Scriptorum veterum nova collectio e Vaticanis codicibus edita ab Angelo Maio

41쪽

'Aνθρωπότητι γαρ καθ' ενωσιν οικονομιμὴν απιρρητως in πηγρονος ο misit. Totum incarnatum est , et totum est incircumscriptum. Minuitur corporaliter et contrali itur, divinitus autem manet infinitum e neque vero eius caro eate ditur ad eiusdem divinitatis infinitatem. Totus igitur est Deus perfectus; neque tamen eius universitas est Deus r non enim tantummodo est Deus, verum etiam homo. Totus perseetus est liodio; non tamen eius universitas est homor neque enim tantummodo est homo, verum etiam Deus.

t 8. Ex primo libro thesaurorum S. Cyrilli cap. XI. Cum Christus dicit, patrem maiorem se esse, sermo hic humanitati illius convenit , non autem divinam eiusdem essentiam laedit, quasi luserior sit g nitore suo. Et tulia. Aequalis igitur est et consubstantialis patri filius. Incarnationis vero causa credimus patrem maiorem a filio vocatum. Cum enim humanitatem adsumpsit, tum etiam ut homo hoc dixit. 9. Eiusdem in septimo sermonum ad Hermiam. Humanitati per nexum bypostaticum inessabiliter coniunctum Dei Verbum,

ci Editi est. T. V. pari. I. p. 85. A . et p. 86. B.

42쪽

Τίς Ουν αντερεῖ λ ος κτι, ια ρον λεγεί- δὶ σοφιαν κατα τ κατω γεν νησιν , γεννημα θ ς πρωτίν κ; πλεον αληπτον; Christus intelligituri superior quidem humauitate, utpote natura Deus et si-lius e minoratus autem aliquantum iusta gloriam Deo dignam , utpote homo. Quamobrem modo dixit, qui υidit me, midit ρatrem. Item, ego et Pater unum

sumus. Modo autem Pater meus maior me est.

ao. S. Gregorii theologi ex sermone primo de filio. Tu vero milii illas vecordium hominum voces enumerat Deus meus et Deus ester, et maior, et crea te, et sanctificavit. Et paulo infra. Ilaec enim sit gula singillatim persequi, pioque sensu explicare , minime dissicile est atque offendiculum illud, quod in litteris existit, removere; si modo vere offendis, et non potius de industria Peccas. Ut autem summatim dicam, tu quidem sublimiora die in divinitati , passionibusque et corpore experti naturae , adtribue ἰhumiliora autem composito homini luique causa exinauito et incarnato. at. Eiusdem ex eodem sermone. Qilaenam ergo ratio vetat, quominus creaturam Sapientiam dicamus secundum terrestrem nativitatem; silium autem secutidum primam magisque incomprehensibilem p

43쪽

γειν συγχυσιν.

ον ανθρωπον , φαμεν φ αὐ:ον παντα εχειν οσα o πατηρ πλην αβνησίας παντα εχ ειν ὁσα o λδαμ o , δ' χα μονης της αμαρτίας ατινα II. S. Iohannis damaseeni ad eos qui rogant, sit ne Cliristi persona creata an increata. Dei Verbi persona , ante carnem adsum piam simplex erat, nec comPDSita , corpore expers, ct increata. Ex quo autem caruem suscepit, carni quoque persona facta est. compositaque evasit ex divinitate , quam numquam non libuit, et ex carne quam adsumsiti geritque adeo duplicis naturae proprietates, utpote quae in duabus naturis nostitur. Quo fit ut una eademque persona et divinitatis ratione increata sit, et creata ratione humanitatis; visibilis simul et invisibilis. Nam alioqui in eas angustias adducemur , ut vel unum eundemque Christum dividamus, duas personas adserendo; vel naturarum disti tionem inficiantes, conversionem aut confusionem inducamus.

23. Eiusdem capitulum CXVI. de naturarum proprietatibus. Eundem porro dominum nostrum Iesum Christum, et persectum Deum , et persectum hominem praedicantes , hoc profitemur , eundem et Omnia habere , quae pater habet, excepta ingeniti proprietate; et omnia item , quae primus

44쪽

νοεῖν δμως αυ Hο ερ γων τας φιρτητας ' τῆ κατανοησει τηε ειλικρινους Hsi καθοραν, ἐπι ποῖα μὸν ἡ της σαρκος προαγεται ταπεινότης , ἐ- Adam, excepto solo peccato ς lioc est, corpus et animam ratione et intelligentia praeditam di qui u liabere etiam eum, uti duabus naturis conseutaneum est, duplices naturarum duarum naturales proprietates ; hoc est, duas naturales voluntates , divinam et humanam e duas item naturales operationes , divinam et humanam; duas naturales arbitrii libertates , divinam et humanam i ac denique sapientiam et scientiam duplicem , divinam et humanam. Nam cum eiusdem ac pater substantiae sit, libere vult et agit ut Deus e rursus quum consubstantialis sit nobis, libere item vult et agit, ut homo. Ipsius enim miracula sunt, ipsius quoque P SIoues. 24. Ex secunda S. Leonis papae romani ad Leonem imperatorem epistula , cuius est inscriptior gloriosissimo et tranquillissimo filio augusto Leoni, Leo vis Uus. In vero Dei atque hominis stio , Verbi et carnis una persona est, quae inseparabiliter atque indivise communes habet actiones. Ilitelligendae tamen sunt ipsorum operum qualitates, et sincerae fidei contemplatione cernendum est, ad

45쪽

ACTIO PIUM A T 24.

λ-ου δυναHως , οὐκ ἄν ελεγεν ἡ φιώνη τοῖ παξος , Οὐζανῶν αφεθε, α, ουτ ε ιν ο ὐίει μου o αγαπητει , ω ω ηὐδοκησς δε α Θειας τσώριαπιος , οὐκ αν πζοσεμαρτυρατα ὀ 'I ανν ' ἰδε o ἀμνος τ Θεοῦ , o αιρων δ δε αρτιαν τ κοσμου' τ ἄνναροως, οὐκ ἄν εγενετο ττε ἀσθενουντων ἡ ρωσις , 6 6 F τεθνεώτων ἡ ζωοποιησιγ δύχα α - θείας σῖ σαιραι- , ουτε τροφη τοῦ res Φυον τι, Οἴτε ἴανα αναγκαῖος υπ-ηtχῆν κοπιασαντι - το δὴ -ρας, διχα μεν τ λργου δυναριεως, -κ αν εαυτον o κύριος Iσον τὸ -τζι τιοχανοντα ὀψειολαγει διχα δε ἀληθείας τ σωρωτος , oi κ αν ο αυτος ελευν με; να ε ναι ἰαυτου - πα-τερα oποτε ἡ καθολικη- κατερον δεχεται, 6 ἐκατερον εαδικεῖ , ἔ- τις κατα δ ομολογίαν τ μακαζιου αποσολου Πετρου. ἔνα Diςον δ ὀιον τοῦ Θεοῦ τ ροντος , ανθρωπον πισευει e λογον' εἰ νθ τα ρολις α τοι νυν quae provehatur humilitas carnis, et ad quae inclinetur altitudo deitati si quid sit quod caro sine Verbo non agit, et quid sit quod Verbum sine carne non esieit. Sine Verbi enim potentia nec conciperet virgo nec Pareret; et sine veritate carnis obvoluta Pannis infantia non iaceret. sine Verbi potentia non adorarent Magi puertim, stella indice declaratum; et sine veritate carnis non iubere iii r in Aegyptum transferri puer, et ab Herodis Persecutione subduci. Sine Verbi potentia non diceret vox patris missa de caelo , hic est Illisιs meus dilectus , in qtuo mihi bene co tacui; et sine veritate carnis non pr testaretur Ioannes, ecce agnus Dei, ecce qui tollit ρeccata mundi. Sine Verbi potentia non fieret redintegratio debilium, et vivificatio mortuorum; et

sine veritate carnis nec cibus ieiuno , nec somnus esset necessarius satigato. Postremo sine Verbi potentia non se Dominus patri profiteretur aequalem; et sine veritate carnis non idem diceret patrem se esse maiorem e cum cath lica fides utrumque suscipiat, utrumque defendat, quae secundum conse Rionem

beati apostoli Petri, unum Christum Dei vivi silium , et hominem credit et

46쪽

Verbuim. Quamvis itaque ab illo initio , quo in utero virginis Verbiam caro

iactum est, nihil uni illam inter utramque formam divisionis extiterit, et per omnia incrementa corporea uuius personae fuerint totius temporis actiones; ea ipsa tamen , quae inseparabiliter facta sunt, nulla Permixtione cotistitidi uius ;sed quid cuius formae sit, ex operum qualitate sentimus.

25. S. Attianasii episcopi alexandrini consessoris. Cunctas igitur humiles dictiones de filii corpore scriptas existima e glori fas autem dictiones ad Verbi divinitatem refer. Cum esurit post ieiuniuin , corporis dist infirmitas r cum autem quinque panibus virorum quinque millia , ab que pueris mulieribusque, saturat, et duodecim cophinos fragmentis implet , hoc a Verbi divitii late procedit. Cum in navi capite recliuato dormit, id comporalis requiei proprium est e Cum autem ambulans supra mare fluctibus ventisque imperans ait, Nil Obmuttace, statim audit navis socios cum sacramenio adfirmantes, vere filius Dei es. Cum sepulchro Lazari adstans lacrimatur;

i Sequentibus similia legeham etiam in p. 628. Item paria habet Nieetas aquile tisis inspurio, ut dieitur. opere f. Athanasii de si de opusculo de ratione saei a me di vigat sua. quod extat latine in edit. Mauria. T. 1 I.

47쪽

et cum passioni proximus dicit, tristis est anima mea usque ad mortem a que taediat et divinitatis quidem spiritum ad omne opus incarnationis paratum ait , carnem autem infirmam; haec est videlicet corporis infirmitas , quae tristatur atque taediat; cum vero imperative dicit , Lazare veni foras, surgitque red vivus qui quatriduanus iam foetebat cuiusmodi res ab orbe condito numquam aeciderat) , haec divinitatis demonstratio est. α6. S. Cyrilli ex libro septimo operis de adoratione in spiritu. Non igitur aequare poterit divinitatis excellentiam humana natura; id enim fieri minime potest. Itaque, ut qui nostri similis factus esset, talisque intelligeretur, dicebat et Patre maior me est i cum tamen idem ex natura divin talis aequalis sit, et nihilo inferior excellentia genitoris. 27. S. Cyrilli. Nonne de ipso scriptum est, inferiorem esse, quod ad humanitatem ad-

il Edit. eitis T. I. p. Si . . . De Teiuitate dialog. VI. T. V. parti l. p. 62 . D.

48쪽

γον; φζασαις αν ω ἰταῖρε - λην e τοῦτο γε εσιν ηδη σον ουκοῖν , εr- πέρ ob ν o αυτος ἐλαττων τε αμα, ε, τοῖς α συγκριτως υπερκειμί- .s, ἀπονεμου - ευκριν- , τ' μὸν ἀνθρωπότητι το χωρουν ἐπ' αυτῆπο πιο ς, τοῦ λαττον - πολυ γ ἀγγελών , ἀνθρώ- φύσις τῆο ὐetoe πάντα Θεοτητι, το ὐπερκει 3 τε - ερώρειν τα 6 -σης ἐπέκεινα λογικης ρυσί--παντος o νοριατμ δαττειν οὐσιωδῶς ει bσαρκος , 6 ού πω τοῖς καθ' ημας οἷον συμπλακεὶς ο λιγ , τό γε ἐνελαττο κεῖ e αυ ν άνεικοτως ααοφέροιτο αγγέλων, μείων μεντ a' et ἰδίων κτισμάτων e προς γε τουτω πtοσκυνητὴς ο εν ἐπαμένοντο - ευπερδκουντμ ετι τ παρ' ηρον λόγου εἰ b δη ταυτι φαναιτο e φρονι ιν δυσ- σεδες τε αμα σφαλερωτατον HIων 3 , oτιλανθρωπο-' ἔψεται που πάντως ἐκεῖνο νοεῖνε προσκυνητης γας ὀτι ἄνθρωπος. tinet, praestante angelorum natura ; infraque liorum gloriam paulo minoratum Z Ita est. Dixit enim Paulusi eum autem qui modico quam Angeli minoriatus est, videmus Iesum , ρrvter Passionem mortis , gloria et honore coronatum. At quid causae sit, cur licet praestantiorem naturam nacti supernae civitatis incolae , et certissima atque indubitata prorsus Dei cognitione praediti , illum qui natura inferior est, et ipsorum gloriae cedit, adorandum sece vi ut , expone quaeso. Equidem tuae iam sunt liae partes. Igitur , si est idem et inferior simul , et incomparabiliter excellens , facile tribuemus humailitati id quod luserius est , quod in eam congrue cadit multum enim distat ab angelis natura hominis i deitati vero omnia superanti, supereminere et attolli supra

res creatas, et ultra omnem rationalem substantiam et omne nomen quod nominatur , substantialiter excedere concedemus. Sin autem etiam absque carne

et nondum humanitati velut insertum Verbum , ipsis quoque angelis luserius esse censeatur, mitius quidem erit ipsum suis creaturis, ac praeterea adorator ;Dec ei iam succurret aut patrocinabitur demum nostra defensio. Quod si haec dicere ac scutire impium est simul ac sallacissimum; mitior autem est , quoniam et homo est; utique sequetur id esse cogitandum , scilicet adoratorem esse, quatenus homo est.

49쪽

λλλα ἀμφερων φ σαρκα , αφίησιν αυτην τα της φυσεως ἐλαττώρια- τα ἰπομεινα, ψ δι νησαι, e καθεσθῆνα , 6 κοτrιασαι' τελ o leta ιτ ταυρον , ἀφίησιν αυτην τα της σαρκος . ' τοῖτο 28. Eiusdem. Quum autem apostolico dicto insultent, perinde ac si ad vulgarem aliquem hominem referretur , age totam sententiam ab initio repetamus, quatenus ad institutum sermonem pertinet. Scriptum itaque est et eum autem qui modico quam angeli minoratus est, videmus Iesum Prπter Passionem mortis gloria et honore coronatum. Et paulo infra. Ecce enim, et quidem apertissime quum dicat minoratum infra angelos propter passionem mortis, atque ob id coronatum esse gloria et honore, manifeste illum ostendit de quo verba facit, nimirum unigenitum e participem enim ait sactum esse carnis et Sanguinis perinde ac nos.

a9. Chrysostomi. Sed carne adsumpta, sinit eam naturae infirmitates perferre , videlicete sitire, et requiescere, et laborare e denique ad crucem deveniens, sinit ca nem quae sunt propria eiusdem perpeti. Proptereaque et sudoris rivi ex ea de-

ci Dialog. quod unus est Christus T. V. O Sequentium apud Chrysostomum verborum pari. I. p. m3. B. sedem vestigan tam per otium missi is permitto.

50쪽

fluebant , et angelus apparuit illam consortans ; et tristatur et maesta esu Nam et ante quam liaec diceret . anima , inquit, mea turbata est. Item tristis est anima mea usque ad mort . Eiusdem. 3o. Christo autem corpus erat Peccatis purum, non tamen naturalibus necessitatibus alicuum. Alioqui corpus non fuisset. Sancti Ambrosii. 31. Ut homo ergo dubitat, ut homo turbatur. Non turbatur eius virtus, non turbatur eius divi uitas; sed turbatur animae turbatur secundum humanae fragilitatis adsumptionem. Eiusdem. 3I. Aequalis ergo in Dei Armae, mitior in susceptione carnis et hominis pas