장음표시 사용
13쪽
DE SYNODO INEDITA CONSTANTINOPOLIΤΑΝΑ. I. Ineditam graecae ecclesiae smodum, dogmatis graVitate Venerat,ilem, patriarcharum et metropolitanorum numero insignem, Manuelis gloriosissimi caesaris praesentia et actibus cohonestatam, ex autographo, vetere, in ipsisque synodi penetralibus consecto codice , Deo lavente, vulgamus. Est is codex graecus Vaticanusii 76. membraneus in 4., litteris paulo grandioribus summaque Sedulitate et calli graphia scriptus; quem quidem olim vidit Leo Allatius i , sed ubinam is latitaret, nequaquam indicavit, nunc autem in vaticanae bibliothocae pluteis quaerenti mihi sacile occurrit. Codicem esso autographum , docent ipsae episcoporum postremae subscriptiones, charactere Proprio singulorum satis vario et dissicili exaratae; quas ego quotquot erant superstites sextremum enim solium excidisse videtur diligenter aero expressas lectoribus meis spectandas exhibui. Insuper hanc synodici codicis τιαν demonstrant Manuelis imperi eiusque coniugis Mariae, quas ego item excudendas curavi, in fronte codicis auro et variis coloribus pictae imagines, quae nonnisi viventium principum fieri potuerunt: mortuo quippe Manuele, rerum statim publicarum Summa conve sto facta est, tyranno oborto Andronico, qui Mariam augustam illico occidit, pauloque post Aleatum puerum, Manuelis heredem, pari scelere extinxit. Eadem synodus extat etiam in recentioribus vaticanae bibliothecae codicibus, nempe vat. 68o, reg. 67. Separatim vero dogmaticum Manuelis imp. edictum scribitur in otiob. 3o9. Iam synodi buius bistoricam notitiam apud Cinnamum a , nec non apud Choniatam a), atque Ephraemium 4 Iegere licet: cetera vero quum ex ipsa lectione synodi, quam ego Ialiuam seci, perquam lucide appareant, nolui hac super re verbosius praesari.
14쪽
DE CODICIBUS ARMICIS PERSICIS TURGICIs BIBLIOTHECAE VATICANAE. II. Assemani duo, Stephantis Euodius et Iosephus Siniolitus,
uiaronitae, septuaginta circiter abhinc annis, patrono ut auspico Benedicto XIV. R M., orientalium codicum vaticanorum catalogum conficiendum typisque imprimendum susceperunt. Praeclari consilii fructus extat tomus unus codicum hebraicorum anno MDCCLVI. Romae editus; duoque tomi codicum syriacorum an. MDCCLVIII. et α. in aeterna urbe similliter evulgati. Quartus tomus, ut aiunt ipsi Assemani 0, arabicos codices complexurus erat. Reapse is tomus imprimi coeptus erat; namque eius soli a priora decem, id est paginae octoginta, in 4. typis excusa su Periunt, quae tamen nonnisi codices octodecim, decimique noni dimidiam partem continent, ut a me in hoc libro pag. 64. adnotatum reperies. Immo vero praedictorum decem soliorum unicum exemplar aetatem tulit, Iuod cum ms. catalogo Vaticano copulatum fuit: reliqua omnia arabicorum soliorum exemplaria ex hominum iamdiu conspectu se subduxerunt. Et causa quidem abrumpendae editionis, mors ipsius editoris suit; solia vero coeptac editionis absumpta fuisse arbitror
in luctuoso illo incendio, quo I anno MDCCLXVIII. Assemanorum cubicula invasit, de quo ego damno alibi locutus sum ca). Nisi
enim ita accidisset, vix sicri poterat, ut ex tanto inceptorum exemplarium numero, id solum supcresset, quod in bibliotheca vaticana depositum fuerat. III. Catalogi arabicorum codicum auctor, quamquam in Exemplarims. Vaticano nominatim non appellatur, sine dubio Stephanus Evodius Assemanus est; is videlicet qui bibliothecae quoque mediceae
codices orientales, nec non chisianam bibliothecam descripsit, Et acta martyrum orientalium romanis Upis vulgavit. Rei certissimum argumentum est, quod in hoc arabicorum vaticanorum catalogo, non semel auctor ad suum, ut ait, mediceorum codicum syllabum
provocat: Iosephi vero Simonii Assemani bibliothecam orientalem ut
t) Catalas. T. I. praes. p. XVII. Ο Coll. vati T. III. Part. p.
15쪽
alienum librum saepe appellat, et quandoque etiam reprehendit.
Etsi igitur hebraicorum syriacorumque catalogum coniuncta opera Assemani duo construxerunt; in arabico tamen unus Stephanus Evodius laborandum sibi putavit. Sed quae rerum humanarum conditio est, ex apographo mauu partim auctoris exarato complura solia antiquitus exciderunt, quae recentior quidam Antonius , ut audio, Assemanus, scriptor arabicus Vaticanus , nuper denatus)paucioribus multo veri,is levique prorsus manu supplevit, nempe a codice XXIII. usque ad codicem XLIX. Atque hic rursus recentior auctor catalogum, quem Stephanus Euodius imperfectum reliquerat, a codico CCCXCI. usque ad cod. DXVI. continuavit,
sane breviter et parum curiose, ita ut etiam arabicos omnes teX-tus ubique praetermiserit, nomina Vero arabica , quae latine scribit, diVersis saepenumcro sonis pronunciaverit. Iam a codice DXVIII. usque ad cod. DCIV. nulla descriptio in catalogi tomum relata suerat;
Sed tamen permultae schedulae reportae sunt codicibus additae, quibus cuiusquc codicis argumentum perbreviter denotabatur. Mediocris demum arabicorum codicum numerus sine ulla descriptione sche-dave iacebat, quos ego non sine amicorum ope declarandos curavi. Atque hactenus vaticani pertingunt Arabum codices.
IV. Ceteri qui in vaticana bibliotheca sunt arabici codices, id est a DCV. ad DCCLXXXVII. ex assemaniana domo proVeniunt; scilicet hi ex bibliotheca Iosephi Simonii Assemani Tγri a chiepiscopi, itemque Stephani Evodii Assemani, cum aliis dive
sarum linguarum codicibus iussu Clementis XΙΙΙ. P. M. coempti fuerunt, ut in syngrapha aestimationis apud nos superstite lego. Neque incommodum est adnotare sdocente nos codice DCXLIX. p. oro duos fuisse Iosephos Simonios Assemanos; alterum seniorem , theologici cuiusdam tractatus auctorem; qui anno MDCLXXV. archiepiscopus Tripoleos in Syria creatus suit: iuniorem alterum, prioris ex fratre nepotem, colcherrimum bibliothecae Vaticanae praesectum , qui bibliothecam orientalem , kalendarium universale , monumenta italicae historiae, corpus iuris orientalis vulgavit, et minutiora opuscula plurima, etsi pleraque inedita, elaboravit: ac senili demum aetate archiepiscopus Tyri consecratus, Romae an-
16쪽
EDITORI sno MDCCLXVIII. octogenarius obiit: cui successit in bibliothecae
Vaticanae praefectura consobrinus eius vel nepos Stephanus Evodius Assona antis, ad quem apamensis ecclesiae insulae delatae suerunt. Iam vero codices assemanianos, quorum sine dubio Pars maxima in Iosephi Simonii archiepiscopi Tyri aere fuit, utrum ipse possessor, an potius Stephanus Euodius descripserit, definire liquido non queo: sed tamen quia in hoc assemanianoriim codd. Catalogo quotiescumque Iosephi Assemani iunioris) mentio fit, is
ceu aliena quaedam persona semper appellatur, Stephanum potius, quam Iosephum, huius quoque catalogi auctorem esse reor. Porro hi codices asse maniani seriem alteram arabicorum in bibliotheca vaticana constituunt; quam ego in hac mea editione continuam feci, ut omnium arabicorum bibliothecae vaticanae codicum summa Constaret, adiutictis tamen notis quoque numeralibus assemanianis, quas reapse adhuc codicos in vaticanis pluteis conservant. Atque ego
consecti catalogi gloriam sic Stephano Evodio tribuo, ut de antiu qui Oribus hibliothecae vaticanae scriptoribus, doctis sane Viris et laboriosis, qui primi hunc laborem exanclavcrunt, silere Omnino non queam. Etenim vir cl. Abrahamus Lechellensis, et deinde Io. Matthaeus Natronus, qui duum iri illustrandis etiam sacris orientalium
rebus facem Assemanis praetulerunt) arabicorum nostrorum catalogum antiquitus contexuerunt, quae lucubratio apud nos adhuc superest cum hoe titulo: catalagus codiciam mss. lingi arum Orientialium vaticana ιihliothecae, nempe linguae arati ac cic. inceρtus at Abrahamo sic hellensi, et ahsolutus a L. Matthaeo Natrono Mnesio maronitis, in eadem Bihliotheca scriptoristis an . MDCLXXXVI. Αntiquus sane hic catalogus haud indignus Suis auctoribus est; cet rum multo Parcior Verborum est, quodque magis interest, nonnisi LXXXVII. codices comprehendit, quorum LXIX. christiani argumenti sunt, reliqui mahometani. V. Quomodo autem tanta codicum deinceps arabicorum accessio lacta sit, licet cognoscere tum Ex prologo catalogi hebraico. rum, tum ex bibliotheca orientali, tum denique ex ipso, quem nunc vulgamus syllabo arabicorum. Nimirum Clemens XI. magnorum spirituum clarissimique nominis pontifex, cossides arabicos
Abrahami Ecchellensis et Fausti Natroni, nec non Petri de Valle
17쪽
nobilissimi per orientem peregrini, bibliothecae vaticanae acquisivit. Insuper idem Pontifex Assema nos duos Eliam atquc Simonium nec non Andream Scandar ad conquirendos per orientcm arabicae aliarumque linguarum codices misit; qui sane homines pro sua gentili eruditione , proque suppeditatis a Pontifice opibus, ingentem codicum acervum adduxerunt. Nonnulli item arabici cum suecae reginae bibliotheca sub Alexandro VII. accesserunt. His addendi sunt arabici codices quos Clemens Caracciolus, et Dominicus Sir- Ietus, aliique vel neoph3ti vel scriptores, in vaticana bibliotheca exaraverunt: ilcm arabici amidenses, beroeeus cs et cataci unici ab Assemano in hibi. ori commemorati: tum et illi quos S. Congregatio de propaganda si de obtulit: tum quos Maronitar In, nec non neophbtorum collegia urbana, et coenobium S. Petri in monte aureo suppeditarunt: et quos Iunocentius XIII, Benedictus XIV, et Alo sius Carata adtribuerunt. Postremo , ut dixi, sub Clemente XIII. arabicos codicos Iosephi et Stepliani Assemanorum centum circiter et octoginta adepti sumus. Ergo Stephanus Assomanus quum et antiquum catalogum nimis per se icti inum angustisque sinibus ci
cumscriptum vidcret, et tantus codicum numerus Supervenisset, universum ea talogum sibi rursus marte Proprio concinnandum esse
iudicavit. Utinam vero Ioseplius IIASomanus hibliothecam Suam Orientalem , vita comite , absolvisscti vel certe utinam materiam eius operis plurimam, quam diuturno studio congesserat, flamma vorax non consumpsisseti Etenim ut vulgatus a me lucubrationum praedicti
Assemani sγllabus iὶ singillatim demonstrat, is e duodecim, quos
paraverat, bibliothecan orientalis tomis, decimum scriptoribus arabicis chri. tianis , undecimum ac duodecimum arabicis m ab Ometanis destinaverat: quibus sane voluminibus universum arabicarum litterarum thesaurum explicavisset. Nunc in illis editis quatuor, nonnisi syriacos scriptores videmus. VI. Ex iis tamen, quae retro dixi, satis constat catalogum arabicorum a Stophano Evodio Assemano, haud omnibus numeris suisse absolutum. Certe cum ego ad vaticanam bibliothecam accessi , fasciculos mss. huius catalogi dissolutos reperi ac prope
ci Coll. vati T. IV. pa t. a. p. 2
18쪽
incerta sede Vagantes: quos quum Sedulo collegissem , unoque volumiue colligandos curassem , tum demum huius lucubrationis desectus apparuerunt, qui aliena recentioreque manu expleti utcumque fuerant. Assemanorum latinitatem in scriptis eorum editis satis honam expolitamque videmus: ea tamen in hoc arabicoriun catalogo haud ubique sibi constabat; tum quia fortasse uiatima manus non accesserat ; tum quia, ut audivi, solebant Assemani, quia se Orientales esse meminerant, italo alicui, ante editionem, latinitatem suam emendandam perpoliendamve committere. Ego quidem huius catalogi latinitatem saepe intactam serme reliqui, neque de omnimoda puritate laborandum esse arbitratus sum : ceteroqui in aliquot partibus, praesertim vero a diverso auctore lucul ratis, ne vel obscurus vel insolitus vel aliquando impurissimus sermo videretur, elocutionem pro meo editoris iure reformavi. Typographicam quoque dispositioncm, compendii causa, saepe Variavi: quam enim
Assem anus per creberrima et minuta capita instituerat, ea cha tam spatiosius iusto occupavisset.
VII. Sed illud gravius ac defensione quodammodo indigentius est, quod arabicos textus, qui in parte catalogi ms. exta-hant, retenta tantummodo iniserpretatione latina, cunctos expulimus.
Cur id, inquam, dicet aliqui sy Primum quia vaticana typographia
nondum arabicis sormis instructa est: vel igitur in aliena ossicina imprimendus liber erat, vel disserenda editio, vel Sine typis arabicis , quod malui, peragenda. Sed lac nos voluisse typos arabicos adhibere : tum demum asse maniana lucubratio multo gravius et operosius reformanda suisset. Etenim , ut dixi, codiem a XXIII.
ad XLIX, rursusque a CCCXCI. ad DCIV; et deniquo ipsi codices assemaniani CLXXXIII , videlicet summatim codices CCCCXXII quae est pars catalogi plus dimidia) in ms. exemplari arabieis
litteris prorsus carent. Quid quod noster ipse Stephanus Assemanus, quum catalogum orientalium mediceorum Florentiae ederet, textus orientales, typorum desectu, praetermisit; nec nisi Romae titulos deindo orientalibus formis appinxit 8 Sed ille enim vero meus non brevis labor neque exigua molestia fuit, quod arabicum catal gum Asse manus sine alpliabetico indice quae res prorsus necessaria
19쪽
estin reliquerat: itaque is catalogus necessitatibus quoque bibliothecacvaticanae prope inutilis erat ; quandoquidem expetitus aliquis auctor in immenso ms. volumine sine ullo indice expiscandus erat. Ergo patienter indicem ipse coniaci, quantum ex impersecto cat logo vitiisque variis et rerum ac nominum corruptionibus obsito, confieri poterat: de qua re plura iam verba non faciam, ne meos videar labores praedicare: Verumtamen hanc operam ii demum ae timabunt , qui parem aliquando laborem experti sunt. . VIII. Age vero in hoc edendo catalogo, quam utilitatem philologis suppeditemus, perspicuum ut arbitror per se ost. Nihil enim ultra modestam veritatem dicimus , si hac nostra editione novos uberrimosque eruditionis omnigenae sontes aperire adfirmamus, unde diu multumque philarabes praesertim homines haurire, suosque singuli hortulos irrigare affatim poterunt. Atque ut duplicem arabicorum codicum classcin, quemadmodum Assemanus
distinxit, summis labris delibem; in christianis quidem codicibus
primo occurrunt utriusque testamenti libri, quorum arabicae saepe versiones, ab edita illa in polyglottis prorsus differunt, diversosque habcnt auctorcs atque aetatos: de quibus biblicis Arabum versionibus pro sua infinita peritia locuturus erat Iosephus Simonius Assemanus toto bibliothecae orientalis quinto volumine, si
id lucem aspexisset. Atque haec versionum antiquarum Varietas quantopere ad sacram criticen conserat, nemo non videt. Neque
carent hi codices eruditis protegomenis , cum iudicio de priscis interpretibus, variis editionibus, diversis lectionibus, sacrorum librorum canone, aliisque huiusmodi regulis et doctrinis. Accedunt uberes et plurimi commentarii ad libros biblicos , cum eruditis quaestionibus; quae scripta partim e graecis auctoribus derivantur, partim vero orientis gemmae sunt, et quidem pleraeque incognitae,
neque ad usum ornamentumque occidentalium ecclesiarum adhuc expositae.
IX. Sequitur alter theologicus locus, concilia scilicet orientalium episcoporum, peregrina nobis, et in europaeis linguis numquam audita. Iam haec tot concilia , cum suis canonibus atque doctrinis, quis non videt quanti intersit cognoscere Θ Rem egre
20쪽
giam Iosephus Sim. Assem anus molitus erat, dum octavum hi-hliothecae orientalis volumen colligendis conciliis sermone arabico scriptis deputaverat: qui reapse tomus assemanianus e vaticanis plerumque codicibus consarcinandus erat. Nunc is labor ct ca cura studiosum quemvis pii ilarabem manet; siquis nempe ad Harduini, Labbaei, Mansit, Coletique gloriam adspirati Tertius est locus theologicus, missulta tot diversorum rituum, pontificalia, sacerdotalia , diaconalia , sacramentalia, litii rgiae seu anaphorae plurimae Priscorum patrum , patriarcharum , at lue ecclesiarum ; in quiluas constans apostolica traditio cognoscitur de sacratissima missa celebranda , de sacramentis conserendis, de precandi ratione, de sacris
ordinibus eorumque natura ac numero. Neque parum conserunt ad confirmandam apostolicam traditionem, neotericosque haereticos
pudore adficiendos, rituales illi nationum arabico loquontium libri , ut i tot ecclesiasticae preces , caerimoniae , consecration CS, he nedictiones , puta lustralis aquae , instrumentorum, VeStium, mensae , infirmorum , Peregrinantium , Sponsorum , Puerperarum , daemoniacorum , beluarum , agrorum , fructuum ; item mortuorum exequiae et cxpiationes et alia huiusmodi plurima exhibentur: quae Omnia quum in Oriente Pariter atque occasu, et in remotissimis cunctis Christianorum regionibus usum obtinuerint, quin tamen ipsorum initia satis possint reperiri; sequitur ut merito credamus, ea ab apostolicis usque temporibus Partim saltem proVenire. Nequc minus protegendae ecclesiasticae, prout apud nos est, disciplinae prosunt tractatus illi de ieiunio puta, paupertate evangelica, votis officiisque monasticis, caelibatu, et de sacrarum imaginum, Praesertim erucis beataeque Deiparae, veneratione. X. Iam in antiquorum Patrum, seu homiliis, seu epistulis, aliisve tractatibus et catechesibus christianae sapientiae nervos contineri exploratum est. Porro in vaticanis Arabum codicibus quanta huiusmodi materia sit, Primo statim intuitu palam fit; partim graecorum patrum in arabicam linguam conversorum neque solum ex eorum numero qui graece cogniti sunt, verum etiam ex deperditis atque incognitis ) partim vero orientalium, quorum arabica scripta ine-dita Plerumquo sunt: eaque non solum ob aliquem eloquentiae