ani prominentias. CAP. a a P. Amylum,pice,aqua,Vna feruefacito,iaoncc tcrtia pars remaneat ac per septem dies potui dato.

Vitis racemum capiens in sartagine frigito cum oleo auriq3 instillato Sc conualescet.

Aristolochiam terito,ec sale conspergito. Calculosos. aasi. Lauri baccas piperq; misceto squa me sura, ct ex mulsa mystru unu Aliud Calculos ranges. LaUri cortice aquς incoquito, quoad tertia pars stipsit,cc fori, cdu cxhibeto. Aliud Calculos rarici. Turturis stercus Usium ex mulsa pbeto, lapides. n. per urina cxturbat. Aliud expertu ad Calculosos. S truthri, rhapontici,capparis, lingularu dra c. accipito dato quotidie ex vino albo drach. ec per mi eium subsidentia calculosam eiicier. liud. Origanu in aqua usq; ad tertiam decoquilo,'decocti Q athurn Unu potui dato. Ad StIPicrdiu, or Dioscultare υrinae,3primo ad Stilla Idiu. I. Foeniculi, seminis palmularum Thebaicaris, pares portioncs coterito,& ex aqua teperata calidas propinato. Urinae Dis cultate se Stisiicitu. Coili, mellis, aqus cyathos notae,accipe: des potui cratere, mercede prius petita. t liud Cypcri aliatici triti cochleariu Unu, ex Uino meraco, aut eN B melle exhibeto. periculti de ipso factu esit. Ad Vrinae D cultate. Petroselinu macedonicu terito,ex ligula Una exhibeto. ESti icidium. Cucurbita arida coterito,ut farins instar sit cuius exiguu coclearid eX aqua potui dato. t Mingentes in ratu. Leporis cerebrum ex Uino spinato. Aliud. Vesica assam esui dato p triduli. Aut cyper u tritu'potui dato. Aut leporis te siticulis eX Uino Odorato tepido propinato. Ad Stillacidium. Thus accipe,& in vino diutius feruefacito, propina Oqὶ stiriduum . Accipiens Raphida marinum pisciculum comburito, potui cinerem onesto. Impetigines. a II. Cornu ceruini ramenta acerrimo aceto incoquito,v'3 du tertia pars remaneat ex eo illinito. EFeras Impetigines. a as. Hordei farina aceto acri 2 milia imponito. Aut hastulae regiae radice ex aceto trita illinito freque ter. Aut linea paniculu super cadeti ferro coburito, dc illinito. Aut nucis Uirentia folia cataplasma iis modo imponito: hoc Sc ad scabiem facit. Ad Penu Dolorem, est in ammationem. asst. Cum inii Sc ouoru putamina bfidecoato, ct foueto effectis miraberis. Impetigmes. II. Allium, Sc theaphen,aquam,ct oleum omnia misceto, οἱ illinito. Cataplasma ad Vulnera recentia a gladio aut tigno illata. asa.

C Salicis folia trita imponito, Sc sanguinem profluentem supprimes, 3 vulnera glutinabis, atque

sanabis. Aut ouillum sinum ex oleo tritum instar cataplasmatis imponito. Perniciose cole dicamenta. asy. Ruta,sicu , nuce terito,ac ex vino potione dato. Aut fulicae sanguis liquidus ex oleo potuciter Uat a potu Venenosi medicamenti, Sc a Viperae morsu liberat. EFluxionem Gutturis. AI . N ido hirundinis trito ex accio illinito. Ad ammarum mulierum Tumores. a PF. Caprinum stercus aridum eae vino meraco imponito:inflammationem enim dissoluit. t Dolorem Capitis lupinum. assi.

Suillum simum comburito, cinerem melli admisceto, caputq; rasum inungito,ac super br4s licae folia dato. ET im, se Hectria ebrem. asy-Siyracem , bra ilics succii simul terito,oc ser metatos ieiuno Sc cubitu e uti exhibeto. Aut laurei Olei,di Vini gen crofi,utriusq; drach. iij misce dc calefacias in balneo interius: Si vinu Oleumclὶ calidum semperato, Z stomachii foueto. Aliud. Lixi uisi percolatu calefacito, Z tussientis pedes foue to,dc spongia detersos inunge, Sc foue id vero tussibus medetur. Tusses. a XJ-R elina ex vino vetere trita ieiuno potui dato, dc pulegiu in posca decoctu Δ beronice cu melle Dierme lata esui dato. Aut raphanu tostu mane ac vesperi ededu apponito. Aut butyrum insulsum,

quanta cisi nucis rcgiae magnitudo, deuorato. AdHumores Pectore contentos. asst

Vrticae folia cum piissana decocita potui dato: bene facit ad inflationes, Sc materiam ex pectore

euocat. Tusses. a o. Fcenumgraecum, quoad tertia pars supersit,decoque: ociusculu summo mane ex melle exhibe.

Vt Vox Canora reddatur. a I.

Tragacantha Vino madefaeta oc in potum assumpta,vocem splendidam reddit. Vocem Amissam. a a. S tyracem terito, di ex aqua globulos am plitudinem cicerum aequantes conficito: A ,tertio cumdederis, statim loquetur. Vt Capisii se Barba Cre canis decidunt. a 3. Betam,o myrteum oleUm,oc polytrichu misceto, capillosq3 oblinito Aut adiantum S ladana, squis portionibus terito ex immaturo oleo aut myrteo aut lentiscino Θ illinito. laud. Ladanum in Vinum a minarum myrteum l3 Oleum mittito Sc terens vir unq3 ad mellis spissitudincm redige,

caputq3 in balneo perunge. Melius est 5 illud adiantum quod nonnulli polytrichon vocint,si se

Ptima pars ladano addatiar, Sc illinatur. Ad fieres Dolentes. a M .

368쪽

C A P. a. CAP. s.

GA LENI DO CVMENTUM

DE PUERO EPI LEPTICO

Nicolao Leonico Thom o Patauino interprete.

Go te Ceciliane existimabam ad aegritudine sit 14 tui nostr1s admonitionibus laatid quas indiger cria a s prius ipsum vidit, S tecu AthenaSi tersi nauigariliscit, Dionysitis, idoneus cst 5 p scias facere ea qopus erui: Θc rursus disce- des ad habitudine aegri uidinis condecentia documeta relinquere. Ego aut untInq; pucru hunc vidi forsan multu occipi posse cuneq; a principio morbi qualis fucriti pluis natura . neq3nsic qualis ob morbum sit,cognouerim: sed a vobis hoc ina audierim epilepsiae accessionibus pueris inscitari. Veru,ne for- d sita me suspiceris negligetem magis uveridicu scriptione hac subterfugere, qdnuna antea ieci, labore huc libes subibo,ut tibi re grata facta scribedo idam medicinalia I cepta pueri epile Piici: in abus necessc est medicae artis imperitu decipi & aberrare circa iracsuram vel ipsu tedi. Demonstratu. n. a nobis clit in aliis libris, ci, no cotingit que pia recte mcderi ne minimis sileegritudinibus, ne tu adeo magnis ut clis epilepsia, nisi methodu aliqua curativa nouerit. Aiu Dionyi ius mihi iacoicaui Sc mecti prius coli derauit,de tota pueri curatiOe,qua tu militi posueris, Ui haec documeta coscribere. Dionysioq; mea tu ipse siniam facit c maniscitaui, cu intelligeret, oia q ego dicere nihilq3 ille Obaudiret, ceu methodi curativae valde pitus.Tecu vero neq3 quo sermone, ii iiiva, noui: na accuratus distinctionibus multis indiget, obscurior est u imperito hoi covcniat: breuis

aut Sc manifestus haud quas accuratus esse pol. Qua pia subuerebar tibi documeta coscribere, juis re tibi grata facere acuperem,existimans mihi simile quippia eue turti, quale Phidiae vii 43 accidisset,si postu Palladis simulachrum absoluit, aspia illucoegisset separatim digitu,manu, pede,nasum, aures, singulasq3 corporis partes effingere. Ego vero methodu curativa tan b quod da simulachruin pluribus cGmentariis a nobis scripta fuisse arbitror, 4 no mo im peritos holes, sed ne medicos qui ride quoscuqῖ iuuare non pol. Qiii aut cogis me de parte Una artis curatiuae sermone facere seorsum ab aliis, tuae cedo volutati θc pareo: atq; in tua gratia documenta scribo, q tibi in hoc sufiicient: satis

enim est medicae artis inexperto no magnu ali ad 8c irremediabile,inimedicoru prsceptis committere, praecipue cu didiceris legitime versari in his cometarijs.Eruditis illis curatiuae methodi negocium scriptum est: tibi aute di aliis, qui nonnullarum rationalium artium scientes et iis, medicinae autem inexperti,albitror,sbrtasse nonnihil utilitatis S in his commentariis, proueniet, Conabor autem quantum fieri poterit manifestissime enarrare quanam Vtens puer diaeta non parum iuuetur: fc ab accidentibus quotidie ipsi in inopinate inuadentibus minime laedatur. Conuensi igitur in primis quantu fieri pol haec obscrvare . aq3 pueris necesse est interdu occurrere magniS frigoribus, immentis caloribus,ventis validis, balneis malis cibarijs caput tentatibus; rotaru obuolutionibus, corruscationibus p terea, ct tonitruis, oc Uigiliis, d crudi ratibus, iiiiiiiiaeq;

et,& iracundiae, oc lassitudini, atq; alijs huiuscemodi rebus,a Sbus ut summatim dica) corpus vehemeter moueri Sc perturbari selet, atq; in reminiscentia quanda morbi referri, ec ad generatione paroxysmi deduci. Haec igitur conuenit, multo ante caueri. Eiii qnq; his praecedentibus paroxyimus succedet, tunc ab omni pcnitus motu oportet illa remouere, di domi continerc, dividiti valde tenui illum nutrire,donec a paroxysimi incGmodo liberetur. Quis aut sis tenuis vi 'tus,quamuis arbitrer te cognoscere, tamen si ea quae sequuntur perlcgeris,aliquid etiam de ipso percipies. Tempus itaq; est ut huiusce rci documeta trydere aggrediar. Accedere Vere na S gritudines reuerti solet, quodam G tuc moueri contingit,) pucru purgandu affirmo mediocri purgatione. Huic aut purgationi Dionysius psens moderabit, iue qopusci ut imperabit, accurate cognoscens quo iamo ad purgatione corpus p parare oporteat, Sc quo uti debeat pharmaco, qua ue utitate , ct in quo tepore na de his inter nos tape cosultum est. Quare Athenis psente habcs Dionyliis, sed nihilo minus cu ipso mete simul di cossiliu habes meu .Post purgationem aut qn i ecesserit Dionysius, v puer Athenis rema serit, hanc oportet ipsum victus rone obseruet. Cu a cubili mane surrexerit, antelad pceptore accedat, mediocri deambulatione utatur,gressu no ad modii frequeti: posthac aut Vs 3

ad palestrae ips,disciplinis vacet quibus assuevit: cum primu aut ab illis discellerit, ubi mediocriter rursu S deambulauerit,ad psdotriba accedat. Huc aut paedo triba si quempia alium ex iis qui pueropsssint,multu Opoiret esse prudele : sed tale inuenire disti cile est, psertim cum electio fieri debeat exhoibus ineruditis ec ignarismo minus aiam Φ corpus hebete 8c crassam habetibus. o igitur ianuParuu hoc te fugiat: neq; cuiuis e populo pueri cura tradas, probe cognoscens summa curationis an hisce duobus versat, in usu videlicet a me tibi dati pharmaci, oc in exercitii m. alia naq3 oia ho rum sunt

369쪽

DE PUERO EPI LEPTICO i So

A rtum sunt pr. e paramenta quaedam. Pordo tribam igitur hunc tecum sis mul Dionysius eliget.Sit auteiplius scopus m caeci cendo quo ad qua ita se quidc,Vt pueria anteu defatigetur ccliat e ficiat nec novi Vmucrium corpus calcfactar θί me, i iocri lcr cvacuet. Ambo aut in code t cmporc cdlin pn i ii enim quod supcrdus ista cicntc retractias, Oc quantus aliscit corpus incales it tunc is quippiam ab exercitio cet auctas, qui cicctante Had clarigationem incurrat. Exercitium Verdab hoc ipe Vltra, insolida iam agit inebra. 2 corporis trabitu colliquata gregat aut omne id quod colliquat in iura tu ris maxime N inusculis ad hoc 3 icquitur Virtutis latitudo poli Ulcerosus sensus, in aliqua cor poris parte motae retcntauerint, ex li Occiri pia lassitudo. Non ibi uigitur paedo triba prudet cm cise oportet, sed etia mediocr1S excrcitii e Peri Um,nc citi US Parcit puerum ab exercitio ccliare faciat, secuturam timens lassitudinem. neve satagens calefaccre,dc complete quod superflui et te uacuare, in lassitudinem puerum ducat . Alediocrium igitur excrcitiorum in quantitate huius cc modi sunt scopi n qualitate Ucro, Ut corroborem Ur OcScorpori S particulae, maxime caput dc Ventriculus, cichuius praecipue quod ori circum stat. Vt aut quis pia iit ud aisequi possit, nuc dicam. Primo qm cxcrcitia vehemetia caput replcnt,ab his abstiner c praecipio. Secundo, si qn his ut inccelle fuerit, capi tecrecto quae infra sunt moucantur,ec cX his maxime crura.Tertio a par tris Sc tardis motionibus inciB piat pa dotriba, dc sic ad Uchemcntiores di celeriores motus deueniat: nam subito ab intentis cxercitiis incipere non solum imbecillibus,1 cd ct robustis corporibus, summe perniciosum est. COliderare praei crea oportet, tricationes exercitii loco habentur, maximc in corporibus imbecillibus: immo sarp cn umero solae, modo recte hant, aliarti morionti Uicc stippicia r. Opus est aut primum mani,

bus molliter cu sindone a su pcrnis partibus ad inferna delatiς, corpus ad rubcdine dcduccre init soa brachi sec manibus faeto, atq; ita ad peetus ex Venire deuenire. Subinde etiam crura multum sei care conuenit,Utis quid ex supernis partibus illuc fuerit derivatu, como de absuma Pol tremo ad caput deueniendueit,nalia lina a principio ad ipsum accedere periculosum : corpore. n. adhuc picno existcnt c,ad id quod primo calchi, facile superfluitates attrahuntur. Ultimo igitur loco post alias corporiS parteS, caput contricari OPOrscs, Ut nuc diximus,absq; oleo: qn auidco eu applicarc libuerit, nihil prohibet capitis fricatione limul cum aliis fierim ebris,ut unus caput fricet, duo alii peetus ec ventrem,oc totide alii crura. Sic aut di post exercitia, immo vero magis tunc,omnia simul confricentur in chra. ita. n. celerius ad quietc corpUS deducitur,ec minus refrigcrat. Oportet aute si de quapia alia re, de hac ipsa magna cura habere. Non lauari autem,ut plurimu convcnit: ncq3 statim post cxci citi hi palaestram exire, sed pol squam plane quieuerit spiritus, scal, caeci ciliis com otio prorsias C ciliaucrit atque tunc etiam sindone caput mulium fricare conuenit, ec saepenum cro pectine Uti.

C a P. Post haec aut ad prandiu cat 5 prius quippiam ex ijs q uae ventre in olli ut assismat, Vcl olus,Vci sal

A. ib. lol. xii a sementum, Vel ptiisana, Vel Oli Uas,cu tertia parte panis. reliquas vero duas in coema ips seponat cava lentioribus obsonijs. Quae aut huiusmodi existiit, paulo posit dicetur, si prius cnarraucro ex olei tagenere ola quae absq; nocumento sumi possunt. Ex oleribus igitur, nec a lactucis,nec a malua, nec ab atriplice,ncc a blito, prorsus illu prohiberi iubeo: no in id e semper capiat volo, ver u alias aliud, moderate. Ex codem et est genere beta dc brassica oportcr. n. et cxijsquippiam moderate gustare. Porrum quin etiam interdum, e capitim,sci myrnium. degustare conflaret: θύ de horarijstructibu*quicunq3 non sunt penitus crudi, aut suapte natura difficulter cocoquuntur: ij nanq; S sitas ipsoru superfluitatcs,8c alioru cliam esculcntorum, retin cre costicuerunt. Ergo δύ mora ec quae praecocia nominatur,ec ficus,ct si qui sunt eiusmodi nota line moleltiades cedunt. Et quae cucurbita dicitur, nihil aboleribus ventre mollietibus disterre Videtur ite pepones cucum crim, na qui latcS no sunt, praui sunt. Maturae etia Uuae aliquantulum qi S puero concedi potc iam ala Ucro dc pyra raro dc in parua quantitate degusici 5c haec ipsa non solu Ur in arbore sua lint bene cocia, sed cita domi seruata ad maturationem recte peruenerint.S cire aut Oportet cadem poma que recenter a matre sunt de D cerpta, dcque domi deposita reser trantur, permultum inter sedi horre, nullamq; inici sc se similitudinem habere. Possunt aut conseruari Poma pyrael Anccnon plurimi ct alij si uetus,ec pruna ques vocatur damas cena. Ficus quin etiam quas carycas UOCant, ex huiuscemodi lum g cncrc. N ex arbore palma dactyli, quorum cometiioncm penitus illi non interdico, scd opportune ct m Od crate illis Uti permitto assidue aut dii multu in illis uti minime Velim. Atq; Ut se inci concludam, quicunq; mali sticci sunt cibi, vel alvu aiir inguia 'ci inflant, Vel difficulter cocoquuntur, si alsidue vcl plus a convcniat assumatur, non solum huic morbo, scd oibus et alijs noccre solent. A tq; hucusq3 sci mo ac diaeis modo protractus, alijs et u plurimis aegritudinibus convcnicias crit 2 Huiusce aut morbi pcculiaris Scyprius es ut caucamus ab ijs pcipue esculentis i pituita generant. Vnde in cibariis, ques, tametis in aliis non oblint, Viscosos aut frigidos aut crati os humores generant, haud quaae sic immorandum censeo. H uiusmodi aut sunt a tripi ,ec blitu, ec malua quos cane vigusici non .phibeo, ait id uti aut coruusum Vehementer damno. EN hoc sunt genere dc cucurbitae multoqῖ magis cucumeres,dc poma, dc pyra dc uenati quaecuq 3 humore pituitosum gignun aut Viscosum, aut crassum Uci luscuq3 sunt in genere pes mora esculentoru, quales sunt a vulgo appellatur ii: ngi ab qs ia. omo abstinere consulci, quemadmodu ex arapis, ex aquibuscunq; radicibus quae mandi solent: crassos. n. habciit succes, oc n. alc concoquuntur, exceptis quibusdatque a Cimonia quanda&caliditate in se habent,

370쪽

At sane ph losophis salubris

victus documeta non conlcribimus cis certe maximo pe

re Optarem. DO

Iu ad huius

astectus cura.

tionem sed ad

uniuersa pueri tui vitam.

CAP.

C A P. cf.

νοχ sane Galeno musitatam similι morbo.

quemadmodii sibi nidauri A raphani: sed ex raphanis haud quasi illis degustare prohibeo, veru quo- Eda intercedente spatio a datIco aut ab itinere condiscat, magis lacta rapis. In cscille toruaut Ustiaba

dent illa qtiae acria sunt, Sc virtute incidedi habet, dumodo in ligniter no sint mali succi, odoreq; habeant a caput tentet quoru eX genere sunt q uectInq3 per caliditate replent caput, queadmodum vinu, ita sinapi, S petroselinia,S daucus, coepta , di smyrniu haec. n.Vltra modu inflamatiua sunt, ecmalos humores generantia. S inapi vero licet conueniat ad humores crasIos incidedos,in ab eo absti nenducit, qm caput tentat. Inoxymelitis aut ulu secure cosidat, etiali quotidie sumere velit. Potest aut cappares ex illo comesse, S parua quaeda falsa meta oleo modico superinfuso, Ut concinnetur obsonium quod profecto huiuscemodi aegritudinis,veluti medicamentu quodda reputari potest , prscipue si fit acetus cilla conditum: hoc oes vulgo lascilliticu vocant: quod ego si quippia aliud in hoc casu sane laudo. Horu vero alterutru lingulis diebus assumere contenderim, dico aut Vel cappares, 'ci salsamenta oxymel ite condita. Si vero puer Oxymci bibere velit, id sit in promptu-ante prae Paratu, di non cX iste ex Utrisq; crudis consce tu quo aut modo ipsum praeparare oportet, paulo post I cccnscbimus. Caeterum plurima aqua commisceatur,na cluod lic factu est,silauius redditur ac hyeme qui de calidui accipiatu aestate Ucrdno erit malu etia, ii pici unq; frigid si sumat, si & vehemetes fuerint calores, ipse vehementer sitiat, potuiq3 frigido assueuerit antea: nam inter alia sitim egre- Fgie sedat oxy mel non valde dulce, praesertim ii aquae frigidae misceatur. 1M ihi 43 no parii saepe contigis puerti a comitiali morbo penitus liberasse, no immutata Vietus ratione, cu post prima purgationc Oxynaci sumere, coq3 uti pharmaco iussissem. Verti qm neq3 filη tui natura noui,nescio 43 quantum virium is libi asciuerit morbus, ct ipse assili ercncqueo,diuinare haud qua j possum, a paucis limis indigeat remediis. Melius itaq; mihi videtur de Oibus scrmone iacere. Igitur post exercitiis, in prandio ut dic tu est Utatur quibus da oleribus, oliuis, ec nucibus, sicubu S, cu siccis, tu recentibus: Ucru non simul quotidie Oibus,vnu enim sit Jc simplex quod assumat: sed ut victus ratio variari possit, deoibus verba feci.Eode etia lac ut dii tu est) ij dc siderauerit puer,alii etiam fruetus conccdi illi posIuniae ualioqui ab ipsis melius sit abstinere,no solu morbi illius deuitandi causa, sed ad integra est a totius Valetudinis incolumitate quemadmodui vides nos serme ab Oibus horariis fructibus abstinere. ' Verti qm philosophis in praesetitia salubris Vi eius praecepta no conscribimus, sane per u optanda erit si non solii ad pueri cura haec documeta, sed ad uniuersam illius vita facere poterunt. γ Eit igitur illi concedendu ut palam tempestiue eos comedat fruetus, quicunq3 magni non fuerint nocumenti, ne clam & intepetitue illos comedens,magis laedatur: qui .n. palam ab aliqua re, quam valde appetunt, prohibentur, 3 cum data est facultas, plus nimio ingurgitare se consueuer ut G Quamobrem pueris ego plura escupenta concedere soleo ex ijs q uae non Valde nocent, Ut tempestiue dc palam illis moderate V tantur potius, quam,ut diximus, propter vehemens dc siderium turrim ex his δί voraciter assumere festinciat. Atq; haec cle cibi ratione sufficienter sint dicta. Post cibis aut ubi paulula istis intermiserit, prius Q ad studia disciplinaria accedat, leuiter deambulci ccnseo de rursum ut id ipsum a studi s rediens ante csna faciat, sane consulo: quo tepore duas reliqUa S panis portiones quas reseruauerat assumat, ite alioris viati quodq; sic ut dictu est) carnes quide ex omni fere auium genere, praeter palustres abolum autem quadrupedu 'esu praecipitc abstineat. A.'-3 si t. Quod ii qn illis Vti necessitas fuerit, domestici quidem suis extremitatibus octio macho vcscatur, sylvestris vero carnibus uniuersis bene uti potest hoedorum quin etia carnes degustet, de non nun qua leporum es. Carneς aut oes sint vel simpliciter conditae,vel sine nidore assae limpliciter conditio tur si aquς incoq uantur,& anetho porro sale dc oleo concinnetur. Quo na aut modo fine nidore recte alletur caro,clibanu quod apud me vidisti, exeplo tibi csse potest. Ex marino aut genere crusta intecta quid cm oia nocua, ec incomoda ex piscibus Uero optimi sunt ij, qui in saxo lis degunt locis: sumere et poterit ex ijs qui in alto degunt, quos pelagicos vocant: ex chartilaginco autem torpedo fere sola convcnicias est commoda. Caeterum de leguminibus piissana quide praecipua est: hanc Hsequitur ens,alica,& pisum alia aut fere ola mala. Et ut uniuersaliter dicatur, quaecunq3Viscosum,fc crassium generant succum ,Uentosaq3 sunt, Sc multaru superfluitatum, nec non dissicilis cococtionis, sicut ante dicebamus, maxime sunt cauenda: Ostrea quin etia ola, ct chartilaginea ea quae σελάχια. Vocantur,ec squami Scarent praeterea bulbi, cochleae, ct caseus, ct fungi, bovinar cl3 carnes: ocoua in aqua durata cu dissicilis sunt concoctionis, tum crastas generat succos. Alica vero' carnes suillae bonii qui de generant sanguinem, sed Uisco sum. Palustria aute omnia superfluitates generat plurimas. Legumina Ucro: Omnia Ventosa sunt, praecipue faba, Zc ciceres: ptistanaq3 non diligenter cocta,Uentosa est, quamobrem bene coquere illam oportet, vel ea non uti lens quoq; bene decocta Omnem ponit Uento litatem, Ucrum illa non assidue crebro e Uti oportet, quoniam humores

generat cras lOS. Caeterum ad victus quotidiani rationem h aec abundς sum cere postiliat. Medicamento aute ex scilla, quod tibi tradidimus pusgatione praemissa, quodq; primo vere fieri iussimus, singulis dichus secure filius tuus Utatur,prii: squa ad palaestram acccdat: nam nisi Ualde magna fuerit c ritudo, ct 'occalluerit, sperandu sane est in quadraginta die ruspatio hoc medicamero illam perfecic cessaturam, quoniam iam innumeros pueros nulla ellebori Opera i Ic c uraui. V e .

rum post purgationem prius, quam hoc utatur pharmaco semel aut bis absinthiu sumere oportet.

SEARCH

MENU NAVIGATION