장음표시 사용
481쪽
ipsius Dei cognitions ot amoro negaverit, quodque ipsi naturam do infirmam dedorit, ut cupiditates suas nec coercere nec moderari possit. Nam naturae ' cujuscunquo si nihil aliud competit quam id, quod ex data ipsius causa necemario Aequitur. Quod autoni naturae ' uniuscujusquo ' homini non competat, ut animo forti sit, et quod in nostra potestate .
non magis Sit, Corpus Sanum, quam Mentem sanam habere, negare nemo potest, nisi qui tam experientiam quam Rationem negare Velit. At instas, si homines ex naturae necessitato peccant, Sunt ergo excusabiles nec quod indo concludere Velis, Aplicas an scilico quod Deus in eos irasci nequeat, an Vero quod satitudino, hoc est Do cognitione et amoro, digni sint. Sed, si primum putas, Omnino concedo, Deum non irasci, Sed omnia ex ipsius sentontia fieri; at ego, quod propterea Omnes hsati osse debeant possunt quippe homines Xc abile eSSe, si nihilominus beatitudino carere, et multis modi cruciari. Est enim quus Oxcusabilis, quod equus et non homo sit; at nihilominus equus et non homo esse obot. Qui ex morsu caniS furit, excusandus quidem est, o famon juro Auffocatur. Et qui denique cupiditate sua regere, et metu legum easdem coercΘrΘnequit, quamvis otiam ob infirmitatem xcusandus sit, non potest tamen animi acquiescentia, siquo cognitione et amore frui, sed necesSario perit. Neque hic necem esse puto monere,
quod Scriptura, quando ' ait, sum in peccatores iraSci, -- quo judicem esse, qui do hominum actionibus cognoscit, statuit, o judicat ' moro humano si secundum sceptas vulgi opiniones loquatur, quia ipsius intonium non ost bilosophiam docere, nec homines doctos, o obtomporanios reddere ι'. Quo praeterea Dpacto idoar, ex ο, quod miracula et ignorantiam pro aequipollontibus sumpsorim potentiam si et hominum scisntiam iisdom finibus concludere, non Video. Caetorum Christi passionom, mortem, o sepulturam tecum literaliter accipio, jus autem resurrochionom allegorice Fateor quidem, hanc otiam ab Euangolistis iis narrari circumstantiis, ut negare non possimus, ipso Euangelistas credidisse, Christi corpuS QSurrexisso ot ad coelum adscondisso, ut ad Dei doxtram sederet; si quod ab infidolibus otiam potuisso videri, si una
in riis docis adfuissoni. in quibus ipso Christus discipulis
482쪽
apparuit in quo tamen, salva uangelii doctrina, potueruntdscipi, ut aliis etiam rophetis contigit, cujus rei exempla in praecodontibus odi. At aulus, cui etiam Christus potio 'apparuit, gloriatur, quod Christum non secundum carnem Sed socundum spiritum noverit.
Addit O. Ρr catalogo librorum nobilissimi Domini οylii
S. . Responsio ad praecedentem.
In novissimis tuis 7 Febr. ad me xaratis superSunt nonnulla, quae stricturam morori videntur. Ais queri hominem non posse, quod Deus ipsi veram sui cognitionom, si sufficiente ad peccata Vitanda Vires, negaverit, cum naturae cujuSque rei nihil aliud competat, quam quod o causa ejus necΘMariosequitur. At dic Ego, quandoquidem Deus croator hominum ipsos ad suam imagino formaverit, quae sapientiam et bonitatem si potentiam in concoptu suo Videtur implicare, omnino sequi videtur, magis in potestat homini esse, ontem Sanam quam corpus Sanum abore, cum hyaica Corporis sanita a principiis mechanicis, anitas Vero Mentis a προωρέσει et consilio opendat. Subjungis, osso homines osso inexcuSabileS, et tamen multis modis cruciari. Hoc durum primo aspectu ridetur quodque probationis loco subnectis, o morsu canem furentem
483쪽
QxcuSandum quidem esse, sed tamen jure trucidari, rem conficero non idotur cum jusmodi canis occisio saevitiam argueret, nisi nocessaria ad id forot, ut alii canes aliave animalia, o ipsi homines, a furibundo Huamodi morsu ossent praeservandi. At si sus Mento sanam inderet hominibus, uti potest, nulla foret vitiorum contagios portimescenda. t sane crudolo admodum Videtur, oum aeternis, vel saltem diris ad tempus cruciatibus doVovore homines ob peccata, quae nullatenus poterant ab iis Qvitari. Adhaec totius S. Scripturae tonor id supponoro si implicaro Videtur, posse homine abstinor a peccatis abundat quippe abominationibus et promimis praemiorum et poenarum denunciationibus, quae omnia ridentur contra peccandi necessitatem militare, et cenarum evitandarum possibilitatem inforro quo negato Mons humana non minus mechanico quam humanum corpus ager dicenda Oret. Porro, quod iracula st gnorantiam pro aequipollontibus Sumero pergis, hoc fundamonto niti videtur, quod creatura possit doboatquo infinitam croatoris potontiam et sapientiam perspectam habere quod utiquo secus se habero, mihi hactonus est persuasissimum.
Doniquo quod affrmas, Christi passionom, mortem, et epulturam litoraliter quidom accipienda osse, Resurrectionem Verosjus allegorico, nullo, quod mihi apparet, argumento a efulcitur. AEquo litoraliter tradi in vangoliis videtur Rosurrectio Christi, ac reliqua. Et hoc Rosurroctionis artices tota oligio Christiana ejusquo veritas nititur, aque sublata Christi Jssumimi ac Doctrina coelestia collabascit Latore to non poteSt, quantopere laboravori Christus a mortuis rosuscitatus, ut disci-Pulos suos do osurrectionis proprio sic dictae oritato convincerot. Omnia illa in allogoria vortere vollo, idem est ac si quis Omnsm vangelicae Historiae oritatem convollere satagat. Pauca haec rursus in modium adferre Volui pro mea philo- Sophandi libortato, quam ut boni consulas, eniX rogo.
Dabam Londini d. 11 obr. 1676.
Maximo do Rogis Socistatis studiis si xercitiis praesentibus
tecum agam, si ou vitam et valetudinem concesserit
484쪽
426 EPISTOLA LXXX. ΕΡIsTOLA LXXX OLIM Lxax). Acutissimo atque Doctissimo Philosopho
Vir Clarissime, Ρrimo dissiculter admodum concipere queo, qui a priori corporum existentia monstretur, quae motus et figuras habent; cum in xtensione, absoluto rem considorando, nil tale occurrat Socundo rudiri abs to vialom, quomodo intelligendum ait, cujus oministi pistola o Infinit ' his verbis, Nec tamen concludunt talia omnem numerum superare eae partium multitudine. Nam revera omnos athematici mihi vidontur circa talia infinita semper domonstraro, quod partium numerus Sit tam magnus, ut omnem assignabilem numorum viperent et in exemplo, do duobus circulis ibido allato, non hoc ipsum declarare videris, quod amo susceporas. Ibi iam tantum Ostendis, quod non hoc ipsum concludunt ox nimia spatii into positi magnitudine, et quod ejus marimum et minimum non habeamus; sta non domonstra prout volebas, quod id non concludant ox partium multitudine, etc. 2. ΜMi 1676. EP1ΗTOLL LXXXI OLIM LxM. Nobilissimo atque Doetissimo Viro
B. D. S. Responsio ad princedentem.
Nobilissime Vir, Quod in Epistola o Infinito dixi, quod partium infinitatem
ex earum multitudino non concludant, hinc patet, quod, si α
Epist. XII. Vide supra pag. 29.
485쪽
EPISTOLA LXXXI. 427s earum multitudino concluderetur, non possemus majorem
partium multitudino conciporo, sod earum multitudo quavis data deberet Aa major, quod falsum est: nam in tot spatio inter duos circulos, divorsa centra abontes, dupla majorem partium multitudinem concipimus quam in Husdsm dimidio sttamen partium numerus, tam dimidii quam totius spatii, omnia ignabili numor maior est. ore o Extensiono, ut eam Cartesius concipit, molo scilicet quiescentem, corporum Xistontiam domonstraro non tantum dissicito, ut ais, o omnino impossibilo ost. Moria nim quiescens, quantum in Se est, in Sua quiste perseverabit, nec ad motum concitabitur, nisi acu a potentiori externa et hac de causa non dubitavi limammare, rerum naturalium principia Cartesiana inutilia osso, no dicam absurda.
Doctissime Vir, Volum, ut hac in o mihi gratificoris, indicando, qui ex
conceptu Extensionis Ascundum tuas moditationo 'aristas rerum a priori possit stendi, quandoquido moministi pinionis Cartesii, in qua Cariosius statuit, se sam ex Extension nullo alio modo deducere posse, quam supponendo, motu a Deo excitato hoc stactum fuisso in Extensiono. Deducit ergo juxta meam opinionem corporum existentiam non ex quiescente materia, nisi foris suppositions motoris si pro nihil haberos quandoquidom, qui illud cossontia si a priori necessari sequidsbeat, ab to non sit ostensum id quod Cariosius stonsurus captum humanum superare credobat. Quare a te hanc rem requiro, sciens eno te alias cogitationes aboro, nisi alia sontica subsit orto causa, quar illud hactenus magnifestum facere nolueris ot i hoc, de quo non dubito, non opus fuisset,
talo quis obscuro indicaren Sod certo tibi persuasum habeas,
486쪽
quod alvo candido mihi aliquid indices, alvo colea, meus tam horga is affectus immutatus maneat. Ration tamen, lues illud 4pocialitor dosidorem. hae sunt, quod in Mathematicis semper observarim, quod nο ex quaViS re in Ἀω considerata. hoc sat, mi definitione cujusquo icti, unicam saltem proprietatom doducor valoamus; quod si automplures proprietates desidoremus, necesso osse, ut rom definitam alia rosoramus tunc siquidomo conjunctions definitionum harum aerum moVs, propriolatea resultant. Ex gr. si circuli peripheriam tonsiderem molam, nihil aliud concludem potero, quam quod ibique sibi limitam alvo uniformis existat, qua quidem proprietato ab omnibus aliis curvis ossentialito dissori, nec ullaa aliam unquam potero duducoro. Verum si ad alia reseram, nimirum ad radios ex centro doductos, ad duas lin assese inters antea, aut pluro quoque, plures utique hinc proprietates lauducem valebo. Quae quidsm aliquo modo idontur adversari trop. 16. AEthio quae praecipua fero isto lib. tui Tractatus in qua tanquam notum Maumitur, OSSe ex data cujuscunque iei definitions plures proprietates deduci; quod mihi videtur impossibilo, si non ad alia resoramus rom definitam,
et quod porro inscit ut non possim Videre, qua ratione ex Attributo aliquo AEMO considerato, ex M. Extensione infinita, morum arietas exsurgore possit vel si existimas hoc quoquo non pomo concludi ix unico solo io Horato, me omnibus simul sumptis, velissi hoc doceri abs te, si qua ratione hoc concipiondum laret Vale, etc.
Quod potis, an ex solo xtonsionis conceptu rerum Variotas a priori possit demonstrari, crodo mo jam satis claro ostendimo,
487쪽
id impossibilo osse idooquo matoriam a Cartesio malo definiri per Extensionem, sed eam nocesSario obere explicari porattributum, quod tetornam si infinitam Mentiam exprimat. Ss do his forsan aliquando, si vita Euppetit, clariu tecum agam. Nam huc usquo nihil do his ordino disponoro mihi licuit. Quod autem addis, nos ex ofinitione cujusque rei in se consederatae, unicam tantum proprietatem deducero Valere, locum forsan habo in rebus implicissimis, vel entibus Rationis ad quae figuras etiam resoro), at non in realibus. Nam ex hoc Eolo, quod sum innio emo En ad cujus essentiam pertinotexistentia, plures ejus proprietate concludo nempe quod neceη- Eario existit, quod sit unicus, immutabilis, infinitus, etc. et ad hunc modum plura alia exempla adferre possem, quae impraesentiarum mitto. Deniquo rogo, ut inquiras an ractatus . IIuet nompo contra ractatum heologico-Ροliticum). de quo antea scripsisti, lucem jam ridorit, et an mihi Oxomplar transmittere potoris; sindo anciam noveris, quaenam ea Sint, quae do inactions Ovitor inventa sint. Hisco vias, Nobilissime