Orkneyinga saga sive historia Orcadensium a prima Orcadum per Norvegos occupatione ad exitum seculi duodecimi. Saga hins helga Magnusar eyia jarla sive vita Sancti Magni insularum comitis

11쪽

Ha bardus fratres & piratae Norvegi, universam Sueciam bello in suam potestatem redegerunt. SHIvisu Hi mi de Ni ardeya , eaei gute insulae Norvegicae domini filius, pari eam vi sibi subjecit longo- ' que tempore rexit. Recentius simili & notius exemplum Rosus

praebet cygolla aliis, primus Normanniae Dux, post susceptum baptis naum Robertus appellatus) qui amplissimum & vastissimum Galliae ina- η perium piratica manu ad0rtus, nobilis limas provincias Regi Carola e η torsit. Almii Galvitur Comitis, Si arsidiique thesim Thant ingentem potentiam C ONICON MANNIAE L CHANANVS qua

η celebrant, quorum ille ad Scotiae sceptra anhelabat . Hic Norvegite in culmine fortunae consistenti, minatus est, idque sequioribus seculis,' cum piratarum potentia desiisset. inania mole Norvegiae duabus η distinctis expeditionibus Orcadenses incubuerint, quantisque eam sue- η cessibus attriverint, Cap. IX. & penultimum explanant. Nihil igitur de η Comitum Orcadensium potes late fictum aut absurdum hic habetur. η De caetero Comitum Orcadensium genealogiam Auctor hic noster in- η tactam non omisit. Sed eam a vetustissimis septentrionis heroibus η Po1 nloto , ejusque abnepote Thorio dc abneopte Gore, Noris, Nor-Τ' vegiae eponymi, fratre, multis tamen gradibus interruptam, teXuit, η atque a Kogni OAD I Priaret Comite, pepetua serie, ad obitum m. rasidi Madi dii, qui anno Christi MCCVI. in sata concessit, histo- ' riam eorum continuavit, sorte etiam ea quae de Episcopo Catanesiae η Adamo habentur, adjecit.

Quod vero ad teXtum attinet, ille, quam potui, summa fide& cura datus. Negotium Vero tanto graViuS facessivit, qVanto pauciora ercempla melioris notae obtineri potuerunt. Sunt equi dena in Bibliotheca Arnae Magrtiana plura nam aliunde meliora spe

12쪽

rari vix possunt , sed manca pleraque & recens exscripta, illa, vero haec fiunt. Ι) Fragmentnm membraneum, sormae vulgo quartae quod in Bibliotheca Legati Μagnaeani No. 32S. hodie conservatur. Haec, in folio quindecimo & seqq. Textum nobis dedit ab initio ad pag. 28 lin. II. Et quamvis seculo XIV exaratum sit, antiquissimum tamen est omnium quae ad manus sunt, eXemplarium, dignumque visum, cujus specimen seri incideretur.

2 Cod ex chartareus ejusdem Bibliothecae No. 48 formae maximae C folii. Ex quo Textus, in fragmento membraneo desinens, ad finem Historiae destinatus est. Exscriptum est boni cujusdam codicis, accurata ANeiris yonae manu, qui magnis Duumviris Torseo & Arnae Magnaeo fidelem in exscribendis medii aevi monumentis operam diu praestitit. Auctoritatem auget facta post a b. Tors eo hujus cum codice Flateyensi collatio. Cum his duobus contulimus Codices a) No. ΙΟΙ & IO2 in folio. inorum uterque Chartaceus scriptus est manu AEgeiris nae. Integram isti complectuntur historiam, sed a quonam autographo desuriatam, omnino incertum est. b) No. 332 in to, fragmentum se. Chartaceum exigui momenti. c) diversa tria fragmenta membranea No. 32S. d) Fragmentum No. 333 in gio. Denique Cod. in fol. No. IDR Chartaeeum, qui Versionem Danicam, seculo XVI. fanam ab ala tore incerto, complectitur,

13쪽

contulimus. inae Versio, quamvis virum lingvae minus gnarum arguat, nec in vocibus hodie ob letis, aut difficilioribus enucleandis usium quemquam praebeat, est tamen multi ponderis; Etenim plurima habet queis visa nobis eXemplaria carent, & dbversa ab iisdem interdum tradit. Haec in Indice Comitum, historiae sustixo notavimus, & quatuor prima Capita latine ad finem appendimuS. Cognatam huic Magni, vulgo Sancti, vitam subjungere visium fuit. Forma, Dictio, Verba, omnia quae in ea sunt, scriptorem produnt virum monasticae vitae addictum. Nec, licet Gunnlogi scriptis, Cariique yonae dignitate multum cedat & fa. bulosa nam & haec antiquitas, in re praesertim sacra, necessaria credidit) veris misceat, contemnenda est. Etenim haud pauca docet, quibus mores, & historiae ut illos cognoscamus operam impendimus) lucem multam scenerantur, quae aliunde non ita facile Peterentur. Textum dedit Codex Chartaceus No. 3 O in quarto, legati Magnaeanta ino cum collatae sunt chartae. a) N0. 3 I. 3 2. eadem forma.

b) Charta Illustrissi herois de Suhm, nitida fidaque Oddi Ponae

14쪽

c) Codex membraneus No. 333 in gio. Ille sit antiquus, sed diitione concisa magis scriptus, multas nescit laudes inqVas Textus amplissimo eloquentiae fluvio se distundit. Habet tamen, quae collati nesciunt; & haec pag. 34 in

TeXtu ita adornato, versionem latinam aggressus sum, &ejus rationem reddere necessum est. Multos scio fore, qVeis Helladis Latiique elegantia desiderari videbitur, nec immerito. At horum fidis vitaribus deponere velim, putare me addiscenda Primum domestica esse, & nativo habitu spectanda, adepta vero illorum sufficienti cognitione adscititiam venustatis formam, quantum libierit, illis conciliari posse. inam ob causam arrisit verbalis illa, quam magnis nominibus Junio, Somnero, Gibsonio aliisque primis in re litteraria Viris, prae culta, magis placuit. Hanc secintus quam bene rem egerim aliorum judicio relinquo. Quae in Carminibus ispius insertis difficillima erant, illorum haud pauca ad S. V. Dominum Phannem Fimroeuin, jam cum laude summa Scallioliensem in Isiandia Episcopum, contuli. ini, ut semper ingenuis conatibus officiose favet, ita hac qVoque in re operam suam perlubenter nobis praebuit. Tanti viri eruditionem orbis literatus diu veneratus est, & me plurima illi debere grata menet publice hic testor. Ad Torsei Orcades Chronologiam, quae in margine libri superne conspicitiar, adornavimuS. Appendicem adjecimus I) Orcadensium Diploma anno I 4 3. scriptum. inod cum magni in historia usus sit, & liber

15쪽

in qVO reperitur raro obveniat, lectoribus haud ingratum fore autumamus. Marginalia, qVae hic apparent, a nobis s uni adjecta, nam editio Mallaceana iis caret. 2 Historiam Norvegiae detectae s Tractatum a nosi ratibus Vulgo dici una Ftin inn rvegr. Ab vita Olai Tmggonis cui

insertus est, in nominibus dicedit, & initium Historiae Orcadum in Codice IO3 superius laudato facit. Hinc operae praetium duximus, ut illud fragmentum his quoque

subnecteretUr.

Indices, qui etiam opus nostrum sunt, tres demum subnectuntur. Unus Jariorum, ordine, quo sibi successerunt: nominum propriorum alter. Tertius Voces, apud alios scriptores huc usque imprestas, viX oecurentes continet. SinguliS cura, qVam potuimus, maXima impenia est; & magnus Musageta noster Diaus Petrus Fridericus de Suhm haec non modo dignatus est perlegere, lecta vero mutare, corrigere & augere; sed, digna pra lo judicata, suis impensis in lucem dari jussit, praemiumque pro labore lautissimum mihi numeravit. Verbo: ilii me totum debeo, & Tu mi Lectori gratum Illi animum debes, ob tantam in scientias liberalitatem.

Scripsi HAFNin die XX11 Februarii Anno Diai MDCCLXXX

19쪽

De Comitibu S.

eruntur regnante Haralido pulchricomo colere caepisse Orest-I des, in quibus antea piratarum erat receptaculum. Si

gurdus infularum primus comes erat, Eysteinis Glunarae situs, frater Rognvalidi, comitis Μeriae; huccessit ei situs Guttorinus annumque imperavit. Post hunc comitatum naritus. est Tors , Einar, comitis Rognvalidi situs, gessique diu, vir potens. Halidanus Altipes , Haraudi pulchricomi situs, Tors Ei rem invasit , ex Orcadibus expulit; Rediit Elnar V Halfidanem interfecit; Duxit exinde in Orcades exercitum rex Haralidus, unde Elnare in Seotiam fugato, Orcadenses howagium solvere V singulos fundos ju ramento sebi addicere fecit. Reconciliabantur postmodum comerta Haralidus, unde illa regi subditus, ditionem Dudo accepit, vetit alia non solveret, infulae enim hostium incusonibus perquam

obnoxiae. Pendebat regi sexaginta marcas auri. Haralidus eo tempore Scotiae arma inferebat, teste Gluindrapa. Praeerant

pWt Tors Einarem siti, Arnkell, Erlendus N Torsinnus Ha acliu los, calvariarum citor). Eorundem tempore e Grvegia venit Ericus Blodox, cui tunc comites, idi quo ad militiam, i quoad tributa Alvenda unacum subditis parebant. Arnkeli , Erlen dus in hesio cecidere; Thorsinnus vero ad senectam usive infulis praefuit; Habuit fisos Arnfidum, Havardum, Laud verem, Li tUm