장음표시 사용
21쪽
aulis clinicis hic loci erat videres. Saepenumero quidem alvum adstrictam sibi coniciunt ; sed dummodo Canalem ex toto: non occludunt, di-arrhoeam scabritie, mole, gravitate, faciunt'. Causae huic simili forsitan referre debemus,suxum subito lethalem, qui olim post institutam pro fistula ani operationem, aegros corripere solebat. Chirurgi, tunc magis arti quam naturaesidentes, turedines magnas, acribus et calefacientibus remediis imbutas, in vulnera magna, ad intestinum rectum inflicta, trudebant. Quid inde proveniret 8 Inflammatio certe intestini recti
quod totum canalem alimentarium cum seipso in consensum trahens, motus in eo convulsivos excitaret, atque alvi profluvium consequeretur. Huic causae forsan vires condonaret habitus coriaporis depravatus, qui non insolito isti malo originem praebere, Vel saltem cum eo consociari videtur. Sed multo rarius nunc diarrhoea affligit, cum chirugi novum eXimiumque induxerunt morem istius curationis instituendae.. An huc fluxum a calculo in vesica urinaria relegare deceti Dolorem et inflammationem, ad
Clar. Gregorii Praelect. Clin. ut et Clar. Monro Pra -
22쪽
collum vesicae calculus saepius facit. Haec per
interventum membranae cellularis, vasorum sanguinem vehentium et nervorum, recto commu
nicantur, et hinc forsitan diarrhoea. Sed hic, in animo tenere non alienum videtur, hos, qui calculo in viis urinariis sunt veXati, saepenumero etiam ab acido in ventriculo ct intestinis laborare, quod, ut in aliis casibus, alvi profluvium inducere, vel ei ab aliis causis ortae fomiti esse possit. V. Excretiones acrimonia gaudentes, vel solito copiossiores, alvi fluxui originem tribuunt. Sub hoc capite sunx recensenda bilis, succus pancreaticus, sanguis, sanies, pus, aliique humores in ventriculum et intestina ex vasis eo tum secernentibus profusi. 1. Bilis in statu naturali, et per se et forsitan aliis conjuncta, est intestinis stimulo; et si causa quavis, sive acribus injestis, sive animi pathematis, sive calore externo, sive capitis aliusve partis morbis, copiosior vel acrior solito fuerit effusa, hujus morbi occasio fieri potest. Et quidem non inter causas ejus insolitas retenseri debet. Omni fere in exemplo diarrhoeae, vires ejus intendit, et uni speciei ab illa praesertim progenitae nomen dedit.
23쪽
2. Celeberrimus Cullenus inter alvi fluxus
causas succum pancreaticum memorat, et Credere videtur, istam glandulam adhuc sanam et integram, humorem acrem secernere posse. Nullus dubito, quin status diversi glandularum, mutationes multas et magnas fluidis ab his secretis inferre possint; succi enim, glandulis omnibus in corpore secreti, acriores fiunt, dum hae inflammatione, schirro, aliisque morbis, assiciuntur. Sed copia solum abundans, dejectiones justo frequentiores facere potest. Alienis quoque quae intestinis scatent commixtus, indoles
varias induat, vel si aliquid acre e corpore evehat, ut alia acria, secretiones et motum intestinorum augere queat. Inclytus Μonro sibi persuasum habet, Μercurium, in hominibus quibu1dam, diarrhoeam ciere, secretionem hujus succi copiosiorem excitando '. Num causae huic simili diarrhoea infantum dentientium tribuere debemus t An saliva, tunc temporis in copia uberiore secreta et deglutita,
fieri potest hujus mali origo i Copia nimia forsan succum gastricum in pejus mutat, et Ventriculum gravans concoctioni nocet. Certe illo
24쪽
Io tempore, neque ut solito cibum appetunt, neque bene concoquunt. Num autem haec dyspepsita hac ab causa provenit, num a febricula tunc incensa, num potius a sympathia nervosa, apud medicos adhuc parum constat. 3. Sanguis ex vasis sanguiferis, per intestina partesque Vicinas repentibus, ruptis, erosis, vel per anastomosin apertis, occasionem di-arrhoeae praebet, quae nomen sibi melaenae sortitur. Globuli sanguinis rubri extra venas effusi, et in calore corporis humani detenti, celeriter in putredinem ruunt, ac in hoc statu, tubo intestinati applicati, validos in eo motus cient. Sani adhuc et integri stimulum satis validum vasis sanguiferis inferunt, et in ventriculum delapsi, nauseam et Vomitum eXcitant, Vel per pylorum transeuntes sunt fluXui occasioni. 4. Saniem huic fini contribuere, diris exemplis docemur. In cynanche maligna, sanies ab ulceribus faucium deglutita, tormina et fluxum foetidum, non minima malorum istius morbi comitum, facit. Siquando etiam, ulcera mali moris viscus abdominis quoddam occupaVerint, humorem similem profundent, et similia indicia edent. Sunt nobis exempla, in uteri et pancrepitis carcinomate, atque saepe in hepatis exulce
25쪽
ratione. Huc quoque referre possumus diar- rhoeam quae in aphthis et pemphigo, a vesiculis et escharis tractum alimentarium occupantibus,
5. Pus, ab ulceribus in ipsis intestinis, vel in partibus corporis adjacentibus, ad speciem peculiarem hujusce morbi gignendam, contulit. Re- sorberi quoque, sicut alii humores, ab aliis corporis cavis, iterumque per vasa intestinorum excernentia, in illorum sinum secerni potest. Fe- bris hectica, plerumque, a resorpto pure Vel sanie, eX quaVis corporis parte, originem trahit. Et verisimile, imo quidem certum est, diarrhoeam in ea colliquativam, ab istis ad interiora de- possitis, non raro oriri. His enim progenitis
materia ex ulceribus externis resorpta, optime occurritur spongia ulceribus applicata '. 6. Praeter ea, omnes humores, copia uberiori, vasis intestinorum exhalantibus secreti, alvum sollicitant, et diarrho eam gignunt. Aqua Purd,
et Homo, qui in Nos cornio hic loci nuper decumbebat, post artum amputatum, febre hectica et diarrhoea colliquativa corripiebatur. Quod dejiciebatur pus a membro mutilato secretum colore et consistentia valde referebat. Eximius Chirurgus Thomas Wood per aliquot dies spongiam vulneri adhibuit, quo tempore et febris lictetica et diar- rhoea sanabantur.
26쪽
et olea blanda, partim mole, partim tenui et lubrica natura, catharsim aliquando faciunt; idemque videtur evenire a secretione copiosa muci viscidi, quo intestina obducuntur, etiam eum nil acritudinis possidet. Multarum autem secretionum, acrimoniam cum harum copia auctam, invenimus. Hujusce rei, omnibus sunt exempla notabiliora, in ulceribus, in catarrho, et in leucorrhoea ; et idem evenire in canalis alimentarii secretionibus auctis, probabile fiet, si causas hujus inspiciamus. a. Prima, frequentissima, et, maxime notabilis, esst perspiratio cohibita. Medicis bene notum est, noxium quoddam, hac Via, e corpore eliminari, etiam dum corpus sanitate maxime viget. Equidem manifestum est, hanc eXcretionem, alma natura, ad sanitatem tuendam, fuisse institutam ; nam si haec, vel gravibus animi affectibus, vel coelo humido et frigido, vel vitae genere Viistuque pravo, fuerit repressa, corporis salus exinde multum vacillat. Siquando id quod ejicitur in longum fuerit retentum, vel iterum in corpus receptum, symptomata tam dira, quam acerbissimum venenum hominibus adferre videtur '. Compertum quoque est, quod fomites eo imbuti,
27쪽
imbuti, cutique admoti, pruritum, inflammationem, eXulcerationem, ibi loci faciunt. mum res ita sese habent, nonne abhinc concludere licet, idem intestina versus delatum, et organis ibi perspirationis vice fungentibus, secretum, humoribus eo ruentibus, vim stimulantem conciliaturum esse. In Coryza a frigore orta, humores membrana narium mucosa secreti aliquando, labrum superius et nares inflammant, et ocoriant. Alia, secretionis adauctae per intestina, causa est ischuria. Quicunque noverit quam multa acria e corpore, per vias urinarias, sunt delata, et quomodo hae, aliquando irritantur urina, facile videbit, eandem ad primas vias determinatam, secretiones per villos eorum eXhalantes
inquinare posse, iisque non illi assuetis irritatio
c. Causa huic similis est aucta fluidi resorptio, ex cavis hydropicis. Certe non est pretium Operae, ut ego ostendere conarer, ista fluida, plerisque in exemplis, nonnihil, et aliquando multum acrimoniae, continere. Nec Videtur, quod vires systematis sanguiferi, istam acrimoniam subigere postitit; humores enim dejecti, specie valde referunt eos paracentesi detractos, saepe fae
28쪽
torem tetrum emittunt, sensumque doloris et ar doris, per intestina transeuntes, essiciunt. d. Ad hoc, quaedam acria sunt in corpus quandoque recepta, quae vel ad vasa intestinorum secernentia missa, illorum secretionem augent, et motui vermiculari calcar addunt, vel tales corporis totius et partium ejus conditiones eiu-ciunt, quales ad eundem finem perducunt. Diarrhoea, in multis morbis a contagio ortis, videtur oriri a materia morbifica hos morbos faciente, e corpore per intestina abeunte. In
variolis, alvi fluxus saepe ab ipso initio, fere semper versus morbi finem, infestat. In morbillis, scarlatina, multisque aliis, idem saepe accidit. Neque est cur demiremur hoc ita esse. Quicquid enim contagium sit, quod hos morbos in lucem edit, certe illi est potestas motus validos in primis viis, aliisque systematis partibus excitandi, et nunc in Una, nunc in alia parte, figit
sedes , exercetque tyrannidem.
Nil dubii est, quin contagium per aera hau-iire; et cum saliva deglutire possit, ac in ventriculo et intestinis haerens, humoribus a seipso elicitis' vires stimulantes conferre queat. Siquando aliter in corpus fuerit receptum, ad colum
alimentarium transferri, ibique cum fluidis sepa
29쪽
. ratum, easdem vel sinities esse Rus, similiter poterit progignere. Dubia, quae theoria contra illius metastasim ac separationem suggereret, non mihi melius condita videntur, quam quae contra cantharidum ad vias urinarias translationem, earumque a suidis separationem, adduci queant ;Demo tamen sanus super tali re vel minimum concipit. Sed hoc modo non solum agit. Illa saepenumero tantae mutationes et in suidis et corporis solidis sunt inductae, quantae fluidis ab his secretis mutationes graviores inferre possint. Non insolito dat fluidis proclivitatem ad putredinem, et in morbis pyrexi a stipatis, quando diarrhoea maXime urget, indicia plerumque multa indolis suidorum putridae adsunt, excretiones fere Omnes in pejus ruunt, ac facies eXterna Odorque faetidus dejectionum ostendunt, ha3 quoqUe esse multum contaminata 8. Interdum spasmum in corporis superficie inducendo, interdum omnes solidas partes debilitando, fluida per intestina secreta acriora reddere queat. Ex usu discimu8, quod ulcerum vasa, viribus corporis fractis, humore8 minus puros in copia justo uberiore secernunt, atque in fluore albo, idem ab eadem causa Videtur eveni
30쪽
re. Nonne quoque verisimile, nonne verum est
quod primarum viarum vasa excretoria, hoc ver l alio modo, laxa et debilia fasta, globulos rubros cum vi magna seri, in eas a sanguine separari si nant i Num diarrhoea saniosa, quam in febribus quibusdam malignis, in scorbulo aliisque morbis,' assiigere videmus, talem ortum agnoscit i An statui fuidorum putrescenti sit tribuenda 8 An potius ambobus simul junctist Parum interest, utrum primum, secundum, vel tertium, pro causa ponamus ; nil esst dubii, quin ibi excrementa l
a statu sano deflexere, ac sunt solito acriora
e. Denique, in erythemate intestinorum, actio asorum exhalantium ita augeatur, ut verisimile fiat, illa in isto statu, fluida secreta, viribus stimulantibus proferre. In erythemate, CUtem occupante, materiam ibi excretam, in multis exemplis .acerrimam invenimus, cutem partesque sub)ectas rodentem.
Tantum addam, utcunque motus peristallicus, et actio vasorum canalis alimentarii fuerint auc- ta, sive frigore, sive animi pathematibus, sive aliis causis jam plenius recensitis, ex analogia, et effectibus quibus stipantur, conjicere liceat, hu-
amores tunc ab his CXcretos, non tam mites es-