장음표시 사용
111쪽
ut aliquzndo contingit, nihil vetat sanguiuem parce ex brachio detrahere, praemisi tamen primae regionis chatharsi leni dejectoria, vel emetica, ne ejus sordes a valis majoribus allici: ntur , 8c in Cordis thalamos rapiantur, unde syncope aut lipothymia posset supervenire , ut nonnunquam in quibusdam continuis syncopalibus ideo distis visum est, propter bilem ex prima regione in vasa majora, per
venae sectionem depleta, transmissam. Similiter quamvis Catharsin tum alvidu-Cam, tum Emeticam, eradicativam saltem aut vehementem, inter intermittentium initia non nisi caute aggrediendam, recte assi γ ei; cur tamen eandem in progress post de- bitam totius provisionem, moi bificieque m teriae cicurationem non admittat, paradoxum est, cui r tione vel authordate assensum conciliare debuit:mihi enim nihil inde periculi timendum videtur,quia Hippocrates, a. de MO bis , in Quotidiana non ante nodum diem linTertiana autem post quartam accessionem, si morbus perseveret, hoc est in utriusque vigore,ac longe post initium , purgationem imperat; ante vero prohibetin isi i nsignis adsit cacoechymia, ut patet exlib. de Assere p. i7 3. Editionis Foesianae: nam humores subacti de ad exitum parati scitra vim aut tumultum)edu- ei postulant, ac possunt, imo debent, priusquam febriiugorum usus, a milliin tantopere laudatus, ineatur, eorum praesertim quae hu-nnoles gendo paroxysmos profligant: ita enim fixi di suppressi peccantes hnmores putrefie-
112쪽
Tent vel recrudescerent, vel ulteriorem saltem acrimoniam aut visciditatem mora contrah Tent , aegros in colicam, tabem, cachexiam, aliaque infinita mala praecipitaturam. Verum quam cautus est & meticulosus IM Iulius in Intermittentibus,quas genuina i doles le . extra periculi aleam constituit, ' si nullus error paulo gravior admittatur tam est a udax, ne dicam temerarius, in Continuam m Therapeta.QuamvIs enim in acutarum initiis nulla voesitoria aut cathartica, nisi Omnino lenia dc benigna, admittenda praecipiat; in augmento autem omnia cathartica, lenia Pariter atque vehementia, eadem industria' qua Ventorum flamina ab aedibus incendis Urantibus arcemus, vitanda consulat ; paulo tamen post, veluti sui immemor, in aegrorumst. historiis,quas tamquam Canones aut prototypos ad nostram imitationem proponit, non dubitat etiam quarto die ad infusionis Crocii metallorum umetam aut drachmas decem asi , Cendere; quod an in pharmacorum omnino lenium aut benignorum catalogo reponi mereatur , aequus Lector judicct.
Hanc praxin Hippocraticae in Febrili orgas. no consentaneam imaginabitur forte quis piam, qui initio purgandum praecipit, si
materia turgeat: turgere autem existimabit,si adsit nausea, 8c ventriculi oppressio, ut in observationibus missio contigit. Verum enimvero nausea & ventriculi oppressio plerumque procedunt vel ab ejus phlegmone, vel ab initatione a bile viscida & tenace ejus tunicis . E 6 im-
113쪽
impaeia , unde ante coctionem dissiculter educitur, idque citra Orgasmum, quem non nisi raro contingere ibidem prudenter mo-' nuit tappocrates , ea scit. cautela temeritati nostrie lapem M obicem positurus, ne similitudine nos decipi 8c in errorem perniciossium per incogitantiam abripi pateremur. Sed nec si adesset Orgasimus, cujus omnino non meminit millisus ad emeticum antimoniale, in tanta praesertim dosi, procede dum esset, cum in materia vaga ac mobili or- gasinum concitante, ideoque facile educibili, benigniorum aliquod, cujusmodi sunt Manna, Cassia, Tamarindi, Catholicon & similia, satis esset. Praeterea, Orgasmus in quo celeres motu, dc praeceps impetus ad quartum diem nequit extendi, quin prius vel suapte indole exitum sibi vel κω in praeoccupet, vel in partem aliquam principem aut ignobilem irruat in alium morbum metastasin facturus ; unde Hippocrates, ut occasionem errori praecludat, ergamum primae diei termino concludit, ideoq;
si purgandum purgare jubet. us
autem citra orgiamum contingit nausea dc oppressio ventriculi,per phlebotomiai fotus, epithemata, enemata, aliaque id genus alterantia dc revellentia assumptata admota mitigari,dc ad pepasmum disponi debet,absque catharsi humores concitare, ac denuo confundere nata,quod Febris augmentom viscerum tono pervertendo occasionem praeberet. Tandem, quamvis concederemus morbo
114쪽
rum tardioris motus initium ad quartum diem extendi posse, ideoque tamdiu catharii leviori locum esse; id tamen concedi non potest in orgasmo, qui non nisi in peracutis contingit , nec in Febre intra septimum vel octavum diem sua tempora percurrente ; cujusmodi fuit illa Matronae qu inquagenariae, cuiquarto die missis in unciam infus1onis Emetita cap II. Cae exhibuit: ut necesse sit morbum saltem 'augmento D isse, adeoque Missi m phum, cum, quod in initio etiam praesente orgasmo minime tutum existimari possit, tamquam sui canonis oblitum, exhibuisse in augmento, in quo omnis catharti ea levia pariter o mehe mentia eadem industria vitanda consulit, qud mentorum mina ab aedibus incendios ranti
Verum enim vero Emeticorum in Febribus usum tam infamem reddiderunt crebrae mortes ec funera, ut, fatente millisio in historiaJuvenis studiosi, tum ipse aeger, tum amici , periculo prius edocti. Vomitorium a Medi co quarta morbi die propositum respuerint, licet Vomitu fere continuo infestaretur, a
quo praecipuam propinandi Emetici indicationem sumere selet-ta profecto in illo aegro jure optimo rejeetiam fuit Emeticum , quippe cui tum latus dextrum doler. bat, tum utriusque hypochondrii aderat distensio, manifesto phlegmones viscerum .ip- dicio, quo in casu vomitorium procul omni dubio cestissimam di citissimam mortem
115쪽
Mirum autem est quod in ejusmodi hypochondriorum dolorifica distensione ac aestu interno, Medicus iste,quisquis fuit, nec enim suspicari possum mi imm vim insani consilii authorem esse potui sie) nulla partibus assectis topica applicuerit, quae certe si applicata fui Lsent,non magis subticuisset mi ius,quam e hibitionem θροοtiei, vel spiritus cornu cerinni. Sed Topicorum nulla in historiis Mim is
extant vestigia, quae tamen ad viseerum contemperationem,& incendii in ipso laco extinctionem , a sanioribus Medicis unice laudantur;quamquam illa tamquam quisquilias plerique in Angua Practici vel negligant, vel rideant. Hic non possum non advertere, altum esse
in hac historia de pasmo silentium, absquequo aegrum nono die perfecte judicari po-
tu isse non est credibile, cum , ut ait Galenuν, primo de diebus decretoriis nec sudores, nec vomitus: nec alvi profluvia,nec parotides, nec haemorrhagia ante concoctionem venientia, morbum unquam per crisin fini veru nT.cujus tamen non meminit Milli ius, tam diligens - symptomatum observator & relator. Memunit tamen in historia Matronae quinquage-
nariae, cui die morbi octava concoctionis quaedam vestigia in urina primum apparuisse asserit, eaque ipsa die per sudorem perfecte judicatam fu i sse: quam evacuationem Criti- eam fuissedi merito salutarem contendi quia illam, ita ut fieri debuit, haest tria praecesse
rint, sanguinis id plena dis ciem deflagra-
116쪽
tis triduo continuata; materiae adusia ad plenitudinem congesto nocte eram praecedente, quam i
sabatur inquietudo se jactatio; ac denique ejusdem mater pepasmus, quem ostendebant in urina caneo monis signa flve vesti a quaedam, ut pauid ante dixerat/At unde constat id ita fieri ping. debuisse t rationem enim nullam adducit. Sed D forte propriam authoritatem , spreta Hippocratis , a nobis tamquam oraculum stipi ciendam existimat. Fatemur quidem crisin non contingere nisi in morbis acutis, in quibus fiat. humorum eccensio: fatemur, imminente crisi, aegros inquietudine di jach tione affigi, quam perturbationem criticam vulgo dicunt 3 quam an satis apposite per materiae adustae congestionem expresserit, ipse viderit: fatemur denique, concoctionis signa in urina crisin non tantum comitari, sed hilam praecedere debere, .idque saltem uno quaternione; adeoque crisin nullam salutarem dc perfectam esse posse, nisi quae tum die Indice fuerit significata, tum contu
gerit did Judice, cujusmodi perraro est octa
vus, ut Hippoci alis, Galenι, omniumque aetatum monumentis & experimentis co
stat ; quibus cur minor quam Mil nis fides
adhiberi debeat, non capio, Atque huic sententaee ratio anipulatur. Maiateria enim morbifica dum adhuc cruda est bonis aegri rebus nequit expelli,ut hic concedere Miliseus videtur ; ut coquatur autem , unum saltem quaternionem exigit, cum N
tura nihil repentinum agat, sed gratim ad morbi
117쪽
morbi usque incrementum materiam morbuficam subigat, eademque fere proportione ad excretionem praeparet. Hujus autem Μatro-nς morbus clim non nisi quinto ad increme p. tr . tum,de septimo ad statum pervenerit,necdum aliqua concoctionis signa apparuerint, convicitur ante undecimum crisin salutarem contingere non potuisse : ut omnino necesse sit,
vel concoctionis signa citius apparuisse, adeoque Maesion hujus morbi motum diligento non obe a se; vel certe morbum die octavo non fuisse judicatum , nisi forte tanta fuerit decoctistiorum ulmame pnesentia, ut facultate febrifuga, caecae Antiquitati abstondita, δε-- tum naturae terminum in Millisti gratiam perverterit ; quod 3t spiritum cornu rami in J vene studioso propemodum conclamato praestitisse quis dubitet ZVerum quum haec milisit praxis felicem sertita sit effectum, seu stra in ejus refutatione
laborem positurus videbor, Cum eXperimen . tis praecepta, non praeceptis experimenta ac
commodare debeamus, ipsique Medicina per
Experimenta in Artem primo excreverit. At prosecto ex experimento uno aut altero C nonem constituere non magis licet, quam ex una aut altera hirundine Uernum tempus
colligere. Fuerit fine in hac Matrona idiosyncrina aliqua Milligis unice nota , cujus merim pervalidum Emeticum die Febris acutae quarcis. 11. RQ innoxis simpserit: Fueritni Uiro Clarissi r Iri . mo tanta virium constantia,ut secundo morbi die Emeticum adhuc validius, infusionis sc.
118쪽
emeticae drachmas decen ac postridie phlebo. tomiam litieralem cum fructu tulerit. nec enim historiarum fidei derogare aequum existimo. in Unius tamen Misisti, pauculos forte
annos ante conscriptam Diatribam de Februbus medicinam exercentis, unum aut alterum experimentum tot seculorum experiem tiae, tot Medicorum calculis confirmatae, prae- habere periniquum arbitror. Peragravit m gnus Hippocrates potiores Orbis terrarum partes, omnes Graeciae urbes diu & accurate lustravit, in regionibus Bigidissimis, calidissimis di temperatis praxin 1e exercuisse alserit, in Liba scit. Scythia ac Deli ; sua&praedecesserum experimenta in Adversaria retulit 3 ex illis praecepta, imo Artem conflavit, posterorum observationibus & industria locupletatam , Galeni praesertim, Viri omnis literaturae stientissimi, & mortalium diligentissimi, qui in celeberrimo Orbis theatro, in omnium gentium confluxu praxin exercuit . in tanta aegrorum frequentia, ut una aestate quadringentos veptimo die a Febre per crisin liberatos se vidisse testetur ι unde quantam aegrorum infinitatem aliis diebus judicatos conspexerit, facile, imo dissicile , est conjicere. In arte ab his Coryphaeis exculta millisius stabilia fundamenta desiderat ; quod ideo ait contigisse, quia posteriorqm Medicorum properum nimis & praeposterum studium ex Hippatratis ta
leni monumentis methodum generalem composuit : in hac, inquam, stabilia fundamenta invenienda negat; latuit tamen plerosique Hipp. in
119쪽
que Medicos ratiocinatione propria novam methodram, novaae sibi cudere hypotruses posse ac debere, quibus exactius quam vetustiori illi FGbrium quadrent phaenomena. Solos nimiruma δεδάκτωρ & ex machina Medicos suspiciem
dos existimat, qui scit. in loca demia, ct vasam solitudinem nullis calcatam mesimis , Ut ipse duces se comites, secesserint, morborumque curam di diagnosin ubi non sint homines didicerint ; qui in Libris nihil quod satisfaceret invenerint; qui, Mia, filia exemplum, viva
solummodo dc spirantia exempla observavet rint. Atqui optem ut Missisius etiam mortua .
exempla consuluisset, paucosque quos ejus selicitas magis quam Emetici in Febrium acuistarum initiis exhibiti salubritas servavit, cum populo a Medicastris, Mulierculis, Agyrtis, Ninistris, per Emetica in Febribus exhibita jugulato contulisset; destitisset proculdubio praxi tam pestilenti exemplo dc authoritate sua patrocinari , mectimque statuisset civilem ladium in sicarios & publicos grassatores justius stringi non posse, quam in eiusmodi humani generis pestem, qui sine mulsaee m tu aut conseientiae scrupulo tam proje Re de humano ludunt Corio.
120쪽
A Crius fortasse quam debui, certe commotiae aera quam constitueram, ite Mae Novitates inve-
ου, veniam tamen meriturus mihi videor, quod ostinationes,non minus cogitatu inconcinna
quam usuperniciosas in Meaecinam introducta citra quamdam indimnationem cons cari non potui. Muid enim succo nutritio is sanguine dia vers inanitas fingi, quid succo nervoso a v ritate alienius diei , quid finguine sanguim Cante vel credi Mutilius, vel sustineri improbabilivae potest y Hae tamen sunt machinae quibus moderni Ahletae veterem Medicinae structuram demoliri di rudera complanare profitemtur : Me novae Philosephiae jam primum affutigentia sunt Lumina, in quorum evidentia non acquie sicere, perinde esse actu ipsa Luce caecutire Uirmare non ambigunt: haec tanquam orae la non suseipere, insignis pervicaciae , quaeque viros prudente4 de Philosophiam profeLsos minime deceat, argumentum eis audacter pronunciant. Ac profecto Lumina fiunt ,sed Ignis fatui, qui imparatos aximos percesssit, ab attemtis inanis deprehenditur: Putrium lignorum sunt Lumina, quibus inadvertentiae M ulgoram impertitur, accedente accuratioris ratiocinii Sole quantoc s extinguendum. Muanto igitur ad nominis glori m idush iks ad Reipublicae Media eae compendium utilius fecissent Hri ampli mi, si in exhaurienda Hippocraticae πολυπλουeriisti: abuso. ingenii