장음표시 사용
381쪽
SEcae. Ill. DE SEXUS ET AETATIS DIFFER. 363 II.); debent itaque et generales vitae manifestationes ac functiones singulares suas habere Pe-xiodos , quibus omnis differens reddatur natura humana. Cernimus hinc vegetationem et nutritionem prima aetate maXime activas eSSe, Vita Oanimalis functiones medio vitae tempore Vigere , atque ultima Periodo reproductivam vim
cum irritabilitate et sensibilitato labefactari pedetentim, donec sensifera et organica Penitus EXStinguat Ur Vita.
Strictus quidem do finiri non potest inter Retates diversas I imos, siquidem natura lento incedat paSSu, organa et Systemata pedetentim Persiciat, atque partes singulao suum paulatim amit tant Vigorem ; varium Praeterea diversae Orga nici corporis partes evolutionis , incrementi et decrementi habent tempus g. 8Ι. , quod a constitutione individua et temperamento , a Climate et vitae ratione, aque sanitate et morbo de-PBndet : his lamen non obstantibus ad genera-Ιes quasdam advertere debemUs Vitae Periodos , Ut aetatis intelligamus in vitalem ProceSSum influxum. Solent autem aetatem humanam in
infantilem, iuveni lem, virilem et senilem dividere. f. 253 Aolas infantilis.
Prima vitae periodus nullam ferme manifestat, praeter formativam energiam , adeo, ut in primordiis embryonis meram tantum organicam Crystallisationem accidere cernamus. Evolutis parti-Bus dissimilaribus, virium augetur oppositio,unde sensibilitas et irritabilitas eadem increscunt Pro portione. Dominatur autem Per omnem infanti-1em aetatem reprodUctiva Vis, adeo, ut corpuA
382쪽
564 LIB. IL CAP. IV. DE SINGUL. VITAE RELAT. ma Xime nunc increscat, atque laesae aut deperditae etiam partes multo facilius et celeri Us redintegrentur. Vigent igitur quaevis functiones Organicae: digerit ventriculus cito, unde freqUenS Ciborum desiderium ; vasa et glandulae lymphaticae in maXimo nunc existunt vigore , POSSUnt que illa, testante Mascagnio hac aetate facillime injici , ot hae plurimis obnoxiae Sunt morbis g. 171 . Viscera abdominalia, et quae Vis organa secernentia , quod uberior e XPOSUit nutritio, in majore existunt energia , estque ma jor materiae appositio quam ablatio. Ciam In fantes gelatina abundent g. 99.) , per o Xydati U-nem uberiorem in album en et fibrosum principium convertenda, talibus otiam egent alimentis , quae majorem continent oxygenii qUantitatem flacte, vegetabilibus, fructibus hora eis . Congruit puerorum natura plurimum Cum muliebri g. etsi ; abundant enim inflammabilibus,
estque nervosum Systema mUltum mobile, reactionis potentire nondum firmata. Textus cellu-Iosus , et quaevis solido - molles partes tener actsunt, et habent mediam ferme inter solidam et fluidam consistentiam; praevaIent humores in genere; cernuntur Ossa minUs evoluta, in plures portiones di Visa , .mollia. Cerebrum molliUS , et copioso sanguine irrigatum , aetate prima hydrocephalo et morbis convulsivis opportunitatem saepe largitur. Ob eundem en cephali im-Ρprfectum statum , facultates intellectuales aetate tonera evolutae minus sunt, Qt videmus mentis capacitatem Pari proportione cum Visceris ejus augeri perfectione. Cum nervelim Praeva- Ieat systema , et musculi roboro destituantur, nimia adest partium mobilitas; Unde molUs mem-hrorum frequentes , inordinati tamen , et viri Umintensione carentes. Ex eo etiam cordis et ari
383쪽
SEe T. III. DE SEXUS ET AETATIS DIFFER. 565
Harum pulsus frequentes, debiles, tempore et rhythmo inaequales; inde et frequens , imperfecta tamen aeris respiratio, et efficit eadem nervorum mobilitas , ut locales partium adfectiones per uni Versiam mox pro Pagentur corPu6, atque frequentes Ponantur morbosae sympathiae., g. 254. Aetas iuvenilis.
Retinet suum reproductiv Us proce SAUS usque pubertatis impus vigorem, donec partes singulae
Suam consequantur perfectionem; lente tαmen corpus modo increscit, et augentur vitae animalis functiones. Maius jam viget in musculis ro-Bur, unde irritabilitas ad parem cum sensibilitate provehitur gradum, ipsique motUs intensiores redduntur. Minuitur hia morum colluvies partibus solidis ad majorem con Si Stentiam perductis. Cerebro et sensuum organis magis jam Perfectis, facultates eXPlicantur mentales ; Evigilat animi attentio, estque memoria facilis , non tamen adhuc Sati S tena X, et Possunt quaevis animae dotes hac aetate OPlime excoli. Aueta cordis Vi , sanguis cum impetu majoro in partes defertur , unde haemorrhagiae in muco sis superficiebus, in naribus Praecipue et pulmonibus, atque inflammationes Viarum aerearum , quae acutum Potis Simum habent typum , frequenter o Currunt. Vα Sa lymphatica nimia adhuc gaudent absorbendi Vt, quo hydropes quidem rarius , tanto Vero frequentius morbi, a contagiis oborti, vigent. Cum corpus suam ferme Con Sestutum est Iongitudinem, et partes singulae SVam attigerunt perfectionem, genitalia magis e XPlicantur et sus.
eitatur in iis vita huc dum ferme Iasens. Attingunt puellae gener retim citius quam Pueri P ubertatis
384쪽
366 LIB. II. CAP. 1 F. DE SINGUL. VITAE RELAT. tempus ; Varium tamen pro ratione climatis , temperamenti, Vitas rationis , educationis etc. adolescentias est tempus. Augetur modo irritabilitas ot rodditur tam tenax, ut post mortem etiam diutius supersit. Ipse autem sexualis instinctus varium habet in psychicam et corpo
rent adfectus varii; puerilis hactenus animus gravior fit, et disponitur ad negotia seriora;
evigilat honoris studium et se Xualis amor. In tollectualos facultates magis evolvuntur; αUgentur memoria, imaginationis Vis et quaevis superiores animae dotes; ipsum tamen judicium ,
experientia frequente nondum firmatum , erroneum, fallax, ob qUe nimiam Sagacitatem , Prae-eePS non raro esse Suevit. Perfectis organis respirationis et circuitus SanguiniS , Cruor magis o Xydatur , et reddunt ur cordis arteriarumque pulsus fortiores, minus frequenteS et magis regulares; augetur simuΙ corporis calor, tingitur facies colore roseo , et accipit Vitalis partium turgoreum vigorem , qui ad usque desideratus, amoenissimam corpori addit formam. Cunctae donique organici Processus functione S, modo prae-mdituro Veneris abusu , aliisque inimicis non perturbentur causis , Optime procedunt, estque constitutio , quae huic convenit Vitae periodo,
talis, ut cum irritabili temperamento cf. 247.
g. 255. Aotas Virilis. Transit ado es contia in v i r i 1 e m aola: em,
quae merito iure nos aetatis , meridies fiat aestas vitae humanae dipitur. Organa enim singula suam nunc attigerunt Perfectionem, et vi-
385쪽
SΕc T. III. DE SEXUS ET AETATIS DIFFER. 367get felici hac vitae periodo maxim Um inter Sensibilitatem , irritabilitatem et re productivam
vim aequilibrium, adeo, ut maXimus nunc adsit vitae intensivae gradus. Minuitur imaginatio , nec memoria juvenilem amplius habet facilitatem e est tamen haec multo tenacior, et ipsae superiores mentis facultates , intelligentia , sagacitas , ingenium , judicandi potestas et ratio , Summam in viro attingunt perfectionem. Ut istae EX-Plicantur mentis virtutes, en Cephalus ad maximum sui perducitur evolutionis gradum; Unde Vel ipsa frons sola ingruente Virili aetate minimum sex lineis in latitudine augetur , atque lineis Uatuor anteriora versus producitur Walth or
Phys. I. g. 1o2. . vires musculares maXimam nun Chabent intensionem , et minuitur ne PVOPUm mo-hilitas nimiaque stimulorum receptivitas. Functiones sexu ales maXimam nunc habent energiam.
Provectiore aetate veno Sum SyStem a Praeva Iere solet, unde Viscerum 'bdominalium, Systematis Praecipue Venae Portarum adfectiones , congestiones, malum haemorrhoidale, et orta inde morborum Caterva viro S ad ultiores impetunt. Augentur mole hepar et lien, et videtur generatim Vitae hac periodo Oxydationis minui processus, quo etiam uberior pinguedinis
deponitur copia, majorque bilis se Cernitur quantitas. Eadem causa efficit, ut cutis profundior onunc tingatur coIOre , morbique OCCurrentes cum fomito bilioso facile compli entUr. Est autem morborum actatorum decursu S Virili aetato minus tumultuarius a C Praecedenti vitae periodo, et magis regularis, redeo, ut certis diebus, ni opus naturae Perturbetur , Cisrtae fetirium spacies judicentur.
386쪽
368 LIB. II. LAP. IV. DE SINGUL. VITAE RELAT. f. 256. Aetas senili S. Circa annum quinquagesimum , citius voIlardius , Pro ut memoratae se habuerint circum stantiae g. 25 a. , Vitalis deficit vigor, corpusque organicUm ad inertem paulatim reducitur statum, et ad sui disponitur resolutionem. Ipsa enim organa per diuturna officia ita tandem alienantur , Ut re Productivus Pro CeSSUS non amplius sufficiat mixtionem et formam servare de-Bitam , nec vires restaurare juste poS sit amissas. Μinuuntur Corporis humores , augentUr terrestres
Ios rigidae et durae redduntur. Nervorum et musculorum vis praecipue deficiunt, unde vitae animalis functiones prae celeris labefactantur. Externi igitur sensUs , auditus vel maxime et visus , suum amittunt acumen; facultates animae pristinam perdunt sagacitatem : memoria praeteritorum saepe magna, Prae sontium fere nulla; magna tamen, in senibUS
prudentia , atque iudicium longa experientia porcictum. Ubi corruptio jam imminet corpori,
sonos dopontani infantibus similes reddantur, imhoc illis sit ratio, et animus PUerilis. Ob virium dofectum motus Sunt tardi, fremuli, d obi-Ios, Et ipsa etiam loquela talis redditur. Ipsam hanc sentientes seniculi debilitatem . animo sunt timido, et avari plurimum. - organira aulem vita in functionibus plurimis, trirdius quidem ac animalis , prosternitur. Deficiunt ventriculi viros
et secretiones quaeVi S , Unde corpUs male nUtritur, et corrupta materios haud dolii te olim i- natur , Senumque perspiratio ammouia calem
387쪽
SEc T. III. DE SEXUS ET AETATIS DIFFER. 369spirat odorem. Languente cordis vi, pulsus redditur tardus , rhythmo et tempore inaequalis, nec Sanguis ampIius in P motas partes debito propellitur; deficit vitalis turgor cum nativo Calore, Unde partes collapsae apparent, si algidae tanguntur. Morbi senum chronicam potisSimum habent indolem; sunt catarrhis , pulmo num Praecipue et vesicae Urinariae, hydropi , asthmati sto. obnoxii. Ρlurimi autem Senes, Cor-POre contabescente, in febris incidunt speciem, cum dolirio iunctam, Ioniamque mortem addu- Centem, vel moriuntur Subito ex apoplexia.